Download - VOTB

1 INLEIDING
Grond is overal en wordt op talloze manieren gebuikt. We wonen, werken en recreëren
erop, maar ook ons voedsel wordt erop verbouwd. De borden waarvan we
eten, de stenen voor onze huizen; ze zijn allemaal van (klei)grond gemaakt.
Alle bouwkundige en civieltechnische werken hebben op een of andere manier
met grond te maken. Toch is er in natuurkundig en mechanisch opzicht maar weinig
over grond bekend. Ook de gebruikte termen voor veel voorkomende funderingstechnieken
en methoden geven nogal eens aanleiding tot misverstanden. Zo
heeft een ‘fundering op staal’ niets met het materiaal ijzer te maken, maar alles met
het feit dat een draagmuur op een plaat of poer is geplaatst. ‘Staal’ verwijst waarschijnlijk
naar een laag rijshout die vroeger ter versteviging onder dijken werd aangebracht.
Een ‘fundering op koeienhuiden’ heeft ook niets met het boerenbedrijf
te maken. Het is een oude funderingsmethode, waarbij een ton zonder bodem
gevuld met rijshouttakken op de grond werd geplaatst. Vervolgens werden de takken
met een handhei de grond ingeslagen, waarbij ze alle kanten op gingen staan
en zo voor een goede spreiding van funderingslasten konden zorgen.
Grond is op verschillende plaatsen en op verschillende tijden gevormd en kan
dus van plaats tot plaats heel erg verschillen. Het is met andere woorden een
heterogeen materiaal. Dit maakt berekeningen voor bijvoorbeeld de draagkracht
voor funderingen of de grootte van grondbelastingen, gecompliceerd. Om toch
verantwoord te bouwen is het noodzakelijk om van tevoren de grondopbouw te
kennen en daarmee onaangename verrassingen tijdens of na de bouw te voorkomen.
Ook moet worden vermeden dat er door bouwactiviteiten schade ontstaat
aan de omgeving, zoals verzakking van aangrenzende gebouwen door graafwerkzaamheden,
het verlagen van de grondwaterstand, heitrillingen, enzovoort.
Schade aan bestaande bebouwing en beplanting gaat meestal gepaard met fikse
schadeclaims. Vaak is dergelijke schade moeilijk te verzekeren, omdat aangetoond
moet worden dat alles is gedaan om de schade te voorkomen. Dit leidt tot lange
rechtsprocedures en hoge proceskosten. Door een degelijk bodemonderzoek uit te
voeren en de juiste uivoeringsmethode te kiezen, kan veel risico worden vermeden.
Het vastleggen van de bouwkundige staat van aangrenzende bouwwerken en een
INLEIDING
11