Download - VOTB

Zoals al eerder vermeld, wordt bij een sondering een stalen buis met een diameter
van 36 mm met een snelheid van 20 mm per seconde in de grond gedrukt. Aan de
onderzijde is de buis voorzien van een kegelvormige stalen punt (conus). De conus
heeft meestal een oppervlak van 1000 mm 2 . Tijdens het indrukken wordt de weerstand
die de conus in de grond ondervindt elke 20 mm gemeten. De gegevens worden
tegenwoordig digitaal opgeslagen. Het verloop van de sondering kan meestal
ook in de sondeerwagen op een beeldscherm worden gevolgd.
Als de sondering elektrisch wordt uitgevoerd, wordt ook de helling van de
conus gemeten. Zo meet men of de sondering niet te krom gaat, waardoor de sondeerbuis
zou kunnen breken. Op deze manier kan ook in de sondeergrafiek voor
de diepte worden gecorrigeerd.
Het resultaat van een sondering is af te lezen uit een sondeergrafiek (zie figuur 4.6).
Wat betekenen de afgelezen waarden? Conusweerstanden van meer dan 2 á 3
MegaPascal (MPa) duiden op zandlagen. Lagere weerstanden worden meestal in
samenhangende lagen (klei, leem, veen) gemeten. De laag op 15 meter diepte,
waarin de conusweerstand oploopt tot 35 MPa, duidt dus op een zeer harde zandlaag,
die prima als funderingslaag kan worden gebruikt.
Tijdens het sonderen kan ook vlak boven de conus de wrijving tussen een
gedeelte van de sondeerbuis en de grond worden gemeten. Dit wordt de plaatselijke
wrijving genoemd. Deze wordt ook in de sondeergrafiek uitgezet. In de sondeergrafiek
is dat de stippellijn.
Door de plaatselijke wrijving uit te drukken als een percentage van de conusweerstand,
ontstaat het wrijvingsgetal. Dit is op het sondeerblad de rechtse grafiek.
Het wrijvingsgetal is van rechts naar links in de grafiek uitgezet. Voor grondlagen
onder de grondwaterspiegel geeft het wrijvingsgetal een goede indicatie voor de
grondsoort. Dit is van belang, omdat de grondsoort niet uit de conusweerstand
alleen kan worden afgeleid. In tabel 4.7 wordt een indicatie gegeven voor het wrijvingsgetal
van enige grondsoorten.
TERREINONDERZOEK: SONDEREN
47