Multidisciplinaire richtlijn Angststoornissen - GGZ-richtlijnen

SPECIFIEKE FOBIE
gezien de bestaande evidentie, de psychologische behandeling van specifieke fobie
altijd in eerste instantie moeten bestaan uit exposure in vivo. Daarnaast kan men dan
het gebruik van cognitieve elementen overwegen om de kans op succesvolle exposure
te verhogen.
Cognitieve elementen moeten vooralsnog slechts worden toegevoegd aan de behandeling
van specifieke fobie met exposure in vivo wanneer de patiënt exposure nog niet
aandurft of wanneer exposure alleen te weinig effect blijkt te hebben.
Wijs de patiënt op het risico van terugval na de behandeling en stimuleer hem om
geregeld
exposure in vivo te blijven toepassen en opnieuw optredende irreële cognities steeds
te blijven corrigeren.
7.4 Farmacotherapie
Wanneer een patiënt met een specifieke fobie geen baat heeft bij een gedragstherapeutische
behandeling en dagelijks lijdt onder de angsten, kunnen antidepressiva
worden overwogen.
Op basis van onderzoek en ervaring bij andere angststoornissen komen de SSRI’s en
de TCA’s imipramine en clomipramine in aanmerking in een streefdosering zoals gebruikt
bij de paniekstoornis.
Doseringsschema
SSRI Startdosering Streefdosering Maximale dosering
Citalopram 10 mg 20 - 30 mg 60 mg
Fluoxetine 20 mg 20 mg 60 mg
Fluvoxamine 50 mg 100 - 150 mg 300 mg
Paroxetine 10-20 mg 20 - 40 mg 60 mg
Sertraline 50 mg 100 mg 200 mg
Doseringsschema
TCA Startdosering Streefdosering Maximale dosering
Clomipramine 25 mg 100 - 150 mg 250 mg
Imipramine 25 mg 100 - 150 mg 300 mg
Na vier weken kan het effect worden geëvalueerd. Wanneer antidepressiva effectief
zijn, worden die een jaar gecontinueerd, en dan stapsgewijs afgebouwd, na voldoende
uitleg over het optreden van eventuele onthoudingsverschijnselen.
Benzodiazepinen moeten gereserveerd worden voor patiënten die zeer onregelmatig
met de fobische stimulus worden geconfronteerd, die niet gemotiveerd zijn voor gedragstherapie
en de betreffende situatie niet kunnen ontwijken. In deze gevallen kan
gedurende de periode van blootstelling aan de angstwekkende situatie een benzodiazepine
worden voorgeschreven in een lage dosering. Men moet de patiënt deze medicatie
tenminste eenmaal voor proef laten gebruiken, zodat deze de eventuele bijwerkingen
kent. Daarnaast past een advies om gelijktijdig geen alcohol te gebruiken,
zoals bijvoorbeeld gedurende de vlucht bij een vliegfobie.
49