Verhalen uit de genealogie Van Praet - Laurentii
Verhalen uit de genealogie Van Praet - Laurentii
Verhalen uit de genealogie Van Praet - Laurentii
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong><br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
en Cools, Tersago, Did<strong>de</strong>ns, Schaerlaeken,…<br />
“Alle geschie<strong>de</strong>nis is familiegeschie<strong>de</strong>nis”<br />
© Patrik Lauwens, Berlaar, 2010<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 1
Voorwoord<br />
Laat het vooral het enthousiasme van grootnonkel Jean Demuyl<strong>de</strong>r zijn<br />
geweest dat mij inspireer<strong>de</strong> om, in <strong>de</strong> marge van het on<strong>de</strong>rzoek naar mijn<br />
voorou<strong>de</strong>rs langs va<strong>de</strong>rs zij<strong>de</strong>, ook <strong>de</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> familie on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> loep te<br />
nemen. De ou<strong>de</strong>rlijke families Lauwens en <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, schreven geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
laatste 5 eeuwen hun familiegeschie<strong>de</strong>nis in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> streek, in <strong>de</strong> omgeving<br />
van Leest bij Mechelen.<br />
Het werd een boeien<strong>de</strong> verkenningstocht die vrij goed gedocumenteerd was<br />
sinds… 11 eeuwen terug in <strong>de</strong> tijd. De <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> familie stamt van een oud<br />
a<strong>de</strong>lijks Vlaams geslacht, en dat maakt dat hun geschie<strong>de</strong>nis ver<strong>de</strong>r terug in <strong>de</strong><br />
tijd iets beter werd gedocumenteerd. Een meevaller!<br />
Hoe Excellent van Weer<strong>de</strong>, hoe hogher ghe-eert.<br />
Dit is meteen het twee<strong>de</strong> boek in een reeks genealogische<br />
verhalen. De spreuk is een oud familie<strong>de</strong>vies, gevon<strong>de</strong>n in het<br />
mid<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> 17 e eeuw te Brugge.<br />
Veel leesgenot!<br />
Patrik Lauwens, augustus 2010, Berlaar<br />
Inhoud<br />
1. Voorwoord<br />
2. Inhoud<br />
3. 906 - Stichting van <strong>de</strong> heerlijkheid van <strong>Praet</strong> te Oe<strong>de</strong>lem<br />
4. 12 e en 13 e eeuw - <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> het geslacht van <strong>Praet</strong><br />
5. 1127 - Gervaas <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> leid<strong>de</strong> <strong>de</strong> strafexpeditie tegen <strong>de</strong> moor<strong>de</strong>naars van Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong><br />
6. 1153 - Rid<strong>de</strong>r Bou<strong>de</strong>wijn I van <strong>Praet</strong>, kruisvaar<strong>de</strong>r<br />
7. 1183 - Vrijdag <strong>de</strong> 13 <strong>de</strong> – Over tempelier rid<strong>de</strong>r Bou<strong>de</strong>wijn van <strong>Praet</strong><br />
8. 1224 - Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong> beslecht een twist (Kortrijk)<br />
9. 1249 - Frank <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> te Hannekenswerve (Zeeuws-Vlaan<strong>de</strong>ren), <strong>de</strong>skundig in inpol<strong>de</strong>ring<br />
10. 1260 - (van) <strong>Praet</strong> en het boek van Reinaard De Vos<br />
11. 1272 - Huwelijk van rid<strong>de</strong>r Wolfert I van Borselen met Sybille <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
12. 1326 - Het kasteel van Moerkerke in bezit van <strong>de</strong> familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
13. 1341 - De heer van <strong>Praet</strong>, getuige bij <strong>de</strong> oprichting van een klooster op <strong>de</strong> Wal te Gent<br />
14. 1373 - Verkoop van het leengoed van <strong>Praet</strong> te Oe<strong>de</strong>lem aan Lo<strong>de</strong>wijk van Male<br />
15. 1410 - Josine <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> Adrien Vilain I<br />
16. 1421 - Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> streed aan <strong>de</strong> zij<strong>de</strong> van Filips <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong> na <strong>de</strong> dood van Jan zon<strong>de</strong>r Vrees<br />
17. 1424 - Rid<strong>de</strong>r Lo<strong>de</strong>wijk <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, heer van Mijnsheerenland<br />
18. 1458 - Willem van <strong>Praet</strong>, schepen te Kermt (Hasselt)<br />
19. 1463 - Damiaan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, eigenaar op <strong>de</strong> Camermanshei<strong>de</strong> (Mal<strong>de</strong>ren)<br />
20. 1489 – Daniel van <strong>Praet</strong> en <strong>de</strong> brand van Oosten<strong>de</strong><br />
21. 1497 - Rid<strong>de</strong>r Lo<strong>de</strong>wijk van <strong>Praet</strong>, heer van Kernesse, huw<strong>de</strong> Catharina van Egmond<br />
22. 1515 - Huwelijk Lo<strong>de</strong>wijk van Vlaan<strong>de</strong>ren en Josine van <strong>Praet</strong> van Moerkerke<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 2
23. 1515 - Uitwijking van <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren van Katrien van <strong>Praet</strong> en Thomas van <strong>de</strong> Walle naar <strong>de</strong><br />
Canarische eilan<strong>de</strong>n<br />
24. 1532 - Jonker Karel van Sint-Omaars, zoon van Joos van Sint-Omaars en Anne <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
(Moerkerke)<br />
25. 1544 - Lo<strong>de</strong>wijk van Vlaan<strong>de</strong>ren, heer van <strong>Praet</strong>, stadhou<strong>de</strong>r van Holland, Zeeland en Utrecht<br />
26. 1556 - Jan van <strong>Praet</strong> gemachtigd om te proce<strong>de</strong>ren (Mechelen)<br />
27. 1565-1675 - Vermeldingen van <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> bij <strong>de</strong> Schepenbank te Lon<strong>de</strong>rzeel<br />
28. 1573 - De prijs voor ongeoorloof<strong>de</strong> relaties (Gent)<br />
29. 1580-1786 - Inwoners <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in Brugge<br />
30. 1660 - Joos Verpraet, beschuldigd als tovenaar en weerwolf (Olsene/Gent)<br />
31. 1668 - Huis De Bijbel, familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-Paternoster (Brugge)<br />
32. 1672 - Jaak <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> kreeg 100 pond boete voor het niet nakomen van een huwelijksbelofte<br />
(Gent)<br />
33. 1702 - Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Margriet De Wachter betalen hoofdgeld (Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos)<br />
34. 1710 - Maarten <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, meier van Buggenhout<br />
35. 1717 - <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> te Antwerpen<br />
36. 1739 - Het domein Boeckenborg van <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> (Merksem)<br />
37. 1741 - Het ongelukkige lief<strong>de</strong>sleven van Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> (Antwerpen/Lier)<br />
38. 1767 - <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>s verkopen eigendommen te Buggenhout en vestigen zich aan <strong>de</strong> 'Brabante'<br />
oevers van <strong>de</strong> Schel<strong>de</strong><br />
39. 1772 - François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, lid van <strong>de</strong> Sint-Jorisgil<strong>de</strong> te Brugge<br />
40. 1781 - Louis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, drossaard van Buggenhout, verzet zich tegen het huwelijk van zijn<br />
dochter<br />
41. 1784 - Joseph-Basile <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, conservator van <strong>de</strong> Nationale Bibliotheek van Parijs, FR<br />
42. 1822 – Augustin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, actief voor het on<strong>de</strong>rwijs (Brugge)<br />
43. 1830 - Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, adviseur van <strong>de</strong> eerste Belgische koningen (Brussel)<br />
44. 1862 - Jan Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> te Geel<br />
45. 1889 - Victor <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, verdacht als stroper (Lon<strong>de</strong>rzeel)<br />
46. 1890 – Werner van <strong>Praet</strong>, burgemeester van Schoten<br />
47. 1894 - Laurent en Jules François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>uit</strong>gewezen <strong>uit</strong> Frankrijk<br />
48. 1908 - De Maal<strong>de</strong>rij van Leest<br />
49. 1914 – De scheepswerven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-Dansaert te Baasro<strong>de</strong><br />
50. 1918 - Jeanne <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> komt om bij <strong>de</strong> ontploffing van een munitietrein te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos<br />
51. 1932 - Het gezin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-Cools te Liezele<br />
52. 1999 - Bijeenkomst op <strong>de</strong> brug <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> te Brussel<br />
53. 2009 – Archeologische vondsten „Hof van <strong>Praet</strong>‟ te Oe<strong>de</strong>lem<br />
Bronnen: Parochieregisters / klappers, bewerking op het RA Beveren - Diverse bewerkingen van historische bronnen o.m.<br />
mid<strong>de</strong>leeuwse kronieken van Galbertus van Brugge ('De multro, traditione, et occisione gloriosi Karoli comitis Flandriarum'),<br />
'Commentarii sive Annales rerum Flandricarum' van Jacob De Meyer, 1561, van Melis Stoke e.a. - Co<strong>de</strong>x diplomaticus abbatiae<br />
Nivosensis in Corpus chronicorum Flandriae, De Smet, J.-J., Brussel 1841 - Monumenta Germaniae Historica. - Anatomy of a<br />
Crusa<strong>de</strong> 1213-1221, Powell J.M. - Oorkon<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Sint-Baafsabdij te Gent tussen 819-1321. - "Tempeliers. Huurlingen van<br />
<strong>de</strong> paus", Yves <strong>Van</strong> Buyten en Willy <strong>Van</strong><strong>de</strong>rzeypen, 2005 - <strong>Van</strong> Grooten Waert tot Hoeksche Waard , M. Allewijn, Oud-<br />
Beijerland, 1952 - Zonsverduistering boven Brugge, Vic De Don<strong>de</strong>r, 2000, Davidsfonds - De moord op Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong>, <strong>Van</strong><br />
Caenegem, R. & A. Demyttenaere, 1999, Davidsfonds - Genealogische notities in "The Flemish nobility before 1300" -<br />
Rijksarchief te Gent, Abdij van Groenenbriel, charters - Notariële akten - Corpus Chronicum Flandriae - Nobiliaro <strong>de</strong> Canarias,<br />
1965<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 3
906 - Stichting van <strong>de</strong> heerlijkheid van <strong>Praet</strong> te Oe<strong>de</strong>lem<br />
De heren van <strong>Praet</strong>, een oud Vlaams a<strong>de</strong>lijk geslacht, stichtten <strong>de</strong> heerlijkheid of "seigneurie"<br />
Oe<strong>de</strong>lem [1] in <strong>de</strong> jaren 900. Oe<strong>de</strong>lem werd al in 906 vermeld door <strong>de</strong> kroniekschrijver Marbrancq als<br />
"U<strong>de</strong>lhem". De naam is mogelijk een combinatie van "Odila" en "haima" (ofwel heem, ofwel een<br />
landtong die <strong>uit</strong>springt in een moerassig domein), vrij vertaald "<strong>de</strong> woning van het domein", of ook<br />
"woonplaats van <strong>de</strong> afstammelingen van O<strong>de</strong>" ("O<strong>de</strong>linghahem"), of gewoonweg "Oud heem".<br />
Varianten in <strong>de</strong> naam zijn o.m. Olhem (1120), Othelhem (1133), U<strong>de</strong>lheim (1152), Oe<strong>de</strong>lhem (1165),<br />
O<strong>de</strong>lem en Oe<strong>de</strong>lem (1184), O<strong>de</strong>lhem, O<strong>de</strong>lghem (1203), O<strong>de</strong>leem (1220), O<strong>de</strong>lem (1226) en<br />
Ou<strong>de</strong>lem (1242).<br />
De geschie<strong>de</strong>nis van Oe<strong>de</strong>lem gaat ver<strong>de</strong>r terug in <strong>de</strong> tijd. Er wer<strong>de</strong>n sporen teruggevon<strong>de</strong>n van<br />
prehistorische bewoning zoals vuurstenen bijlen, aar<strong>de</strong>werk van duizen<strong>de</strong>n jaren vóór Christus. In<br />
cirkelvormige grafheuvels te Wulfsberge bij Oe<strong>de</strong>lem, wer<strong>de</strong>n sporen ont<strong>de</strong>kt <strong>uit</strong> <strong>de</strong> Bronstijd (2e<br />
eeuw AD). Ook in <strong>de</strong> Romeinse tijd was er een georganiseer<strong>de</strong> bewoning. In een kleiput van <strong>de</strong><br />
vroegere steenbakkerij wer<strong>de</strong>n een waterput <strong>uit</strong> <strong>de</strong> Romeinse tijd aangetroffen, en nabij het Vliegend<br />
Peerd en in het huidige dorp <strong>de</strong> resten van enkele Romeinse villa's. Ook Romeinse munten wer<strong>de</strong>n er<br />
teruggevon<strong>de</strong>n. <strong>Van</strong>af <strong>de</strong> 3e eeuw vestig<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Franken er zich, zoals an<strong>de</strong>re archeologische<br />
vondsten aantoon<strong>de</strong>n. De Frankische aanwezigheid is merkbaar in plaatsnamen, zoals Oe<strong>de</strong>lem.<br />
Oe<strong>de</strong>lem wordt met Mal<strong>de</strong>gem en Aar<strong>de</strong>nburg gerekend tot <strong>de</strong> <strong>de</strong> meest noor<strong>de</strong>lijk bewoon<strong>de</strong><br />
plaatsen in <strong>de</strong> streek. Noor<strong>de</strong>lijk daarvan lag een groot moerassig gebied.<br />
De parochie Oe<strong>de</strong>lem was tot in <strong>de</strong> twaalf<strong>de</strong><br />
eeuw een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> parochie Sijsele. In die<br />
eeuw werd ze zelfstandig, net zoals an<strong>de</strong>re<br />
voormalige <strong>de</strong>elparochies als Onze-Lieve-Vrouw,<br />
Koolkerke, Sint-Kruis, Assebroek (13e eeuw). Als<br />
dorp en kerkgemeenschap ontwikkel<strong>de</strong> Oe<strong>de</strong>lem<br />
zich in <strong>de</strong> 12e eeuw, en <strong>de</strong> economische groei<br />
van <strong>de</strong> stad Brugge was daar niet vreemd aan:<br />
<strong>de</strong> bevolkingsgroei te Brugge beteken<strong>de</strong> een<br />
groeien<strong>de</strong> behoefte in voedselvoorzieningen. In<br />
die perio<strong>de</strong> wer<strong>de</strong>n volop pol<strong>de</strong>rs bedijkt en werd<br />
het omliggen<strong>de</strong> land meer ontgonnen, vaak on<strong>de</strong>r impuls van kloosters en abdijen (Sint-Trudo, Sint-<br />
Jans, Zoetendaal, Spermalie,...). Momenteel is Oe<strong>de</strong>lem een <strong>de</strong>elgemeente van <strong>de</strong> fusie Beernem.<br />
Een "<strong>Praet</strong>" is een wei<strong>de</strong>. Het woord is verwant met het Spaanse prado en het Italiaanse prato. De<br />
oudne<strong>de</strong>rlandse "ae" zou in het he<strong>de</strong>ndaags Ne<strong>de</strong>rlands als "aa" wor<strong>de</strong>n gespeld (zelf<strong>de</strong> <strong>uit</strong>spraak,<br />
lange "a"). Als toponiem komt <strong>de</strong> naam voor als een wijk van Jodoigne die "Prate" heet, en in<br />
Scherpenheuvel (<strong>de</strong> Prattenberg). De oudste stammen <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> kwamen voor in het Brugse Vrije, in<br />
het Antwerpse, in het grensgebied van het graafschap Vlaan<strong>de</strong>ren en het hertogdom Brabant, en in<br />
het vroegere Land van Grimbergen. Families <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, <strong>Praet</strong> en Praat blijken af te stammen van <strong>de</strong><br />
ou<strong>de</strong> a<strong>de</strong>lijke familie. Dit wordt ook wel eens beweerd van families als (De) <strong>Praet</strong>ere, De Pre(i)ter(e)<br />
en varianten, maar het gaat hier om een familienaam met een iets afwijken<strong>de</strong> etymologische<br />
oorsprong: wei<strong>de</strong>-opzichter of veldwachter.<br />
De heerlijkheid van Moerkerke werd later gesticht, in het jaar 1100, als leen van het graafschap<br />
Vlaan<strong>de</strong>ren. Rid<strong>de</strong>r Lo<strong>de</strong>wijk van <strong>Praet</strong>, die zich heer van Moerkerke liet noemen, was raadsheer en<br />
kamerheer van <strong>de</strong> hertog van Boergondië.<br />
[1] Oe<strong>de</strong>lem is sinds 906 terug te vin<strong>de</strong>n in geschreven bronnen. De schrijfwijze was toen U<strong>de</strong>lhem. De naam betekent<br />
"woning van het erfgoed of van het domein. In een grafheuvel op Wulfsberge zijn sporen teruggevon<strong>de</strong>n van prehistorische<br />
bewoning. Er zijn ook sporen van Romeinse aanwezigheid. In die tijd waren Oe<strong>de</strong>lem, Mal<strong>de</strong>gem en Aar<strong>de</strong>nburg <strong>de</strong> meest<br />
noor<strong>de</strong>lijke bewoon<strong>de</strong> plaatsen in <strong>de</strong> streek. Wat noor<strong>de</strong>lijker lag was een groot moerassig gebied. Oe<strong>de</strong>lem werd in 1976<br />
gefusioneerd met Beernem.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 4
<strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> het geslacht van <strong>Praet</strong> in <strong>de</strong> 12 e en 13 e eeuw<br />
Lambert van <strong>Praet</strong> Gervaas van <strong>Praet</strong><br />
Bou<strong>de</strong>wijn I van <strong>Praet</strong><br />
Vermeld tussen 1153-<br />
5<br />
1174<br />
Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong><br />
Huw<strong>de</strong><br />
Vermeld tussen 1153-<br />
1174<br />
Bou<strong>de</strong>wijn III van <strong>Praet</strong><br />
Huw<strong>de</strong><br />
Vermeld tussen 1153-<br />
1174<br />
Huw<strong>de</strong><br />
Jan van <strong>Praet</strong><br />
Vermeld tussen 1153-<br />
1174<br />
Bou<strong>de</strong>wijn IV van <strong>Praet</strong><br />
Huw<strong>de</strong><br />
Vermeld tussen 1153-<br />
2<br />
9<br />
Iwein van <strong>Praet</strong><br />
Frank van <strong>Praet</strong> Isabella van <strong>Praet</strong> Nn. van <strong>Praet</strong><br />
Jan van <strong>Praet</strong> A<strong>de</strong>lheid van <strong>Praet</strong> Frank van <strong>Praet</strong><br />
(zoon) van <strong>Praet</strong><br />
Jan van <strong>Praet</strong><br />
Margaretha van <strong>Praet</strong><br />
Gertru<strong>de</strong> van <strong>Praet</strong><br />
1. Gervaas 1174 van <strong>Praet</strong> was kamerheer van Karel van Denemarken, en<br />
vergezel<strong>de</strong> <strong>de</strong> nieuwe graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren in 1119 bij diens<br />
intre<strong>de</strong><br />
Huw<strong>de</strong><br />
samen met <strong>de</strong> jonge hertog Willem van Normandië. Later<br />
leid<strong>de</strong> Gervaas van <strong>Praet</strong> <strong>de</strong> strafexpeditie tegen <strong>de</strong> moor<strong>de</strong>naars<br />
van Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong> in 1127. Hij was kanselier van <strong>de</strong> graaf en<br />
burggraaf van Brugge.<br />
2. Vermeld als kruisvaar<strong>de</strong>r in 1153. Hij was gehuwd met Ghiela.<br />
3. Vermeld in 1153 te Affligem.<br />
4. Margaretha van <strong>Praet</strong> werd vermeld als non te Utrecht omstreeks<br />
1150.<br />
5. Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong>, heer van <strong>Praet</strong> en Watervliet, rid<strong>de</strong>r en<br />
tempelier, vermeld in 1183-1227. Hij was naar verluid gehuwd met<br />
Maria <strong>Van</strong> Mal<strong>de</strong>gem.<br />
6. Frank van <strong>Praet</strong>, rid<strong>de</strong>r in 1225, vermeld tussen 1201-1230<br />
7. Isabella van <strong>Praet</strong>, vermeld in 1190-1200, gehuwd met Rainier van<br />
Watervliet,<br />
8. Nn (voornaam niet bekend) van <strong>Praet</strong> die huw<strong>de</strong> met Daniel I van<br />
Halluin, "<strong>de</strong> Vico", vermeld tussen 1194 en 1217.<br />
9. Bou<strong>de</strong>wijn III van <strong>Praet</strong>, heer van <strong>Praet</strong>, Watervliet en Zomergem,<br />
vermeld in 1221-1241, gehuwd met Catherine Nn. [Afbeeldingen: zegel van Bou<strong>de</strong>wijn III van <strong>Praet</strong> en<br />
daaron<strong>de</strong>r het zegel van Jan van <strong>Praet</strong>, vermeld on<strong>de</strong>r 10.]<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 5<br />
3<br />
1<br />
6 7 8<br />
10<br />
15<br />
11<br />
12<br />
4<br />
Sybille van <strong>Praet</strong><br />
14
10. Jan van <strong>Praet</strong>, on<strong>de</strong>rdiaken en kannunnik van Sint-Donatius te Brugge, vermeld in 1226-1258,<br />
waarvan wij vermoe<strong>de</strong>n dat hij <strong>de</strong> dichter Jan (van) <strong>Praet</strong> is vermeld in het boek “<strong>Van</strong> <strong>de</strong>n vos<br />
Reinaard” waarvan <strong>de</strong> eerste verhalen in 1160, kort na Jans dood, verschenen.<br />
11. A<strong>de</strong>lheid van <strong>Praet</strong>, vermeld in 1224, gehuwd met Jan II van<br />
Bondues,<br />
12. Gertru<strong>de</strong> van <strong>Praet</strong>, vrouwe van Bongar<strong>de</strong>, vermeld in 1254,<br />
gehuwd met Walter I van Oostwinkel,<br />
13. Niet vermeld in het overzicht is een dochter van wie <strong>de</strong> voornaam<br />
onbekend is, en die huw<strong>de</strong> met Nn. van Knesselare, van wie rid<strong>de</strong>r<br />
Bou<strong>de</strong>wijn van Knesselare, vermeld in 1258-1259.<br />
14. Deze Frank van <strong>Praet</strong> was heer van Hannekensvere, en werd<br />
vermeld bij <strong>de</strong> inpol<strong>de</strong>ring bij Zandijk, Zeeuws-Vlaan<strong>de</strong>ren, in 1249.<br />
Door zijn huwelijk met een Walcherse, kreeg zijn dochter Sybille <strong>de</strong><br />
naam van Zan<strong>de</strong>nburg mee.<br />
15. Deze Jan van <strong>Praet</strong> werd vermeld in 1302 [Afbeelding: zegel van Bou<strong>de</strong>wijn IV van <strong>Praet</strong>]<br />
1127 – Gervaas <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> leid<strong>de</strong> <strong>de</strong> strafexpeditie tegen <strong>de</strong> moor<strong>de</strong>naars<br />
van Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong><br />
De eerste melding van Gervaas <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, von<strong>de</strong>n we bij <strong>de</strong> inhuldiging van Karel van Denemarken,<br />
die later "Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong>" zou wor<strong>de</strong>n genoemd, als graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren in 1119. Bij <strong>de</strong> intre<strong>de</strong> van<br />
Karel van Denemarken re<strong>de</strong>n aan zijn zij<strong>de</strong> <strong>de</strong> jonge hertog Willem van Normandië en Gervaas van<br />
<strong>Praet</strong>, kamerheer, en beschreven als romanheld door Hendrik Conscience [1] als "geroemd als een<br />
wijs, moedig en verkleefd rid<strong>de</strong>r".<br />
Er was een complot om <strong>de</strong> graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren, Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong>, te vermoor<strong>de</strong>n, <strong>uit</strong>gaan<strong>de</strong> van<br />
proost Bertulf, <strong>de</strong> zoon van Erembald van Veurne. Aanleiding waren <strong>de</strong> plannen van <strong>de</strong> graaf om <strong>de</strong><br />
macht van <strong>de</strong> proost en zijn familie in te perken. Bertulf was administratief hoofd van <strong>de</strong> graaf,<br />
kanselier van Vlaan<strong>de</strong>ren, en had familiele<strong>de</strong>n op belangrijke machtposities weten te plaatsen<br />
geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> 28 jaar van zijn kanselierschap. Ook al waren <strong>de</strong>ze „ministerielen‟, zeg maar dienaars,<br />
niet van a<strong>de</strong>l, toch beslisten zij achter <strong>de</strong> schermen over het reilen en zeilen van het graafschap.<br />
In 1089 was Bertulf als proost van <strong>de</strong> Sint-Donatiaanskerk [2] te Brugge geïnstalleerd. Hij was een<br />
„horige‟ in dienst van <strong>de</strong> a<strong>de</strong>l en maakte <strong>de</strong>el <strong>uit</strong> van een nieuwe klasse van bevoorrechte lijfeigenen<br />
die een vrijer statuut verkregen (“ministerielen”). Drie jaar later trad hij toe tot het dagelijks bestuur<br />
van Brugge en wer<strong>de</strong>n zijn broers benoemd tot burggraven van <strong>de</strong> stad. De familie van Bertulf, kreeg<br />
<strong>de</strong> bijnaam van „Erembal<strong>de</strong>n‟ en bouw<strong>de</strong> zijn macht ver<strong>de</strong>r <strong>uit</strong> via een grote zeggenschap over <strong>de</strong><br />
kanselarij van Brugge, <strong>de</strong> grafelijke domeinen en het kapittel van <strong>de</strong> Sint-Donaatskerk. Zoals meer<br />
gebeur<strong>de</strong> in <strong>de</strong>ze nieuwe klasse, sloten zij dankzij hun macht en rijkdom ook huwelijken af met<br />
a<strong>de</strong>llijke families. Dat was nog ongebruikelijk in die tijd, omdat het <strong>de</strong> regel was binnen <strong>de</strong> eigen<br />
stand te huwen. De opkomst van <strong>de</strong>ze nieuwe klasse semi-vrije personen zorg<strong>de</strong> in heel Europa voor<br />
een verstoring van het „klassieke‟ evenwicht tussen a<strong>de</strong>l, kerk en ste<strong>de</strong>n.<br />
Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong> werd tussen 1080 en 1086 in Denemarken geboren als zoon van <strong>de</strong> Deense koning<br />
Knoet IV en A<strong>de</strong>lheid van Vlaan<strong>de</strong>ren, dochter van Robrecht I <strong>de</strong> Fries en ging oorspronkelijk bij <strong>de</strong><br />
naam Karel van Denemarken. Als neef van graaf Bou<strong>de</strong>wijn VII van Vlaan<strong>de</strong>ren (regerend van 1111-<br />
1119) werd hij voor diens dood als opvolger benoemd. Een of twee jaar voordat hij Bou<strong>de</strong>wijn<br />
opvolg<strong>de</strong> [3], trad hij in het huwelijk met Margarete van Clermont. Zijn erenaam '<strong>de</strong> Goe<strong>de</strong>' verdien<strong>de</strong><br />
hij voornamelijk tij<strong>de</strong>ns en na <strong>de</strong> hongersnood van 1124-1125 die Europa teister<strong>de</strong>.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 6
Afbeelding: Karel De Goe<strong>de</strong>, Graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren tussen 1119 en 1127<br />
Een inci<strong>de</strong>nt leid<strong>de</strong> tot een verhoog<strong>de</strong> spanning tussen <strong>de</strong> Erembal<strong>de</strong>n en<br />
<strong>de</strong> a<strong>de</strong>l. Een rid<strong>de</strong>r weiger<strong>de</strong> in 1126 een strafproces tegen een<br />
Erembal<strong>de</strong>r in een tweekamp te beslechten, omdat zij niet van a<strong>de</strong>l<br />
waren. Graaf Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong> moet tot het besef zijn gekomen dat het<br />
breken van <strong>de</strong> macht van <strong>de</strong> Erembal<strong>de</strong>n veel misstan<strong>de</strong>n, misbruiken en<br />
onrust kon doen verdwijnen. Dat begon met het opeisen van <strong>de</strong><br />
Erembal<strong>de</strong>n als zijn horige on<strong>de</strong>rdanen – waarbij zij <strong>de</strong> kans kregen hun<br />
a<strong>de</strong>llijke afkomst te bewijzen voor een rechtbank in Kassel, een achterleen<br />
van Vijve-Ainsche dat tot <strong>de</strong> 10 e eeuw in het bezit was van <strong>de</strong> Sint-<br />
Pieterabdij van Gent. De Erembal<strong>de</strong>n daag<strong>de</strong>n er evenwel op met een<br />
grote legerschare, en <strong>de</strong> rechters durf<strong>de</strong>n geen <strong>uit</strong>spraak doen. Op wraak<br />
belust, verniel<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Erembal<strong>de</strong>n <strong>de</strong> bezittingen van <strong>de</strong> heer Tancmar van<br />
Straten, een lid van <strong>de</strong> hofhouding van Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong>, die als aanzetter<br />
tot <strong>de</strong> rechtsgang werd beschouwd.<br />
Grafelijk secretaris van Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong>, Galbert van Brugge, beschreef in<br />
zijn dagboek <strong>de</strong> gebeurtenissen van 1127-1128, waaron<strong>de</strong>r het<br />
machtsmisbruik van <strong>de</strong> Erembal<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> moord op Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong> [4].<br />
Het ging van kwaad naar erger, want op 2 maart 1127, op een mistige<br />
ochtend te Brugge, werd Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong> tij<strong>de</strong>ns zijn ochtendgebed in <strong>de</strong> Sint-Donatiaanskerk<br />
vermoord [5]. Zijn kamerling, Gervaas <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, wist diezelf<strong>de</strong> dag Brugge te ontvluchten, terwijl ook<br />
an<strong>de</strong>re getrouwen aan <strong>de</strong> graaf wer<strong>de</strong>n vermoord door <strong>de</strong> Erembalds.<br />
De onverwachte dood van <strong>de</strong> graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren, en het feit dat zijn huwelijk met Margarete van<br />
Clermont kin<strong>de</strong>rloos was gebleven, dompel<strong>de</strong>n Vlaan<strong>de</strong>ren in een crisis. In Vlaan<strong>de</strong>ren was er geen<br />
onmid<strong>de</strong>llijke reactie, omdat men beducht was voor <strong>de</strong> “clan van <strong>de</strong> Erembal<strong>de</strong>n” zoals <strong>de</strong> aanstokers<br />
wer<strong>de</strong>n genoemd.<br />
Op 7 maart 1127 kwam er een reactie. Gervaas <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
nam met een <strong>de</strong>rtigtal rid<strong>de</strong>rs, waaron<strong>de</strong>r zijn<br />
leenmannen, vergezeld van een duizendtal manschappen<br />
een vestiging in van <strong>de</strong> Erembal<strong>de</strong>n, het kasteel van<br />
Wilfried Cnop, een broer van Bertulf, te Raverschot nabij<br />
Eeklo. Het ontmoedig<strong>de</strong> garnizoen werd al snel tot<br />
overgave gedwongen. De versterking werd vernield,<br />
enkele kopstukken van <strong>de</strong> familie wer<strong>de</strong>n gelyncht en hun<br />
bezittingen wer<strong>de</strong>n ver<strong>de</strong>eld on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> baronnen.<br />
Afbeelding: een mid<strong>de</strong>leeuwse <strong>uit</strong>beelding van <strong>de</strong> moord op Karel <strong>de</strong><br />
Goe<strong>de</strong> in <strong>de</strong> Sint-Donaatskerk te Brugge.<br />
Daarna rukte Gervaas <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> op naar Brugge. Wilfried<br />
Cnop kon echter met enkele van zijn mannen ontsnappen<br />
en zich kort daarop voegen bij zijn broer te Brugge.<br />
Op 9 maart 1127 wer<strong>de</strong>n Gervaas en zijn mannen langs<br />
<strong>de</strong> stadpoort aan het Zand door <strong>de</strong> Bruggelingen <strong>de</strong> stad binnengelaten. Met <strong>de</strong> hulp van <strong>de</strong><br />
Bruggelingen, en later ook van <strong>de</strong> Gentenaren, wer<strong>de</strong>n na dagen van belegering van <strong>de</strong> grafelijke<br />
