Download - VOTB

De waarde van risicomanagement
In het algemeen wordt slechts een half tot een procent van de totale projectkosten
aan bodemonderzoek uitgegeven. Bij problemen met de bodemgesteldheid stijgen
de totale projectkosten echter al gauw met twintig, vijftig of zelfs meer dan honderd
procent. Onderstaande tabel laat van enkele grote Nederlandse projecten de
overschrijdingen in tijd en kosten zien. Daarnaast is er ongetwijfeld nog veel verborgen
leed bij een groot aantal kleinere projecten.
Project Overschrijdingen
Tijd Kosten
Ramspol opblaasbare dam + 80 % Onbekend
Tramtunnel Den Haag +100 % + 90 %
Stormvloedkering Nieuwe Waterweg + 50 % + 40 %
Spoorweg Baanvak Amsterdam – Utrecht + 65 % + 25 %
Tabel 11.1 Overschrijdingen van tijd en kosten van enkele grote Nederlandse projecten
Toch zijn er gelukkig ook voorbeelden van projecten waar risicomanagement juist
voor forse besparingen heeft gezorgd. Risicogestuurd bodemonderzoek en bijbehorende
monitoring leidde bij het traject Sliedrecht – Gorinchem van de Betuweroute
tot een besparing van vier miljoen euro, terwijl de extra bodemonder-
zoek- en monitoringskosten 200.000 euro bedroegen. Hiermee heeft de investering
zichzelf maar liefst twintig maal terug verdiend.
Bij een onderdeel van de Rotterdamse RandstadRail leidde een risicogestuurd
bodemonderzoek, bestaande uit in-situ elektrische dichtheidsmetingen en laboratoriumonderzoek,
tot een veel goedkoper ontwerp. Wederom een winst van twintig
maal de investering.
Een risicogestuurd bodemonderzoek voor de Hubertustunnel in Den Haag bestond
onder andere uit cone pressiometertesten (een meetapparaat om ter plaatse de
stijfheidseigenschappen van de grond te kunnen bepalen) en triaxiaalproeven,
waarmee de samenhang van de grond in het laboratorium werd getest. Dit resulteerde
in een twee maal grotere stijfheid van de ondergrond, wat een aanzienlijke
besparing aan het ontwerp van de tunnelwand opleverde.
Maar ook voor kleinere projecten loont risicomanagement, bijvoorbeeld voor
lokale dijkversterkingen. Zo resulteerde een € 150.000 kostend bodemonderzoek
naar de kwaliteit van dijkbekleding tot een besparing van € 1.500.000, omdat een
lokaal aanwezige potklei toch geschikt bleek als dijkbekledingsmateriaal.
Ook in het buitenland zijn inmiddels de nodige casestudies voorhanden. Een
risicogestuurde aanpak van de relatief kleine Engelse John Pier watertunnel resul-
RISICO’S VERMINDEREN MET BODEMONDERZOEK
125