Multidisciplinaire richtlijn Angststoornissen - GGZ-richtlijnen

PANIEKSTOORNIS MET OF ZONDER AGORAFOBIE
exposure in vivo bestaat nog geen algemeen geaccepteerde ‘standaardmethode’.
Vooralsnog wordt geadviseerd methodes te gebruiken die voldoen aan een voldoende
combinatie van de kenmerken blootstelling aan interne sensaties, coping en herinterpretatie.
De effectiviteit is aangetoond van cognitieve therapie, paniek controle training
en applied relaxation.
Paniekmanagement moet worden toegepast gedurende een periode van één tot drie
maanden. Patiënten moeten daarnaast frequent oefenen buiten de therapiezittingen.
Er zijn geen overwegende bezwaren tegen paniekmanagement in groepsverband.
Voor afsluiting van de therapie lijkt het zinvol om patiënten alert te maken op mogelijke
signalen voor terugval. Aansluitend kan hun worden geleerd om anders met deze
signalen om te gaan dan voor de start van de behandeling. Het anders omgaan met
deze signalen kan bestaan uit het anders duiden en interpreteren ervan en uit andere
coping. Nadat een behandeling met goed resultaat is afgesloten, is het verstandig om
goede afspraken te maken met de patiënt en de huisarts over mogelijkheden om snel
in te grijpen bij mogelijke terugval.
2.4 Farmacotherapie
Onvoldoende onderzocht: Venlafaxine, Mirtazapine, Nefazodon.
Niet-effectief: Buspiron, Betablokkers, Maprotiline.
Algemeen
De volgorde van voorkeur wordt bepaald door de bijwerkingen/risico’s.
Voorlichting over bijwerkingen.
Bij afbouw onderscheid maken tussen:
Onthoudingsverschijnselen → langzamer afbouwen.
Recidive → laagst werkzame dosering langer handhaven.
Stap 1 SSRI*
Eventueel in beginperiode combineren met benzodiazepinen
zo nodig, tegen bijwerkingen (toename
angst en paniek).
Insluipen in twee weken.
Effect evalueren na 4 weken streefdosis.
Minimaal een jaar doorbehandelen, dan in stappen
van drie maanden afbouwen.
Bijwerkingen
Frequent: misselijkheid, hoofdpijn, slaperigheid
of slapeloosheid.
Lichte angsttoename.
Seksuele functiestoornissen (reversibel en dosisafhankelijk).
Gewichtstoename.
* In sommige situaties kan gemotiveerd worden afgeweken van de voorkeur voor een SSRI en kan de
behandeling gestart worden met TCA’s gevolgd door SSRI.
Doseringsschema
SSRI Startdosering Streefdosering Maximale dosering
Citalopram 10 mg 20 - 30 mg 60 mg
Fluoxetine 20 mg 20 mg 60 mg
Fluvoxamine 50 mg 100 - 150 mg 300 mg
Paroxetine 10 - 20 mg 20 - 40 mg 60 mg
Sertraline 50 mg 100 mg 200 mg
9