woonst <strong>de</strong> moor<strong>de</strong>naars van Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong> gevangen genomen. De soldaten van Bertulf ver<strong>de</strong>dig<strong>de</strong>n<br />
zich heftig, maar moesten zich terugtrekken op <strong>de</strong> Burg, het castrum van <strong>de</strong> Vlaamse graven. On<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong> toestromen<strong>de</strong> hulptroepen bevond zich on<strong>de</strong>r meer Zeger, ook Siger genoemd, <strong>de</strong> kastelein van<br />
Gent met zijn legerben<strong>de</strong>, en Iwan, <strong>de</strong> broer van Bou<strong>de</strong>wijn van Aalst.<br />
Ook een massa burgers van Gent die door <strong>de</strong> kastelein waren opgeroepen, voeg<strong>de</strong>n zich bij <strong>de</strong><br />
belegeraars. Op 16 maart verscheen ook nog Petronella van Saksen, weduwe van Floris I, <strong>de</strong> graaf<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 7
van Holland, met haar zoon Die<strong>de</strong>rik VI en een troep wapenknechten. Petronella hoopte dat men haar<br />
zoon tot graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren zou kiezen.<br />
Naar verluid wer<strong>de</strong>n zevenentwintig samenzweer<strong>de</strong>rs van <strong>de</strong> hoogste toren van <strong>de</strong> burcht naar<br />
bene<strong>de</strong>n geworpen op bevel van <strong>de</strong> Franse koning Lo<strong>de</strong>wijk VI (inmid<strong>de</strong>ls ook aangekomen in <strong>de</strong><br />
Vlaamse contreien). Eén van <strong>de</strong> moor<strong>de</strong>naars, Wido <strong>Van</strong> Steenvoor<strong>de</strong>, werd in Reningelst gedood in<br />
een tweegevecht met Herman Den Iseren. Het beteken<strong>de</strong> het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> macht van <strong>de</strong><br />
Erembal<strong>de</strong>n.<br />
Gervaas <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was van a<strong>de</strong>l. Hij was vermoe<strong>de</strong>lijk verwant met burggraaf Boldran van Brugge [6],<br />
overle<strong>de</strong>n omstreeks 1060, en <strong>de</strong> familie was gevestigd in Oe<strong>de</strong>lem, West-Vlaan<strong>de</strong>ren, waar zij op een<br />
10-tal kilometer van Brugge <strong>de</strong> “Heerlijkheid Praat” bestuur<strong>de</strong>n. Gervaas <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was een kamerling<br />
van <strong>de</strong> Graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren, een ereambt, althans in theorie belast met het toezicht op <strong>de</strong> grafelijke<br />
vertrekken en <strong>de</strong> grafelijke schatkamer. Hij was <strong>de</strong> opstand tegen <strong>de</strong> Erembal<strong>de</strong>n begonnen op 7<br />
maart 1127.<br />
In <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> maand werd Willem Clito [7], lid van <strong>de</strong> Vlaamse dynastie langs moe<strong>de</strong>rszij<strong>de</strong> en<br />
Normandiër, aangesteld als <strong>de</strong> nieuwe graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren on<strong>de</strong>r druk van <strong>de</strong> Franse koning,<br />
leenheer van het Graafschap Vlaan<strong>de</strong>ren. Willem Clito was evenwel nog een eind verwij<strong>de</strong>rd van <strong>de</strong><br />
macht. Willem van leper betwistte <strong>de</strong> keuze van <strong>de</strong> koning door zich meester te maken van Veurne,<br />
Cassel, Aire en Sint-Winoks-Bergen. Lo<strong>de</strong>wijk VI, samen met Gervaas van <strong>Praet</strong> en vergezeld van<br />
Willem Clito, trok met een goed gewapend leger op naar leper en beleger<strong>de</strong> <strong>de</strong> stad. Dit beleg was<br />
van korte duur. De burgers van leper open<strong>de</strong>n <strong>de</strong> poorten van <strong>de</strong> stad. Lo<strong>de</strong>wijk en zijn soldaten<br />
stroom<strong>de</strong>n <strong>de</strong> stad binnen en kon<strong>de</strong>n <strong>de</strong> verraste Willem gevangen nemen. Hij werd opgesloten in <strong>de</strong><br />
gevangenis van Rijsel.<br />
Een an<strong>de</strong>re opponent was Bou<strong>de</strong>wijn IV, <strong>de</strong> graaf van Henegouwen. Hij viel Ou<strong>de</strong>naar<strong>de</strong> binnen en<br />
stak <strong>de</strong> stad in brand. Bevreesd voor een wraakactie van Lo<strong>de</strong>wijk, keer<strong>de</strong> hij nadien in allerijl terug<br />
naar Bergen en hield er zich ge<strong>de</strong>isd.<br />
Het slechte bestuur van Willem Clito, die zijn beloften ten opzichte van <strong>de</strong> bevolking niet kon<br />
nakomen, en omwille van <strong>de</strong> toenemen<strong>de</strong> armoe<strong>de</strong> in Vlaan<strong>de</strong>ren door het stilvallen van het <strong>de</strong><br />
han<strong>de</strong>l met Engeland [7], kwam het tot een opstand die <strong>uit</strong>mond<strong>de</strong> in <strong>de</strong> dood van Willem Clito in<br />
1128. In datzelf<strong>de</strong> jaar kreeg het huis van Elzas zeggenschap over het graafschap, me<strong>de</strong> door <strong>de</strong><br />
voorspraak van <strong>de</strong> Vlaamse ste<strong>de</strong>n die daarmee hun groeien<strong>de</strong> rol in <strong>de</strong> Vlaamse politiek gestalte<br />
gaven. Die<strong>de</strong>rik van <strong>de</strong> Elzas werd geïnstalleerd als Graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren, en een nieuwe perio<strong>de</strong> van<br />
welvaart en stabiliteit brak aan.<br />
Gervaas <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was op 2 april 1127 door <strong>de</strong> nieuwe graaf Willem Clito, met instemming van <strong>de</strong><br />
Franse koning, aangesteld tot nieuwe burggraaf van Brugge. In die functie kreeg hij respect van <strong>de</strong><br />
Bruggelingen, maar kwam on<strong>de</strong>r druk te staan vanwege het wanbeleid van <strong>de</strong> nieuwe graaf. Hij<br />
zwoer <strong>uit</strong>ein<strong>de</strong>lijk zijn manschap aan <strong>de</strong> graaf af, en zwoer trouw aan <strong>de</strong> nieuwe graaf Die<strong>de</strong>rik van<br />
<strong>de</strong> Elzas. Uit <strong>de</strong> dagboeken van Galbertus blijkt dat Gervaas zich ook actief had gemengd in <strong>de</strong><br />
gevechten om het bewind van graaf Clito omver te werpen. De precieze leeftijd van Gervaas <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> werd niet vermeld.<br />
Gervaas had een broer, Lambert van <strong>Praet</strong>, vermeld in 1122. Lambert van <strong>Praet</strong> was <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van<br />
Bou<strong>de</strong>wijn I van <strong>Praet</strong> en van Ivan (Iwein) van <strong>Praet</strong>, vermeld in 1153 te Affligem. Gervaas van <strong>Praet</strong><br />
had één dochter, Margaretha van <strong>Praet</strong>. Zij werd vermeld als non te Utrecht in het mid<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> 12e<br />
eeuw.<br />
[1] In <strong>de</strong> geromantiseer<strong>de</strong> "De kerels van Vlaan<strong>de</strong>ren" van Hendrik Conscience (1883) speelt Gervaas <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> een<br />
prominente rol. [2] Deze kerk werd afgebroken tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> Franse Revolutie. [3] Bou<strong>de</strong>wijn VII, bijgenaamd Hapkin of ook<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 8
soms "met <strong>de</strong>n Bijl", overleed op 17 juni 1119 als gevolg van een hoofdwon<strong>de</strong> die hij enkele maan<strong>de</strong>n tevoren had opgelopen<br />
toen hij samen met <strong>de</strong> Franse koning Lo<strong>de</strong>wijk VI "<strong>de</strong> Dikke" in <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> Normandische oorlog het beleg had geslagen voor<br />
<strong>de</strong> Normandische vesting van het stadje Eu. Bou<strong>de</strong>wijn had geen nakomelingen. Aangezien Bou<strong>de</strong>wijn enig kind was gebleven,<br />
toen zijn twee broers vóór hun va<strong>de</strong>r overle<strong>de</strong>n, moest men voor <strong>de</strong> opvolging een graad hoger gaan. De enige die hiervoor in<br />
feite in aanmerking kwam was Karel van Denemarken, <strong>de</strong> kleinzoon van Robrecht <strong>de</strong> Fries langs zijn moe<strong>de</strong>r A<strong>de</strong>lheid, die<br />
gehuwd was met Knut IV, koning van Denemarken. Karel, werd, me<strong>de</strong> <strong>uit</strong> veiligheidsoverwegingen, kort na <strong>de</strong> dood van zijn<br />
va<strong>de</strong>r naar Vlaan<strong>de</strong>ren gebracht waar hij zijn jeugd aan het hof van Bou<strong>de</strong>wijn VII doorbracht. Hij vergezel<strong>de</strong> Robrecht II naar<br />
Palestina tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> eerste kruistocht. Zijn inhuldiging als graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren had enkele dagen na <strong>de</strong> dood van Bou<strong>de</strong>wijn<br />
VII plaats te Brugge. [4] Galbertus van Brugge beschreef in zijn dagboek ook het vermeen<strong>de</strong> do<strong>de</strong>nmaal van <strong>de</strong> moor<strong>de</strong>naars:<br />
"Hierbij zij aangetekend dat, na <strong>de</strong> moord op graaf Karel, <strong>de</strong> nacht na zijn eerste begrafenis, Borsiard en <strong>de</strong> <strong>de</strong>elgenoten van<br />
zijn misdaad, naar het gebruik van hei<strong>de</strong>nen en tovenaars, een beker vol bier namen en brood. Gezeten rond het graf,<br />
plaatsten zij <strong>de</strong> drank en het brood op <strong>de</strong> tafel van het graf en aten en dronken bovenop het lichaam van <strong>de</strong> zalige graaf, in het<br />
geloof dat dan niemand hem op enigerlei wijze zou wreken.” Galbertus maakte er een “hei<strong>de</strong>nse gebruik” van als het negatieve<br />
spiegelbeeld van <strong>de</strong> eucharistie: brood en een beker bier wor<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> graftombe geplaatst, in plaats van het brood en <strong>de</strong> kelk<br />
op het altaar; eten en drinken bij het graf zoals hei<strong>de</strong>nen en tovenaars doen, in plaats van <strong>de</strong> communie rond het altaar; het<br />
bezweren van een dreigen<strong>de</strong> vergelding, in plaats van vrome gebe<strong>de</strong>n. Galbert zette daarmee een lange traditie voort van<br />
reacties vanwege Christelijke auteurs op hei<strong>de</strong>nse rituelen. [5] De Katholieke kerk zou hem in 1884 gelukzalig verklaren. Zijn<br />
neogotische reliekschrijn (1883-1885) wordt bewaard in een zijkapel van <strong>de</strong> Sint-Salvatorkathedraal van Brugge. In <strong>de</strong><br />
mid<strong>de</strong>nbeuk kan men een houten portret van Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong> terugvin<strong>de</strong>n. Zijn rechter bovenrib werd bewaard in een kristallen<br />
neogotische reliekschrijn die sinds 1880 werd tentoongesteld in <strong>de</strong> Torhoutse Sint-Pieterskerk. De va<strong>de</strong>r van Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong>, <strong>de</strong><br />
Deense koning Canutus of Knoet IV in 1100 heilig verklaard. Canutus werd vermoord in 1086, waarna Karel naar Vlaan<strong>de</strong>ren<br />
kwam. [6] Mogelijk speel<strong>de</strong>n ook familiale belangen mee. De burggraaf van Brugge, Boldran, was gehuwd was met een zekere<br />
Dedda of Duva. Deze Dedda on<strong>de</strong>rhield een relatie met Erembald van Veurne, die wapenknecht was van haar man. Dedda had<br />
haar minnaar beloofd met hem te trouwen en hem tot burggraaf te verheffen zodra Boldran zou overlij<strong>de</strong>n. Erembald<br />
vermoord<strong>de</strong> zijn meester tij<strong>de</strong>ns een boottocht op <strong>de</strong> Schel<strong>de</strong> en huw<strong>de</strong> kort daarna met Dedda, maar die zou door het<br />
huwelijk haar a<strong>de</strong>llijke voorrechten verliezen. [7] Willem Clito of Guillaume Cliton (d.i. zoon van koning of prins), was <strong>de</strong> zoon<br />
van Robert van Normandië, die zijn broer Hendrik I, koning van Engeland, in 1106 had laten opsl<strong>uit</strong>en. Willem was <strong>de</strong> kleinzoon<br />
van Mathil<strong>de</strong>, <strong>de</strong> oudste dochter van <strong>de</strong> Vlaamse graaf Bou<strong>de</strong>wijn V, die in 1053 met Willem <strong>de</strong> Veroveraar was getrouwd.<br />
1153 - Rid<strong>de</strong>r Bou<strong>de</strong>wijn I van <strong>Praet</strong>, kruisvaar<strong>de</strong>r<br />
Rid<strong>de</strong>r Bou<strong>de</strong>wijn I van <strong>Praet</strong> werd vermeld tussen 1153-1174. Hij was een zoon van Lambert van<br />
<strong>Praet</strong>, broer van Gervaas van <strong>Praet</strong>, en was gehuwd met Ghiela. Er wordt aangenomen dat Bou<strong>de</strong>wijn<br />
I <strong>de</strong>elnam aan <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> kruistocht. Ook Gervaas van <strong>Praet</strong>, en Bou<strong>de</strong>wijns zoon Bou<strong>de</strong>wijn II, die op<br />
latere leeftijd toetrad tot <strong>de</strong> tempelierrid<strong>de</strong>rs, namen <strong>de</strong>el aan <strong>de</strong> kruistochten tot "bevrijding van het<br />
Heilig Land".<br />
Bou<strong>de</strong>wijn I van <strong>Praet</strong> had vier kin<strong>de</strong>ren:<br />
Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong>, heer van <strong>Praet</strong> en Watervliet, rid<strong>de</strong>r en tempelier, vermeld in 1183-1227,<br />
Frank van <strong>Praet</strong>, rid<strong>de</strong>r in 1225, vermeld tussen 1201-1230,<br />
Isabella van <strong>Praet</strong>, vermeld in 1190-1200, vermoe<strong>de</strong>lijk gehuwd met Rainier van Watervliet,<br />
Nn (voornaam niet bekend) van <strong>Praet</strong> die huw<strong>de</strong> met Daniel I van Halluin, "<strong>de</strong> Vico", vermeld<br />
tussen 1194 en 1217.<br />
1183 – Vrijdag <strong>de</strong> 13 <strong>de</strong> – Over tempelier rid<strong>de</strong>r Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong><br />
Een populair gezeg<strong>de</strong> wil het dat vrijdag <strong>de</strong> 13 e een ongeluksdag is. De oorsprong van dit bijgeloof –<br />
immens populair gewor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> gelijknamige horrorfilm – gaat ver terug in <strong>de</strong> tijd, naar <strong>de</strong><br />
bewuste vrijdag 13 oktober 1307. Samen met <strong>de</strong> Franse koning Filips <strong>de</strong> Schone beraam<strong>de</strong> paus<br />
Clemens V een duister plan om korte metten te maken met <strong>de</strong> tempeliers. In een militaire manoeuvre<br />
waar <strong>de</strong> CIA zich niet voor zou hoeven te schamen, vaardig<strong>de</strong> paus Clemens geheime, verzegel<strong>de</strong><br />
or<strong>de</strong>rs <strong>uit</strong> die door zijn soldaten in heel Europa tegelijk moesten wor<strong>de</strong>n geopend, op vrijdag 13<br />
oktober 1307. De tempeliers zijn in 1307 in<strong>de</strong>rdaad massaal vervolgd en vermoord. Eén van <strong>de</strong><br />
voorou<strong>de</strong>rs langs moe<strong>de</strong>rs zij<strong>de</strong> was lid van <strong>de</strong> or<strong>de</strong> een eeuw voordien. Ook in Vlaan<strong>de</strong>ren waren <strong>de</strong><br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 9
tempeliers actief. Wetenschappers van het Vlaams Instituut voor het<br />
Onroerend Erfgoed (VIOE) hebben <strong>de</strong> voorbije jaren het Groot-<br />
Tempelhof in Slijpe, Mid<strong>de</strong>lkerke, on<strong>de</strong>rzocht. Ze tonen aan dat <strong>de</strong><br />
tempelrid<strong>de</strong>rs er in <strong>de</strong> vroege 13e eeuw een comman<strong>de</strong>rij vestig<strong>de</strong>n.<br />
De Comman<strong>de</strong>rie <strong>de</strong> Flandres behoort tot <strong>de</strong> oudste van <strong>de</strong><br />
tempelor<strong>de</strong> en was één van <strong>de</strong> belangrijkste van het graafschap<br />
Vlaan<strong>de</strong>ren.<br />
Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong> was lid van <strong>de</strong> or<strong>de</strong> van <strong>de</strong> tempelrid<strong>de</strong>rs. Hij<br />
was een zoon van Bou<strong>de</strong>wijn I, vermeld in 1153-1174 als heer van<br />
<strong>Praet</strong>, en van Ghiela. Bou<strong>de</strong>wijn I nam <strong>de</strong>el aan <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> kruistocht<br />
(1189-1192). Ook zijn grootnonkel Gervaas van <strong>Praet</strong>, en Bou<strong>de</strong>wijn II<br />
(1217-1221), namen <strong>de</strong>el aan <strong>de</strong> kruistochten tot "bevrijding van het<br />
Heilig Land".<br />
Allicht iets beken<strong>de</strong>r zijn <strong>de</strong> twee belangrijkste oprichters van <strong>de</strong> or<strong>de</strong> van <strong>de</strong> tempeliers: Hugh <strong>de</strong><br />
Payns en Go<strong>de</strong>froy <strong>de</strong> Saint-Omer [1]. Bei<strong>de</strong>n behoor<strong>de</strong>n tot <strong>de</strong> zogenaam<strong>de</strong> Rid<strong>de</strong>rs van het Heilig<br />
Graf, een broe<strong>de</strong>rschap van kruisvaar<strong>de</strong>rs dat na <strong>de</strong> verovering van Jeruzalem door <strong>de</strong> patriarch van<br />
<strong>de</strong> stad was aangesteld ter bescherming van <strong>de</strong> kerk. Enkele van <strong>de</strong>ze broe<strong>de</strong>rs, on<strong>de</strong>r wie <strong>de</strong> twee<br />
genoem<strong>de</strong> rid<strong>de</strong>rs, waren ontevre<strong>de</strong>n over het gebrek aan militaire taken. Het beschermen van<br />
pelgrims op weg naar het Heilig Graf, leek hen een nuttiger taak. Daarom scheid<strong>de</strong>n zij zich af van<br />
hun broe<strong>de</strong>rschap, met toestemming van <strong>de</strong> koning en <strong>de</strong> patriarch. In 1120 werd het bestaan van<br />
<strong>de</strong>ze groep rid<strong>de</strong>rs officieel bekrachtigd op het Concilie van Nablous, waar Hugh en Go<strong>de</strong>froy <strong>de</strong><br />
geloften van armoe<strong>de</strong>, kuisheid en gehoorzaamheid afleg<strong>de</strong>n. De Or<strong>de</strong> <strong>de</strong>r Tempeliers was hiermee<br />
geboren. We weten ook van verwantschappen tussen van <strong>Praet</strong><br />
en Saint-Omer aan het begin van <strong>de</strong> 16 e eeuw.<br />
Bou<strong>de</strong>wijn I van <strong>Praet</strong> had vier kin<strong>de</strong>ren: Bou<strong>de</strong>wijn II van<br />
<strong>Praet</strong>, heer van <strong>Praet</strong> en Watervliet, rid<strong>de</strong>r en tempelier,<br />
vermeld in 1183-1227; Frank van <strong>Praet</strong>, rid<strong>de</strong>r, vermeld in<br />
1201-1230; Isabella van <strong>Praet</strong>, vermeld in 1190-1200, gehuwd<br />
met Rainier van Watervliet; en Nn. van <strong>Praet</strong> die huw<strong>de</strong> met<br />
Daniel I van Halluin “<strong>de</strong> Vico”, vermeld tussen 1194 en 1217.<br />
<strong>Van</strong> Bou<strong>de</strong>wijn I van <strong>Praet</strong> weten we dat hij een zoon was van<br />
Lambert van <strong>Praet</strong> (broer van Gervaas van <strong>Praet</strong>) en dat hij een<br />
broer had, Iwein van <strong>Praet</strong>, vermeld in 1153.<br />
Afbeelding: tempelierrid<strong>de</strong>rs in het beken<strong>de</strong> ornaat. In oorsprong ging het om<br />
het or<strong>de</strong> van monniken die het zwaard hanteer<strong>de</strong>n in dienst van <strong>de</strong> paus, een<br />
contradictie met <strong>de</strong> leer van <strong>de</strong> Katholieke kerk.<br />
<strong>Van</strong> Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong> zijn er meldingen in 1183-1227. Hij<br />
werd vermeld als rid<strong>de</strong>r in 1208, als heer van <strong>Praet</strong> en een <strong>de</strong>el<br />
van Watervliet, en als tempelier in 1226-1227. Bou<strong>de</strong>wijn II van<br />
<strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> Maria van Wavrin (Waver) [2], die verwant was met Johanna, <strong>de</strong> gravin van Vlaan<strong>de</strong>ren.<br />
Een kleindochter, Sybille <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, huw<strong>de</strong> met Wolfard I van Borselen, een rechtstreekse<br />
afstammeling van Karel De Grote. Bou<strong>de</strong>wijn II overleed na 8 april 1227. De precieze<br />
overlij<strong>de</strong>nsdatum is niet gekend.<br />
Bou<strong>de</strong>wijn <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, in het Latijns ook vermeld als "Balduini <strong>de</strong> Prat(o)", trad op als getuige bij een<br />
oorkon<strong>de</strong> in 1200 te Rupelmon<strong>de</strong>, bewaard in het cartularium van <strong>de</strong> abdij van Ninove. De oorkon<strong>de</strong>r<br />
was Bou<strong>de</strong>wijn, graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren en van Henegouwen. Ook "Sigeri Templarii, quondam castellani<br />
<strong>de</strong> Gant" (Zeger, tempelier, kastelein van Gent) werd vermeld als getuige bij <strong>de</strong>ze gelegenheid.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 10
Afbeelding: historische evocatie van Philips II Augustus, <strong>de</strong> koning van<br />
Frankrijk, tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> slag van Bouvines op 12 juli 1214 [3]<br />
Bou<strong>de</strong>wijn van <strong>Praet</strong> nam <strong>de</strong>el aan <strong>de</strong> slag te Bouvines<br />
op 12 juli 1214. De anonieme auteur van <strong>de</strong> Bethune<br />
vermeld<strong>de</strong> hem in zijn kroniek, geschreven na 1220.<br />
Deze auteur schreef voor Robert van Bethune en zijn<br />
entoerage. Bou<strong>de</strong>wijn on<strong>de</strong>rscheid<strong>de</strong> zich tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong>ze<br />
veldslag: "Baudouin van <strong>Praet</strong>, een welgesteld man <strong>uit</strong><br />
Vlaan<strong>de</strong>ren, sloeg met één houw Huan van Malaunoi<br />
(Hugh van Maleveine?), een zeer goed rid<strong>de</strong>r, met zijn<br />
paard op <strong>de</strong> grond toen hij <strong>de</strong>ze aanviel." Te Bouvines,<br />
nabij Rijsel in Frans Vlaan<strong>de</strong>ren, versloeg Filip II<br />
Augustus, koning van Frankrijk, <strong>de</strong> geallieeer<strong>de</strong> legers<br />
van on<strong>de</strong>r meer Otto IV, graaf Ferdinand van<br />
Vlaan<strong>de</strong>ren, graaf Renaud van Boulogne, graaf Willem<br />
van Holland, koning Jan van Engeland en <strong>de</strong> graven van<br />
Namen, Leuven en Limburg. Na <strong>de</strong> veldslag werd <strong>de</strong><br />
graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren met tal van nobelen gevangen<br />
genomen en naar Parijs gebracht. Zij wer<strong>de</strong>n er enige<br />
tijd opgesloten en tegen losgeld vrijgekocht.<br />
Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong>ze veldslag werd ook rid<strong>de</strong>r Gerard van<br />
Ran<strong>de</strong>ro<strong>de</strong> vermeld, een verwante van <strong>de</strong> heren van <strong>Praet</strong>. Hij vocht dapper aan <strong>de</strong> zij<strong>de</strong> van Bernard<br />
van Oostmalle en graaf Otto van Tecklemburg, graaf Conrad van Dortmund, volgens <strong>de</strong><br />
kroniekschrijver Willem De Bretoen. Hij werd samen met Bernard van Oostmalle gevangen genomen<br />
door <strong>de</strong> Fransen. De aanleiding van <strong>de</strong>ze veldslag, en <strong>de</strong> conflicten tussen Engeland en Frankrijk<br />
vanaf 1202, dient allicht gezocht in <strong>de</strong> disharmonische verhouding van <strong>de</strong> Franse Capetingers<br />
(koningshuis) ten opzichte van <strong>de</strong> verovering van Engeland door Willem <strong>de</strong> Normandiër. De<br />
nakomelingen van Willem, vanaf zijn zoon Hendrik I van Engeland (1068-1135) waren van vazallen<br />
van <strong>de</strong> Franse koning opgeklommen tot het koningschap over Engeland, en Normandië werd een<br />
twistappel. De graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren weiger<strong>de</strong> in 1213 <strong>de</strong>el te nemen aan een geplan<strong>de</strong> invasie van<br />
Engeland van <strong>de</strong> Franse koning. De veldslag van Bouvines wordt doorgaans aangeduid als het ein<strong>de</strong><br />
van <strong>de</strong> macht van <strong>de</strong> (Engelse) Plantagenets op het (Franse) vasteland.<br />
In mei 1216 trad Bou<strong>de</strong>wijn van <strong>Praet</strong> op als getuige voor Filips van <strong>de</strong> Woestijne, <strong>de</strong> heer van<br />
Zomergem. Filips schonk een erfrente van 30 schellingen voor het zielenheil van zijn tante. Bou<strong>de</strong>wijn<br />
teken<strong>de</strong> als "S. Balduini <strong>de</strong> Prat", en een broer, Frank van <strong>Praet</strong>, teken<strong>de</strong> met "S. Franconis fratris<br />
eius". Mogelijk paste <strong>de</strong>ze oorkon<strong>de</strong> van Filips van Zomergem in een reeks schenkingen voor het<br />
zielenheil die als gevolg van <strong>de</strong> predicatie en <strong>de</strong> kruisopnamen als voorbereiding van <strong>de</strong> Vijf<strong>de</strong><br />
Kruistocht (1217-1221) wer<strong>de</strong>n gemaakt.<br />
De aanwezigheid van Bou<strong>de</strong>wijn <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> bij <strong>de</strong> veldslag van Bouvines was ook niet onbelangrijk.<br />
Deze slag werd als drukkingmid<strong>de</strong>l gebruikt om rid<strong>de</strong>rs te ronselen voor <strong>de</strong> Vijf<strong>de</strong> Kruistocht. <strong>Van</strong> een<br />
aantal rid<strong>de</strong>rs, ook in het Brabantse en het Vlaamse kamp, werd aangetoond dat ze in 1218-1220 op<br />
kruistocht vertrokken. De "kruisopname" gebeur<strong>de</strong> bij enkele Vlamingen al net vóór <strong>de</strong> veldslag. In<br />
1216 trok Oliverus Scholasticus, een kruisprediker van <strong>de</strong> Vijf<strong>de</strong> Kruistocht, door Brabant en<br />
Vlaan<strong>de</strong>ren. Hij vertoef<strong>de</strong> in <strong>de</strong> omgeving van Nijvel, Brugge en Gent<br />
volgens Caesarius van Heisterbach.<br />
Afbeelding: yours truly in het Katharenland, Langue d'Oc, in het spoor van <strong>de</strong><br />
legen<strong>de</strong>n over Tempeliers, augustus 2006 [4].<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk was Bou<strong>de</strong>wijn aanwezig bij <strong>de</strong> Vijf<strong>de</strong> Kruistocht, en<br />
kwam hij bij het beleg van Damiate on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> indruk van <strong>de</strong><br />
or<strong>de</strong>broe<strong>de</strong>rs of tempelierrid<strong>de</strong>rs. In Brabant zijn voorbeel<strong>de</strong>n<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 11
ekend hoe <strong>de</strong> kruisvaar<strong>de</strong>rs er zich lieten inspireren door <strong>de</strong> tempelieror<strong>de</strong>. Wanneer Bou<strong>de</strong>wijn II<br />
van <strong>Praet</strong> tot <strong>de</strong> Or<strong>de</strong> van <strong>de</strong> Tempeliers toetrad, is niet precies bekend. Er is wel een vermelding in<br />
1226-1227, maar het is niet <strong>uit</strong>gesloten dat Bou<strong>de</strong>wijn daarvoor, na<br />
<strong>de</strong> Vijf<strong>de</strong> Kruistocht, tempelierrid<strong>de</strong>r werd. [5]<br />
Afbeelding: het logo van <strong>de</strong> tempeliers, twee rid<strong>de</strong>rs gezeten op één paard.<br />
Oorspronkelijk heetten zij <strong>de</strong> "arme rid<strong>de</strong>rs van Christus".<br />
Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong> had verschillen<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren: Bou<strong>de</strong>wijn III<br />
van <strong>Praet</strong>, heer van <strong>Praet</strong>, Watervliet en Zomergem, vermeld in<br />
1221-1241, Jan van <strong>Praet</strong>, on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>ken en <strong>de</strong>ken van Sint-Donatius<br />
te Brugge, vermeld in 1226-1258, A<strong>de</strong>lheid van <strong>Praet</strong>, vermeld in<br />
1224, gehuwd met Jan II van Bondues, Bou<strong>de</strong>wijn van <strong>Praet</strong>,<br />
rid<strong>de</strong>r, vermeld in 1242-1255, O.-L.-Vrouwekerk te Brugge,<br />
Gertru<strong>de</strong> van <strong>Praet</strong>, Vrouwe van Bongar<strong>de</strong>, vermeld in 1254,<br />
gehuwd met Walter I van Oostwinkel, Nn. [Nn. = niet genoemd]<br />
van <strong>Praet</strong>, gehuwd met Daniël I van Halluin, Nn. van <strong>Praet</strong>, gehuwd met Nn. van Knesselare, van wie<br />
rid<strong>de</strong>r Bou<strong>de</strong>wijn van Knesselare, vermeld in 1258-1259.<br />
Bou<strong>de</strong>wijn III van <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> Catherine Nn., en was va<strong>de</strong>r van Jan van <strong>Praet</strong>, vermeld in 1228-<br />
1299, heer van <strong>Praet</strong> en Watervliet, rid<strong>de</strong>r, gehuwd met Catherine Nn.. Jan van <strong>Praet</strong> was op zijn<br />
beurt va<strong>de</strong>r van rid<strong>de</strong>r Bou<strong>de</strong>wijn IV van <strong>Praet</strong>, heer van <strong>Praet</strong>, en van Jan van <strong>Praet</strong>, vermeld in 1302<br />
te Brugge.<br />
[1] 'Le sang <strong>de</strong>s Saint-Omer <strong>de</strong>s croisa<strong>de</strong>s à la quenouille en Artois, Flandre, Normandie, Angleterre et dans les Etats Latins<br />
d'Orient', Thomas Delvaux, Abbeville, F. Paillart, 2007 - [2] Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> veldslag in Bouvines werd haar broer, Hellin II van<br />
Wavrin gevangen genomen tesamen met tal van nobelen van Vlaan<strong>de</strong>ren. Haar va<strong>de</strong>r, Robert I, heer van Wavrin, was <strong>de</strong><br />
senechal van Vlaan<strong>de</strong>ren. Haar broer Hellin II was vrij recent rid<strong>de</strong>r gewor<strong>de</strong>n toen <strong>de</strong> slag plaatsvond. Hij was gehuwd met<br />
Elisabeth van Montmirail. Maria's va<strong>de</strong>r was weduwnaar van A<strong>de</strong>lheid van Guines en was vóór 1193 hertrouwd met Sybille van<br />
<strong>de</strong> Elzas (vrouwe van Sint-Venant, Lillers en Vladslo). Via Maria's moe<strong>de</strong>r Sybille was er een relatie met <strong>de</strong> graven van<br />
Vlaan<strong>de</strong>ren. Sybille van <strong>de</strong> Elzas was een kleindochter van Dirk van <strong>de</strong> Elzas, <strong>de</strong> graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren vanaf 1128. Haar va<strong>de</strong>r,<br />
Pieter van <strong>de</strong> Elzas was proost van Brugge, elect van Kamerijk (1167, wereldlijk gewor<strong>de</strong>n in 1174), graaf van Nevers, heer van<br />
Eline (...) en was omstreeks 1175 gehuwd met Machteld van Bourgondië, gravin-weduwe van Nevers. Haar kozijn (zoon van<br />
