Download - VOTB

42
• Hydraulisch
De handmatige aandrijving werd steeds meer vervangen door een hydraulische en
de ballastvloer door hydraulisch aangebrachte grondankers. Door het wegdrukapparaat
op een aanhanger of voertuig te plaatsen ontstonden de eerste sondeerwagens,
met een gewicht van vier à acht ton. Verankering werd nog slechts toegepast
wanneer voor diepsonderingen, aanvullend op het eigen voertuiggewicht,
reactiekracht vereist was. De wagens werden steeds zwaarder, want sonderingen
moesten steeds dieper worden gemaakt, omdat men betonpalen ging gebruiken in
plaats van de veel lichtere houten palen. Betonpalen moeten in veel vastere lagen
worden geheid dan houten palen. De dagproductie liep op naar drie sonderingen
per dag (met verankering) en later zelfs naar zeven stuks.
• Doorbraak
Een nieuwe doorbraak volgde in 1965 met de door Begemann geleide ontwikkeling
van de (mechanische) kleefmantelconus (figuur 4.4). Hij ervoer dat het gebruikelijke
afleiden van het wrijvingsdraagvermogen van palen uit de zijdelingse totale
wrijving op de sondeerbuizen zo zijn beperkingen heeft. Dat komt doordat de wrijving
die een laag levert - zeker als de wrijving van deze laag geen tijd krijgt om zich
te herstellen - minder wordt, naar gelang meer sondeerbuizen de laag passeren. Er
ontstaat een soort smeerlaag langs de sondeerbuizen. Daarom moet deze wrijving
over een kleinere hoogte en direct boven de conuspunt worden gemeten.
Begemann publiceerde vervolgens grafieken om voor diverse paaltypen het wrijvingsdraagvermogen
af te kunnen leiden uit de gemeten plaatselijke wrijvingsweerstand.
Elk paaltype kreeg zijn eigen factor. Dat hierbij de kleefmantel niet
alleen kleef, maar ook borstweerstand ondervindt, wordt verdisconteerd in deze
factoren. Daarnaast kon nu uit het wrijvingsgetal (plaatselijke wrijvingsweerstand
gedeeld door conusweerstand), voor normaal geconsolideerde gronden onder de
grondwaterstand, de grondsoort worden afgeleid.
Doordat de totale indringweerstand niet langer nodig was om het paaldraagvermogen
te berekenen, mocht de totale wrijving langs de sondeerbuizen teniet
worden gedaan door het toepassen van een zogenoemde kleefbreker. Dit is een verdikking
van de sondeerbuis op enige afstand boven de kleefmantel. Hierdoor
wordt de totale indringweerstand lager en kunnen grotere diepten worden bereikt.
Daarnaast doen weldra 20-tons (200 kN) sondeerapparaten hun intrede.
• Elektronica
De opkomst van de elektronica had vanzelfsprekend ook gevolgen voor de meettechnieken
die bij sonderingen worden gebruikt. Tot nog toe werden de aflezingen
ONDERGROND