Download - VOTB
Download - VOTB Download - VOTB
18 • Vulkanisch Tijdens de Jura (205 – 142 miljoen jaar geleden) wordt Nederland weer door de zee overspoeld. In deze zee vindt de vorming van kalksteen, kleisteen en schalies (lei) plaats. In een deel van dit tijdvak bevindt Nederland zich weer deels boven water, zodat zich tevens continentale klei- en zandstenen met steenkoollagen kunnen vormen. Bijzonder is dat in de Juraperiode in de buurt van Vlieland een echte vulkaan heeft bestaan, waarvan de ringstructuur van de krater (caldera) met seismische technieken herkenbaar is. Deze vulkaan heet ook wel de Zuidwalvulkaan, en bevindt zich nu op een diepte van meer dan twee kilometer onder de Waddenzee. • Tropische zee De geologische periode van het Krijt (142 – 65 miljoen jaar geleden) is evenals de Jura bij de meeste mensen bekend als de periode van de dinosauriërs, die in het Mesozoïcum over de wereld heersen. Nederland is in het Krijt overwegend bedekt door een warme (tropische) zee. In het begin van het Krijt vormen zich vooral zand- en kleistenen en mergel. Zandstenen uit deze periode zijn in Nederland vaak het reservoirgesteente voor aardolie. Later in het Krijt wordt de zee steeds helderder en warmer. Deze zee krioelt van het leven, waaronder talloze eencellige organismen (foraminiferen). Het neerdwarrelen van de kalkskeletjes die deze organismen na hun dood achterlaten, zorgt voor een dik pakket van de bekende witte krijtrots. Deze is goed te bestuderen in Zuid Limburg, in bijvoorbeeld de ENCI-groeve in de St-Pietersberg bij Maastricht. De lichtgekleurde kalksteen wordt afgewisseld door mergelachtige lagen en lagen met vuursteen. Deze vuursteen werd in de prehistorie door de mens in kleine mijntjes gewonnen om er bijlen en pijlpunten van te vervaardigen. • Meteoriet Het einde van het Krijt en daarmee van het gehele Mesozoïcum wordt gekenmerkt door een inslag van een grote meteoriet in zee voor de kust bij Yucatan in Mexico. Een groot deel van het leven overal op aarde (waaronder alle dinosauriërs) sterft hierdoor uit. Daarmee begint het Kenozoïcum, met als eerste periode het Tertiair (65 – 1,8 miljoen jaar geleden). De geologische situatie van Nederland wordt vooral bepaald door een daling van het Noordzeebekken. Dit gaat gepaard met een snelle opvulling van het bekken met sedimenten. Gedurende het gehele Tertiair wordt zo een sedimentpakket met een dikte van circa 3,5 kilometer opgehoopt! ONDERGROND
Mergelgroeve van de ENCI bij Maastricht DE BODEM VAN NEDERLAND 19
- Page 1 and 2: Handboek geotechnisch bodemonderzoe
- Page 3 and 4: ONDERGROND Juni 2006 De Vereniging
- Page 5 and 6: 4 ONDERGROND
- Page 7 and 8: INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 11 2 DE B
- Page 10 and 11: 10 ONDERGROND
- Page 12 and 13: 12 historisch onderzoek (archief) k
- Page 14 and 15: 14 ONDERGROND
- Page 16 and 17: 16 Era Periode Tijdvak Ouderdom (Ma
- Page 20 and 21: 20 • Zeespiegel De periode van he
- Page 22 and 23: 22 Draagkracht In Nederland is een
- Page 24 and 25: 24 ONDERGROND Raadselachtige schade
- Page 26 and 27: 26 ONDERGROND
- Page 28 and 29: 28 woonhuis geeft doorgaans minder
- Page 30 and 31: 30 - kaarten van Alterra (www.alter
- Page 32 and 33: 32 bebouwing. Daarom verdient het a
- Page 34 and 35: 34 Het onderzoek (een bureaustudie)
- Page 36 and 37: 36 Om te kunnen vaststellen of een
- Page 38 and 39: 38 ONDERGROND
- Page 40 and 41: 40 Figuur 4.1 Conus van Huizinga de
- Page 42 and 43: 42 • Hydraulisch De handmatige aa
- Page 44 and 45: 44 figuur 4.5 Grafiek dissipatiepro
- Page 46 and 47: 46 ONDERGROND Op en onder water Al
- Page 48 and 49: 48 Figuur 4.6 Sondeergrafiek vertic
- Page 50 and 51: 50 Voor sondeerwerk op het water wo
- Page 52 and 53: 52 ‘Bodemonderzoek? Dat doe je to
- Page 54 and 55: 54 Meten is weten ONDERGROND Met so
- Page 56 and 57: 56 ONDERGROND
- Page 58 and 59: 58 De Nederlandse boormeester Acker
- Page 60 and 61: 60 Als onder de grondwaterspiegel i
- Page 62 and 63: 62 nes van zeer uiteenlopend formaa
- Page 64 and 65: 64 in de winter te kunnen gebruiken
- Page 66 and 67: 66 ONDERGROND
Mergelgroeve van de ENCI bij Maastricht<br />
DE BODEM VAN NEDERLAND<br />
19