haar va<strong>de</strong>rs zuster Margaretha van <strong>de</strong> Elzas) was Bou<strong>de</strong>wijn, graaf van Henegouwen, Namen en Vlaan<strong>de</strong>ren, keizer van<br />
Constantinopel (1204) die gehuwd was met Maria van Champagne. De toenmalige gravinnen Johanna (1205-1244) en<br />
Margaretha (1244-1280) van Vlaan<strong>de</strong>ren en van Constantinopel waren achternichten van Maria. [3] Ook <strong>de</strong> glasramen van <strong>de</strong><br />
kerk van Bouvines, beel<strong>de</strong>n fragmenten van <strong>de</strong> slag <strong>uit</strong>. [4] Zie ook <strong>de</strong> prachtig <strong>uit</strong>gewerkte website van Jan Hosten,<br />
www.tempeliers.be . - [5] Getrouw<strong>de</strong> mannen kon<strong>de</strong>n Tempelier wor<strong>de</strong>n, maar alleen <strong>de</strong> ongehuw<strong>de</strong> rid<strong>de</strong>rs droegen witte<br />
gewa<strong>de</strong>n, overige Tempeliers droegen bruine of zwarte gewa<strong>de</strong>n. Tempeliers mochten wel bezittingen hebben, maar <strong>de</strong>ze<br />
vervielen na hun dood aan hun broe<strong>de</strong>rs, <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re Tempeliers. Een eventuele weduwe van een Tempelier kreeg wel een <strong>de</strong>el<br />
van <strong>de</strong> erfenis om in haar on<strong>de</strong>rhoud te voorzien, maar zij mocht niet in het huis van haar overle<strong>de</strong>n man blijven wonen.<br />
1224 - Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong> beslecht een twist (Kortrijk)<br />
De e<strong>de</strong>llie<strong>de</strong>n Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong> en Zeger van Mossere<br />
beslechtten in 1224 een twist die gerezen was tussen Jan van<br />
Bondues en diens vrouw A<strong>de</strong>lis (A<strong>de</strong>lheid) van <strong>Praet</strong>, een dochter van<br />
Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong>. Deze laatsten waren ontvangers van <strong>de</strong><br />
spijker (een belasting) van Kortrijk. Walter van Kortrijk betwistte <strong>de</strong><br />
inkomsten op bedoel<strong>de</strong> spijker, die op dat ogenblik 280,5 hoet haver<br />
bedroegen.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 12
Afbeelding: het zegel van Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong>. Merk <strong>de</strong> gelijkenissen met het zegel van Bou<strong>de</strong>wijn IV van <strong>Praet</strong>.<br />
Walter van Kortrijk had <strong>de</strong>elgenomen aan <strong>de</strong> vier<strong>de</strong> kruistocht, en was omstreeks 1211 terug in<br />
Vlaan<strong>de</strong>ren, waar hij werd vermeld als clericus aan het hof van Philips van Namen. Hij was kanunnik<br />
van Sint-Donaats, en <strong>de</strong> preben<strong>de</strong> (verloning) die hij daarvoor ontving had hij geruild voor die van<br />
Hendrik van Zomergem in Sint-Veerle te Gent. In mei 1219 werd hij vermeld als protonotarius van<br />
Vlaan<strong>de</strong>ren, hoofd van <strong>de</strong> kanselarijdienst. Hij ontving van Johanna van Constantinopel <strong>de</strong> inkomsten<br />
van <strong>de</strong> grafelijke spijker te Kortrijk, te Marke, te Aalbeke en te Bellegem, afgestaan door Hugo van<br />
Halluin en diens vrouw A<strong>de</strong>lida.<br />
1249 - Frank <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> te Hannekenswerve, <strong>de</strong>skundig in inpol<strong>de</strong>ring<br />
Frank <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, een telg van het geslacht van <strong>de</strong> heren van <strong>Praet</strong>, werd vermeld in 1249-1250 als<br />
bezitter van een huis te Hannekenswerve (Zeeuws-Vlaan<strong>de</strong>ren). De familie van <strong>Praet</strong> had <strong>uit</strong>gebrei<strong>de</strong><br />
ervaringen op het gebied van inpol<strong>de</strong>ringen. Er wordt aangenomen dat Frank <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>de</strong> in 1282<br />
genoem<strong>de</strong> pol<strong>de</strong>r bij Zandijk heeft ingepol<strong>de</strong>rd. Hij was een zoon van Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong>.<br />
Frank <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> is vermoe<strong>de</strong>lijk jong overle<strong>de</strong>n, gezien zijn dochter Sybille <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> geen broers of<br />
zusters had. Hij sneuvel<strong>de</strong> vermoe<strong>de</strong>lijk in <strong>de</strong> slag bij Westkapelle op 4 juli 1253, waar veel Vlamingen<br />
<strong>de</strong> dood von<strong>de</strong>n. Zijn echtgenote was wellicht een Walcherse, of iemand die recht had op het kasteel<br />
Zan<strong>de</strong>nburg. Hun dochter Sybille van <strong>Praet</strong> was immers vrouwe van Zan<strong>de</strong>nburg. Het is niet<br />
<strong>uit</strong>gesloten dat Frank's vrouw een kleindochter was van Simon van Zandijk, die 1247 zon<strong>de</strong>r<br />
mannelijke nakomelingen stierf.<br />
Het wapen van <strong>de</strong>ze familie van <strong>Praet</strong> was in goud met een rood schuinkruis. De latere heren van<br />
<strong>Praet</strong> - van Moerkerken [1], voer<strong>de</strong>n hetzelf<strong>de</strong> wapen als <strong>de</strong> gemeente Mijnsherenland: in goud een<br />
rood schuinkruis belegd met 5 schelpen. Dit familiewapen komt voor op het familiegraf in <strong>de</strong><br />
kathedraal van Brugge. De familie van Moerkerke voeg<strong>de</strong> hun heraldisch kenmerk, vijf zilveren<br />
schelpen, toe aan dit van <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
Het wapen van<br />
<strong>de</strong> familie <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> waarvan<br />
Frank <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> afstam<strong>de</strong><br />
(13e eeuw).<br />
De Moerkerkes<br />
zou<strong>de</strong>n hun<br />
heraldisch<br />
kenmerk later<br />
toevoegen.<br />
Het wapen van <strong>de</strong><br />
latere heren <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> (16e eeuw),<br />
tevens<br />
gemeentewapen<br />
van het Belgische<br />
Moerkerken en<br />
het Ne<strong>de</strong>rlandse<br />
Mijnsheerenland.<br />
[1] Zoals Lo<strong>de</strong>wijk Vranksz van Praat, bekend door inpol<strong>de</strong>ringen in <strong>de</strong> Hoeksche Waard in <strong>de</strong> 16e eeuw. Deze Lo<strong>de</strong>wijk<br />
stam<strong>de</strong> <strong>uit</strong> een an<strong>de</strong>re familietak dan Bou<strong>de</strong>wijn van <strong>Praet</strong>, die voor 1326 met vrouwe Aleid van Putten en Strijen huw<strong>de</strong> (zie<br />
verhaal 1373).<br />
1260 – (van) <strong>Praet</strong> en het boek van Reinaard De Vos<br />
In het episch dierdicht "<strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Vos Reynaer<strong>de</strong>", algemeen beschouwd als een hoogtepunt van <strong>de</strong><br />
Ne<strong>de</strong>rlandse mid<strong>de</strong>leeuwse literatuur, trad een zekere <strong>Praet</strong> op, een eer<strong>de</strong>r melanchonisch en<br />
neerslachtige vriend van <strong>de</strong> hoofdrolspeler, <strong>de</strong> sluwe vos Reinaart.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 13
Afbeelding: een vos met menselijke trekjes, <strong>uit</strong> een mid<strong>de</strong>leeuws getij<strong>de</strong>nboek<br />
Het boek werd geschreven in het mid<strong>de</strong>lne<strong>de</strong>rlands in <strong>de</strong> <strong>de</strong>rtien<strong>de</strong> eeuw<br />
door een zekere Willem "die ook Madocke maecte" (van Bou<strong>de</strong>lo?). Het is<br />
een opmerkelijk boek omdat het een parodie was op mid<strong>de</strong>leeuwse<br />
auteursprologen en slotwoor<strong>de</strong>n en omdat on<strong>de</strong>r het voorwendsel van een<br />
schelmenroman <strong>de</strong> draak werd gestoken met machthebbers, burgerij en<br />
clerus en dus tal van verwijzingen bevatte naar historische figuren <strong>uit</strong> die<br />
tijd. Het boek sloot literair aan bij een grotere verzameling<br />
vossenverhalen, <strong>de</strong> 'Renart le Roman' van Perrout <strong>de</strong> Sainte Clou<strong>de</strong>. Het<br />
was gebaseerd op het eerste verhaal van <strong>de</strong>ze verzameling, 'Le Plaid' (het<br />
pleidooi), verschenen in 1160.<br />
Eén manuscript van "<strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Vos Reynaer<strong>de</strong>" bleef integraal bewaard.<br />
Het "Comburgse handschrift" was een co<strong>de</strong>x van tussen 1380 en 1425,<br />
vermoe<strong>de</strong>lijk afkomstig <strong>uit</strong> een Gents kopiistenatelier, dat Willems verzen<br />
bevatte. In <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> tijd was er ook een dichter, Jan (van) <strong>Praet</strong>, die vooral bekend bleef door zijn<br />
werk "Speghel <strong>de</strong>r Wijsheit" of "Leeringhe <strong>de</strong>r Zaliche<strong>de</strong>" (13e of 14e eeuw, datering ondui<strong>de</strong>lijk). Wij<br />
vermoe<strong>de</strong>n dat het hier om Jan van <strong>Praet</strong> gaat, on<strong>de</strong>rdiaken en kanunnik van Sint-Donatius te<br />
Brugge, vermeld in 1226-1258, en zoon van Bou<strong>de</strong>wijn II van <strong>Praet</strong>. De mid<strong>de</strong>leeuwse auteurs<br />
hanteer<strong>de</strong>n een rijke beeldspraak. In "Den hoet van Minnen" werd <strong>de</strong> betekenis <strong>uit</strong>gelegd van<br />
bloemen waar<strong>uit</strong> "<strong>de</strong> krans <strong>de</strong>r lief<strong>de</strong> moet wor<strong>de</strong>n gevlochten", een beeldspraak die ook Jan <strong>Praet</strong><br />
bijvoorbeeld ook gebruikte voor <strong>de</strong> vijf <strong>de</strong>ug<strong>de</strong>n van Maria: haar goe<strong>de</strong>rtieren werd gesymboliseerd<br />
door <strong>de</strong> kersouw, ootmoed door <strong>de</strong> acolei, getrouwheid door <strong>de</strong> goudsbloem, reinheid door <strong>de</strong> lelie en<br />
haar lief<strong>de</strong> door <strong>de</strong> roos. "De gena<strong>de</strong> van Maria", volgens Jan <strong>Praet</strong>, "verlicht het hart van <strong>de</strong> mens".<br />
De gedichten van Jan <strong>Praet</strong> kenmerkten zich door een sierlijke en hel<strong>de</strong>re taal, in een wellui<strong>de</strong>nd<br />
Westvlaams. Hij beheerste <strong>de</strong> meest <strong>uit</strong>eenlopen<strong>de</strong> vers- en strofevormen, schreef in kwatrijnen met<br />
gekruist rijm en in doorlopen<strong>de</strong> verzen met gepaard rijm.<br />
Jan <strong>Praet</strong> was ongetwijfeld een dichter, die met dichterlijke visie en poëtisch gevoel schreef en niet<br />
met naargeestig prozaïsch gemoraliseer. Het leerdicht van Jan <strong>Praet</strong> han<strong>de</strong>l<strong>de</strong> nochtans over <strong>de</strong> strijd<br />
tegen <strong>de</strong> hoofdzon<strong>de</strong>n, voorgesteld als "<strong>de</strong> boom <strong>de</strong>r zon<strong>de</strong>n" (arbor vitiorum), een stam,<br />
hoogvaardigheid, met zes takken. De priesters moesten het ontgel<strong>de</strong>n wegens wellust, luiheid en<br />
hebzucht. Het gedicht bevat ook een <strong>uit</strong>voerig verhaal van het leven van Jezus.<br />
1272 - Huwelijk van rid<strong>de</strong>r Wolfert I van Borselen met Sybille <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
Wolfert I van Borselen, vermeld als rid<strong>de</strong>r in 1284, en heer van Veere en Zan<strong>de</strong>nburg, huw<strong>de</strong> in op 12<br />
november 1272 met Sybille <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, ook genaamd van Ran<strong>de</strong>ro<strong>de</strong>. Wolfert I van Borselen werd<br />
geboren omstreeks 1250 te Veere als zoon van Hendrik van Borselen, vermeld als rid<strong>de</strong>r in 1263-<br />
1267, en overle<strong>de</strong>n omstreeks 1270. Wolfert werd vermeld als leenman van Ou<strong>de</strong>water en<br />
Zan<strong>de</strong>nburg in 1298, en ook als leenman van het gerecht van Benschop, het gerecht van Polsbroek en<br />
een huis te Ijsselstein. Hij was regent van Holland en van Zeeland, vermeld in 1271-1299, en wordt<br />
beschouwd als <strong>de</strong> stichter van <strong>de</strong> stad Rotterdam. Na <strong>de</strong> moord op Floris V had hij geduren<strong>de</strong> enkele<br />
jaren <strong>de</strong> macht in Holland praktisch in han<strong>de</strong>n, toen hij regent werd van Holland en Zeeland voor <strong>de</strong><br />
jonge graaf Jan I.<br />
Sybille van <strong>Praet</strong> werd geboren als dochter van Frank van <strong>Praet</strong> en als kleindochter van Bou<strong>de</strong>wijn II<br />
van <strong>Praet</strong>, vermeld als rid<strong>de</strong>r in 1208, heer van <strong>Praet</strong> en van Watervliet, en Maria van Wavrin [1]. Zij<br />
werd geboren te Purmerend en werd vermeld als Vrouwe van Waterland. Naar alle waarschijnlijkheid<br />
groei<strong>de</strong> zij op aan het hof van <strong>de</strong> graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren. Zij overleed omstreeks 1294 en werd<br />
begraven in <strong>de</strong> Eeckhoutabdij te Brugge. Na haar overlij<strong>de</strong>n zou Wolfert in 1297 hertrouwen met<br />
Catharina van Durbuy, <strong>de</strong> weduwe van Aelbrecht van Voorne (heer van Voorne en burggraaf van<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 14
Zeeland). Wolfert I van Borselen werd op gruwelijke wijze<br />
vermoord in augustus 1299 te Delft, Zuid-Holland, bij een<br />
poging om graaf Jan I naar Zeeland te ontvoeren. De stamlijn<br />
van Wolfert gaat terug tot Karel <strong>de</strong> Grote (748-814).<br />
Afbeelding: <strong>de</strong> kroon van Karel <strong>de</strong> Grote, keizer van het „Heilig Roomse Rijk‟,<br />
ontstaan met Kerstmis 799<br />
Het koppel kreeg één kind, Wolfert II van Borselen, geboren te<br />
Veere. Wolfert II huw<strong>de</strong> omstreeks 1312 met pauselijke<br />
dispensatie, vanwege een 4e-graadsverwantschap, met A<strong>de</strong>lheid<br />
van Henegouwen. Ook hij was rid<strong>de</strong>r, en heer van Vere en<br />
Zan<strong>de</strong>nburg. Aleid van Henegouwen was een dochter van Jan II<br />
van Holland Avesnes, graaf van Henegouwen en Holland, en<br />
diens maitresse. Wolfert en Aleid had<strong>de</strong>n twee kin<strong>de</strong>ren: Wolfert<br />
III, geboren omstreeks 1313 te Veere, en Claes van Borselen. Wolfert II overleed in 1317.<br />
[1] Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> veldslag in Bouvines werd haar broer, Hellin II van Wavrin gevangen genomen tesamen met tal van nobelen van<br />
Vlaan<strong>de</strong>ren. Haar va<strong>de</strong>r, Robert I, heer van Wavrin, was <strong>de</strong> senechal van Vlaan<strong>de</strong>ren. Haar broer Hellin II was vrij recent rid<strong>de</strong>r<br />
gewor<strong>de</strong>n toen <strong>de</strong> slag plaatsvond. Hij was gehuwd met Elisabeth van Montmirail. Maria's va<strong>de</strong>r was weduwnaar van A<strong>de</strong>lheid<br />
van Guines en was vóór 1193 hertrouwd met Sybille van <strong>de</strong> Elzas (vrouwe van Sint-Venant, Lillers en Vladslo). Via Maria's<br />
moe<strong>de</strong>r Sybille was er een relatie met <strong>de</strong> graven van Vlaan<strong>de</strong>ren. Sybille van <strong>de</strong> Elzas was een kleindochter van Dirk van <strong>de</strong><br />
Elzas, <strong>de</strong> graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren vanaf 1128. Haar va<strong>de</strong>r, Pieter van <strong>de</strong> Elzas was proost van Brugge, elect van Kamerijk (1167,<br />
wereldlijk gewor<strong>de</strong>n in 1174), graaf van Nevers, heer van Eline (...) en was omstreeks 1175 gehuwd met Machteld van<br />
Bourgondië, gravin-weduwe van Nevers. Haar kozijn (zoon van haar va<strong>de</strong>rs zuster Margaretha van <strong>de</strong> Elzas) was Bou<strong>de</strong>wijn,<br />
graaf van Henegouwen, Namen en Vlaan<strong>de</strong>ren, keizer van Constantinopel (1204) die gehuwd was met Maria van Champagne.<br />
De toenmalige gravinnen Johanna (1205-1244) en Margaretha (1244-1280) van Vlaan<strong>de</strong>ren en van Constantinopel waren<br />
achternichten van Maria.<br />
1326 - Het kasteel van Moerkerke in bezit van <strong>de</strong> familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
Nadat het kasteel aan <strong>de</strong> familie <strong>Van</strong> Moerkerke toebehoor<strong>de</strong>, ging het in <strong>de</strong> 14e eeuw over in <strong>de</strong><br />
han<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> door aanhuwelijking van <strong>de</strong>ze familie. Het eerste kasteel bestond <strong>uit</strong><br />
een donjon, een centrale, vierkante toren, gebouwd op een motte, een kunstmatig aangeleg<strong>de</strong><br />
heuvel, met een opperhof. De toren vorm<strong>de</strong> <strong>de</strong> eigenlijke ver<strong>de</strong>diging en was gericht naar <strong>de</strong> zee. De<br />
slottoren was toegankelijk via een houten ophaalbrug. <strong>Van</strong><strong>uit</strong> <strong>de</strong> met een tongewelf overwelf<strong>de</strong> crypte<br />
zijn nog sporen zichtbaar <strong>uit</strong> die eerste perio<strong>de</strong>.<br />
In 1302 werd in <strong>de</strong> Groene Hoeve op <strong>de</strong> wijk Den Hoorn nog een aanslag beraamd tegen het<br />
Fransgezin<strong>de</strong> kasteel van Moerkerke. Op het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> 14e eeuw viel het kasteel ten prooi aan<br />
plun<strong>de</strong>ren<strong>de</strong> Gentenaars, die op hun vlucht door <strong>de</strong> streek nog<br />
verschillen<strong>de</strong> an<strong>de</strong>re versterkingen verwoestten, zoals Male in 1382.<br />
Deze familie van <strong>Praet</strong> was een belangrijke ou<strong>de</strong> a<strong>de</strong>llijke familie.<br />
Lo<strong>de</strong>wijk van <strong>Praet</strong> zou zelfs het huwelijk tussen Margareta van Male,<br />
<strong>de</strong> gravin van Vlaan<strong>de</strong>ren, en Philips <strong>de</strong> Stoute, <strong>de</strong> hertog van<br />
Bourgondië, mogelijk hebben gemaakt. In <strong>de</strong> 16e eeuw zou het kasteel<br />
verkocht wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
Lo<strong>de</strong>wijk <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> Catharina van Egmondt. Eén dochter,<br />
Petronella van <strong>Praet</strong>, die ging bij <strong>de</strong> naam “vrouwe van Moerkerken”,<br />
huw<strong>de</strong> baron Herman van Bronckhorst. Een dochter van Petronella,<br />
Elisabeth van Bronckhorst en Batenburg, huw<strong>de</strong> Gerard (of Gerrit) van<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 15
Luxemburg. Zij trad toe tot <strong>de</strong> Reformatie, en twee van haar zonen zou<strong>de</strong>n dit bekopen met hun<br />
leven voor hun aan<strong>de</strong>el in <strong>de</strong> revolte, in dienst van Hendrik van Bre<strong>de</strong>ro<strong>de</strong> [1]. Het ging om Dirk van<br />
Bronckhorst en Batenburg, geëxecuteerd, Joost, die werd vermoord. Een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> zoon, Gijsbrecht van<br />
Bronckhorst, was gehuwd met een zuster (Elisabeth) van Hendrik van Bre<strong>de</strong>ro<strong>de</strong>. Hij vluchtte, en zijn<br />
eigendommen wer<strong>de</strong>n geconfisceerd door <strong>de</strong> kroon [2].<br />
Een zus van Petronella van <strong>Praet</strong> (an<strong>de</strong>re dochter van Lo<strong>de</strong>wijk van <strong>Praet</strong>), Françoise van <strong>Praet</strong> van<br />
Moerkerken, vrouwe van Carnesse, huw<strong>de</strong> Wessel van <strong>de</strong>n Boetzelaer, heer van Langerak en Asperen<br />
in Ne<strong>de</strong>rland. In <strong>de</strong> Boetzelaer familie wer<strong>de</strong>n politieke en religieuze motieven versmolten. Vier van<br />
hun zeven zonen waren lid van <strong>de</strong> Confe<strong>de</strong>ratie van E<strong>de</strong>len, en zou<strong>de</strong>n, net als hun va<strong>de</strong>r, wor<strong>de</strong>n<br />
verbannen met confiscatie van hun eigendommen. Eén van <strong>de</strong>ze zonen, die net als zijn va<strong>de</strong>r Wessel<br />
heette, was gehuwd met Liesbeth van Bronckhorst en Batenburg, en een dochter daarvan, Katrien,<br />
huw<strong>de</strong> (hertrouw<strong>de</strong>) Frans van Haeften, heer van Haeften, een an<strong>de</strong>r lid van <strong>de</strong> a<strong>de</strong>l van Holland die<br />
het Compromis had getekend en lid was van <strong>de</strong> Confe<strong>de</strong>ratie [3].<br />
Nadien behoor<strong>de</strong> het kasteel aan verschillen<strong>de</strong> a<strong>de</strong>lijke families, zoals Karel van Sint-Omaers, een<br />
zoon van Joos van Sint-Omaars en Anna <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, een beken<strong>de</strong> botanicus in <strong>de</strong> 16e eeuw. Karel van<br />
Sint-Omaers leg<strong>de</strong> één van <strong>de</strong> eerste botanische tuinen aan en liet een unieke collectie aquarellen na.<br />
Op 27 augustus 1586 verkocht Maximiliaan van Moerkerke het kasteel aan Clemens van Castilië, een<br />
Spaans e<strong>de</strong>lman, en kreeg het meer <strong>de</strong> vorm van een lusthof. Clemens zou het verkopen aan een<br />
gefortuneer<strong>de</strong> Brugse han<strong>de</strong>laar. In 1700 kwam het kasteel in het bezit van Pierre <strong>de</strong> la Vilette. Toen<br />
die kin<strong>de</strong>rloos overleed in 1716, kwam het in han<strong>de</strong>n van Philippe François d'Hanins. De familie<br />
d'Hanins zou het in <strong>de</strong> 19e eeuw neoclassicistisch verbouwen. Via een huwelijk kwam het goed daarna<br />
in han<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> familie 't Serclaes <strong>de</strong> Wommerson.<br />
Het werd het in 1922 eigendom van <strong>de</strong> broe<strong>de</strong>rs Xaverianen, die er een school inrichtten, om vanaf<br />
1964 bewoond te wor<strong>de</strong>n door kolonel van <strong>de</strong>n Broeck.<br />
[1] Bronnen: H. A. Enno van Gel<strong>de</strong>r, “Bailleul, Bronckhorst, Bre<strong>de</strong>ro<strong>de</strong>,” p. 63 – 64. RA Gel<strong>de</strong>rland, Arnheim, Archief<br />
Rekenkamer, 7225; te Water, p. 3000; ARA Brussels, Papiers <strong>de</strong> l‟etat . . . . 1177, fo. 5. - [2] Gerrit Renesse die zich naar<br />
verluid beken<strong>de</strong> als Calvinist, liet geen geschriften na over zijn geloofsovertuiging. Eén van zijn kozijns, Dirk van Bronckhorst en<br />
Batenburg, <strong>de</strong>ed dit wel toen hij getuig<strong>de</strong> op zijn rechtszaak: “ Mijn intentie was om <strong>de</strong> heer van Bre<strong>de</strong>ro<strong>de</strong> te dienen voor <strong>de</strong><br />
ver<strong>de</strong>diging van het evangelie en <strong>de</strong> voorschriften van <strong>de</strong> nieuwe religie, omdat, naar waarheid, ik geen Calvinist ben of<br />
Martinist, maar een aanhanger van <strong>de</strong> evangelische boodschap in <strong>de</strong>welke Christus ons voorgaat” [Vertaling <strong>uit</strong> Gel<strong>de</strong>r, in<br />
“Bailleul, Bronckhorst, Bre<strong>de</strong>ro<strong>de</strong>,” p. 65.]. Een interessante getuigenis is dit, omdat <strong>de</strong>ze aantoont hoe religieuze, politieke en<br />
militaire verzuchtingen met elkaar wer<strong>de</strong>n verenigd. Dirk van Bronckhorst had, met zijn moe<strong>de</strong>r, toezicht gehou<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong><br />
verwij<strong>de</strong>ring van priesters en beel<strong>de</strong>n <strong>uit</strong> hun familiekerk bij Nijmegen. - [3] A. C. Duke, “An enquiry into the Troubles in<br />
Asperen”; Bijdragen en Me<strong>de</strong>tellingen van het Historisch Genootschap, LXXXII 1968, 207 – 211; J. van Vloten, “Stukken . . . .‟”<br />
pp. 253 – 254; RA Utrecht, Rechterlijk Archief, 365, fos. 344 – 346.<br />
1341 - De heer van <strong>Praet</strong>, getuige bij <strong>de</strong> oprichting van een klooster op <strong>de</strong><br />
Wal te Gent<br />
"Le signeur <strong>de</strong> <strong>Praet</strong>" trad op als getuige, samen met Machelin <strong>de</strong> Saint-Bavon, Thomas <strong>de</strong> Varnewijs,<br />
monseigneur Gossuin dou Mour, Willem le Boeme, Bauduin Mayekin en Symon ser Thumas, bij <strong>de</strong><br />
oprichting van een klooster op een plaats <strong>de</strong> Wal ("que on appielle le Wal en flamenc") te Gent. Er<br />
werd goedkeuring verleend aan Simon <strong>de</strong> Mirabello [1], ook genaamd van Halen, rid<strong>de</strong>r en heer van<br />
Perwez, en aan zijn echtgenote Isabella, een natuurlijke zuster van <strong>de</strong> graaf. De amortisatie van <strong>de</strong><br />
goe<strong>de</strong>ren en <strong>de</strong> renten wer<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> nieuwe stichting als dotatie geschonken.<br />
[1] In 1329 werd Simon <strong>de</strong> Mariabello ontvanger van <strong>de</strong> graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren. Jan <strong>de</strong> Mirabello <strong>uit</strong> Asti, was al in 1323<br />
ontvanger van <strong>de</strong> hertog van Brabant benoemd. Deze en an<strong>de</strong>re Italianen waren verantwoor<strong>de</strong>lijk voor <strong>de</strong> vroege introductie<br />
in <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> mo<strong>de</strong>rne dubbele boekhouding, kort na <strong>de</strong> ontwikkeling ervan in Genua in 1340.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 16
1373 - Verkoop van het leengoed van <strong>Praet</strong> te Oe<strong>de</strong>lem aan Lo<strong>de</strong>wijk van<br />
Male<br />
In het relaas over <strong>de</strong> dood van Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong> in 1127 werd Gervaas van <strong>Praet</strong> als een van zijn<br />
voornaamste me<strong>de</strong>stan<strong>de</strong>rs genoemd. Hij werd tot burggraaf van Brugge genoemd. Zijn naam<br />
ontleen<strong>de</strong> hij aan <strong>de</strong> heerlijkheid van <strong>Praet</strong> te Oe<strong>de</strong>lem [1]. De heren van <strong>Praet</strong> ontvingen <strong>de</strong><br />
kerkelijke tien<strong>de</strong>n te Oe<strong>de</strong>lem. Zij ontpopten zich tot een van <strong>de</strong> grote machtige rid<strong>de</strong>rgeslachten in<br />
<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>leeuwen. Le<strong>de</strong>n <strong>uit</strong> het geslacht van <strong>Praet</strong> waren o.m. <strong>de</strong> heer van Watervliet, Balgerhoeke<br />
en Moerkerke.<br />
Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van <strong>de</strong><br />
13<strong>de</strong> eeuw verkeer<strong>de</strong>n zij in<br />
geldnood en verkochten zij <strong>de</strong><br />
tien<strong>de</strong>n aan het kapittel van<br />
Onze-Lieve-Vrouw te Brugge.<br />
Afbeeldingen: het voormalige Hof van<br />
<strong>Praet</strong> te Oe<strong>de</strong>lem.<br />
Rond het mid<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> 14<strong>de</strong><br />
eeuw verkeer<strong>de</strong> ook Bou<strong>de</strong>wijn<br />
van <strong>Praet</strong>, die naar verluid<br />
grote sier maakte aan het<br />
grafelijk hof, in financiële<br />
moeilijkhe<strong>de</strong>n. Lo<strong>de</strong>wijk van<br />
Male kocht van hem het<br />
leengoed van <strong>Praet</strong> te Oe<strong>de</strong>lem<br />
op 25 <strong>de</strong>cember 1373 en<br />
schonk het aan zijn<br />
bastaardzoon, Lo<strong>de</strong>wijk van<br />
Vlaan<strong>de</strong>ren, bijgenaamd "<strong>de</strong><br />
Fries". <strong>Van</strong> toen af begon een<br />
nieuw hoofdstuk in <strong>de</strong><br />
geschie<strong>de</strong>nis van <strong>de</strong> heerlijkheid <strong>Praet</strong>, on<strong>de</strong>r het bewind van het geslacht van Vlaen<strong>de</strong>ren, dat ook<br />
Knesselare en Aalter (Land van <strong>de</strong> Woestijne) bezat. <strong>Van</strong>af <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong> vin<strong>de</strong>n we <strong>de</strong> nakomelingen<br />
(<strong>Van</strong>) <strong>Praet</strong> ook terug in <strong>de</strong> grensstreek van Vlaan<strong>de</strong>ren en Brabant, en in het hertogdom Brabant.<br />
Bou<strong>de</strong>wijn van <strong>Praet</strong> was vóór 1326 gehuwd met<br />
vrouwe Aleid van Putten en Strijen. Hij wordt<br />
beschouwd als <strong>de</strong> laatste heer van <strong>Praet</strong> te Oe<strong>de</strong>lem.<br />
In het mid<strong>de</strong>leeuwse Oe<strong>de</strong>lem waren <strong>de</strong><br />
vruchtbaarste gron<strong>de</strong>n in gebruik genomen. Er was<br />
een bloeien<strong>de</strong> kleiwinning met een steenbakkerij en<br />
<strong>de</strong> productie van dakpannen. Er waren vele<br />
ambachten en neringen zoals kuipers, stro<strong>de</strong>kkers,<br />
sme<strong>de</strong>n, en molenaars. Grote <strong>de</strong>len van het<br />
mid<strong>de</strong>leeuwse Oe<strong>de</strong>lem, dat <strong>de</strong>els tot <strong>de</strong> heerlijkheid<br />
<strong>Praet</strong> behoor<strong>de</strong>, beston<strong>de</strong>n <strong>uit</strong> hei<strong>de</strong>grond, enkel<br />
geschikt voor begrazing of het steken van turf, zoals<br />
het Beverhoutsveld. An<strong>de</strong>re <strong>de</strong>len in het noordoosten<br />
wer<strong>de</strong>n moeizaam ontgonnen. Ze beston<strong>de</strong>n <strong>uit</strong> bos, hei<strong>de</strong> en een vijver, zoals het domein van Burkel<br />
[2].<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 17
[1] Oe<strong>de</strong>lem werd in 1976 gefusioneerd met Beernem en Sint-Joris-Ten-Distel tot <strong>de</strong> fusiegemeente Beernem. - [2] Deze<br />
gron<strong>de</strong>n wer<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> abdij van ter Doest aangekocht van <strong>de</strong> gravin van Vlaan<strong>de</strong>ren in 1243<br />
1410 - Josine <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> Adrien Vilain I<br />
Adrien Villain I, <strong>de</strong> heer van Sint-Janstene Lie<strong>de</strong>kerke, huw<strong>de</strong> met Josine <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> <strong>de</strong> Moerkerke. Adrien I Vilain was een afstammeling van Robrecht I <strong>de</strong><br />
Fries, <strong>de</strong> graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren tussen 1071-1093. Hij was geboren omstreeks<br />
1375 als zoon van Jean III Vilain en Margaretha <strong>Van</strong> Gavere, vrouwe van<br />
Rassegem (Reyseghem, Ressegem, Ressenghien), zelf een dochter van Arnold<br />
van Gavere, rid<strong>de</strong>r, heer van Lie<strong>de</strong>kerke en Rassenghien, overle<strong>de</strong>n omstreeks<br />
1380, en Margaretha van Bergen, ook genaamd “<strong>de</strong> Boutersem”.<br />
Josine <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was een telg <strong>uit</strong> het geslacht van <strong>Praet</strong>-<strong>de</strong> Moerkerke. De<br />
familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was <strong>de</strong> eeuw voordien aangehuwelijkt bij <strong>de</strong> Moerkerke. Het gezin kreeg vier<br />
kin<strong>de</strong>ren.<br />
Adrien I Vilain was heer van Sint-Janste<strong>de</strong> Lie<strong>de</strong>kerke, Rassenghien, voogd van Temse, collateur <strong>de</strong>s<br />
offices et bénéfices d'Assene<strong>de</strong>, rid<strong>de</strong>r en kamerheer van Jan I. Door zijn afstamming kwam hem het<br />
bezit van het huis van Gavere toe, en dit omvatte Rassenghien, Lie<strong>de</strong>kerke, Lierne, Sint-Amands,<br />
Bassero<strong>de</strong>. Hij werd ook vermeld als vicomte <strong>de</strong> Lombeek en goeverneur van Den<strong>de</strong>rmon<strong>de</strong>. De va<strong>de</strong>r<br />
van Adrien Vilain was Jean III Villain, heer van Sint-Janste<strong>de</strong> en Huysse, voogd van Temse, rid<strong>de</strong>r en<br />
kamerheer van Philip I, <strong>de</strong> hertog van Boergondië in 1405, en van Marghuerithe van Gavere [1].<br />
On<strong>de</strong>r zijn voorou<strong>de</strong>rs troffen we Zeger II, <strong>de</strong> burggraaf van Gent in 1189, een tempelierrid<strong>de</strong>r net als<br />
een voorou<strong>de</strong>r van Josine, Bou<strong>de</strong>wijn <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> perio<strong>de</strong>. Zijn voorou<strong>de</strong>rs waren<br />
omstreeks 1299 heren van Zottegem, Sint-Jan-Steen en Bouchout.<br />
Adrien Vilain I overleed op 29 mei 1449 te Temse. Een nazaat, Daneel Vilain, verkocht in 1534<br />
aanzienlijke hoeveelhe<strong>de</strong>n eigendom, voor een groot <strong>de</strong>el gelegen in het Lon<strong>de</strong>rzeelse Pluimennest,<br />
aan Hendrik van Nassau. Me<strong>de</strong> hierdoor ging toen heel Lon<strong>de</strong>rzeel over van Den<strong>de</strong>rmon<strong>de</strong> naar<br />
Grimbergen. Adriens broer Jan Vilain, was in 1440 heer van Zemst, Burcht, Zwijndrecht, Huise,<br />
Pamele en <strong>de</strong> Le<strong>de</strong>berg. Een an<strong>de</strong>re broer, Colard, erf<strong>de</strong> Sint-Amands en volg<strong>de</strong> hem op als heer van<br />
Sint-Amands, Lie<strong>de</strong>kerke en Leeuwe. In 1456 verkocht hij Sint-Amands.<br />
De stamlijn van Adrien Vil(l)ain I<br />
Jean III Vilain<br />
Jan II, heer van Sint-Jansteene, Rid<strong>de</strong>r, raadsheer van <strong>de</strong> Graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren, heer van<br />
Huysse, Burcht en Zwijndrecht, gehuwd met De Briseteste Marguerithe<br />
Jan I Villain, heer van Bouchoud, had bezittingen in Nieuweland, Kruibeke en <strong>de</strong> Vier Ambachten,<br />
was hoofd van het huis van Gent, heer van Sint-Jansteene na <strong>de</strong> dood van zijn broers Philip en<br />
Gerard. Hij huw<strong>de</strong> (1) Marie <strong>de</strong> Malste<strong>de</strong> en (2) Claire <strong>de</strong> Mirabel, dochter van <strong>de</strong> heer van<br />
Perwijs, weduwe van Gerard van Moerzeke en van Simon <strong>de</strong> Maelste<strong>de</strong>.<br />
Wolfard was heer van Sint-Jansteene samen met zijn neef Jean.<br />
Jourdain, twee<strong>de</strong> zoon van Alexan<strong>de</strong>r, voogd van Temse, rid<strong>de</strong>r, heer van Kruibeke, Burcht,<br />
Zwijndrecht (in 1262) en Sint-Jansteen.<br />
Alexan<strong>de</strong>r overleed in 1280. Hij was gehuwd met Isabeau d‟Axel.<br />
Walter Villain was <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> zoon van Hugo II<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 18
Hugo II, tussen 1212 en 1232 burggraaf van Gent, heer van Heus<strong>de</strong>n, Bornem, Grimbergen, en<br />
Oda <strong>Van</strong> Champlitte, gehuwd met Beatrix <strong>Van</strong> Heus<strong>de</strong>n.<br />
Zeger III was een zoon van Zeger II, Burggraaf van Gent in 1189, burggraaf van Kortrijk<br />
omstreeks 1200, Baro en Tempelier, vóór 1163 gehuwd met Petronella van Kortrijk.<br />
Zeger II, burggraaf van Gent in 1189, burggraaf van Kortrijk omstreeks 1200, Baro en Tempelier,<br />
vóór 1163 gehuwd met Petronella van Kortrijk.<br />
Steppo <strong>Van</strong> Viggensele werd geboren omstreeks 1103, overleed in 1134 en was gehuwd met Alice<br />
van Gent (Zij hertrouw<strong>de</strong> met Hugo I van Encre, rid<strong>de</strong>r, burggraaf van Gent 1135-1139).<br />
Willem <strong>Van</strong> Ieper werd geboren omstreeks 1070 en overleed tussen 1162 en 1164. Hij huw<strong>de</strong> (1)<br />
Nn. <strong>Van</strong> Boergondië, dochter van Willem van Ivrea Boergondië en Etiennette van Longwy (Elzas)<br />
en (2) Stephanie van Vienne, gravin en erfgename van Vienne, weduwe van Willem <strong>Van</strong> Ivrea-<br />
Boergondië [2].<br />
Filips <strong>Van</strong> Lo overleed in 1104. Hij was <strong>de</strong> zoon van<br />
Robrecht I De Fries, Graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren (1071-1093), gehuwd met Gertrudis van Holland [3].<br />
[1] Marguerithe <strong>Van</strong> Gavere was een dochter van Arnold <strong>Van</strong> Gavere, Rid<strong>de</strong>r, heer van Lie<strong>de</strong>kerke, Rassenghien. Hij betaal<strong>de</strong><br />
op 16 juli 1397 in zijn hoedanigheid van kamerheer van Philip I, <strong>de</strong> hertog van Boergondië, <strong>de</strong> rechten van <strong>de</strong> heerlijkhe<strong>de</strong>n<br />
voor <strong>de</strong> vier ambachten Assene<strong>de</strong>, Bocholt, Axel, Hulst, aan <strong>de</strong> Graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren. - [2] Guillaume II “Le Grand” was graaf<br />
van Boergondië 1057, overle<strong>de</strong>n in 1087, graaf van Macon 1057-1085, zoon van Renaud ° omstreeks 990, Graaf van<br />
Boergondië 1026, op zijn beurt zoon van Eu<strong>de</strong>s-Guillaume (Odo-Willem), geboren omstreeks 958, graaf van Macon 982, graaf<br />
van Boergondië 995, overle<strong>de</strong>n in 1026, gehuwd met (1) Emmentru<strong>de</strong> van Roucy, weduwe van Alberich I van Macon, en (2)<br />
A<strong>de</strong>lheid van Anjou, weduwe van Willem I, graaf van Arles. - [3] Een zus, Mathil<strong>de</strong>, was gehuwd met Willem I <strong>de</strong> veroveraar,<br />
Hertog van Normandië 1035-1087, koning van Engeland 1066-1087.<br />
1421 - Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> streed aan <strong>de</strong> zij<strong>de</strong> van Filips <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong> na <strong>de</strong> dood<br />
van Jan zon<strong>de</strong>r Vrees<br />
Heel wat e<strong>de</strong>len van Vlaan<strong>de</strong>ren stre<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> zij<strong>de</strong> van Filips <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong>, hertog<br />
van Boergondië en graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren, toen die tegen <strong>de</strong> Franse dauphin een<br />
militaire strafexpeditie startte na <strong>de</strong> moord op Filips va<strong>de</strong>r Jan zon<strong>de</strong>r Vrees<br />
(overle<strong>de</strong>n in 1419 te Montereau-sur-Yonne). Eén van <strong>de</strong>ze gezellen was Jan van<br />
<strong>Praet</strong>, vermeld als Jan van Vlaan<strong>de</strong>ren, heer van <strong>Praet</strong> en van <strong>de</strong> Woestijne, <strong>uit</strong> Brugge. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />
gezellen vin<strong>de</strong>n we ook Louis, heer van Moerkerke, van een aan <strong>de</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>s verwante familie<br />
Afbeelding: gecombineerd wapen van <strong>Praet</strong> - <strong>Van</strong> Moerkerke<br />
1424 - Rid<strong>de</strong>r Lo<strong>de</strong>wijk <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, heer van Mijnsheerenland<br />
Rid<strong>de</strong>r Lo<strong>de</strong>wijk <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>de</strong> Moerkerken verwierf in 1424 <strong>de</strong> ambachten van Stein, Poelwijk en<br />
Leerdam van zijn halfzuster Margareta van <strong>de</strong> Merwe<strong>de</strong> [1]. Hij was een zoon van Lo<strong>de</strong>wijk van <strong>Praet</strong>,<br />
heer van Moerkerken, die was gehuwd met Margaretha van Heijnen. Zijn moe<strong>de</strong>r was na het<br />
overlij<strong>de</strong>n van va<strong>de</strong>r Lo<strong>de</strong>wijk in 1403, hertrouwd met Daniël IX van <strong>de</strong>r Merwe<strong>de</strong>. Hij zette <strong>de</strong> traditie<br />
van zijn voorou<strong>de</strong>rs en naamgenoten van twee eeuwen eer<strong>de</strong>r voort. Na <strong>de</strong> aankoop van het<br />
verdronken land van <strong>de</strong> Hoekse of Hollandse Waard omstreeks 1437, liet hij dit inpol<strong>de</strong>ren. Het land<br />
was gelei<strong>de</strong>lijk ver<strong>de</strong>r overstroomd na <strong>de</strong> verwoesting tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> Sint-Elisabethvloed van 1421 [2]. In<br />
1438 bouw<strong>de</strong> hij er ook het "Hof van Moerkerken". Hij werd daardoor <strong>de</strong> eerste ambachtsheer van<br />
Mijnsheerenland, waar hij woon<strong>de</strong> tot bij zijn overlij<strong>de</strong>n op 6 september 1440 [3].<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 19
Afbeeldingen: graftombe <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> te Mijnsheerenland.<br />
Zijn zoon Frank <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> liet in 1515 <strong>de</strong> eerste<br />
korenmolen bouwen in Mijnsheerenland. Frank <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> zou naar verluid <strong>de</strong> kerk hebben laten<br />
bouwen in 1445. Hij huw<strong>de</strong> Liesbeth van Loon. Zij<br />
overleed in 1514, en haar grafsteen staat nog in<br />
<strong>de</strong> kerk. Frank woon<strong>de</strong> tot 1473 op het Hof van<br />
Moerkerken.<br />
<strong>Van</strong>af Lo<strong>de</strong>wijk <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> is <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van<br />
het kasteel van Merwe of het “Huis te Merwe<strong>de</strong>”<br />
verbon<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Het was een mid<strong>de</strong>leeuws kasteel ten oosten van <strong>de</strong> stad<br />
Dordrecht aan <strong>de</strong> rivier <strong>de</strong> Merwe<strong>de</strong>. Het kasteel was gebouwd tussen 1307 en 1335. <strong>Van</strong> het kasteel<br />
– dat eer<strong>de</strong>r een rid<strong>de</strong>rhofstad was - rest nog<br />
enkel een 14 e eeuwse toren met muren. Het<br />
behoor<strong>de</strong> oorspronkelijk tot <strong>de</strong> heren van<br />
Merwe<strong>de</strong>, en het werd tij<strong>de</strong>ns het beleg van <strong>de</strong><br />
stad Dordrecht het on<strong>de</strong>rkomen van Jacoba van<br />
Beieren, en <strong>de</strong> <strong>uit</strong>valsbasis voor <strong>de</strong> inname van<br />
<strong>de</strong> stad. Jacoba van Beieren en haar volgelingen<br />
wer<strong>de</strong>n verdreven door <strong>de</strong> Dordrechtenaren, en<br />
het kasteel werd ge<strong>de</strong>eltelijk verwoest. De Sint-<br />
Elisabethvloed gaf <strong>de</strong> doodsteek in 1421. De<br />
ruïne zou niet meer wor<strong>de</strong>n bewoond, en werd<br />
<strong>uit</strong>ein<strong>de</strong>lijk, in 1604, verkocht aan <strong>de</strong> stad<br />
Dordrecht. De laatste bewoners van het<br />
(twee<strong>de</strong>) huis aan <strong>de</strong> Merwe<strong>de</strong> dat behoor<strong>de</strong><br />
aan <strong>de</strong> heren van Putten en Strijen, vermeld in 1335, waren Willem van Bre<strong>de</strong>ro<strong>de</strong> (1380-1451) en<br />
Margaretha van <strong>de</strong>r Merwe<strong>de</strong>-Stein.<br />
De heerlijkheid Merwe<strong>de</strong>, en daarmee het kasteel Te Merwe, had<strong>de</strong>n <strong>de</strong> bezitters aanvankelijk in leen<br />
van <strong>de</strong> heren van Putten en Strijen en na 1371 van <strong>de</strong> graven van Holland. Bewoners waren<br />
achtereenvolgens:<br />
Daniel I van <strong>de</strong>r Merwe<strong>de</strong>, rid<strong>de</strong>r, vermeld in 1243-1252, overle<strong>de</strong>n na 3 juli 1266. Hij huw<strong>de</strong> Nn.<br />
van Putten.<br />
Godschalk, rid<strong>de</strong>r, vermeld 1258, overle<strong>de</strong>n vóór 1271. Hij huw<strong>de</strong><br />
Mabelia van <strong>de</strong>r Lee<strong>de</strong><br />
Daniel II van <strong>de</strong>r Merwe<strong>de</strong>, knape, overle<strong>de</strong>n omstreeks 1283. Hij<br />
huw<strong>de</strong> Nn. van Bre<strong>de</strong>ro<strong>de</strong>-van Doortoghe.<br />
Daniel III van <strong>de</strong>r Merwe<strong>de</strong>, rid<strong>de</strong>r, overle<strong>de</strong>n omstreeks 1330.<br />
Hij huw<strong>de</strong> Beatrix van Alkema<strong>de</strong>.<br />
Daniel IV van <strong>de</strong>r Merwe<strong>de</strong>, rid<strong>de</strong>r, baan<strong>de</strong>rheer, vermeld vanaf<br />
1317, gesneuveld te Stavoren op 27 september 1345. Hij huw<strong>de</strong><br />
Johanna Both van <strong>de</strong>r Eem.<br />
Daniel V van <strong>de</strong>r Merwe<strong>de</strong>, rid<strong>de</strong>r. Hij huw<strong>de</strong> Margaretha of<br />
Agniese van Stein, erfdochter van Stein.<br />
Daniel VI van <strong>de</strong>r Merwe<strong>de</strong> en Stein, rid<strong>de</strong>r, overle<strong>de</strong>n in 1403.<br />
Hij huw<strong>de</strong> Margaretha van Haynin, weduwe van Lo<strong>de</strong>wijk van<br />
<strong>Praet</strong>, rid<strong>de</strong>r, heer van Moerkerke.<br />
Margaretha van <strong>de</strong>r Merwe<strong>de</strong> en Stein, erfdochter, overle<strong>de</strong>n in<br />
1451. Zij huw<strong>de</strong> Willem van Bre<strong>de</strong>ro<strong>de</strong>, rid<strong>de</strong>r, overle<strong>de</strong>n in 1451.<br />
Lo<strong>de</strong>wijk van <strong>Praet</strong>, heer van Moerkerke, halfbroer van<br />
Margaretha van <strong>de</strong>r Merwe<strong>de</strong>, verwierf het huis ter Merwe<strong>de</strong> door<br />
een koop in 1424.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 20
Frank van <strong>Praet</strong>, heer van Moerkerke en Merwe<strong>de</strong> in 1440.<br />
Daniel van <strong>Praet</strong>, heer van Moerkerke en Merwe<strong>de</strong> in 1473, broer van Frank van <strong>Praet</strong>.<br />
Margaretha van <strong>Praet</strong> van Moerkerke en Merwe<strong>de</strong>, erfdochter; Zij huw<strong>de</strong> Gerard van Arkel, heer<br />
van Heukelom.<br />
Daniel van Boetzelaer, heer van Merwe<strong>de</strong> van 1560 tot 1589, overle<strong>de</strong>n in 1591, achterkleinzoon<br />
van Frank van <strong>Praet</strong>.<br />
Rutger van Boetzelaer, heer van Merwe<strong>de</strong> van 1589 tot 1598, overle<strong>de</strong>n in 1604, broer van Daniel<br />
van Boetzelaer. Hij was gehuwd met Bertha van Arkel, dochter van <strong>de</strong> heer van Heukelum.<br />
Stad Dordrecht door koop sinds 1604.<br />
Afbeeldingen: <strong>de</strong> ruïne van het kasteel van Merwe, ook “Hof van Merwe<strong>de</strong>” genaamd, en het “Hof van Moerkerken” dat<br />
van1440, aanvankelijk door Frank van <strong>Praet</strong> en<br />
zijn echtgenote Elisabeth van Loon, tot in 1560 in<br />
Mijnsheerenland door <strong>de</strong> familie van <strong>Praet</strong> van<br />
Moerkerken werd bewoond.<br />
1458 - Willem van <strong>Praet</strong>, schepen te Kermt (Hasselt)<br />
Willem van <strong>Praet</strong> was blijkens een akte van 23 juli 1458 een schepen van Kermt.<br />
Deze voer<strong>de</strong> het wapenschild van <strong>de</strong> Vlaamse voorou<strong>de</strong>rs, gecombineerd met<br />
een leeuwenkop. De precieze verwantschap met <strong>de</strong> van <strong>Praet</strong> familie <strong>uit</strong> het<br />
graafschap Vlaan<strong>de</strong>ren is ons momenteel nog ondui<strong>de</strong>lijk, evenmin als het feit<br />
hoe Willem in Limburg terecht kwam.<br />
<strong>Van</strong> <strong>de</strong>ze 'Limburgse' tak zijn meer<strong>de</strong>r sporen, bv. in 1595 werd te Overpelt<br />
vermeld dat Aert <strong>Praet</strong>s on<strong>de</strong>rhoudsgeld betaal<strong>de</strong> aan Maria Deckers, bij wie hij<br />
een kind had verwekt. Dit kind, Maria, was te Overpelt gedoopt 'non uxoris sue'<br />
op 28 september 1594. De rector van het Onze-Lieve-Vrouwbeneficie was in<br />
1716 Mathias Smol<strong>de</strong>rs, afkomstig van Overpelt en zoon van Luc Smol<strong>de</strong>rs en<br />
Joanna <strong>Praet</strong>s. Zijn moe<strong>de</strong>r was inmid<strong>de</strong>ls hertrouwd met Willem Persoons.<br />
[1] Daniël van <strong>Praet</strong> werd in 1475 genoteerd als<br />
inwoner van Brugge. Hij was heer van Merwe<strong>de</strong>.<br />
Een nazaat, Corneel van <strong>Praet</strong>, werd vermeld in<br />
1573. Margaretha van Merwe<strong>de</strong> van Stein huw<strong>de</strong><br />
in 1402 met Willem van Bre<strong>de</strong>ro<strong>de</strong>. Zij overleed<br />
in 1451 in Frankrijk. - [2] Er waren eer<strong>de</strong>re<br />
overstromingsrampen geweest. Zo was er in<br />
1404 een "eerste Sint-Elisabethvloed" geweest<br />
die Vlaan<strong>de</strong>ren een 3000 hectare landverlies<br />
kostte. - [3] Verschillen<strong>de</strong> plaatsnamen in<br />
Mijnsheerenland dragen nog verwijzigingen. De<br />
scouts gaan er bij <strong>de</strong> naam "Lo<strong>de</strong>wijck van <strong>Praet</strong>"<br />
groep.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 21
1463 – Damiaan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, eigenaar op <strong>de</strong> Camermanshei<strong>de</strong> (Mal<strong>de</strong>ren)<br />
Eén van <strong>de</strong> oudste meldingen <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in <strong>de</strong> omgeving van Mal<strong>de</strong>ren bij Lon<strong>de</strong>rzeel [1], is die van<br />
Damiaan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, eigenaar aan <strong>de</strong> Camermanshei<strong>de</strong>. “Damiaen” moet geboren zijn omstreeks<br />
1420. In <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> perio<strong>de</strong> wordt ook Liesbeth <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> vermeld, die eveneens eigendom had aan <strong>de</strong><br />
Camermanshei<strong>de</strong>. Afstammelingen van Damiaan zijn Gielis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en diens zoon Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>,<br />
vermeld in 1617. Gielis werd geboren omstreeks 1460, Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> omstreeks 1490. Een an<strong>de</strong>re<br />
Gielis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, geboren omstreeks 1550, stam<strong>de</strong> van <strong>de</strong>ze eerst vermel<strong>de</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>s af, woonachtig<br />
in <strong>de</strong> streek. Hij was een zoon van Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, op zijn beurt een zoon van <strong>de</strong> hoger vermel<strong>de</strong> Jan<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. De eerstegenoem<strong>de</strong> Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> ging bij <strong>de</strong> alias “Steyns”.<br />
An<strong>de</strong>re meldingen in <strong>de</strong> streek zijn bijvoorbeeld:<br />
Liesbeth <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was gehuwd met Joost De Crayer en een zoon, Hendrik werd geboren in 1540<br />
te Steenhuffel. Joost werd geboren in 1510, zoon Hendrik werd genoteerd als meisenier in 1583.<br />
Josine <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd vermeld in 1565-1595 te Lon<strong>de</strong>rzeel als gehuwd met Steven <strong>Van</strong> Nuffel. Zij<br />
was een dochter van Gielis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
„Juffrouw‟ Beatrix <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd vermeld in 1573 te Lon<strong>de</strong>rzeel. Zij huw<strong>de</strong> later met Joos De<br />
Smet.<br />
Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd genoteerd te Lon<strong>de</strong>rzeel als gehuwd met Gielis Fierens tussen 1577-1599.<br />
Anne <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd genoteerd in 1583 te Lon<strong>de</strong>rzeel als gehuwd met Wouter <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Bossche.<br />
Adriaan Addiers, geboren in 1602, werd vermeld te Lon<strong>de</strong>rzeel in 1606 als wonen<strong>de</strong> bij zijn<br />
stiefva<strong>de</strong>r (Rogier) <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in Watervliet. Ook Arnout, Hans, Tanneke en Appolonia Addiers<br />
woon<strong>de</strong>n bij hun stiefva<strong>de</strong>r en hun moe<strong>de</strong>r, Margriet Duerinckx, te Watervliet nadat hun va<strong>de</strong>r<br />
Adriaan Addiers was overle<strong>de</strong>n.<br />
Anne <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd genoteerd in 1608 te Lon<strong>de</strong>rzeel als gehuwd met Maximiliaan De Keyser. In<br />
hetzelf<strong>de</strong> jaar werd Marie „Maayken‟ <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> er genoteerd als gehuwd met Stoffel Moens. Marie<br />
was naar verluid afkomstig van Baasro<strong>de</strong>.<br />
Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd vermeld in 1618 te Lon<strong>de</strong>rzeel als gehuwd met Aman<strong>de</strong>lijne Stemael.<br />
Louis Meert huw<strong>de</strong> omstreeks 1620 te Steenhuffel met Martine <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
Adriana <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was <strong>de</strong> moe<strong>de</strong>r van Barbara Verbiest, geboren op 28 april 1630 te Merchtem.<br />
De va<strong>de</strong>r (echtgenoot van Adriana) was Jan Verbiest.<br />
Niklaas <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd vermeld in 1633 te Lon<strong>de</strong>rzeel als gehuwd met Barbara De Keersmaecker.<br />
Peter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> er omstreeks 1646 (geboorte eerste kind) met Josine Mertens.<br />
Andreas <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> op 22 juni 1651 te Steenhuffel met Jeanne Brusselmans. Eén kind werd<br />
geboren te Steenhuffel, <strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren te Buggenhout.<br />
Willem <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd in 1655 vermeld te Lon<strong>de</strong>rzeel als gehuwd met Liesbeth <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Broeck.<br />
Het koppel bewoon<strong>de</strong> toen <strong>de</strong> hofste<strong>de</strong> “Ten Eeckhout”.<br />
Niklaas <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> op 8 oktober 1656 te Steenhuffel met Katrien Maereyck, kin<strong>de</strong>ren<br />
geboren te Steenhuffel.<br />
Eén en an<strong>de</strong>r toont aan dat er al vanaf het begin van <strong>de</strong> 15 e eeuw <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> families woon<strong>de</strong>n in het<br />
hertogdom Brabant, in <strong>de</strong> omgeving van Lon<strong>de</strong>rzeel, en in het grensgebied (Oost)-Vlaan<strong>de</strong>ren. De<br />
families bleven er wonen <strong>de</strong> daaropvolgen<strong>de</strong> eeuwen.<br />
[1] Bronnen: Cijnsboeken van <strong>de</strong> hertogen van Brabant <strong>uit</strong> 1463 en 1616, Rijksarchief Rekenkamer. Het ou<strong>de</strong><br />
jaargetij<strong>de</strong>nboek van <strong>de</strong> kerk van Mal<strong>de</strong>ren, bewerkt door Marcel <strong>Van</strong> Doren. An<strong>de</strong>r bewerkt archief van <strong>de</strong> parochie Mal<strong>de</strong>ren<br />
(pastoor Herben en on<strong>de</strong>rpastoor Daelemans). Schepenbank Lon<strong>de</strong>rzeel 1553-1673.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 22
1489 – Daniel van <strong>Praet</strong> en <strong>de</strong> brand van Oosten<strong>de</strong><br />
Op het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> 15e eeuw brak een woelige tijd aan voor Oosten<strong>de</strong>. Zo werd er enkele keren<br />
hevige strijd gevoerd om Oosten<strong>de</strong> en omgeving. Oosten<strong>de</strong> werd geplun<strong>de</strong>rd en in brand gestoken in<br />
juli 1489 door aanhangers van <strong>de</strong> D<strong>uit</strong>se „Roomse‟ koning Maximiliaan I van Oostenrijk, aangevoerd<br />
door Daniël van <strong>Praet</strong>, kapitein van Nieuwpoort. Dit luid<strong>de</strong> toen een perio<strong>de</strong> van ontvolking en<br />
economische achter<strong>uit</strong>gang in.<br />
Op 14 juni 1489 kwamen 6000<br />
Engelsen <strong>de</strong> keizer te hulp in zijn<br />
strijd tegen <strong>de</strong> Franse koning [1].<br />
Oosten<strong>de</strong> weiger<strong>de</strong> zich over te<br />
geven, antwoord<strong>de</strong> met<br />
kanonschoten en open<strong>de</strong> een dijk<br />
zodat <strong>de</strong> Engelsen zich moesten<br />
terugtrekken. De volgen<strong>de</strong> dag<br />
trokken zes mannen naar <strong>de</strong><br />
kapitein van <strong>de</strong> Roomse koning,<br />
Daniël van <strong>Praet</strong>, heer van<br />
Merwe<strong>de</strong>, en stel<strong>de</strong>n voor dat hij<br />
alleen met <strong>de</strong> Vlamingen zou<br />
terugkeren. Oosten<strong>de</strong> zou dan<br />
bereid zijn zich aan graaf<br />
Philippus over te geven, mits er<br />
an<strong>de</strong>rs geen leed of scha<strong>de</strong> zou<br />
wor<strong>de</strong>n berokkend. De kapitein<br />
beloof<strong>de</strong> dit, werd in <strong>de</strong> stad toegelaten, maar hij hield zijn belofte niet. Hij liet tien tot twaalf<br />
vooraanstaan<strong>de</strong> burgers gevangen nemen en naar Nieuwpoort overbrengen, en bracht 4000 Engelse<br />
soldaten binnen <strong>de</strong> stad.<br />
Afbeelding: Oosten<strong>de</strong> omstreeks 1612.<br />
De Franse generaal De Cor<strong>de</strong>s, die in Ieper lag, kwam met 20000 man voetvolk en r<strong>uit</strong>erij naar<br />
Oosten<strong>de</strong> en maakte <strong>de</strong> Engelse bezetting ongedaan. De Cor<strong>de</strong>s trok nog naar Nieuwpoort, maar<br />
moest op 1 juli vruchteloos terugkeren. Hij verbleef tot 6 juli in Oosten<strong>de</strong>. Korte tijd later trokken <strong>de</strong><br />
Fransen weg <strong>uit</strong> Oosten<strong>de</strong> naar Arien, en lieten enkel een kleine bezetting achter. Daarop kwam<br />
Daniël van <strong>Praet</strong> met zijn torepen naar Oosten<strong>de</strong>, verover<strong>de</strong> <strong>de</strong> stad opnieuw, plun<strong>de</strong>r<strong>de</strong> en stak <strong>de</strong>ze<br />
in brand. Oosten<strong>de</strong> was een puinhoop voor <strong>de</strong> rest van <strong>de</strong> oorlog, tot <strong>de</strong> vre<strong>de</strong> werd getekend op 22<br />
mei 1493, het jaar waarin <strong>de</strong> eerste processie van Sint-Pieter zou <strong>uit</strong>gaan in Oosten<strong>de</strong>. De daarop<br />
volgen<strong>de</strong> jaren wer<strong>de</strong>n herstellingswerken aangevat. Begin 16 e eeuw werd <strong>de</strong> stad opnieuw getroffen<br />
door overstromingen, zoals in november 1505 toen <strong>de</strong> dijk zwaar werd beschadigd: "…Het onstuymig<br />
we<strong>de</strong>r en d‟overstroomingen waeren zoo geweldig dat <strong>de</strong>n Dijk bij <strong>de</strong> Zee liggen<strong>de</strong> daer door<br />
grootelijks beschaedigt wierd…".<br />
[1] Uit <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van Oosten<strong>de</strong>, Archief van <strong>de</strong> stad.<br />
1497 - Rid<strong>de</strong>r Lo<strong>de</strong>wijk van <strong>Praet</strong>, heer van Kernesse, huw<strong>de</strong> Catharina<br />
van Egmond<br />
Lo<strong>de</strong>wijk van <strong>Praet</strong> van Moerkerken huw<strong>de</strong> op 5 mei 1497 met Catharina van Egmond. Lo<strong>de</strong>wijk van<br />
<strong>Praet</strong> was kastelein te Schoonhoven, rid<strong>de</strong>r en heer van Kernesse. Catharina van Egmond werd<br />
geboren als dochter van Fre<strong>de</strong>rik van Egmond en Catharina van Kessel. Haar va<strong>de</strong>r kreeg in 1472 <strong>de</strong><br />
heerlijkheid Buren van zijn oom Arnold, <strong>de</strong> hertog van Gelre. <strong>Van</strong> zijn va<strong>de</strong>r, Willem van Egmond,<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 23
kreeg hij <strong>de</strong> heerlijkheid Ijsselstein, en erf<strong>de</strong> hij in 1483 ook Leerdam. Fre<strong>de</strong>rik van Egmond was een<br />
vertrouweling van Keizer Maximiliaan, die hem op 24 juni 1498 verhief tot graaf van Buren en<br />
Leerdam. Hij speel<strong>de</strong> een grote rol in <strong>de</strong> Gel<strong>de</strong>rse, Utrechtse en Friese oorlogen, en werd in 1474 bij<br />
het beleg van Neuss, samen met zijn broer Jan van Egmond, verheven in <strong>de</strong> rid<strong>de</strong>rstand. In 1477<br />
werd hij vermeld als kamerheer en lid van <strong>de</strong> hofhouding van Maximiliaan van Oostenrijk.<br />
Lo<strong>de</strong>wijk van <strong>Praet</strong> en Catharina van Egmond kregen verschillen<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren: Petronella van <strong>Praet</strong><br />
werd geboren in 1501, Françoise van <strong>Praet</strong> van Moerkerken werd gedoopt in 1509. Petronella<br />
overleed in 1590. Françoise werd genoemd als <strong>de</strong> "Vrouwe van Carnisse" en werd begraven op 6<br />
februari 1562 te Asperen.<br />
Met zijn echtgenote verkocht hij op 1 <strong>de</strong>cember 1515 land in het kerspel Elst, dat Catharina had<br />
geërfd van haar moe<strong>de</strong>r Catharina van Kessel.<br />
1515 - Huwelijk Lo<strong>de</strong>wijk van Vlaan<strong>de</strong>ren en Josine van <strong>Praet</strong> van<br />
Moerkerke<br />
Lo<strong>de</strong>wijk van Vlaan<strong>de</strong>ren huw<strong>de</strong> Josine <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> van Moerkerke. De precieze huwelijkdatum is ons<br />
niet bekend. Lo<strong>de</strong>wijk van Vlaan<strong>de</strong>ren en Josine van <strong>Praet</strong> had<strong>de</strong>n een zoon, Jan van Vlaan<strong>de</strong>ren.<br />
Deze huw<strong>de</strong> in 1540 met Jacoba van Boergondië. Jan van Vlaan<strong>de</strong>ren overleed op 10 <strong>de</strong>cember 1545.<br />
Voormel<strong>de</strong> Lo<strong>de</strong>wijk van Vlaan<strong>de</strong>ren was een nazaat van <strong>de</strong> 14e eeuwse Lo<strong>de</strong>wijk van Vlaan<strong>de</strong>ren,<br />
bijgenaamd <strong>de</strong> Fries. Deze was een bastaardzoon van Lo<strong>de</strong>wijk van Male, <strong>de</strong> graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren,<br />
van Nevers, van Rethel en van Artois (FR).<br />
Lo<strong>de</strong>wijk van Male had het leengoed van <strong>Praet</strong> te<br />
Oe<strong>de</strong>lem gekocht van Bou<strong>de</strong>wijn van <strong>Praet</strong> in<br />
1373, en schonk het aan zijn zoon Lo<strong>de</strong>wijk van<br />
Vlaan<strong>de</strong>ren. Daardoor kwam Oe<strong>de</strong>lem on<strong>de</strong>r het<br />
bewind van het geslacht van Vlaan<strong>de</strong>ren, dat ook<br />
Knesselare en Aalter (het Land van <strong>de</strong> Woestijne)<br />
bezat.<br />
Afbeelding: Een ongedateer<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>leeuwse <strong>uit</strong>beelding van<br />
<strong>de</strong> strijd tussen <strong>de</strong> "klauwaarts" en <strong>de</strong> "leliaards".<br />
Graaf Lo<strong>de</strong>wijk van Vlaan<strong>de</strong>ren raakte in 1379<br />
verwikkeld in een zesjarige oorlog tussen Brugge<br />
en Gent, waar on<strong>de</strong>r meer een militie die zich "<strong>de</strong><br />
Witte Kaproenen" liet noemen, in het verzet ging<br />
tegen <strong>de</strong> belastingen van <strong>de</strong> graaf.<br />
De gemoe<strong>de</strong>ren raakten verhit met <strong>de</strong> moord op <strong>de</strong> hoogbaljuw van <strong>de</strong> graaf te Gent, Wauter van<br />
Hauterijne. Wat voor <strong>de</strong> Gentenaren begon als een strijd voor hun vrijhe<strong>de</strong>n en han<strong>de</strong>lsbelangen (van<br />
vnl. <strong>de</strong> wevers met Engeland), mond<strong>de</strong> het daarop volgen<strong>de</strong> jaar <strong>uit</strong> in aanvallen op Ou<strong>de</strong>naar<strong>de</strong>,<br />
Tielt, Deinze, Aalter, Aalst en Den<strong>de</strong>rmon<strong>de</strong>. Ook Brugge werd aangevallen, en <strong>de</strong> strijd werd beslecht<br />
op <strong>de</strong> Vrijdagmarkt in het voor<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> Bruggelingen. In het conflict droegen <strong>de</strong> Gentenaren het<br />
teken van een leeuwenklauw (of 'Liebaert', oudne<strong>de</strong>rlands voor leeuw), wat hen <strong>de</strong> bijnaam<br />
"klauwaarts" verstrekte, terwijl <strong>de</strong> Bruggelingen lelies droegen, en <strong>de</strong> bijnaam "<strong>de</strong> leliaarts" kregen.<br />
Voedselgebrek te Gent, leid<strong>de</strong> in 1382 tot een nieuwe aanval op Brugge on<strong>de</strong>r leiding van Filips van<br />
Artevel<strong>de</strong>.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 24
Graaf Lo<strong>de</strong>wijk van Vlaan<strong>de</strong>ren had toen zelfs <strong>de</strong> stad moeten ontvluchten, over Roeselare naar Rijsel.<br />
Klauwaarts of Leliaarts?<br />
Of <strong>de</strong> families van <strong>Praet</strong> <strong>de</strong> zij<strong>de</strong> kozen van <strong>de</strong> Leliaarts of <strong>de</strong> Klauwaarts (in 1302 nog "Liebaerds"<br />
genoemd, vanaf 1379 "Clauwaerts"), is ons ondui<strong>de</strong>lijk, evenmin in<br />
hoeverre <strong>de</strong> respectievelijke keuze van het kamp nog politiek<br />
doorslaggevend was in <strong>de</strong> 15e en <strong>de</strong> 16e eeuw. Blijkbaar waren het<br />
Brugse "Leliaarts", getrouw aan <strong>de</strong> graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren, die<br />
"Vlaan<strong>de</strong>ren <strong>de</strong> Leeuw" scan<strong>de</strong>er<strong>de</strong>n, terwijl <strong>de</strong> Gentse "Klauwaarts" <strong>de</strong><br />
(staan<strong>de</strong>) poten van <strong>de</strong> Engelse leeuw droegen, en niet <strong>de</strong> klauwen<strong>de</strong><br />
van <strong>de</strong> Vlaamse. De onenigheid werd ook gevoed door <strong>de</strong> spanning<br />
tussen <strong>de</strong> ambachten en <strong>de</strong> patriciërs, al was ook die lijn niet altijd<br />
eenduidig te trekken (...).<br />
Afbeelding: het familiewapen van Paul van <strong>Praet</strong>, 1607. Het gaat hier wel om een "Vlaamse" leeuwenklauw, niet om <strong>de</strong><br />
oorspronkelijk "Engelse" leeuwenpoten op <strong>de</strong> mouw van <strong>de</strong> eerste Gentse "Clauwaerts".<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk waren bei<strong>de</strong> sympathiën vertegenwoordigd. Uit voormeld huwelijk in 1515, en <strong>uit</strong><br />
an<strong>de</strong>re huwelijken in <strong>de</strong> eeuw voordien, mag een alliantie van <strong>de</strong> tak van <strong>Praet</strong> van Moerkerke met <strong>de</strong><br />
Leliaarts (en getrouwen van <strong>de</strong> graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren) blijken, maar we weten ook dat in een Brugse<br />
tak van <strong>de</strong> familie een an<strong>de</strong>r familiewapen werd gevoerd met (<strong>de</strong> Vlaamse variant van) het teken van<br />
<strong>de</strong> Klauwaarts. De "Vlaamse Leeuw" had overigens een Franse oorsprong: <strong>de</strong>ze werd voor het eerst<br />
gevoerd door <strong>de</strong> Franstalige graaf van Vlaan<strong>de</strong>ren. De manier waarop <strong>de</strong> ontvoogdingsstrijd van <strong>de</strong><br />
ste<strong>de</strong>n werd geromantiseerd in <strong>de</strong> 19e eeuw, doet niet helemaal recht aan <strong>de</strong> historische feiten...<br />
1515 - Uitwijking van <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren van Katrien van <strong>Praet</strong> en Thomas van <strong>de</strong><br />
Walle naar <strong>de</strong> Canarische eilan<strong>de</strong>n<br />
Katrien van <strong>Praet</strong> overleed op 13 juli 1515 te Brugge. Zij<br />
was gehuwd met Thomas van <strong>de</strong> Walle, een zoon van<br />
Seger van <strong>de</strong> Walle en Joanna <strong>Van</strong> Iseghem. De familie<br />
van <strong>de</strong> Walle had eer<strong>de</strong>r in Spanje, later op <strong>de</strong> Canarische<br />
eilan<strong>de</strong>n, gewoond. Thomas en Katrien woon<strong>de</strong>n in <strong>de</strong><br />
Zoueterstrate in het Sint-Janskwartier te Brugge. Thomas<br />
was schepen van <strong>de</strong> stad Brugge in 1517, hoofdman van<br />
het Sint-Janskwartier in 1521 en raadslid in 1528. Hij was<br />
ook han<strong>de</strong>laar. In 1517 werd vermeld dat hij een vracht<br />
laken, stoffen en an<strong>de</strong>re goe<strong>de</strong>ren verzond <strong>uit</strong> Antwerpen<br />
naar Gerard van Ghistele te Lissabon.<br />
Na het overlij<strong>de</strong>n van Katrien, hertrouw<strong>de</strong> Thomas met Maria Moreel. Na zijn overlij<strong>de</strong>n op 20 april<br />
1530, werd hij begraven naast Katrien van <strong>Praet</strong> in <strong>de</strong> Sint-Walburgakerk. In <strong>de</strong> kerk hing boven <strong>de</strong><br />
grafsteen een schil<strong>de</strong>rij dat een man en vrouw <strong>uit</strong>beeldt, geknield voor Onze-Lieve-Vrouw. Naast <strong>de</strong><br />
man wor<strong>de</strong>n vijf jongens afgebeeld, naast <strong>de</strong> vrouw zes dochters. Het kunstwerk draagt het<br />
grafschrift van Thomas van <strong>de</strong> Walle en zijn vrouw Catharina van <strong>Praet</strong>.<br />
Uit het twee<strong>de</strong> huwelijk van Thomas met Maria Moreel, wer<strong>de</strong>n nog zeven kin<strong>de</strong>ren geboren. <strong>Van</strong> <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren geboren <strong>uit</strong> het eerste huwelijk, vestig<strong>de</strong>n er zich drie op <strong>de</strong> Canarische eilan<strong>de</strong>n. Joris<br />
'Jorge' <strong>Van</strong> <strong>de</strong> Walle vestig<strong>de</strong> zich als planter op het eiland Tenerife. Hij huw<strong>de</strong> er Catarina <strong>de</strong> Torres<br />
y Grimon. Een dochter, Catarina van <strong>de</strong> Walle Torres y Grimon, huw<strong>de</strong> Baltasar <strong>de</strong> Guisla van het<br />
Vlaamse geslacht Giselin, ook op het eiland Palma gevestigd. In januari 1546 vertrok Jorge naar het<br />
eiland Sante Domingo in West-Indië, waar hij datzelf<strong>de</strong> jaar overleed.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 25
Afbeelding: Thomas van <strong>de</strong> Walle (+1530) vond zijn laatste<br />
rustplaats naast zijn echtgenote Katrien van <strong>Praet</strong> (+1515) in <strong>de</strong><br />
Sint-Walburgakerk te Brugge.<br />
Een an<strong>de</strong>re zoon, Lo<strong>de</strong>wijk 'Luis' van <strong>de</strong> Walle,<br />
bijgenaamd '<strong>de</strong> ou<strong>de</strong>' ('el Viejo'), was geboren in 1505<br />
te Brugge. Hij streed in het leger van Karel V,<br />
vermoe<strong>de</strong>lijk bij <strong>de</strong> Ordonnantie Ben<strong>de</strong>n. In Spanje<br />
werd hij raadslid ('regidor') van <strong>de</strong> stad Cadix. Hoe<br />
moet omstreeks <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> tijd als Jorge op het eiland<br />
Palma zijn aangekomen en huw<strong>de</strong> er met dona Maria<br />
<strong>de</strong> Cervellon Bellid, een dochter van Miguel Martin, <strong>de</strong><br />
conquistador van het eiland.<br />
Op 11 maart 1546 werd hij aangesteld als regidor van<br />
het Cabildo, werd militaire goeverneur van het eiland, overste van <strong>de</strong> milities ('maestro di campo') en<br />
slotvoogd van <strong>de</strong> vestigingen. Op 2 juli 1572 volg<strong>de</strong> een aanstelling als 'familiaar' (gelast met het<br />
<strong>uit</strong>voeren van <strong>de</strong> vonnissen) van het Heilig Officie van <strong>de</strong> Inquisitie, en hij was lid van <strong>de</strong> kerfabriek<br />
van het Santo Domingo klooster.<br />
In 1559 bekostig<strong>de</strong> Luis el Viejo <strong>de</strong> waterbevoorrading van Santa Cruz te Palma. Hij sponsor<strong>de</strong> het<br />
Hospital <strong>de</strong> los Dolores, en stichtte een dotatie voor <strong>de</strong> oprichting van een gemeentelijke graanzol<strong>de</strong>r.<br />
De familie bezat een eigen kapel gewijd aan Thomas van Aquino, met grafkel<strong>de</strong>r.<br />
Ook Luis was een han<strong>de</strong>laar. Hij richtte met zijn zoon Thomas en een an<strong>de</strong>re Vlaming, Jan van<br />
Daysele ('Juan <strong>de</strong> Ayzel') een han<strong>de</strong>lsmaatschappij op. Hij overleed op 24 <strong>de</strong>cember 1587 te Santa<br />
Cruz. Katrien van <strong>Praet</strong>s zoon tel<strong>de</strong> heel wat nakomelingen, die vanaf <strong>de</strong> 16e eeuw een<br />
vooraanstaan<strong>de</strong> plaats verwierven in <strong>de</strong><br />
Canarische a<strong>de</strong>l.<br />
Een an<strong>de</strong>re dochter van Katrien van <strong>Praet</strong> en<br />
Thomas van <strong>de</strong> Walle, Anna van <strong>de</strong> Walle,<br />
huw<strong>de</strong> te Santa Cruz op Palma <strong>de</strong> Brugse<br />
poorter en koopman Jan Jacques die er<br />
woon<strong>de</strong> sinds 1525. Anna keer<strong>de</strong> met haar<br />
echtgenoot terug naar Brugge, waar zij<br />
bei<strong>de</strong>n overle<strong>de</strong>n en hun laatste rustplaats<br />
von<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> Sint-Jacobskerk. Een an<strong>de</strong>re<br />
zoon, Jaak, was te Santa Cruz gehuwd met<br />
Agnes van Trille, ook van Brugse afkomst.<br />
Afbeelding: 1546 - Enkele kin<strong>de</strong>ren van Catharina van<br />
<strong>Praet</strong> en Thomas van <strong>de</strong> Walle von<strong>de</strong>n een nieuwe thuis<br />
op <strong>de</strong> Canarische eilan<strong>de</strong>n.<br />
Er zijn in <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong> van Spaanse overheersing wel meer<strong>de</strong>re sporen van <strong>uit</strong>wijking van Vlamingen<br />
naar <strong>de</strong> Canarische eilan<strong>de</strong>n, ook in an<strong>de</strong>re ste<strong>de</strong>n. In april 1557 was er in Antwerpen bijvoorbeeld <strong>de</strong><br />
melding dat erfgenamen van Jacob van Groenenberch en Marie Pyne bezittingen verkochten binnen<br />
"<strong>de</strong>n eylan<strong>de</strong>n van Palma in Canariën".<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 26
1532 - Jonker Karel van Sint-Omaars, zoon van Joos van Sint-Omaars en<br />
Anna <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> (Moerkerke)<br />
Jonker Karel van Sint Omaars, ook genaamd van Moerbeke, was schildknaap, heer van Dranouter,<br />
Merris, Ou<strong>de</strong>nem, Moerkerke. Hij werd geboren omstreeks 1532 als zoon van Joos van Sint Omaars,<br />
gezegd van Morbeke, heer van Dranouter, Merris, Ou<strong>de</strong>nem, en van Anna van <strong>Praet</strong>, die na <strong>de</strong> dood<br />
van haar zuster Josine, echtgenote van Lo<strong>de</strong>wijk van Vlaan<strong>de</strong>ren, in 1546, dame van Moerkerke was<br />
gewor<strong>de</strong>n. Joos van Sint-Omaars en Anna <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> had<strong>de</strong>n twee kin<strong>de</strong>ren. Behalve Karel, was er ook<br />
Johanna. Karels zus Johanna huw<strong>de</strong> met Nicolaas van Halewyn, en na diens dood, met Willem van<br />
Bronkhorst.<br />
Karel woon<strong>de</strong> op het kasteel van Moerkerke en had ook nog een huis in Brugge aan <strong>de</strong> Koningsbrug,<br />
namelijk het hof van <strong>Praet</strong> of het vroegere hof van Ryckenburg. Hij huw<strong>de</strong> met Françoise <strong>de</strong> Blois,<br />
gezegd Trèslong, en na haar dood met Anna d‟Oingnies. Karels bei<strong>de</strong> huwelijken bleven kin<strong>de</strong>rloos.<br />
<strong>Van</strong> jonker Karel van Sint-Omaars is geweten dat hij een militaire carrière begon, maar <strong>de</strong>ze wegens<br />
ziekte moest opgeven. Nadien bleef hij in Moerkerke wonen en leg<strong>de</strong> zich toe op botanica. Op het<br />
kasteel van Moerkerke leg<strong>de</strong> hij een tuin aan, met een grote collectie inheemse en vreem<strong>de</strong> planten,<br />
die zo bijzon<strong>de</strong>r was, dat hij gekend was tot in het b<strong>uit</strong>enland.<br />
Zowel Guicciardini als San<strong>de</strong>rus schreven vol lof over <strong>de</strong>ze tuin, die werd vergeleken met <strong>de</strong> tuin van<br />
Pieter Cou<strong>de</strong>nberg, <strong>de</strong> Antwerpse apotheker, die bij Antwerpen een grote tuin had aangelegd. Naast<br />
<strong>de</strong> botanische tuin, was er te Moerkerke ook een grote boomgaard. <strong>Van</strong>daag vindt men nog altijd een<br />
weg tussen het kasteel van Moerkerke en <strong>de</strong> Nieuwdorpstraat, die <strong>de</strong> Kasteelstraat met <strong>de</strong><br />
Mid<strong>de</strong>lburgse Steenweg verbindt en die <strong>de</strong> Boomgaard wordt genoemd. Op zijn kasteel had hij ook<br />
een cabinet of “Wun<strong>de</strong>rkammer”.<br />
Afbeeldingen: een brandnetel <strong>uit</strong> <strong>de</strong><br />
collectie van Krakau, gemaakt in<br />
opdracht van jonker Karel van Sint-<br />
Omaars; een wil<strong>de</strong> distel <strong>uit</strong> <strong>de</strong><br />
collectie van Krakau.<br />
Karel van Sint-Omaars was<br />
zeer welstellend. Zijn verblijf<br />
in <strong>de</strong>n Haag gaf dit aan. Hij<br />
verbleef er lang om een<br />
proces ver<strong>de</strong>r te zetten, dat<br />
Lo<strong>de</strong>wijk van Vlaan<strong>de</strong>ren, in<br />
naam van zijn vrouw Josine<br />
van <strong>Praet</strong>, had aangegaan<br />
tegen Mr. Vincent<br />
Korneliszeune, tresoriergeneraal<br />
van <strong>de</strong> keizer, bij het<br />
Hof van Holland, over<br />
aanwassen in het land van<br />
Schobbe en Everocker, later<br />
genoemd Mijnsherenland van<br />
Moerkerken. Na Josines dood, werd het proces ver<strong>de</strong>r gezet door Anna <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, en na haar dood<br />
door haar zoon Karel. Bij zijn verblijf in <strong>de</strong>n Haag logeer<strong>de</strong> hij aan het hof van <strong>de</strong> stadhou<strong>de</strong>r. Hij<br />
leef<strong>de</strong> er vergezeld van een hele schare knechten, 6 tot 8 paar<strong>de</strong>n, koks en pages, terwijl ook zijn<br />
echtgenote er vertoef<strong>de</strong> in het gezelschap van "staetvrouwen". Karel verloor het proces in <strong>de</strong>n Haag,<br />
maar ging daarna in beroep bij <strong>de</strong> Grote Raad in Mechelen. Bij zijn dood was het proces nog niet<br />
beëindigd.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 27
Een an<strong>de</strong>r bewijs van zijn rijkdom was <strong>de</strong> staat van goe<strong>de</strong>ren, die zijn vrouw Anna na zijn dood liet<br />
opmaken om te dienen bij <strong>de</strong> erfenis. Karel van Sint-Omaars liet gedichten en een merkwaardige<br />
collectie planten- en dierenaquarellen na. Deze collectie werd bewaard, en maakt <strong>de</strong> kern <strong>uit</strong> van <strong>de</strong><br />
„libri picturati‟, die zich in <strong>de</strong> Jagiellonskabibliotheek in Krakau bevin<strong>de</strong>n. De collectie werd lange tijd<br />
<strong>de</strong> Clusius-collectie genoemd, maar <strong>de</strong> naam van <strong>de</strong> rechtmatige ontwerper ervan, Karel van Sint<br />
Omaars, werd teruggevon<strong>de</strong>n door Helena Wille.<br />
In <strong>de</strong> staten van goed opgemaakt in 1569 [1], wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> bezittingen van Karel <strong>uit</strong>voerig beschreven:<br />
leengron<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> heerlijkheid van Dranouter, gelegen in <strong>de</strong> parochies Belle, Boescese en Lokeren, in<br />
Ou<strong>de</strong>nem in Kaster, in Merris, <strong>de</strong> heerlijkheid van Moerkerke, een huis te Brugge, het hof van <strong>de</strong><br />
Woestyne en Levendale, in Knesselare, lenen in Wesseghem nabij het kasteel Lembeke, in Levendale,<br />
het Gistelhof in <strong>de</strong> parochies Mid<strong>de</strong>lburg en Heile, het leen van Upschote, lenen in Ursel, enz. Op<br />
enkele gron<strong>de</strong>n stond een levensrente voor zuster Elisabeth van Moerkerke, non te Westerlo.<br />
Karel maakte <strong>de</strong>el <strong>uit</strong> van <strong>de</strong> kring Brugse humanisten rond <strong>de</strong> gebroe<strong>de</strong>rs Laurinus. Zijn beste vriend<br />
was Mathias Laurinus, die zijn buur was op het kasteel van Leeskens.<br />
Hij stierf te Moerkerke op 12 februari 1569 en werd na een luisterrijke begrafenisceremonie in <strong>de</strong> kerk<br />
van Moerkerke begraven. De grafsteen, waarop hij werd geprezen als plantenliefhebber, werd naar<br />
zijn wens sober gemaakt in Italiaanse stijl (Renaissance). Deze steen verdween in <strong>de</strong> woelige tij<strong>de</strong>n<br />
die na zijn dood volg<strong>de</strong>n in Vlaan<strong>de</strong>ren. Anna d‟Oingnies hertrouw<strong>de</strong> na zijn dood met Johan<br />
d'Estrourmel, heer van <strong>Van</strong><strong>de</strong>ville, Steenwerck, Douxlieu. Zij overleed in 1577 en werd begraven in <strong>de</strong><br />
kerk van Steenwerck.<br />
[1] Anna d' Oingnies leg<strong>de</strong> op 25 juli 1569 <strong>de</strong> staat van goe<strong>de</strong>ren neer bij het college van Burgemeesters en Schepenen van<br />
het Vrije. Zij stel<strong>de</strong> Matthias Laurinus als haar procureur aan.<br />
1544 - Lo<strong>de</strong>wijk van Vlaan<strong>de</strong>ren, heer van <strong>Praet</strong>, stadhou<strong>de</strong>r van Holland,<br />
Zeeland en Utrecht<br />
Lo<strong>de</strong>wijk van Vlaan<strong>de</strong>ren, heer van <strong>Praet</strong>, was een<br />
nazaat van Jan van Vlaan<strong>de</strong>ren (zoon van Josine<br />
van <strong>Praet</strong>) en Jacoba van Boergondië. Hij werd in<br />
1544-1546 vermeld als stadhou<strong>de</strong>r van Holland,<br />
Zeeland en Utrecht, en in 1555 als rid<strong>de</strong>r van het<br />
Gul<strong>de</strong>n Vlies, heer van <strong>Praet</strong> en van <strong>de</strong> Woestijne,<br />
van Elverdinge, Vlamertinge, Spiers en Merses. Hij<br />
was raadsman en kamerheer van keizer Karel,<br />
kapitein van <strong>de</strong> burcht <strong>de</strong> stad Sluis, en baljuw<br />
van Brugge. Hij huw<strong>de</strong> van Parma.<br />
Afbeelding: 35 wapenafbeeldingen van rid<strong>de</strong>rs van het Gul<strong>de</strong>n<br />
Vlies wer<strong>de</strong>n bewaard in <strong>de</strong> Grote Kerk van Den Haag [1].<br />
Een dochter, Petronilla van <strong>Praet</strong>, was vrouwe van Stein.<br />
[1] De wapenbor<strong>de</strong>n verwijzen naar <strong>de</strong> bijeenkomst van <strong>de</strong> rid<strong>de</strong>rs van <strong>de</strong> Or<strong>de</strong> van het Gul<strong>de</strong>n Vlies, in 1456 in Den Haag.<br />
Deze rid<strong>de</strong>ror<strong>de</strong> werd in 1430 opgericht door Philips <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong>, hertog van Bourgondië, om <strong>de</strong> a<strong>de</strong>l te bin<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> vorst en<br />
om een hechte band te sme<strong>de</strong>n tussen <strong>de</strong> <strong>de</strong>rtig meest vooraanstaan<strong>de</strong> e<strong>de</strong>len in het Bourgondische rijk. Hiertoe werd<br />
regelmatig een verga<strong>de</strong>ring belegd, een „kapittel‟. Deze kapittels von<strong>de</strong>n plaats in wisselen<strong>de</strong> ste<strong>de</strong>n. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong>ze<br />
bijeenkomsten wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> politieke situatie en an<strong>de</strong>re rijkskwesties besproken, het beleid, en zaken die individuele rid<strong>de</strong>rs van<br />
het Gul<strong>de</strong>n Vlies betroffen. Overle<strong>de</strong>nen wer<strong>de</strong>n herdacht, wangedrag en misda<strong>de</strong>n bestraft en positieve inbreng voor het<br />
landsbelang werd geprezen. Dit gebeur<strong>de</strong> telkens met veel ceremonieel machtsvertoon en kerkelijke plechtighe<strong>de</strong>n. Er werd<br />
verga<strong>de</strong>rd in het koor van <strong>de</strong> belangrijkste stadskerk, dat voor zo‟n kapittel speciaal werd ingericht. De bijeenkomst duur<strong>de</strong> een<br />
dag of tien. De wapenschil<strong>de</strong>n van alle Vliesrid<strong>de</strong>rs wer<strong>de</strong>n in het koorgestoelte aangebracht zodat ie<strong>de</strong>reen een eigen zitplaats<br />
had. In enkele kerken zijn <strong>de</strong>ze wapenbor<strong>de</strong>n bewaard gebleven.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 28
1556 - Jan van <strong>Praet</strong> gemachtigd om te proce<strong>de</strong>ren (Mechelen)<br />
Op 19 april 1556 registreer<strong>de</strong> notaris Guido De<br />
Hon<strong>de</strong>coutere te Mechelen dat ene Rombout Smets,<br />
hui<strong>de</strong>vetter, Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, Rombout Palet en Merten <strong>Van</strong><br />
Broecke gemachtigd waren om te proce<strong>de</strong>ren tegen Pieter<br />
Hals en zijn huisvrouw. Waarover <strong>de</strong> procedure ging, is<br />
ons niet na<strong>de</strong>r bekend. Het is <strong>de</strong> oudste ons beken<strong>de</strong><br />
vermelding van een van <strong>Praet</strong> te Mechelen. Notaris Guido<br />
<strong>de</strong> Hon<strong>de</strong>coutere is meteen <strong>de</strong> oudst beken<strong>de</strong> notaris te<br />
Mechelen. De melding betekent niet noodzakelijk dat Jan<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> woon<strong>de</strong> te Mechelen; mogelijk was <strong>de</strong><br />
procedure het gevolg van <strong>de</strong> procedure die Karel van Sint-<br />
Omaars aanspan<strong>de</strong> bij <strong>de</strong> Grote Raad van Mechelen.<br />
1565-1675 - Vermeldingen van <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> bij <strong>de</strong> Schepenbank te<br />
Lon<strong>de</strong>rzeel<br />
In <strong>de</strong> geschriften van <strong>de</strong> Schepenbank van Lon<strong>de</strong>rzeel van <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 1553-1675 von<strong>de</strong>n we<br />
verschillen<strong>de</strong> vermeldingen van <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Opvallend zijn verschillen<strong>de</strong> gegevens die wijzen op<br />
Oostvlaamse wortels van <strong>de</strong>ze families.<br />
vermeld in naam <strong>de</strong>tail<br />
1565 Josijne <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Geboren in 1565 als dochter van Gielis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Zij huw<strong>de</strong><br />
Steven <strong>Van</strong> Nuffele, en leef<strong>de</strong> nog bij een vermelding in<br />
1618.<br />
1575 Beatrijs <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> "Juffrouw", was gehuwd met Joos De Smet.<br />
1577 Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Vermeld tussen 1577 en 1599. Zij was gehuwd met Gielis<br />
Fierens.<br />
1583 Anna <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Was overle<strong>de</strong>n vóór 1583 en was gehuwd met Wouter <strong>Van</strong><br />
<strong>de</strong>n Bossche.<br />
1608 Anna <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Afkomstig <strong>uit</strong> Buggenhout (huidig Oost-Vlaan<strong>de</strong>ren). Zij was<br />
een dochter van Pauwel van <strong>Praet</strong> en was gehuwd met<br />
Maximiliaen De Keyser.<br />
Maeyken (Maria)<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
Afkomstig <strong>uit</strong> Baasro<strong>de</strong>, dochter van Pauwel <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en zus<br />
van Anna <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Zij was gehuwd met Pieter Moons.<br />
1618 Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Was gehuwd met Aman<strong>de</strong>lijne Stemael.<br />
1630 Rogier (<strong>Van</strong>) <strong>Praet</strong> Was geboren te Watervliet (<strong>de</strong>elgemeente van Sint-Laureins,<br />
huidig Oost-Vlaan<strong>de</strong>ren) 1 , en was gehuwd met Margriet<br />
Duerinckx.<br />
1633 Niklaes <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Was op 18 <strong>de</strong>cember 1616 te Lon<strong>de</strong>rzeel gehuwd met<br />
Barbara De Keersmaecker. Er waren in <strong>de</strong> streek nog<br />
verwantschappen tussen <strong>de</strong>ze families. Merk dat bv. op 21<br />
mei 1695 Henri De Keersmaecker te Mal<strong>de</strong>ren huw<strong>de</strong> met<br />
Egidia <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, dat op 26 juni 1753 Filip De Keersmaecker<br />
te Lon<strong>de</strong>rzeel huw<strong>de</strong> met Angeline <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, en dat op 23<br />
juli 1755 Gerard De Keersmaecker te Lon<strong>de</strong>rzeel huw<strong>de</strong> met<br />
Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
1650 Pieter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> vermoe<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> Pieter vermeld in 1663-1679 als<br />
echtgenoot van Katelijne Wauwermans.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 29
1652 Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Was gehuwd met Jeanne Willocx. Hij had kin<strong>de</strong>ren tussen<br />
1652 en 1667 en overleed in 1668, tegen "De Croon". Jeanne<br />
Willockx overleed op 29 oktober 1689 te Brussel, waar zij<br />
werd begraven in <strong>de</strong> Sint-Christoffelkerk. Zij was weduwe<br />
van Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en van Peter De Maerschalck en behoor<strong>de</strong><br />
tot <strong>de</strong> notabelen van Lon<strong>de</strong>rzeel.<br />
1655 Willem <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Woon<strong>de</strong> tot 1655 op <strong>de</strong> hofste<strong>de</strong> "Den Eeckhout". Hij was<br />
gehuwd met Liesbeth <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Broeck.<br />
1660 Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Zij werd vermeld tussen 1660 en 1666 en was gehuwd met<br />
Adriaan Willocx, vermoe<strong>de</strong>lijk verwant met Jeanne Willocx.<br />
1662 Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> vermoe<strong>de</strong>lijk hoger vermel<strong>de</strong> echtgenoot van Jeanne Willocx.<br />
1670 Pieter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Was gehuwd met Katelijne Wauwermans; had kin<strong>de</strong>ren<br />
tussen 1663 en 1679 (te Lon<strong>de</strong>rzeel: Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
geboren op 7 september 1669, Liesbet <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> geboren op<br />
30 maart 1672, Corneel <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> geboren op 21 mei 1674,<br />
Anne Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> geboren op 3 maart 1676, Francisca<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> geboren op 25 februari 1677, An <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>,<br />
geboren op 8 januari 1679).<br />
1573 - De prijs voor ongeoorloof<strong>de</strong> relaties (Gent)<br />
Jan Braeije van Sint-Jacobs te Gent, een zoon van Joos Braeije, had een b<strong>uit</strong>enechtelijke verhouding<br />
met Emma <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> („s <strong>Praet</strong>s), met wie hij toen samenleef<strong>de</strong>. Hij werd hiervoor veroor<strong>de</strong>eld tot het<br />
betalen van 3 pond op 21 augustus 1573.<br />
Nog op 4 oktober 1573 verzette Emma zich tegen het huwelijk van Joannes Braeye, met <strong>de</strong> dochter<br />
van Egidius <strong>Van</strong> Der Beke. Joannes Baeye mocht huwen, maar hij moest voor <strong>de</strong> <strong>de</strong>floratie of<br />
ontmaagding aan Emma 3 pond groot betalen. Daarnaast mocht zij alimentatiegeld en<br />
kraambedkosten eisen.<br />
In hetzelf<strong>de</strong> register van Gentse kerkstraffen werd Peter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> vermeld, afkomstig van Nokere,<br />
die ongehuwd Joanna Swaelen (of ‟s Waelen), “prole secuta” ontmaag<strong>de</strong> of “<strong>de</strong>floreer<strong>de</strong>” zoals het<br />
kerkboek vermeld<strong>de</strong>. Bei<strong>de</strong>n wer<strong>de</strong>n op 22 oktober 1575 veroor<strong>de</strong>eld wegens ongeoorloofd gedrag tot<br />
het betalen van 8 pond.<br />
1580-1786 - Inwoners <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in Brugge<br />
De familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was tussen <strong>de</strong> 16e tot <strong>de</strong><br />
18e eeuw thuis in Brugge. Dit blijkt <strong>uit</strong> het<br />
kadaster, waar verschillen<strong>de</strong> inwoners en<br />
eigenaars <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> wer<strong>de</strong>n vermeld. Zowel <strong>de</strong><br />
schrijfwijze met kleine "v" (16e-17e eeuw) als<br />
met grote "V" (18e eeuw) komen voor.<br />
Sommige bronnen vermel<strong>de</strong>n ook "van <strong>de</strong>r<br />
<strong>Praet</strong>" of (romaanse talen) "<strong>de</strong> <strong>Praet</strong>". Het<br />
kadaster geeft ons per huis een beeld van hoe<br />
met het eigendom werd omgegaan over<br />
verschillen<strong>de</strong> generaties, en ook van<br />
verwantschappen en gebeurtenissen in het<br />
leven van <strong>de</strong> inwoners.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 30
Er moet een hechte familieband ("clan" gevoel) en heel wat<br />
verantwoor<strong>de</strong>lijkheidszin zijn geweest. Dat blijkt <strong>uit</strong> <strong>de</strong> manier waarop<br />
materieel zorg werd gedragen voor kin<strong>de</strong>ren, nabestaan<strong>de</strong>n, en<br />
aangehuw<strong>de</strong> familie.<br />
Paul (I) van <strong>Praet</strong> bezat meer<strong>de</strong>re huizen in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 1580-1605. Hij<br />
werd vermeld als klerk in 1582, en als notaris in 1598. Hij was gehuwd<br />
met Anna <strong>Van</strong> Herdsberghe, die in 1615 werd vermeld als zijn weduwe.<br />
Paul (I) van <strong>Praet</strong> overleed op 2 augustus 1607. Zijn echtgenote<br />
overleed in 1624. In het begrafenisboek werd bij het echtpaar vermeld<br />
"Hoe Excellent van Weer<strong>de</strong>, hoe hogher ghe-eert."<br />
Hij han<strong>de</strong>l<strong>de</strong> ook met zijn zoon Adriaan van <strong>Praet</strong>, die werd vermeld<br />
tussen 1602 en 1624, on<strong>de</strong>r meer in 1624 toen hij een lijfrente liet betalen voor zijn dochter Isabeau<br />
van <strong>Praet</strong>, dat jaar vermeld als religieuze bij <strong>de</strong> Arme Claren te Brugge.<br />
Afbeelding: het familiewapen van Paul (I) van <strong>Praet</strong> in 1607. Merk <strong>de</strong> zwarte klauw, symbool van <strong>de</strong> Klauwaarts, en <strong>de</strong> inversie<br />
van kleuren in vergelijking met <strong>de</strong> latere wapens gevoerd door zijn dochter Anna in 1634 en Anthonetta van <strong>Praet</strong> in 1672.<br />
Adriaans echtgenote Antoinette Wynckelman (zie ook melding<br />
Emanuel Wynckelman in 1641) werd vermeld als weduwe in<br />
1635. Adriaan van <strong>Praet</strong> overleed op 29 april 1633 te Brugge.<br />
Een zus van Adriaan, tevens kind van Paul (I), was Anna (I)<br />
van <strong>Praet</strong>, vermeld als weduwe van Jan De Vree tussen 1616-<br />
1626, en daarvoor tussen 1580-1584 aangeduid met<br />
"juffrouw". Zij overleed in het klooster van Sinte Clara op 9<br />
augustus 1634, waar ook haar nicht Isabeau verbleef. Adriaan<br />
had ook een dochter Anna (II) van <strong>Praet</strong>. Zij was gehuwd met<br />
Nicasus Au<strong>de</strong>jans, een zoon van meester Mathias Au<strong>de</strong>jans,<br />
licentiaat in <strong>de</strong> rechten. Nicasus overleed op 29 mei 1658,<br />
Anna (II) overleed op 23 april 1665.<br />
Ook Bart van <strong>Praet</strong> was een klerk, voor het eerst vermeld in<br />
1580, en in 1587 als "gezworen klerk van <strong>de</strong> vierschaar".<br />
An<strong>de</strong>re meldingen lopen tussen 1598 en 1602, en er is een<br />
melding van zijn weduwe in 1605. Bart was een zoon van Jan<br />
van <strong>Praet</strong> en vermoe<strong>de</strong>lijk een broer van Paul (I).<br />
Bart(holomeus) van <strong>Praet</strong> overleed op 26 maart 1602. In<br />
<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> perio<strong>de</strong> werd Lieven (I) van <strong>Praet</strong> vermeld, in 1580. Een tijdsgenote was Neezekin van <strong>Praet</strong>,<br />
vermeld als inwoonster in 1580 en in 1606 als gehuwd met Clais Du Val. In 1612 en 1655 werd ook<br />
melding gemaakt van <strong>de</strong> weduwe Pieter van <strong>Praet</strong>.<br />
Afbeelding: het familiewapen gevoerd door Maximiliaan van <strong>Praet</strong> van Moerkerke in 1631-1652. Bij meldingen van Maximiliaan<br />
werd herhaal<strong>de</strong>lijk verwezen naar <strong>de</strong> beroem<strong>de</strong> voorou<strong>de</strong>rs Gervaas en Bou<strong>de</strong>wijn van <strong>Praet</strong>.<br />
On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Bruggelingen von<strong>de</strong>n we ook Maximiliaan van <strong>Praet</strong>, rid<strong>de</strong>r en heer van Moerkerke, baron<br />
van <strong>Praet</strong> en heer van Merwe<strong>de</strong>, en burgemeester van Brugge, vermeld tussen 1631-1652. Een<br />
dochter, Liesbeth van <strong>Praet</strong>, huw<strong>de</strong> Pieter van Okerhout, raadsman van <strong>de</strong> stad Brugge, die overleed<br />
op 14 januari 1644. Hun zoon Maximiliaan van Okerhout, dien<strong>de</strong> als kapitein en als constabel van<br />
Brugge <strong>de</strong> koning van Spanje. Hij overleed op 2 maart 1684.<br />
Paul (II) van <strong>Praet</strong> werd vermeld tussen 1652-1686. Hij was <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van Anna (III) van <strong>Praet</strong>,<br />
vermeld in een erfeniskwestie in 1679. Mogelijk was Paul (II) een zoon van Adriaan van <strong>Praet</strong>.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 31
Een an<strong>de</strong>re dochter van Paul (II), Anthonetta van <strong>Praet</strong>, werd voor het eerst<br />
in 1652 vermeld als gehuwd met Jan van<strong>de</strong> Lepe. Tussen 1664-1681 werd zij<br />
vermeld als diens weduwe. Jan van<strong>de</strong> Lepe was overle<strong>de</strong>n op 5 augustus<br />
1663. Anthonetta hertrouw<strong>de</strong> met Olivier van Wassenhove, en werd vermeld<br />
als diens weduwe tussen 1689-1699.<br />
Afbeelding: het familiewapen van Anthonetta van <strong>Praet</strong>, ook genoemd <strong>Van</strong> <strong>de</strong>r <strong>Praet</strong>, <strong>uit</strong> Brugge<br />
in 1672 bij <strong>de</strong> moord op Jaak <strong>Van</strong><strong>de</strong> Lepe, die te O.-L.-Vrouw op 26 april 1672 werd<br />
doodgestoken. De rechtse of linkse bloem werd soms ook zwart afgebeeld. Ook <strong>de</strong> dochter van<br />
Paul (I) van <strong>Praet</strong>, Anna van <strong>Praet</strong>, voer<strong>de</strong> dit wapen in 1634, waarbij rechts een zwarte bloem<br />
werd gebruikt. Afbeelding daaron<strong>de</strong>r: Het familiewapen van<strong>de</strong> Lepe in 1672.<br />
Thérèse van <strong>Praet</strong> werd vermeld in<br />
1665 als gehuwd met Pieter De<br />
Ghel<strong>de</strong>re. Zij hertrouw<strong>de</strong> na diens<br />
overlij<strong>de</strong>n met Frans Forret, o.m.<br />
vermeld in 1688-1691, die haar<br />
overleef<strong>de</strong>. Zij werd laatst vermeld in<br />
1704; Frans Forret werd vermeld als<br />
haar weduwnaar in 1706-1707. In<br />
1699 werd vermeld dat hij ontvanger<br />
was van <strong>de</strong> grafelijke cijns in o.m.<br />
Diksmui<strong>de</strong> en Damme.<br />
Lieven (II) van <strong>Praet</strong> werd vermeld tussen 1666-1706. Hij<br />
was gehuwd met Jacquemine Lootins, vermeld als zijn<br />
weduwe in 1706-1711. Dit koppel had een zoon, Frans van<br />
<strong>Praet</strong>, vermeld in 1706-1718. In 1715-1718 werd diens<br />
huwelijk met Katrien <strong>Van</strong><strong>de</strong>r Plancke vermeld. In 1726 werd<br />
zij vermeld als weduwe, hertrouwd met Frans Xaverius De<br />
Moor. Mogelijk werd Lieven (II) ook vermeld als Livien van<br />
<strong>Praet</strong>. Deze laatste werd vermeld tussen 1671-1692. Livien<br />
van <strong>Praet</strong> werd in 1692 vermeld als weduwnaar van<br />
Catharina Beauchier.<br />
Pieter van <strong>Praet</strong> werd vermeld in 1691-1708. Hij was gehuwd<br />
met Marie Ledieu, vermeld als zijn weduwe in 1708, en<br />
hertrouwd met Jacob Robais. Jan van <strong>Praet</strong> werd vermeld in<br />
1655 als echtgenoot van Maeyken Reyngout. Hij, of een<br />
naamgenoot (en broer van Pieter) Jan (II) van <strong>Praet</strong> werd<br />
vermeld in 1708-1714 bij een gift aan zijn zus Marie van <strong>Praet</strong>.<br />
Jan Baptist van <strong>Praet</strong> was een broer, vermeld in 1664-1704, en in 1675 als echtgenoot van <strong>de</strong><br />
weduwe (voorheen gehuw<strong>de</strong>) Vekemans.<br />
Marie van <strong>Praet</strong> werd vermeld tussen 1694-1726. Zij was in 1706 gehuwd met Paternoster, van wie zij<br />
al als weduwe werd vermeld in 1714. In 1711 wer<strong>de</strong>n twee kin<strong>de</strong>ren vermeld, Marie Françoise<br />
Paternoster en Pieter van Roosebeke. Zij overleed omstreeks 1726 en was een zus van Jan van <strong>Praet</strong><br />
en Pieter van <strong>Praet</strong>.<br />
Jaak van <strong>Praet</strong> werd vermeld in 1647 bij <strong>de</strong> aankoop van een huis. Hij was gehuwd met Katrien van<strong>de</strong><br />
Paele, vermeld als zijn weduwe in 1689. Jaak had een broer, Corneel van <strong>Praet</strong>, vermeld in 1689-<br />
1699.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 32
Er waren nog an<strong>de</strong>re telgen van <strong>de</strong> van <strong>Praet</strong> familie: Jozef van <strong>Praet</strong>, vermeld in 1769, Frans (II) van<br />
<strong>Praet</strong>, vermeld in 1786, Jacqueline of Johanna <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Berghe "genoemd van <strong>Praet</strong>" in 1671-1674,<br />
vermoe<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> Johanna van <strong>Praet</strong> vermeld in 1685.<br />
Er zijn weliswaar ou<strong>de</strong>re meldingen van <strong>de</strong> familie van <strong>Praet</strong> vóór 1580 in Brugge. Bijvoorbeeld<br />
inwoonster Katelijne van <strong>Praet</strong>, overle<strong>de</strong>n in 1515, was <strong>de</strong> dochter van Jan van <strong>Praet</strong>, en was met<br />
haar echtgenoot Thomas <strong>Van</strong> <strong>de</strong> Walle, overle<strong>de</strong>n in 1530, begraven in <strong>de</strong> Sint-Niklaaskerk te Brugge.<br />
Marie van <strong>Praet</strong>, dochter van Steven van <strong>Praet</strong>, was gehuwd met Victor Tuerlinck. Haar man werd<br />
geboren te Blankenberge, en overleed op 18 maart 1554 te Brugge. Marie overleed er op 4 maart<br />
1572. Bei<strong>de</strong>n von<strong>de</strong>n in Brugge hun laatste rustplaats.<br />
Details <strong>uit</strong> het huizenon<strong>de</strong>rzoek Brugge [1]<br />
De gegevens zijn opge<strong>de</strong>eld per sectie van <strong>de</strong> stad: Sint-Jans, Sint-Donaas, Onze-Lieve-Vrouw, Sint-<br />
Jacob, Sint-Niklaas en Carmers. In elke sectie kwamen families van <strong>Praet</strong> voor, met <strong>de</strong> meeste<br />
vermeldingen in Onze-Lieve-Vrouw.<br />
kadaster<br />
(oud) [2]<br />
Sint-Jans<br />
JAN/0192<br />
jaar / inwoner omschrijving<br />
1697, 2 mei / Lieven van<br />
<strong>Praet</strong><br />
1711, 30 januari / Lieven<br />
van <strong>Praet</strong><br />
JAN/0239 1580, 1 januari / Lieven<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1666, 30 juli / Lieven van<br />
<strong>Praet</strong><br />
1668, 9 juni / Lieven van<br />
<strong>Praet</strong><br />
1674, 12 september /<br />
Livien <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
1691, 21 maart / Pieter<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
rente - Marie Exstijl, weduwe van Pieter Timmermans,<br />
bezette op dit huis een rente van 04-03-04 groten <strong>de</strong> pen<br />
24, ten voor<strong>de</strong>le van Lieven van <strong>Praet</strong>. Het huis bevond zich<br />
in <strong>de</strong> 'Sinte Wouburghestrate', huidig adres Sint-<br />
Walburgastraat 16.<br />
transport - Jacquemynken Lootins, weduwe van Lieven van<br />
<strong>Praet</strong>, droeg op, ce<strong>de</strong>er<strong>de</strong> en transporteer<strong>de</strong> aan Marie<br />
Catharine Marannis, een rente van 04-03-04 groten <strong>de</strong> pen<br />
24, op dit huis bezet op 2 mei 1697.<br />
splitsing in 5 percelen - Dit huis werd in 1581 ver<strong>de</strong>eld in<br />
vijf partijen waaron<strong>de</strong>r "1o.partije Franchois Bijson thuijs<br />
JAN/1056 sijn<strong>de</strong> het oosterste van drije. 2o. partije<br />
Franchois De Wulf thuijs JAN/1058 sijn<strong>de</strong> het mid<strong>de</strong>nste van<br />
drije. 3o. partije Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> thuijs JAN/1059 sijn." Het<br />
huis heette vanaf 1581 "Den Bijbel" en bevond zich in <strong>de</strong><br />
'Hooghstraete', huidig adres Hoogstraat 13. Voorheen was<br />
het één groot huis genaamd 'Jooris <strong>Van</strong> Themseke".<br />
rente - Jacques Preet en echtgenote bezetten op dit huis<br />
een rente van 13 pon<strong>de</strong>n grooten jaarlijks met penning 18<br />
(belasting) ten voor<strong>de</strong>le van.Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
verkoop bij <strong>de</strong>creet - Dit huis was wettelijk afgewonnen,<br />
zijn<strong>de</strong> verkocht bij <strong>de</strong>creet aan Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Om<br />
verhaal van 13 pon<strong>de</strong>n groot jaarlijks met penning 18<br />
(belasting) die niet meer betaald waren se<strong>de</strong>rt 30 juli 1666.<br />
borg - Livien <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en echtgenote stel<strong>de</strong>n zich borg<br />
over Jacquemijnken Reijngout weduwe van Jan Janssens die<br />
zich zelf borg stel<strong>de</strong> voor 62-10-0 ter griffie van <strong>de</strong> kamer<br />
van s'Lands Vrijen en 41-0-0 ter griffie van <strong>de</strong> kamer ter<br />
ste<strong>de</strong> ten voor<strong>de</strong>le van het zoontje van Tanneken R.<br />
rente - Pieter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en echtgenote bezetten een rente<br />
op dit huis van 2-10-0 pon<strong>de</strong>n groot jaarlijks met penning<br />
20 (belasting) ten voor<strong>de</strong>le van Jfr. Christina Coene.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 33
1691, 20 september /<br />
Livien <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
1692, 13 april / Livien<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
1708, 13 oktober / Pieter<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> - Frans <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> - Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
1714, 5 oktober / Jan<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
1726, 23 juli / Marie <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong><br />
JAN/0402 1647, 27 augustus / Jaak<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1679, 20 november /<br />
Antoinette van <strong>Praet</strong><br />
1689, 22 juli / Antoinette<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1699, 28 november /<br />
Corneel van <strong>Praet</strong> -<br />
Antoinette van <strong>Praet</strong><br />
JAN/0407 1615, 15 juni / Paul van<br />
<strong>Praet</strong><br />
JAN/0501 1786, 25 oktober / Frank<br />
van <strong>Praet</strong><br />
verkoop - Pieter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en echtgenote gaven gifte van<br />
dit huis aan Livinus <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
<strong>de</strong>claratie - Livien <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, weduwnaar en <strong>de</strong> bezitter<br />
van het sterfhuis van Catharina Beauchier, zijn overle<strong>de</strong>n<br />
huisvrouw enerzijds, en Jan Verlot zoon van Lauwereins,<br />
machtig over Joanna Beauchier weduwe van Denijs<br />
Teerlinck. Voorts Pieter Goethals zoon van Jan en zijn<br />
huisvrouw.<br />
verkoop - Jacob Robais en Marie Ledieu, zijn huisvrouw te<br />
voren weduwe van Pieter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, gaven gifte van 1/8e<br />
van dit huis aan Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. De an<strong>de</strong>re 7/8e gingen<br />
naar Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Frans Paternoster.<br />
verkoop - Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en echtgenote gaven van 1/4e<br />
part, voorts 1/3e in het 1/2e van een an<strong>de</strong>r 1/4e van dit<br />
huis aan <strong>de</strong> weduwe van Frans Paternoster.<br />
<strong>uit</strong>koop - 1/5e <strong>de</strong>el van 6/10e <strong>de</strong>len, al <strong>de</strong> <strong>de</strong>len die<br />
gecompeteerd hebben aan Marie Françoise Paternoster<br />
weduwe van Sr. Pieter <strong>Van</strong> Roosebeke en zijn kin<strong>de</strong>ren, bij<br />
het overlij<strong>de</strong>n van Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> weduwe van Frans<br />
Paternoster, Sr. Pieter De Schrijver namens echtgenote<br />
Isabel.<br />
verkoop - De erfgenamen van Antoon La<strong>de</strong>rzou,<br />
vertegenwoordigd door Jaques van<strong>de</strong> Wante en Jan<br />
La<strong>de</strong>rzou, verkochten het huis aan Jaak van <strong>Praet</strong>. Het huis<br />
bevond zich aan <strong>de</strong> 'Verwersdijck', huidig adres Verversdijk<br />
9.<br />
verkoop - De helft van een zes<strong>de</strong><strong>de</strong>el in dit huis, was<br />
verkocht aan Jonkvrouw Anthonette van <strong>Praet</strong> zoals in folio<br />
JAK/0803.<br />
rente - Katrien van<strong>de</strong> Paele, weduwe van Jaecques van<br />
<strong>Praet</strong>, voorts Cornelis van <strong>Praet</strong> en echtgenote, voorts<br />
Anthonette van <strong>Praet</strong> laatst weduwe van Olivier van<br />
Wassenhove, bezetten op dit huis een rente van 03-10-00<br />
groten <strong>de</strong> pen 18 ten voor<strong>de</strong>le van Jooris Chimay.<br />
verkoop - Cornelis van <strong>Praet</strong> en echtgenote, voorts<br />
Anthonette van <strong>Praet</strong> laatst weduwe van Olivier van<br />
Wassenhove, verkochten dit huis, zijn<strong>de</strong> een "steenen<br />
camere" aan Jonkvrouw Joanne van Peene, weduwe van<br />
Jacques Walram.<br />
rente - Gheeraert van Assen en echtgenote verbon<strong>de</strong>n dit<br />
huis en achterhuis in een rente van 06-00-00 groten <strong>de</strong><br />
penning 16, ten voor<strong>de</strong>le van Anna van Herdsberghe,<br />
weduwe van Pauwels van <strong>Praet</strong>. Het huis heette 'Sinte Anne'<br />
en bevond zich aan <strong>de</strong> 'Verwersdijck', huidig adres<br />
Verversdijk 3. In 1624 werd melding gemaakt van een<br />
turfhuis dat vroeger bij JAN/0408 hoor<strong>de</strong>.<br />
arrest - François van <strong>Praet</strong> jr. <strong>de</strong>ed arrest op dat <strong>de</strong>el van<br />
dit huis dat eigendom was van Jan <strong>de</strong> Braban<strong>de</strong>r jr. tot<br />
verhaal van 1500 pond tournois over schul<strong>de</strong>n aan Michiel<br />
Denijs koopman te Duinkerke. Het huis heette "Hof van<br />
Ayshove" en bevond zich aan <strong>de</strong> 'Schottendijc', huidig adres<br />
Sint-Annarei 13. De naam kwam van Nikolaas Boulengier,<br />
heer Ayshove, <strong>de</strong> oudst beken<strong>de</strong> eigenaar van het huis.<br />
JAN/1040 1616, 4 mei / Anna van rente - Gillis Huyssens en echtgenote bezetten op dit huis<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 34
Sint-<br />
Donaas<br />
DON/0181<br />
<strong>Praet</strong> een rente van 12-0-0 pen 18 t.v.v. Anna van <strong>Praet</strong>, weduwe<br />
van meester Jan <strong>de</strong> Wree. Het huis heette 'De Drie<br />
Muenicken' en bevond zich in <strong>de</strong> 'Langhestrate', huidig adres<br />
Langestraat 19. Het was op het eind van <strong>de</strong> 16e eeuw<br />
samengevoegd met JAN/1039, werd in 1629 weer<br />
geschei<strong>de</strong>n, en in 1677 opnieuw samengevoegd om een<br />
brouwerij te vormen.<br />
1622, 26 juli / Anna van<br />
<strong>Praet</strong><br />
DON/1259 1687, 30 mei / Lieven<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1694, 4 februari / Marie<br />
van <strong>Praet</strong><br />
DON/1282 1691, 17 november /<br />
Livien van <strong>Praet</strong><br />
1692, 30 april / Livien<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1706, 15 juli / Jan van<br />
<strong>Praet</strong> - Pieter van <strong>Praet</strong> -<br />
Frans van <strong>Praet</strong><br />
1715, 16 april / Frans<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1718, 8 augustus / Frans<br />
van <strong>Praet</strong><br />
DON/1285 1686, 29 oktober /<br />
Lieven van <strong>Praet</strong><br />
DON/1310 1580, 1 januari / Paul<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1580, 23 juni / Paul van<br />
<strong>Praet</strong><br />
1602, 16 januari / Paul<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1624, 10 juli / Adriaan<br />
van <strong>Praet</strong> - Isabeau van<br />
rente - Jan Carpentijn en zijn echtgenote Anna Forret,<br />
bezetten op dit huis een rente van 06-06-00 groot <strong>de</strong><br />
penning 16, ten voor<strong>de</strong>le van Anna van <strong>Praet</strong>, weduwe van<br />
Jan <strong>de</strong> Wree. Het huis bevond zich in <strong>de</strong> 'Hoogstraete',<br />
huidig adres Hoogstraat 48.<br />
verkoop - Michiel Hampe en echtgenote verkochten het<br />
huis aan Lieven van <strong>Praet</strong>. Het huis bevond zich in <strong>de</strong><br />
'Nazarette Plaetse' of <strong>de</strong> 'Vlaschmarct', huidig adres<br />
Garenmarkt 27.<br />
verkoop - Frans Paternoster en echtgenote Marie van<br />
<strong>Praet</strong>, verkochten aan Frans <strong>de</strong> Clercq<br />
verkoop - Louise <strong>de</strong> Meese verkocht dit huis en DON/1283<br />
aan Livinus van <strong>Praet</strong>. Het huis bevond zich in het<br />
'Pantstratkin', huidig adres Willemstraat 3. Het oostelijk <strong>de</strong>el<br />
kwam in hetzelf<strong>de</strong> bezit als DON/1281, waarmee het in 1708<br />
een geheel van 3 huisjes vorm<strong>de</strong>.<br />
<strong>uit</strong>groting - Dit huis was toegewezen aan Livien van <strong>Praet</strong>,<br />
ten titel van <strong>uit</strong>groting. Zie JAN/1059.<br />
verkoop - Frans Paternoster, gemachtigd door Jan van<br />
<strong>Praet</strong> en echtgenote, door Pieter van <strong>Praet</strong> en echtgenote,<br />
voor hemzelf en zijn echtgenote verkocht 3/4e van dit huis<br />
en DON/1283 aan Frans van <strong>Praet</strong>.<br />
rente - Frans van <strong>Praet</strong> en echtgenote bezetten op dit huis<br />
en DON/1283 een rente van 2-0-0 pen 20 t.v.v. Françoise<br />
Ingelbrecht.<br />
verkoop - Frans van <strong>Praet</strong> en echtgenote Catharine van<strong>de</strong>r<br />
Plancke verkochten dit huis en DON/1283 aan Lenaert <strong>de</strong><br />
Priestere.<br />
arrest - Lieven van <strong>Praet</strong> liet arrest doen op 1/2e van dit<br />
huis, op dat moment een krui<strong>de</strong>nierswinkel, in eigendom<br />
van Alexan<strong>de</strong>r Calebout die er ook woon<strong>de</strong>, voor een rente<br />
van 4-0-0 pen 20 (obligatie dd. 21-01-1684). Het huis<br />
bevond zich in <strong>de</strong> 'Eechoutstrate', huidig adres<br />
Eekhoutstraat 35. Het ging om een hoekhuis met <strong>de</strong><br />
Willemstraat.<br />
eigendom - Pauwels van <strong>Praet</strong> was eigenaar. Het huis<br />
bevond zich in <strong>de</strong> 'Eechoutstrate', huidig adres<br />
Eekhoutstraat 3.<br />
rente - Pauwels van <strong>Praet</strong> zette een rente van 3-0-0 pen 16<br />
t.v.v. <strong>de</strong> dis van Sint Salvator. Lasten : 0-29-0 parisis t.v.v.<br />
diverse kerken en godshuizen.<br />
verkoop - Pauwels van <strong>Praet</strong> en echtgenote verkochten aan<br />
Adriaen van <strong>Praet</strong>, met 0-29-0 landcijns en 6-8-0 penning<br />
18.<br />
lijfrente - Adriaen van <strong>Praet</strong> en echtgenote zetten een<br />
lijfrente van 8-0-0 t.v.v. Isabeau van <strong>Praet</strong>, religieuze van<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 35
Onze-Lieve-<br />
Vrouw<br />
OLV/1637<br />
<strong>Praet</strong> het Sinte Clara klooster.<br />
1635, 27 september /<br />
Adriaan van <strong>Praet</strong><br />
1622, 1 september /<br />
Anna van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0053 1598, 12 oktober / Bart<br />
van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0085 1679, 8 april / Jan<br />
Baptist van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0121 1618, 30 mei / Anna van<br />
<strong>Praet</strong><br />
OLV/0136 1602, 3 januari / Bart<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1605, 7 september / Bart<br />
van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0160 1624, 8 juni / Adriaan<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1624, 8 juni / Adriaan<br />
van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0161 1601, 8 mei / Bart van<br />
<strong>Praet</strong><br />
1605, 15 september /<br />
Bart van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0165 1580, 1 januari /<br />
Neezekin van <strong>Praet</strong><br />
1606, 26 augustus /<br />
Neezekin van <strong>Praet</strong><br />
verkoop - De weduwe van Adriaan van <strong>Praet</strong>, gerechtigd<br />
door <strong>uit</strong>koop, verkocht dit huis aan meester Pieter<br />
Cortekinne.<br />
rente - Luc Lupaert en echtgenote bezetten op dit huis een<br />
rente van 3-0-0 pen 16 ten voor<strong>de</strong>le van Ann van <strong>Praet</strong>,<br />
weduwe van Jan <strong>de</strong> Wree. Het huis heette 'De<br />
Cardinaelshoet' en bevond zich in <strong>de</strong> 'Wullestrate', huidig<br />
adres Wollestraat 18.<br />
lijfrente - Jacques <strong>de</strong> Vonck, erfgenaam van <strong>de</strong> overle<strong>de</strong>n<br />
echtgenote van Jan Pauwels, bezette een lijfrente t.v.v.<br />
Bertholomeus van <strong>Praet</strong> en echtgenote en dit op 1/10 <strong>de</strong>el<br />
van dit huis, op 1/10e <strong>de</strong>el van een 'azijnboeie' aan <strong>de</strong><br />
westzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> Oostmeers. Het huis heette 'Den Griphoen'<br />
en bevond zich in <strong>de</strong> 'Steenstrate', huidig adres Steenstraat<br />
51.<br />
verkoop - Cornelis van Assene<strong>de</strong> en echtgenote Anna Maria<br />
van Hulthem, Jan Baptiste van <strong>Praet</strong> en echtgenote, en<br />
Joanna van Assene<strong>de</strong> verkochten dit huis aan meester<br />
Ignatius Bou<strong>de</strong>ns en Marie Françoise van <strong>de</strong> Walle, zijn<br />
echtgenote. Het huis heette 'Ten Lobbeken' en<br />
'Draeckenburch' toen het nog twee woningen waren<br />
(samengevoegd) en bevond zich op 'Ou<strong>de</strong>nburch', huidig<br />
adres Ou<strong>de</strong> Burg 32.<br />
rente - Jan <strong>de</strong> Vos en echtgenote bezetten op dit huis en<br />
op het huis OLV/0122 een rente ten voor<strong>de</strong>le van Anna van<br />
<strong>Praet</strong>, weduwe van Jan <strong>de</strong> Wree. Het huis bevond zich in <strong>de</strong><br />
'Steenstrate', huidig adres Steenstraat 67.<br />
verkoop - Valentijn Claeysman en echtgenote verkochten<br />
dit erf aan Bart van <strong>Praet</strong>. Er waren afspraken met <strong>de</strong><br />
omliggen<strong>de</strong> huizen. Het huis bevond zich in <strong>de</strong><br />
'Zuydzandstrate', huidig adres Zuidzandstraat 5.<br />
verkoop - De erfgenamen van <strong>de</strong> weduwe van Bart van<br />
<strong>Praet</strong> verkochten het erf aan Jan Fatri.<br />
lopen<strong>de</strong> schuld - Pieter Boulet verbond dit huis in een<br />
lopen<strong>de</strong> schuld van 650 gul<strong>de</strong>n ten voor<strong>de</strong>le van Adriaan<br />
van <strong>Praet</strong>. Het huis bevond zich in <strong>de</strong> 'Corte Vul<strong>de</strong>rstrate',<br />
huidig adres Korte Vul<strong>de</strong>rsstraat 16.<br />
verkoop - Adriaen van <strong>Praet</strong> en echtgenote verkochten<br />
7/8e van dit huis aan Pieter Boulet.<br />
verkoop - De erfgenamen van <strong>de</strong> weduwe van Inghel Bave<br />
verkochten het huis aan Bart van <strong>Praet</strong>. Het huis bevond<br />
zich in <strong>de</strong> 'Corte Vul<strong>de</strong>rstrate', huidig adres Korte<br />
Vul<strong>de</strong>rsstraat 14 (in <strong>de</strong> 19e eeuw samengevoegd met<br />
buurhuis, en in gebruik genomen door het glasatelier<br />
Samuel Coucke).<br />
verkoop - De erfgenamen van <strong>de</strong> weduwe van Bart van<br />
<strong>Praet</strong> verkochten het huis aan Olivier Reijlof.<br />
eigendom - Eigenaar 1580 was Neezekin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Het<br />
huis bevond zich in <strong>de</strong> 'Corte Vul<strong>de</strong>rstrate', huidig adres<br />
Korte Vul<strong>de</strong>rsstraat 6.<br />
verkoop - Clais Du Val en Neezekin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> zijn<br />
huisvrouw verkochten dit huis 'en<strong>de</strong> plaetse van lan<strong>de</strong>' (met<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 36
OLV/0171 1706, 3 maart / Jan van<br />
<strong>Praet</strong><br />
OLV/0176 1671, 31 januari /<br />
Johanna van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0198 1611, 22 januari / Pieter<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1655, 11 oktober / Jan<br />
van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0269 1584, 10 mei / Anna van<br />
<strong>Praet</strong><br />
1585, 30 april / Anna van<br />
<strong>Praet</strong><br />
OLV/0270 1580, 1 januari / Anna<br />
van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0283 1679, 20 <strong>de</strong>cember /<br />
Anna van <strong>Praet</strong>, dochter<br />
Paul van <strong>Praet</strong><br />
een landcijns van 0-7-11) aan Anthone <strong>Van</strong> Averbeke.<br />
verkoop - Jan van <strong>Praet</strong> en echtgenote, Franciscus Forret<br />
weduwnaar van Therese van <strong>Praet</strong>, Albert <strong>de</strong> Ghel<strong>de</strong>re en<br />
echtgenote, Marcus Berckmans en echtgenote, Wynant<br />
Allaert, Judocus Tant en Wynant Allaert als voog<strong>de</strong>n van <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren van Pieter Tant, Pieter van Houcke en echtgenote.<br />
Het huis heette 'Het Refectorie van Sint Salvators' en bevond<br />
zich aan het 'Kerckhof van Sint Salvators', huidig adres Sint-<br />
Salvatorskerkhof 17. Het was een hoekhuis.<br />
arrest - De weduwe van Andries van<strong>de</strong>n Bogaer<strong>de</strong> <strong>de</strong>ed<br />
arrest op twee huizen naast elkaar gelegen, het ene dit huis<br />
waar overle<strong>de</strong>n is 'heer en meester' Jaak van<strong>de</strong>n Bogaer<strong>de</strong>,<br />
het an<strong>de</strong>re OLV/0175 bewoond door Jacqueline van<strong>de</strong>n<br />
Berghe 'gheseyt van <strong>Praet</strong>'. Het huis bevond zich aan het<br />
'Choorstratkin van Sint Salvators', huidig adres Sint-<br />
Salvatorskoorstraat 8. Het huis moet tussen 1584 en 1616<br />
zijn samengevoegd met OLV/0177. In 1621 werd op <strong>de</strong><br />
grond van dit huis, met het perceel OLV/0177, een nieuw<br />
huis gebouwd door <strong>de</strong> toenmalige eigenaar Dominiek Criado<br />
en zijn echtgenote.<br />
rente - Herman, zoon van Jan Schatte, en echtgenote<br />
bezetten op 1/10e van dit huis en van <strong>de</strong> huizen JAK/0802,<br />
JAK/0803, JAK/0806, JAK/0807 en OLV/0366 een rente van<br />
2-0-0 pen 15 ten voor<strong>de</strong>le van <strong>de</strong> weduwe van Pieter van<br />
<strong>Praet</strong>. Het huis heette 'Het Muijsenhol' en bevond zich op<br />
het 'Hoochste van Brugghe', huidig adres 't Zand 23. Het zou<br />
vanaf 1655 wor<strong>de</strong>n bewoond door een kuiper en werd in<br />
1659 samengevoegd met OLV/0199.<br />
verband voor borgstelling - Jan Janssens en echtgenote<br />
beken<strong>de</strong>n 41-0-0 te hebben ontvangen van Jan van <strong>Praet</strong> en<br />
verbon<strong>de</strong>n daarvoor dit huis en perceel OLV/0199. Zij<br />
beloof<strong>de</strong>n hem kwijting tegenover <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n, namelijk<br />
tegenover Hansken van Appele indien hij nog geleefd had.<br />
verkoop - Jaak Cordier verkocht 1/2e aan meester Frans en<br />
Maerten Cordier en aan Ann van <strong>Praet</strong>. Het huis bevond zich<br />
in <strong>de</strong> 'Bouveriestrate', huidig adres Boeveriestraat 3. Het<br />
was een huis met erf, in 1585 samen met OLV/0270 tot 3<br />
woonsten omgevormd.<br />
verkoop - De erfgenamen van meester Frans Cordier, van<br />
Maarten Cordier, van Ann van <strong>Praet</strong> en <strong>de</strong> weduwe en<br />
erfgenamen van Jaak Cordier verkochten dit huis en<br />
OLV/0270 (nu 3 woonsten) aan meester Jan Cocquyt.<br />
lopen<strong>de</strong> schuld - Jaak Cordier gaf gifte aan Frans, Maarten<br />
Cordier en jfr. Ann <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> met <strong>de</strong> voornoem<strong>de</strong> lasten en<br />
nog 11 pon<strong>de</strong>n van een lopen<strong>de</strong> schuld. Het huis bevond<br />
zich in <strong>de</strong> 'Bouveriestrate', huidig adres Boeveriestraat 3. Het<br />
was een huis met erf, in 1585 samen met OLV/0269 tot 3<br />
woonsten omgevormd.<br />
arrest - Ann van <strong>Praet</strong>, erfgename en gemachtigd door <strong>de</strong><br />
me<strong>de</strong>-erfgenamen van haar va<strong>de</strong>r Pauwels van <strong>Praet</strong>, liet<br />
arrest doen op <strong>de</strong>ze huizen: toen een hof, dat een heester<br />
was, ten laste van Jan Frans van Peene, wegens een schuld<br />
van 100-0-0 en 1 jaar achterstallige schuld. Het huis bevond<br />
zich in <strong>de</strong> 'Bouveriestrate', huidig adres Boeveriestraat 13.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 37
OLV/0295 1695, 12 <strong>de</strong>cember /<br />
Livien van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0340 1664, 22 maart /<br />
Antoinette van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0410 1614, 5 februari /<br />
Adriaan van <strong>Praet</strong><br />
Het oorspronkelijke huis was tussen 1616 en 1621<br />
afgebroken en <strong>de</strong>el gewor<strong>de</strong>n van een godshuis.<br />
rente - Philippe Du Camp,zoon van Philippe, en echtgenote<br />
bezetten een rente op dit huis wezen<strong>de</strong> een bakkerij met <strong>de</strong><br />
toebehoren. <strong>Van</strong> 9-10-0 groot jaarlijks <strong>de</strong> penning 22 ten<br />
voor<strong>de</strong>le van Livien <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Het huis heette 'De<br />
Zancbouck' en bevond zich in <strong>de</strong> 'Bouveriestrate', huidig<br />
adres Boeveriestraat 29.<br />
verhuur - Anthonette van <strong>Praet</strong>, weduwe van Jan van<strong>de</strong><br />
Leepe, voor haarzelf en haar min<strong>de</strong>rjarige kin<strong>de</strong>ren, meester<br />
Jan Anthone, Jacobus en Isabelle, meer<strong>de</strong>rjarige kin<strong>de</strong>ren<br />
van Jan, verhuur<strong>de</strong>n dit en an<strong>de</strong>re huizen aan Pieter van<strong>de</strong><br />
Elstraete, Jaecques Neijts en Jan Baptiste. Het huis bevond<br />
zich op <strong>de</strong> 'Westmeersch', huidig adres Westmeers 138. Het<br />
kwam in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> eigendom als OLV/0338-2 en OLV/0339 en<br />
werd er mee samengevoegd.<br />
verkoop - De weduwe en erfgenamen van meester Robert<br />
van Remoortele verkochten dit huis en OLV/0411 en<br />
OLV/0412 aan Adriaan van <strong>Praet</strong> met landcijns en 0-13-0<br />
penning 18; OLV/0412 met landcijns waarvan het huis van<br />
Jan <strong>de</strong> Grieck <strong>de</strong> last droeg, met 0-5-0 cijns. Het huis<br />
bevond zich in een verdwenen straatje nabij het Zand,<br />
huidig adres 't Zand en <strong>de</strong>els het Albertpark. Het werd bij<br />
domein van <strong>de</strong> paters Capucijnen gevoegd en afgebroken.<br />
OLV/0423 1619, 29 november verkoop - Steven <strong>Van</strong> Cauwenberghe en huisvrouw,<br />
gerechtigd in dit huis bij verkoop van 21 juli 1579 bij <strong>de</strong><br />
klerk Bart <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, verkochten dit huis aan Pieter Canin.<br />
Belasting met het huis daarnaast met 24 schellingen groot<br />
jaarlijks landschijns waarvan 12 schelling. Het huis bevond<br />
zich aan <strong>de</strong> 'Oostmeersch zuydwaerts', huidig adres<br />
Oostmeers 54.<br />
OLV/0427 1626, 11 april / Anna van<br />
<strong>Praet</strong><br />
OLV/0528 1605, 17 <strong>de</strong>cember /<br />
Paul van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0549 1652, 6 juli / Paul van<br />
<strong>Praet</strong><br />
OLV/0550 1652, 6 juli / Paul van<br />
<strong>Praet</strong><br />
rente - Jan Vyncx 'zo over zichzelf als machtig over zijn<br />
huisvrouw' bezetten op dit huis en <strong>de</strong> 3 navolgen<strong>de</strong> en <strong>de</strong><br />
heester, alsook het huis OLV/0476 een rente van 5<br />
schellingen groot jaarlijks <strong>de</strong> penning 16 ten voor<strong>de</strong>le van<br />
Ann <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> weduwe van Jan De Wree. Het huis bevond<br />
zich aan <strong>de</strong> 'Oostmeersch zuydwaerts', huidig adres<br />
Oostmeers 62.<br />
rente - Joos Qulier en echtgenote bezetten op dit huis een<br />
rente van 00-20-00 groot <strong>de</strong> penning 16, ten voor<strong>de</strong>le van<br />
Pauwels van <strong>Praet</strong>. Het huis heette 'Sint Jan' en bevond zich<br />
op <strong>de</strong> 'Westmeersch', huidig adres Sint-Jan in <strong>de</strong> Meers 14.<br />
Het was een hoekhuis.<br />
transport - De eigendomsrechten op dit huis wer<strong>de</strong>n door<br />
Pauwels van <strong>Praet</strong> en echtgenote, meester Nicasen<br />
Au<strong>de</strong>jans en echtgenote en Jan van<strong>de</strong> Leepe en echtgenote<br />
getransporteerd aan <strong>de</strong> weduwe en erfgenamen van Jan<br />
Neyts. In 1645 vorm<strong>de</strong> dit huis samen met OLV/550 drie<br />
huizen. Het huis bevond zich aan <strong>de</strong> 'Oostmeersch', huidig<br />
adres Oostmeers 17. In 1713 zou het behoren tot een<br />
godshuis met een bidplaats.<br />
verkoop - Pauwels van <strong>Praet</strong> en echtgenote, Mr. Nicasus<br />
Ou<strong>de</strong>jans en echtgenote Ann van <strong>Praet</strong>, Jan van<strong>de</strong> Leepe en<br />
echtgenote Anthonette van <strong>Praet</strong>, verkochten dit huis aan <strong>de</strong><br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 38
OLV/0711 1707 - 6 oktober / Lieven<br />
van <strong>Praet</strong> - Frans van<br />
<strong>Praet</strong><br />
1710 - 14 april / Frans<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1716, 4 april / Frans van<br />
<strong>Praet</strong><br />
1726, 23 februari / Frans<br />
van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0745 1631, 5 juli / Maximiliaan<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1632, 19 mei /<br />
Maximiliaan van <strong>Praet</strong><br />
1633, 22 maart /<br />
Maximiliaan van <strong>Praet</strong><br />
1641, 16 maart /<br />
Maximiliaan van <strong>Praet</strong><br />
1641, 16 maart /<br />
Maximiliaan van <strong>Praet</strong><br />
1641, 16 maart /<br />
Maximiliaan van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0746 1631, 22 augustus /<br />
Maximiliaan van <strong>Praet</strong><br />
1639, 28 juli /<br />
Maximiliaan van <strong>Praet</strong><br />
1640, 15 februari /<br />
Maximiliaan van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0764 1769, 21 april / Jozef van<br />
<strong>Praet</strong><br />
weduwe en erfgenamen van Jan Neyts. In 1645 vorm<strong>de</strong> dit<br />
huis samen met OLV/549 drie huizen. Het huis bevond zich<br />
aan <strong>de</strong> 'Oostmeersch', huidig adres Oostmeers 17. In 1713<br />
zou het behoren tot een godshuis met een bidplaats.<br />
verkoop - Meester Jan Baptiste <strong>de</strong> Grave verkocht het huis<br />
aan Frans van <strong>Praet</strong>, zoon van Lieven van <strong>Praet</strong>. Het huis<br />
heette 'Den Cleenen Sint Antheunis' en bevond zich in <strong>de</strong><br />
'Walplatse', huidig adres Stoofstraat 2. [zie ook vermelding<br />
in 1754 bij <strong>de</strong> stamboom Lauwers]<br />
rente - Frans van <strong>Praet</strong> en echtgenote zetten een rente van<br />
2-10-0 penning 20 t.v.v. Helena Cornelie, dochter van Frans<br />
van<strong>de</strong> Zan<strong>de</strong>.<br />
rente - Frans van <strong>Praet</strong> en echtgenote zetten een rente van<br />
4-10-10-18 penning 22 t.v.v. meester Carolus, zoon van<br />
Jacques Bultynck, S.J..<br />
verkoop - Frans Xaverius <strong>de</strong> Moor en echtgenote Catharine<br />
van<strong>de</strong>r Plancke (tevoren weduwe van Frans van <strong>Praet</strong>)<br />
verkochten het huis aan Pieter Frans Sensen<br />
verkoop - De confrerie van librariërs en schoolmeesters,<br />
verkochten dit huis aan Maximiliaen van <strong>Praet</strong>. Het huis<br />
bevond zich in <strong>de</strong> 'Langhe Heyligh Geeststraete', huidig<br />
adres Goezeputstraat 5.<br />
arrest - Anna Inbona, weduwe van Colaert Cornelis, liet<br />
arrest doen op dit huis toebehoren<strong>de</strong> aan Maximiliaen van<br />
<strong>Praet</strong>, wegens verhaal over 1100 gul<strong>de</strong>n.<br />
verband - Maximiliaen van <strong>Praet</strong> verbond dit huis in een<br />
schuld van 3000 gul<strong>de</strong>n ten voor<strong>de</strong>le van Lenaert van<strong>de</strong><br />
Kerchove.<br />
verkoop - Maximiliaen van <strong>Praet</strong> en echtgenote verkochten<br />
dit huis aan Emanuel Wynckelman.<br />
rente - Emanuel Wynckelman en echtgenote bezetten op<br />
dit huis een rente van 06-00-00 groten <strong>de</strong> pen 18, ten<br />
voor<strong>de</strong>le van Maximiliaen van <strong>Praet</strong><br />
verband - Emanuel Wynckelman en echtgenote verbon<strong>de</strong>n<br />
dit huis in een som van 191-15-01 groten, ten voor<strong>de</strong>le van<br />
Maximiliaan van <strong>Praet</strong>.<br />
verhuur - Janneken van<strong>de</strong>r Haghe, weduwe van Thomas<br />
van<strong>de</strong> Vel<strong>de</strong> verhuur<strong>de</strong> <strong>de</strong> 'vaulte' of kel<strong>de</strong>r liggend on<strong>de</strong>r<br />
dit huis, aan buurman Maximiliaan van <strong>Praet</strong> (OLV/0745),<br />
voor een termijn van twaalf jaar, aan <strong>de</strong> huurprijs van 00-<br />
30-00 groten. Het huis bevond zich in <strong>de</strong> 'Langhe Heyligh<br />
Geeststraete', huidig adres Goezeputstraat 5.<br />
rente - De weduwe van Thomas van<strong>de</strong> Vel<strong>de</strong> bezette op dit<br />
huis een rente van 00-20-00 groot <strong>de</strong> penning 20, ten<br />
voor<strong>de</strong>le van Maximiliaan van <strong>Praet</strong>.<br />
verhuur - De weduwe van Thomas van<strong>de</strong> Vel<strong>de</strong> verhuur<strong>de</strong><br />
aan Maximiliaan van <strong>Praet</strong>, een vaulte (kel<strong>de</strong>r) liggen<strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>r het huis, voor een perio<strong>de</strong> van 12 jaar, aan een<br />
huurprijs van 00-30-00 groten, ingaan<strong>de</strong> op Baafsmisse<br />
1643.<br />
transport van rente - Meester Ben van<strong>de</strong> Poele en Josef<br />
van <strong>Praet</strong>, testamentaire <strong>uit</strong>voer<strong>de</strong>rs en gemachtig<strong>de</strong>n door<br />
<strong>de</strong> erfgenamen van het sterfhuis van Marie Anne <strong>de</strong> Vonck,<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 39
OLV/0773 1655, 13 mei / Jan van<br />
<strong>Praet</strong><br />
OLV/0866 1685, 13 november /<br />
Johanna van <strong>Praet</strong><br />
OLV/0910 1705, 16 mei / Lieven<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1706, 16 juli / Lieven van<br />
<strong>Praet</strong><br />
OLV/0982 1612, 15 september /<br />
Pieter van <strong>Praet</strong><br />
OLV/1007 1769, 16 augustus /<br />
Jozef van <strong>Praet</strong><br />
OLV/1097 1695, 16 september /<br />
Lieven van <strong>Praet</strong><br />
1709, 25 mei / Jan van<br />
<strong>Praet</strong><br />
OLV/1137 1582, 23 januari / Paul<br />
van <strong>Praet</strong><br />
transporteer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> rente van 10-0-0 (dd. 21-07-1752) aan<br />
Eleonora en Isabella Heijse. Het huis bevond zich aan <strong>de</strong><br />
'Curtrychwech' (Kortrijkweg), huidig adres Katelijnestraat 48.<br />
Het was in 1707 vernieuwd en er werd toen een nieuwe<br />
bakkerij in on<strong>de</strong>rgebracht.<br />
verkoop - Jan van <strong>Praet</strong> en echtgenote Maeyken Reyngout,<br />
Jaecquemynken, dochter van Joos Reyngout en weduwe van<br />
Jan Denys, Maillaert, zoon van Maillaert van Heule, en<br />
echtgenote Cathelyne van<strong>de</strong>r Beke verkochten 2/3 van <strong>de</strong><br />
helft en 3/4 van <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re helft van dit huis. Het huis<br />
bevond zich in <strong>de</strong> 'Sinte Cathelynestrate', huidig adres<br />
Katelijnestraat 70.<br />
verkoop - Isabelle Galle, Adriaen Galle voor zichzelf en voor<br />
zijn echtgenote Johanna van <strong>Praet</strong>, Ignatius Galle voor<br />
zichzelf en zijn echtgenote Reijngodt, en Marie, Anna en<br />
Angeline Galle, samen rechthebbend op 1/2 van dit huis,<br />
ver<strong>de</strong>r Marie Verfaille, weduwe. Het huis bevond zich aan <strong>de</strong><br />
'Wyngaertplatse', huidig adres Wijngaardplein 1.<br />
rente - Jacob <strong>Van</strong> Cayseele en huisvrouw bezetten op dit<br />
huis een rente van 06-13-04 groot jaarlijks <strong>de</strong> penning 20<br />
ten voor<strong>de</strong>le van Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Het huis bevond zich in<br />
<strong>de</strong> 'Sinte Cathelynestrate', huidig adres Katelijnestraat 49.<br />
transport van rente - Jaquemijnken Lootins laatst<br />
weduwe van Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, transporteer<strong>de</strong> een rente van<br />
06-13-04 groot jaarlijks <strong>de</strong> penning 20 ten voor<strong>de</strong>le van<br />
Chris De Vos.<br />
rente - Jan <strong>de</strong> Beste en vrouw bezetten op dit huis een<br />
jaarlijkse rente van 00-20-00 penning 21 t.v.v. weduwe<br />
Pieter van <strong>Praet</strong>, ingegaan 27-08-1612 en halfjaarlijks te<br />
betalen. Het huis heette 'Het Hooghuis' en 'Het Hoveken' en<br />
bevond zich in het 'Man<strong>de</strong>kin Visspaenstratkin', huidig adres<br />
Visspaanstraat 16.<br />
arrest - Op verzoek van Josef van <strong>Praet</strong> <strong>de</strong>ed Charles<br />
Coopman, <strong>de</strong>urwaar<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> raad van Vlaan<strong>de</strong>ren, arrest<br />
op dit huis en <strong>de</strong> hovingen OLV/1008 als scha<strong>de</strong>loosstelling<br />
ten overstaan van Dominicus Millecamp in verband met een<br />
obligatie van 50-0-0. Het huis bevond zich aan het 'kerckhof<br />
Sinte Catharina'. Het was in het bezit van <strong>de</strong> wolwevers en<br />
werd sterk verkaveld na 1800, en is momenteel <strong>de</strong>el van <strong>de</strong><br />
Gentpoortvest.<br />
rente - Jeroom van <strong>de</strong> Poele <strong>de</strong> Jonge en Anna Marie <strong>de</strong><br />
Hondt, dochter van Lieven, bezetten op dit huis en het<br />
volgend in OLV/1098, vroeger 'één woonst geweest zijn<strong>de</strong><br />
en thans twee', een rente van 03-06-08 groot penning 20<br />
t.v.v. Lieven van <strong>Praet</strong>. Het huis bevond zich aan <strong>de</strong><br />
'Ou<strong>de</strong>nghentwech', huidig adres Ou<strong>de</strong> Gentweg 12.<br />
overdracht van renten - Jan van <strong>Praet</strong> en vrouw gaven<br />
opdracht t.v.v. Jan Marannis over te dragen eerst een rente<br />
van 03-06-08 groot penning 20, bezet op dit en het volgend<br />
huis OLV/1098, per 16-09-1695, ver<strong>de</strong>r een an<strong>de</strong>re rente<br />
van 03-06-08 groot penning 20 eveneens bezet op dit huis.<br />
verkoop - Bart Berot als gevolmachtig<strong>de</strong> voor <strong>de</strong><br />
gezamenlijke erfgenamen van <strong>de</strong> weduwe van Pauwels<br />
Snouck verkocht dit huis aan Pauwels van <strong>Praet</strong> met 00-02-<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 40
OLV/1401 1691, 31 oktober / Livien<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1694, 30 maart / Lieven<br />
van <strong>Praet</strong><br />
OLV/1407 1669, 8 maart / Lieven<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1706, 15 juli / Frans van<br />
<strong>Praet</strong><br />
OLV/1617 1594, 4 juni / Paul van<br />
<strong>Praet</strong><br />
OLV/1650 1623, 3 juni / Paul van<br />
<strong>Praet</strong><br />
OLV/1669 1652, 30 januari /<br />
Maximiliaan van <strong>Praet</strong><br />
Sint-Jacobs<br />
JAK/0128<br />
1674, 12 maart /<br />
Johanna van <strong>Praet</strong><br />
JAK/1196 1711, 23 mei / Marie van<br />
<strong>Praet</strong><br />
JAK/1247 1675, 13 april / Jan<br />
Baptist van <strong>Praet</strong><br />
00 groot landcijns, ver<strong>de</strong>r met 00-10-00 groot penning 18<br />
aan dit huis verbon<strong>de</strong>n, samen met het huis ernaast. De<br />
klerk van dienst was Pauwels van <strong>Praet</strong> (later vermeld als<br />
notaris). Het huis bevond zich in het 'Eeckhoutstratkin',<br />
huidig adres Werkhuisstraat 12.<br />
rente - Joachim Houvenaeghel en echtgenote bezetten op<br />
dit huis een rente van 02-00-00 groot penning 20, ten<br />
voor<strong>de</strong>le van Livien van <strong>Praet</strong>. Het huis bevond zich in het<br />
'Eeckhoutstratkin', huidig adres Eekhoutstraat 20.<br />
rente - Joachim Houvenaeghel en echtgenote bezetten op<br />
dit huis een rente van 01-00-00 groot penning 20, over <strong>de</strong><br />
kapitale som van 20-00-00 groten, ten voor<strong>de</strong>le van Lieven<br />
van <strong>Praet</strong>.<br />
verkoop - De weduwe van Robert Marcus en <strong>de</strong> voog<strong>de</strong>n<br />
van Marie, dochter van Robert Marcus, verkochten aan<br />
Lieven van <strong>Praet</strong>. Het huis bevond zich in het<br />
'Eeckhoutstratkin', huidig adres Eekhoutstraat 32.<br />
verkoop - Frans Paternoster (voor zichzelf en zijn<br />
echtgenote Marie van <strong>Praet</strong> en als gemachtig<strong>de</strong> voor Frans<br />
van <strong>Praet</strong> en echtgenote), Jan van <strong>Praet</strong> en echtgenote en<br />
Pieter van <strong>Praet</strong> en echtgenote verkochten aan Pieter<br />
van<strong>de</strong>n Driessche.<br />
verkoop bij <strong>de</strong>creet - Na gerechtelijke inbeslagneming<br />
was het huis verkocht bij <strong>de</strong>creet aan Paul van <strong>Praet</strong>. Het<br />
huis bevond zich in <strong>de</strong> 'sHeer Gillisdopstrate', huidig adres<br />
Kartuizerinnenstraat 2. Het huis werd in 1601 verkocht aan<br />
het Kartuizerinnenklooster (OLV/1613).<br />
arrest - Jan Willaijs, gemachtigd door <strong>de</strong> weduwe van Paul<br />
van <strong>Praet</strong>, liet arrest doen op dit huis om een on<strong>de</strong>rpand te<br />
bekomen voor een rente van 4-0-0 pen 16 (G. van<strong>de</strong><br />
Woestijne). Het huis bevond zich te 'Ou<strong>de</strong>nburch', huidig<br />
adres Ou<strong>de</strong> Burg 5.<br />
rente - met 1/2e huis als on<strong>de</strong>rpand, Guillame Bod<strong>de</strong>ns<br />
t.v.v. Maximiliaan van <strong>Praet</strong>. Het huis bevond zich te<br />
'Ou<strong>de</strong>nburch', huidig adres Ou<strong>de</strong> Burg 21. Het heette in <strong>de</strong><br />
19e eeuw 'Huis <strong>de</strong> Halleux'.<br />
rente - Jan Vincent <strong>de</strong> Knijf en echtgenote bezetten op dit<br />
huis een rente van 4-0-0 groot penning 24 t.v.v. <strong>de</strong> <strong>de</strong>kenij<br />
van St. Salvator. Het geld komen<strong>de</strong> van <strong>de</strong> donatie inter<br />
vivos van Joanna van <strong>de</strong>n Berghe ('gheseijt van <strong>Praet</strong>') aan<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong>kenij. Het huis bevond zich aan <strong>de</strong> 'Zelverstrate', huidig<br />
adres Zilverstraat 20.<br />
verkoop - Pieter van Roosebeke en Marie Françoise<br />
Paternoster, zijn huisvrouw, verkochten dit huis van Marie<br />
van <strong>Praet</strong>, weduwe van Frans Paternoster, hun moe<strong>de</strong>r,<br />
eerst van 1/10e in <strong>de</strong> 1/2e van dit huis, voorts hun aan<strong>de</strong>el<br />
in <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> eigendommen: OLV/0551 en <strong>de</strong> brouwerij.<br />
Het huis bevond zich in <strong>de</strong> 'Ezelstrate', huidig adres<br />
Ezelstraat. Het huis op JAK/1195 was samengevoegd<br />
volgens een melding in 1670.<br />
verkoop - Jan Baptist van <strong>Praet</strong> en echtgenote (voordien<br />
weduwe van Jan Frans Vequemans) en Sebastiaan Cocq &<br />
Reinier <strong>de</strong> Graeve (voog<strong>de</strong>n van Marijke Vequeman)<br />
verkochten dit huis aan Jan van Troostenberghe <strong>de</strong> jonge,<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 41
JAK/1653-<br />
2/1<br />
JAK/1654-<br />
2/2<br />
1675, 13 april / Jan<br />
Baptist van <strong>Praet</strong><br />
1665, 6 januari / Thérèse<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1665, 22 augustus /<br />
Thérèse van <strong>Praet</strong><br />
JAK/1657-2 1691, 21 augustus /<br />
Thérèse van <strong>Praet</strong> - Paul<br />
van <strong>Praet</strong><br />
1707, 7 januari / Thérèse<br />
van <strong>Praet</strong><br />
JAK/1657-4 1688, 17 september /<br />
Thérèse van <strong>Praet</strong><br />
JAK/1657-5 1770, 17 juli / Jozef van<br />
<strong>Praet</strong><br />
met last van nog één jaar pacht van George <strong>de</strong> Corte. Het<br />
huis bevond zich in <strong>de</strong> 'Ezelstrate', huidig adres Ezelstraat<br />
27. In 1621 wer<strong>de</strong>n het huis, het erf en <strong>de</strong> achterhuizen<br />
vermeld in <strong>de</strong> Raamstraat. In 1676 maakte Jan (van)<br />
Troostenberghe er twee huizen van, waarvan het grootste<br />
huis een grote poort bevatte, met gekalsij<strong>de</strong> plaats,<br />
houttuin, achterhuis in <strong>de</strong> Raamstraat, en enkele kleinere<br />
huisjes. In 1686 werd het grootste huis het 'Hof van<br />
Holland'.<br />
rente - Jan van Troostenberghe <strong>de</strong> jonge bezette op dit<br />
huis een rente van 33-16-8 pen 19 ten voor<strong>de</strong>le van Jan<br />
Baptist van <strong>Praet</strong> en Marijke Vequeman, af te lossen na<br />
negen jaar.<br />
verkoop - Meester Louis <strong>de</strong> Ghel<strong>de</strong>re en Pieter <strong>de</strong><br />
Ghel<strong>de</strong>re, voor henzelf en als voog<strong>de</strong>n van Jan Baptist en<br />
Martin <strong>de</strong> Ghel<strong>de</strong>re, Térèse van <strong>Praet</strong>, echtgenote van<br />
Pieter, met toestemming betreffen<strong>de</strong> <strong>de</strong> wezen, meester<br />
Louis <strong>de</strong> Ghel<strong>de</strong>re als gemachtig<strong>de</strong>. Het huis bevond zich in<br />
<strong>de</strong> 'Ontfangherstrate', huidig adres Ontvangersstraat 8.<br />
verkoop - Meester Louis <strong>de</strong> Ghel<strong>de</strong>re en Pieter <strong>de</strong><br />
Ghel<strong>de</strong>re, voor henzelf en als voog<strong>de</strong>n van Jan Baptist en<br />
Martin <strong>de</strong> Ghel<strong>de</strong>re, hun min<strong>de</strong>rjarige broers ; voorts Térèse<br />
van <strong>Praet</strong>, echtgenote van Pieter; voorts meester Louis <strong>de</strong><br />
Ghel<strong>de</strong>re, gemachtigd. Het huis heette 'Cancelrie van<br />
Vlaendren' en bevond zich in <strong>de</strong> 'Noordzandtstrate', huidig<br />
adres Noordzandstraat. Het was een hoekhuis.<br />
verkoop erf - Francois Forret en echtgenote Thérèse van<br />
<strong>Praet</strong>, meester Pauwels en Pieter <strong>de</strong> Ghel<strong>de</strong>re, kin<strong>de</strong>ren van<br />
Pieter, voor henzelf en als voog<strong>de</strong>n van Albert en Angelijne<br />
<strong>de</strong> Ghel<strong>de</strong>re, kin<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> Pieter bij zijn eerste<br />
echtgenote Térèse van <strong>Praet</strong>. Het huis behoor<strong>de</strong> tot 'Het<br />
Prinsenhof' (gemaakt <strong>uit</strong> <strong>de</strong> galerij) en bevond zich in <strong>de</strong><br />
'Noordzandtstrate', huidig adres Noordzandstraat 10. In<br />
1653 was het huis vernieuwd. Een erf van dit huis werd<br />
verkocht aan een buurman (en teruggekocht in 1768).<br />
verkoop - Frans Forret, weduwnaar van Thérèse van <strong>Praet</strong>,<br />
verkocht 2/3e van het huis aan Cornelis van Ackeren.<br />
rente - Jan Frans Forret en echtgenote Therese van <strong>Praet</strong>,<br />
tevoren weduwe van Pieter <strong>de</strong> Ghel<strong>de</strong>re, bezetten op <strong>de</strong><br />
helft van dit huis een rente van 5-0-0 pen 20 t.v.v. Meester<br />
Chaerles Cools, die dit accepteert voor zichzelf en als voogd<br />
voor zijn broers. Het huis bevond zich in <strong>de</strong><br />
'Noordzandtstrate', huidig adres Noordzandstraat 6. In 1653<br />
was het huis vernieuwd.<br />
verkoop - Meester Ben <strong>Van</strong><strong>de</strong>poele en Josef van <strong>Praet</strong>,<br />
testamentaire <strong>uit</strong>voer<strong>de</strong>rs en gemachtig<strong>de</strong>n over <strong>de</strong><br />
erfgenamen van het sterfhuis van Marie Anne <strong>de</strong> Vonck,<br />
verkochten het huis aan het Engels Klooster in het<br />
Prinsenhof te Brugge, bij krachte van oktrooi. Het huis<br />
bevond zich in <strong>de</strong> 'Noordzandtstrate', huidig adres<br />
Noordzandstraat 4. In 1653 was het huis vernieuwd, en in<br />
1770 werd het verkocht aan <strong>de</strong> Engelse religieuzen van <strong>de</strong><br />
Or<strong>de</strong> van Sint-Franciscus. In 1650 kwam een ge<strong>de</strong>elte van<br />
een naburig huis, JAK/1657-1, in privé bezit. Een <strong>de</strong>el ervan<br />
werd verkaveld en werd <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> Engelse religieuzen van<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 42
JAK/1671-2 1699, 28 augustus /<br />
Thérèse van <strong>Praet</strong><br />
JAK/1674-3 1704, 13 <strong>de</strong>cember / Jan<br />
Baptist van <strong>Praet</strong><br />
Sint-Niklaas<br />
NIK/0219<br />
1598, 24 <strong>de</strong>cember /<br />
Paul van <strong>Praet</strong><br />
NIK/0229 1598, 24 <strong>de</strong>cember /<br />
Paul van <strong>Praet</strong><br />
NIK/1163 1744, 11 mei / Marie van<br />
<strong>Praet</strong><br />
NIK/1303 1677, 28 februari /<br />
Lieven van <strong>Praet</strong><br />
Carmers<br />
CAR/0006<br />
1621, 11 augustus /<br />
Anna van <strong>Praet</strong><br />
CAR/0050 1680, 18 juli / Antoinette<br />
van <strong>Praet</strong><br />
<strong>de</strong> Or<strong>de</strong> van Sint-Franciscus. Zij bleven eigenaar tot na<br />
1793.<br />
borgstelling - Frans Forret, ontvanger van <strong>de</strong> grafelijke<br />
cijns van Diksmui<strong>de</strong>, Damme en pol<strong>de</strong>r van Boonem, en<br />
Thérèse van <strong>Praet</strong>, tevoren weduwe van Pieter <strong>de</strong> Ghel<strong>de</strong>re,<br />
verbon<strong>de</strong>n 1/4e van dit huis als borg voor zijne majesteit,<br />
ter acceptatie van Jan Baptiste d'Acquillo. Het huis heette<br />
'Het Zacxken' en bevond zich in <strong>de</strong> 'sHeergheerwijnstrate',<br />
huidig adres Geerwijnstraat 11.<br />
arrest - Jan Baptist van <strong>Praet</strong>, testamentair <strong>uit</strong>voer<strong>de</strong>r van<br />
wijlen Thérèse van <strong>Praet</strong>, overle<strong>de</strong>n echtgenote van Frans<br />
Forret, liet arrest doen op dit huis in eigendom van Albert <strong>de</strong><br />
Ghel<strong>de</strong>re en Marcus Frans Berckmans, gehuwd met Angeline<br />
<strong>de</strong> Ghel<strong>de</strong>re, bei<strong>de</strong>n erfgenamen. Het huis heette 'Hof van<br />
Charlois' en 'Het Mortierken'. Het bevond zich in <strong>de</strong><br />
'Moerstraete', huidig adres Moerstraat 23.<br />
transport van eigendomsrecht - Een notarieel<br />
instrument getekend door notaris Pauwels van <strong>Praet</strong> van 22-<br />
12-1598 werd geregistreerd waarbij Jaecques Reijphens<br />
voor hemzelf en voor Aernout van<strong>de</strong> Walle verklaar<strong>de</strong> geen<br />
rechten meer te preten<strong>de</strong>ren op dit huis en NIK/0220. Het<br />
huis bevond zich in <strong>de</strong> 'Graeuwerckerstrate', huidig adres<br />
Pieter Pourbusstraat 2. Al in 1580 was het huis in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
eigendom als NIK/0229.<br />
afstand eigendomsrecht - Een notarieel instrument,<br />
gepasseerd voor Pauwels van <strong>Praet</strong>, werd geregistreerd<br />
waarbij Jaecques Reijphens voor hemzelf en Aernout van<strong>de</strong><br />
Walle verklaar<strong>de</strong> dat ze geen recht meer preten<strong>de</strong>er<strong>de</strong>n op<br />
dit huis en hiermee het recht transporteer<strong>de</strong>n aan Frans<br />
Verstraten. Het huis bevond zich in het 'Koesteertstratkin'',<br />
huidig adres Pieter Pourbusstraat 3.<br />
verkoop - Albert <strong>de</strong> Ghel<strong>de</strong>re en Jan Frans <strong>de</strong> Schrijvere,<br />
bei<strong>de</strong>n procureurs en machtig over <strong>de</strong> erfgenamen van<br />
Marie van <strong>Praet</strong> , douarière van meester Jan Anthone van<strong>de</strong><br />
Vel<strong>de</strong>, verkochten dit en NIK/1161 en NIK/1162 aan<br />
Dominiek van Speybrouck, zie NIK/1161. Het huis bevond<br />
zich aan het 'Kerckhof van Sint Gillis', huidig adres Sint-<br />
Gilliskerkhof 2.<br />
rente - Jacques <strong>Van</strong> Puwenbrouck en Ann Andries zijn<br />
huisvrouw, <strong>de</strong> voog<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> vier min<strong>de</strong>rjarige kin<strong>de</strong>ren<br />
van wijlen Pieter Goetghebeur bij Ann Andries, bezetten op<br />
dit huis een rente van 03-02-06 groot jaarlijks penning 16<br />
ten voor<strong>de</strong>le van Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Het huis bevond zich aan<br />
<strong>de</strong> 'Houtbrekers Dam gaen<strong>de</strong> zuydwaert', huidig adres<br />
Langerei 91.<br />
rente - Joos Bondue en echtgenote bezetten op dit huis een<br />
rente van 4-0-0 groot penning 18 ten voor<strong>de</strong>le van Ann van<br />
<strong>Praet</strong>, weduwe van Jan <strong>de</strong> Wree. Het huis heette<br />
'Doornycke' en bevond zich in <strong>de</strong> 'Vlaeminckstraete', huidig<br />
adres Vlamingstraat 8.<br />
rente - Anthonette van <strong>Praet</strong>, weduwe van Jan van <strong>de</strong>r<br />
Leepe, bezette op het huis een rente van 30-0-0 pen 20 ten<br />
voor<strong>de</strong>le van Pieter Southieu. Het huis heette 'De Gou<strong>de</strong><br />
Poorte' en bevond zich in <strong>de</strong> 'Korte Vlaeminckstraete', huidig<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 43
1681, 18 oktober /<br />
Antoinette van <strong>Praet</strong><br />
adres Vlamingstraat 78. In 1719 werd het beschreven als<br />
een 'herberghe en hostelrie'.<br />
arrest - Meester Francois Scheurman liet arrest leggen op<br />
dit huis en JAN/1218 tnv Anthonette van <strong>Praet</strong> om 800-0-0.<br />
[1] Het huizenon<strong>de</strong>rzoek Brugge is een realisatie van Erfgoedcel Brugge, Dienst Monumentenzorg en Stadsvernieuwing Brugge<br />
en Stadsarchief Brugge. – [2] De stad was bestuurlijk inge<strong>de</strong>eld in zes secties: Sint-Jans, Sint-Donaas, Onze-Lieve-Vrouw, Sint-<br />
Jakobs, Sint-Niklaas en Carmers. Per zesten<strong>de</strong>el werd een reeks registers opgemaakt waarin elk huis één startpagina kreeg. Het<br />
oud kadasternummer verwijst naar <strong>de</strong>ze startpagina. Bv. JAN/0192 is het huis in het Sint-Janszesten<strong>de</strong>el op pagina 192.<br />
1660 - Joos Verpraet, beschuldigd als tovenaar en weerwolf [1] (Olsene/Gent)<br />
Joos <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd te Olsene beschuldigd van <strong>de</strong> betovering van enkele inwoners, on<strong>de</strong>r wie <strong>de</strong><br />
baljuw en diens dochter, van dieren en van een<br />
boomgaard. Hoewel Joos zich ver<strong>de</strong>dig<strong>de</strong>, zou hij<br />
zijn lot niet ontlopen...<br />
Op 5 <strong>de</strong>cember 1660 werd <strong>de</strong> 50-jarige Joos<br />
Verpraet (een schrijfvariant van <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>), zoon<br />
van Arent, aangehou<strong>de</strong>n. Het leenhof van Olsene<br />
vroeg hiervoor diezelf<strong>de</strong> dag <strong>de</strong> goedkeuring van <strong>de</strong><br />
Gentse heksenadvocaten, maar die weiger<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />
aanhouding omdat er nog geen gerechtelijk<br />
vooron<strong>de</strong>rzoek had plaatsgevon<strong>de</strong>n. Dit<br />
vooron<strong>de</strong>rzoek werd op 7 en 8 <strong>de</strong>cember 1661 snel<br />
afgehan<strong>de</strong>ld. Tien mannen beschuldig<strong>de</strong>n Verpraet<br />
van het betoveren van een aantal schapen, een<br />
aantal paar<strong>de</strong>n, een vrouw en een man. Eén van<br />
hen zei dat hij hoor<strong>de</strong> zeggen dat Verpraet een<br />
weerwolf was.<br />
Afbeelding: <strong>de</strong> voorstelling van een weerwolf die kin<strong>de</strong>ren<br />
verslindt, <strong>uit</strong> 1512. Mogelijk zitten achter het volksgeloof <strong>de</strong><br />
ervaringen met verschillen<strong>de</strong> ziektes. Zo is er een eer<strong>de</strong>r<br />
zeldzame erfelijke ziekte die haargroei over het hele lichaam, tot<br />
in het gelaat, veroorzaakt. Een an<strong>de</strong>re ziekte is beken<strong>de</strong>r: rabiës<br />
of hondsdolheid. De lij<strong>de</strong>r wordt besmet door <strong>de</strong> beet van een<br />
hondsdol dier zoals een hond of wolf zijn, en vervalt in het terminale stadium in aanvallen van razernij, waarbij het schuim op<br />
<strong>de</strong> mond staat.<br />
Op 10 <strong>de</strong>cember 1660 werd Joos Verpraet on<strong>de</strong>rvraagd over zijn i<strong>de</strong>ntiteit en <strong>de</strong> vermeen<strong>de</strong><br />
toverijfaam van zijn voorou<strong>de</strong>rs. De daaropvolgen<strong>de</strong> dagen, van 10 tot 27 <strong>de</strong>cember 1660, verhoor<strong>de</strong><br />
het leenhof vierentwintig getuigen ten laste. Tien van hen getuig<strong>de</strong>n eer<strong>de</strong>r in het gerechtelijk<br />
vooron<strong>de</strong>rzoek. Naast <strong>de</strong> feiten die daar reeds aan bod kwamen, beschuldig<strong>de</strong>n zij Verpraet van <strong>de</strong><br />
betovering van een kind, een vrouw, een man en een varken. Het leenhof on<strong>de</strong>rvroeg Verpraet over<br />
al <strong>de</strong>ze beschuldigingen op 23 en 26 <strong>de</strong>cember 1660. Verpraet ontken<strong>de</strong> alle beschuldigingen en zei<br />
ook dat hij <strong>de</strong> inwoners en <strong>de</strong> boomgaar<strong>de</strong>n van het kasteel van Olsene en <strong>de</strong> baljuw van Olsene, zijn<br />
dochter, zijn beesten en zijn boomgaard niet had betoverd. Hij verklaar<strong>de</strong> dat hij geen tegenbewijs<br />
wenste te leveren en niet door een procureur wenste bijgestaan te wor<strong>de</strong>n.<br />
Op 26 <strong>de</strong>cember 1660 reed baljuw van Biesbrouck met dit proces-verbaal naar Gent, waar hij <strong>de</strong><br />
heksenadvocaten <strong>de</strong> toelating vroeg om Verpraet on<strong>de</strong>r tortuur te on<strong>de</strong>rvragen. Na enige discussie<br />
verleen<strong>de</strong>n die toelating op 30 <strong>de</strong>cember 1660. Het leenhof mocht Verpraet volledig laten kaal<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 44
scheren en hem door een chirurgijn en een ervaren doctor in <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong> op duivelsmerken laten<br />
on<strong>de</strong>rzoeken. Een beul mocht hem vervolgens in <strong>de</strong> halsband zetten, zon<strong>de</strong>r dat hij een groot vuur<br />
aanstak of een an<strong>de</strong>re tortuurverzwaring toepaste.<br />
Giraldo Heland en Pieter Carijn voer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> kaalschering en lichaamson<strong>de</strong>rzoek op duivelsmerken <strong>uit</strong>.<br />
Het resultaat was zo goed als zeker positief. De beul van Gent zette in <strong>de</strong> avond van 3 januari 1661<br />
Verpraet in <strong>de</strong> halsband, waarin hij bleef zitten tot <strong>de</strong> morgen van 5 januari 1661. Tij<strong>de</strong>ns zijn pijnlijke<br />
on<strong>de</strong>rvraging beken<strong>de</strong> Verpraet zijn omgang met <strong>de</strong> duivel en een hele reeks betoveringen in Olsene,<br />
Kruishoutem en Huise. Hij had thuis ook een duivels poe<strong>de</strong>r in een muur verstopt. Baljuw van<br />
Biesbrouck, eerste leenman-schepen Heyndrick Weytack en griffier Jacques Stuyvaert <strong>de</strong><strong>de</strong>n daarom<br />
bij hem op 5 januari 1661 een huiszoeking, waarbij zij niets von<strong>de</strong>n. Vierentwintig uren nadat Joos<br />
Verpraet <strong>uit</strong> <strong>de</strong> halsband was bevrijd, bekrachtig<strong>de</strong> hij al zijn bekentenissen.<br />
De Gentse heksenadvocaten von<strong>de</strong>n die bekentenissen onvoldoen<strong>de</strong> om hem tot <strong>de</strong> doodstraf te<br />
veroor<strong>de</strong>len. Op 8 januari 1661 gaven zij het leenhof van Olsene opdracht om <strong>de</strong> betoveringen in<br />
Kruishoutem en Huise na<strong>de</strong>r te on<strong>de</strong>rzoeken en na te gaan of het waar was dat Verpraet zijn oogst<br />
had verloren toen <strong>de</strong> duivel hem <strong>de</strong> eerste keer verscheen. Dit on<strong>de</strong>rzoek dat plaatsvond op 10 en 11<br />
januari 1660, lever<strong>de</strong> weinig nieuws op. Joos Verpraet was in twijfel geraakt, na het mislukken van<br />
zijn oogst, en hij maakte zich zorgen over zijn huishou<strong>de</strong>n, zoveel was zeker: "daer ghy gynckt al<br />
dubben<strong>de</strong> ten respecte van tverlies van uwen oughtst in peyne syn<strong>de</strong> wat ghy met u huushau<strong>de</strong>n<br />
soudt maecken". Toch oor<strong>de</strong>el<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Gentse heksenadvocaten op 13 januari 1661 dat er nu<br />
voldoen<strong>de</strong> bewijs was om Joos Verpraet tot <strong>de</strong> vuurdood en <strong>de</strong> confiscatie van zijn goe<strong>de</strong>ren te<br />
veroor<strong>de</strong>len. Heksenadvocaat Marijn van Huele stel<strong>de</strong> een ontwerpvonnis op dat het leenhof van<br />
Olsene op 15 januari 1661 <strong>uit</strong>sprak. Omdat hij een contract afsloot met een duivel, genaamd<br />
Rascondt, "on<strong>de</strong>rteeckent met uw eyghen bloet ghecommen uut uwen twee<strong>de</strong>n vingher van uwe<br />
rechter handt", waarin hij God en zijn heiligen afzwoer, dit contract met zijn bloed on<strong>de</strong>rteken<strong>de</strong>, van<br />
<strong>de</strong> duivel geld aanvaard<strong>de</strong>, met hem <strong>de</strong>elnam aan nachtelijke danspartijen en paar<strong>de</strong>n en mensen<br />
betover<strong>de</strong>, werd Joos Verpraet op een hor<strong>de</strong> naar het galgenveld gesleept. De beul wurg<strong>de</strong> hem eerst<br />
aan een staak op een schavot en stak hem vervolgens in brand. Zijn hoofdaanklager, Jan Minne,<br />
leenman-schepen en pachter van <strong>de</strong> kasteelhoeve van Olsene, lever<strong>de</strong> het nodige stro. Vooraf kreeg<br />
hij een galgenmaal en mocht hij zijn biecht <strong>uit</strong>spreken ten aanzien van een pater Recollet. Zijn proces<br />
duur<strong>de</strong> in totaal drieën<strong>de</strong>rtig dagen. Intussen bewaakten verschillen<strong>de</strong> gerechtsofficieren in Olsene en<br />
Gottem zijn in beslag genomen goe<strong>de</strong>ren. Die wer<strong>de</strong>n na zijn executie openbaar verkocht, on<strong>de</strong>r<br />
an<strong>de</strong>re om <strong>de</strong> proceskosten ten bedrage van 186 pon<strong>de</strong>n en 6 schellingen te betalen.<br />
[1] In het volksgeloof was <strong>de</strong> weerwolf een persoon die elke nacht kon veran<strong>de</strong>ren in een wolf of een an<strong>de</strong>r dier. On<strong>de</strong>r<br />
invloed van <strong>de</strong> heksen vervolging werd het geloof in <strong>de</strong> weerwolf in verband gebracht met <strong>de</strong> duivel. De weervolf zou net als <strong>de</strong><br />
heks een persoon zijn die een pact had gesloten met <strong>de</strong> duivel.<br />
1668 – Huis De Bijbel, familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Paternoster [1] (Brugge)<br />
Op 15 juni 1668 werd het huis Den Bijbel in <strong>de</strong> Hoogstraat naast <strong>de</strong> Roo<strong>de</strong> Leeuw bij <strong>de</strong>creet verkocht<br />
wegens het niet betalen van een rente door Jacques Pretz (Preet) ten voor<strong>de</strong>le van Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
Het betrof een rente van 13 £ grooten tsjaers <strong>de</strong>n pen.18, <strong>uit</strong>gezet op datum van 30 juli 1666, bij P.<br />
Wulfinck, klerk. Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd <strong>de</strong> nieuwe eigenaar. Het huis werd op dit ogenblik verhuurd<br />
aan Adriaan De Backer [2]. In het boek Brugse Ambachten in documenten werd Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in<br />
1680 vermeld als vin<strong>de</strong>r in het Ambacht van <strong>de</strong> Schoenmakers.<br />
Het huis was belast met een rente van 5 £ grooten tsjaers "op <strong>de</strong> lijve van Jacquemine Reingout". In<br />
het register van Pieter Wulfinck op datum van 12 september 1674 [3] verklaar<strong>de</strong>n Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en<br />
Pieternelle Hillaert, zijn huisvrouw, dat Tanneken Reingout een zoon had in het huwelijk verwekt en<br />
door zijn va<strong>de</strong>r meegenomen naar Doornik waarna men niets meer over hem vernomen had.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 45
Eertijds werd door Jacquemine Reingout, <strong>de</strong> doopmeter van <strong>de</strong> jongen, een rente bezet van 62 £<br />
grooten ter Greffie van <strong>de</strong> Caemer s'Lants Vrije. Plus een rente van 41 pon<strong>de</strong>n grooten tsjaers ter<br />
Greffie van<strong>de</strong> Caemer <strong>de</strong>r ste<strong>de</strong> van Brugghe. De familie vroeg <strong>de</strong> lichting van <strong>de</strong>ze sommen.<br />
Volgens <strong>de</strong> wetten van <strong>de</strong> ste<strong>de</strong> van Brugge dien<strong>de</strong> daarvoor een borg gesteld. Op <strong>de</strong>ze wijze kon<br />
indien het kind of zijn eventuele erfgenamen terug opdaag<strong>de</strong>n, het geld terug gevor<strong>de</strong>rd wor<strong>de</strong>n.<br />
Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> stel<strong>de</strong> het huis Den Bijbel in <strong>de</strong> Hoogstraat als borg.<br />
Op 21 januari 1689 overleed Pieternelle Hillaert, <strong>de</strong> echtgenote van van Lieven, en hun eigendommen<br />
wer<strong>de</strong>n ver<strong>de</strong>eld in twee gelijke kavels. De eerste kavel ging naar haar echtgenoot, <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> naar<br />
haar kin<strong>de</strong>ren waarvan er nog twee min<strong>de</strong>rjarig waren. De ver<strong>de</strong>ling had plaats op 5 augustus 1690<br />
door <strong>de</strong> klerk Jacques Ivaigne. Voor <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>ling werd het kapitaal van 103 £ grooten <strong>uit</strong> <strong>de</strong> erfenis<br />
gehaald. Kavel A was te lote gevallen aan Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, Frans Paternoster en diens echtgenote<br />
Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, en Jan en Pieter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, bei<strong>de</strong> nog min<strong>de</strong>rjarig.<br />
Het totaal van kavel A bedroeg 2724 £, 11 schellingen, 6 grooten. Het bevatte on<strong>de</strong>rmeer het huis<br />
Den Bijbel en een huis op <strong>de</strong> Vlasmarkt, ver<strong>de</strong>r allerlei renten. Kavel B viel ten lote aan Bou<strong>de</strong>wijn<br />
Beernaert, curator over Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Het totaal van kavel B bedroeg 2180£, 2 schellingen, 9<br />
grooten en 20 mijten. Omdat er enig verschil was tussen <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> kavels moest kavel B iets terug<br />
betalen aan kavel A. Deze kavel bevatte een huis in <strong>de</strong> Eeckhoutstraat en allerlei renten.<br />
De ver<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong> eerste kavel was als volgt:<br />
Het geheel van kavel A werd terug ver<strong>de</strong>eld in vier nieuwe kavels van ongeveer gelijke waar<strong>de</strong>;<br />
Kavel A werd verloot aan Frans Paternoster en zijn huisvrouw Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Het ging om een<br />
huis op <strong>de</strong> Vlasmarkt en zes renten voor een totaal van 547-12-10-13.<br />
Kavel B werd verloot aan Pieter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Een huis gelegen in <strong>de</strong> Hoogstraat genaamd Den<br />
Bijbel en 6 renten, voor een totaal van 541-8-8-16.<br />
Kavel C werd verloot aan Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Hij kreeg 7 renten voor een totaal van 547-5-9-16.<br />
Kavel D werd verloot aan Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Hij kreeg 5 renten voor een totaal van 524-13-8-8.<br />
Er bleven ook nog enkele arbei<strong>de</strong>rs officie in gemeen bezit.<br />
Op 27 november 1690 werd Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> gecolloqueerd door zij schoonzoon Frans Paternoster,<br />
gehuwd met Lievens dochter Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, wegens krankzinnigheid. Zijn goe<strong>de</strong>ren wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>r<br />
curatele gesteld. Dit alles was slechts van korte duur, op 7 <strong>de</strong>cember 1690 werd alles terug<br />
opgegeven. Op 30 <strong>de</strong>cember 1690 hertrouw<strong>de</strong> Lieven met Katrien Beaucher. Zij kregen geen<br />
kin<strong>de</strong>ren.<br />
Op 20 september 1691 verkochten Pieter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en zijn echtgenote Katrien Lu(y)cx het huis De<br />
Bijbel, dat Pieter geerfd had bij het overlij<strong>de</strong>n van zijn moe<strong>de</strong>r, terug aan zijn va<strong>de</strong>r Lieven [4]. Op 1<br />
februari 1691 huw<strong>de</strong> Lieven voor <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> maal, ditmaal met Jacoba Lotins. Op 30 april 1692 werd<br />
een akkoord gesloten tussen <strong>de</strong> erfgenamen van Catharina Bauchier en Lievinus <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>: 2 huisjes<br />
in St-Donaatss en het huis Den Bijbel “ten tijtele van <strong>uit</strong>koop op <strong>de</strong> prijs aldaar ge<strong>de</strong>clareerd”.<br />
Op 27 <strong>de</strong>cember 1705 overleed Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en zijn erfenis werd on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> nog overblijven<strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren ver<strong>de</strong>eld. Op 17 juli 1709 verkochten Marie Ledieu, <strong>de</strong> weduwe van Peter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, en<br />
Jacques Robays, haar twee<strong>de</strong> echtgenoot, 1/8e <strong>de</strong>el van het huis Den Bijbel aan Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Het<br />
huis werd toen bewoond door Pieter Toussain voor <strong>de</strong> prijs van 10£ grooten. Ook transporteer<strong>de</strong>n zij<br />
een gelijk <strong>de</strong>el aan renten aan Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> op 23 mei 1711. Op 23 mei 1711 werd 1/10e <strong>de</strong>el in<br />
1/3 e en 1/3 e van <strong>de</strong> 1/2 e verkocht aan Frans Paternoster (als f° 1196 in St-Jacobsesten<strong>de</strong>e)l. Wie <strong>de</strong><br />
verkoper was, is niet helemaal dui<strong>de</strong>lijk. Op 5 oktober 1714 verkochten Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Anna<br />
Verbeke 1/4 e en 1/3 e van 1/4 e aan Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, <strong>de</strong> weduwe van Frans Paternoster, voor <strong>de</strong> prijs<br />
van 146 £ wisselgeld. Op 11 april 1726 werd het <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> min<strong>de</strong>rjarige kin<strong>de</strong>ren van Pieter <strong>Van</strong><br />
Roosebeke en Marie Françoise Paternoster afgekocht door <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re erfgenamen [5].<br />
Op 23 juli 1726 kwam 1/e <strong>de</strong>el van 6/10 e , toebehorend aan Marie Françoise Paternoster – <strong>de</strong> weduwe<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 46
van Pieter <strong>Van</strong> Roosebeke en zijn kin<strong>de</strong>ren -, verkregen bij het overlij<strong>de</strong>n van haar moe<strong>de</strong>r Marie <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong>, door <strong>uit</strong>koping aan Josephe Paternoster, Pieter De Schrijvere (echtgenoot Isabelle Clara<br />
Paternoster), jonckvrouw Barbara Paternoster en <strong>de</strong> wezen van Pieter DeLaey bij Anna Theresia<br />
Paternoster. Dezen bezaten al an<strong>de</strong>re <strong>de</strong>len in eigendom zoals in St-Jacobssesten<strong>de</strong>el (f°1196).<br />
Wanneer op 6 november 1726 het huis werd verkocht aan Pieter De Ville, waren voornamelijk <strong>de</strong><br />
erfgenamen van Frans Paternoster <strong>de</strong> verkopers: Josephe Paternoster gehuwd met Marie Anna<br />
Beghin, Pieter De Schrijvere, gehuwd met Isabelle Clara Paternoster, Barbara Paternoster, en <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren van Pieter Delay en Anna Theresia Paternoster, met name Pieter en Karel en Frans De Moor,<br />
<strong>de</strong> echtgenoot van Catharina <strong>Van</strong><strong>de</strong>r Plancke (weduwe van Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>).<br />
De beschrijving van <strong>de</strong> ligging van het pand in 1726 gaf aan waar het huis zich bevond. Het was<br />
gelegen ten voorhoof<strong>de</strong> in <strong>de</strong> Hoogstraat aan <strong>de</strong> noordzij<strong>de</strong> “van diere, eertijds gegaan hebben<strong>de</strong> met<br />
het huis en <strong>de</strong> erve van Jooris <strong>Van</strong> Themseke en wijlend toebehorend aan Jan Boureye en nu van<br />
elkan<strong>de</strong>r gesepareerd”. Naast het huis stond <strong>de</strong> woning van wijlen Niklaas <strong>Van</strong> Craenenburgh,<br />
daarnaast dat van <strong>de</strong> heer Charles Lambrechts aan <strong>de</strong> oostzij<strong>de</strong> en, met vrije gote, tussen het huis<br />
van <strong>de</strong> voornoem<strong>de</strong> Lambrechts en het huis De Bijbel die voorheen ook bijeen waren. Aan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re<br />
zij<strong>de</strong> stond het huis dat toebehoor<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> erfgenamen van Joos Dubloys, genaamd “Den Roo<strong>de</strong><br />
Leeuw”.<br />
Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, die huw<strong>de</strong> met Frans Paternoster, werd geboren op 19 september 1659 te Brugge<br />
als dochter van Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Petronella Hillaert. Zij overleed er op 17 november 1720. Frans<br />
Paternoster werd geboren op 17 november 1656 te Brugge als zoon van Frans Paternoster en Antonia<br />
Mayaert. Hij was brouwer en overleed op 17 <strong>de</strong>cember 1710, 54 jaar oud. Kin<strong>de</strong>ren <strong>uit</strong> dit huwelijk:<br />
Paternoster Frans werd geboren op 6 <strong>de</strong>cember 1682 te Brugge<br />
Paternoster Jan werd geboren op 4 <strong>de</strong>cember 1683 te Brugge<br />
Paternoster Marie Françoise werd geboren op 12 november 1684 te Brugge. Zij huw<strong>de</strong> Peter<br />
Ignas <strong>Van</strong> Roosebeke en overleed op 13 januari 1756 te Brugge.<br />
Paternoster Anne Thérèse werd geboren op 17 oktober 1686 te Brugge. Zij huw<strong>de</strong> Peter Delay op<br />
22 september 1720 te Brugge.<br />
Paternoster Isabelle Clara werd geboren op 26 augustus 1688 te Brugge. Zij huw<strong>de</strong> Peter De<br />
Schrijvere en overleed op 21 augustus 1736 te Brugge.<br />
Paternoster Jacques werd geboren op 31 mei 1690 te Brugge<br />
Paternoster Barbara werd geboren op 4 <strong>de</strong>cember 1692 te Brugge. Zij overleed er op 25 augustus<br />
1747, 54 jaar oud<br />
Paternoster Thérèse werd geboren op 14 februari 1695 te Brugge. Zij overleed er op 13 april<br />
1695.<br />
Paternoster Françoise werd geboren te Brugge op zondag 30 september 1696.<br />
Paternoster Brigitte werd geboren te Brugge op woensdag 15 oktober 1698.<br />
Paternoster Joseph Emanuel werd geboren op 2 januari 1700 te Brugge. Hij was<br />
magister/dismeester en <strong>de</strong>ken van <strong>de</strong> gil<strong>de</strong> van Sint-Anna en huw<strong>de</strong> marie Anne Beghijn, dochter<br />
van Frans Beghijn en weduwe van Jacques De Brauwer. Hij overleed op 26 augustus 1733 te<br />
Brugge. Het gezin had drie kin<strong>de</strong>ren: Joseph Paternoster, overle<strong>de</strong>n op 5 mei 1773, Frans<br />
Paternoster, overle<strong>de</strong>n op 18 september 1780 en Laureyns Paternoster, overle<strong>de</strong>n op 8 januari<br />
1774.<br />
Paternoster Johanna werd geboren te Brugge op maandag 3 juli 1702. Zij overleed er op dinsdag<br />
15 mei 1703.<br />
De va<strong>de</strong>r van Marie, Lieven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, was <strong>de</strong> eerste maal gehuwd met Petronella „Pieternele‟ Hillaert.<br />
Hij werd geboren op 14 oktober 1630 te Brugge als zoon van Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Joannes en Marie<br />
Reyngout. Dit koppel was gehuwd te Brugge op 11 september 1606 en had behalve Lieven nog een<br />
twee<strong>de</strong> zoon, Jacques <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, gedoopt op 6 februari 1629 te Sint-Salvator Brugge en op 7<br />
september 1647 te Brugge gehuwd met Katrien <strong>Van</strong> Povele. Pieternele Hillaert overleed op 21 februari<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 47
1689 te Brugge. <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Lieven hertrouw<strong>de</strong> op 30 <strong>de</strong>cember 1690 te Brugge Sint-Salvator met<br />
Katrien Beaucher en huw<strong>de</strong> een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> maal op 1 februari 1694 te Brugge Sint-Salvator met Jacqueline<br />
Lotins. Kin<strong>de</strong>ren <strong>uit</strong> het eerste huwelijk van Lieven met Pieternele Hillaert waren:<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Marie, geboren op 19 september 1659 te Brugge en gehuwd met Frans Paternoster,<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Anne Thérèse, geboren op 6 <strong>de</strong>cember 1661 te Brugge waar zij overleed vóór 1689.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Frans, geboren op 16 maart 1664 te Brugge, gehuwd op 21 augustus 1705 te Brugge<br />
met Katrien <strong>Van</strong> Der Plancke,<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Jan Baptist, geboren op 16 juli 1666 te Brugge, gehuwd op 21 oktober 1692 te Brugge<br />
Sint-Salvator met Anne Verbeke,<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Peter, geboren op 23 <strong>de</strong>cember 1668 te Brugge, gehuwd op 4 februari 1691 te Brugge<br />
met Katrien Lucx,<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Katrien, geboren op 3 juni 1671 te Brugge. Zij overleed er vóór 1689.<br />
[1] Uit het huizenon<strong>de</strong>rzoek Brugge. Met dank aan Anita <strong>Van</strong><strong>de</strong>rwaeren, Luc Verstraete en Yvette Kemel. - [2] SVG 2<strong>de</strong> reeks<br />
nr. 4435. - [3] 1074 f°221 - [4] Adriaan Rielant boek 761. - [5] zie P.Beyts klerk boek 115 f°37<br />
1672 - Jaak <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> kreeg 100 pond boete voor het niet nakomen van<br />
een huwelijksbelofte (Gent)<br />
Jaak <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> van Gent werd vermeld in <strong>de</strong> boekhouding van kerkstraffen te Gent, gedaagd op 8<br />
september 1672 wegens omgang met Clara De Backere, met een kind als gevolg. Clara De Backere<br />
daag<strong>de</strong> Jaak <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> op 10 september 1672 voor <strong>de</strong> rechter wegens het niet nakomen van <strong>de</strong><br />
huwelijksbelofte. Zij eiste 1000 gul<strong>de</strong>n scha<strong>de</strong>vergoeding.<br />
Jaak beken<strong>de</strong> dat het kind van hem was, en <strong>de</strong> strafmaat bepaal<strong>de</strong> dat hij zijn huwelijksbelofte moest<br />
nakomen, of een boete moest betalen van 100 pond.<br />
1702 – Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Margriet De Wachter betalen hoofdgeld (Kapelleop-<strong>de</strong>n-Bos)<br />
Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> dien<strong>de</strong> jaarlijks hoofdgeld, een belasting, te betalen zoals elke bemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> inwoner.<br />
Het hoofdgeld werd betaald afhankelijk van het beroep dat men <strong>uit</strong>oefen<strong>de</strong>. Voor <strong>de</strong> vrouw en <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> 14 jaar moest men niet te betalen. Voor <strong>de</strong> dieren betaal<strong>de</strong> men in functie van het<br />
diersoort. In Kapelle op <strong>de</strong>n Bos werd in 1702 het volgend hoofdgeld door Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> betaald<br />
[1]. Men kan zich natuurlijk <strong>de</strong> vraag stellen waarom een vrouw niet werd belast, en <strong>de</strong> dieren wel…<br />
Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, pachter, 64 jaar, 1 ploeg 5,0<br />
Margaretha De Wachter (Dewechter) huisvrouw, 63 jaar 0,0<br />
Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, zijn zoon, 24 jaar 1,0<br />
2 paar<strong>de</strong>n (peer<strong>de</strong>n) 2,0<br />
3 koeien (coijen) 2,8<br />
1 kalf (calff) 0,6<br />
1 varken (vercken) 0,3<br />
Totaal te betalen: (10 gul<strong>de</strong>n en 17 stuivers) 10,17<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 48
Er waren 6854 inwoners in Kapelle op <strong>de</strong>n Bos in het jaar 1702. Jan was al een welstellen<strong>de</strong> boer in<br />
die tijd. Hij behoor<strong>de</strong> aldus ook tot <strong>de</strong> groep die het meest moest betalen. Er was ook een lijst van<br />
mensen die niet kon<strong>de</strong>n betalen.<br />
[1] Uittreksel algemeen rijksarchief , Staten van Brabant nr 392.1<br />
1710 - Maarten <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, meier van Buggenhout<br />
Maarten <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren omstreeks<br />
1689 als zoon van Joos <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Maria<br />
Willocx. Hij was meier van Buggenhout en<br />
huw<strong>de</strong> Anne Petronella Beeckman. Zijn va<strong>de</strong>r,<br />
“Joos” Theodoor <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, was geboren in<br />
1654 en was burgemeester van Buggenhout.<br />
<strong>Van</strong> het ou<strong>de</strong>rlijk gezin van Maarten weten we<br />
dat hij een zus had, Jeanne Françoise,<br />
geboren kort voor of na Maarten. Zij bleef<br />
ongehuwd en overleed op 4 september 1736<br />
te Buggenhout. Ver<strong>de</strong>r had hij twee broers die<br />
jong overle<strong>de</strong>n: Joos, geboren in 1697,<br />
overleed op 3 maart 1701, en Domien,<br />
geboren in 1699. Domien overleed kort voor<br />
zijn broer Joos op 28 januari 1701 te<br />
Buggenhout. Het ou<strong>de</strong>rlijke gezin woon<strong>de</strong> in<br />
het Dorp te Buggenhout.<br />
Afbeelding: <strong>de</strong> Boskapel van Buggenhout. De kapel werd in 1504 gebouwd en van 1664 tot 1677 von<strong>de</strong>n er <strong>uit</strong>breidingswerken<br />
plaats. Deze werken duur<strong>de</strong>n <strong>de</strong>rtien jaar vanwege oorlogen en plun<strong>de</strong>ringen in <strong>de</strong> streek. De familie <strong>de</strong> Bournonville, <strong>de</strong><br />
toenmalige heren van Buggenhout, sier<strong>de</strong>n <strong>de</strong> puntgevel met hun wapenschild dat later het wapenschild van <strong>de</strong> gemeente<br />
werd.<br />
Anne Petronella Beeckman werd geboren op 11 mei 1685 te Lebbeke als dochter van Jan Beekcman<br />
en Margriet Sprangers. Anne Petronella's va<strong>de</strong>r, Jan Beeckman, was geboren op 27 juli 1642 te Wieze,<br />
was erfmeier van Lebbeke bij arrest van <strong>de</strong> Grote Raad van Mechelen van 1 januari 1675, en overleed<br />
op 7 september 1711 te Lebbeke. Zijn grafzerk bevindt zich in <strong>de</strong> kerkgevel. Haar moe<strong>de</strong>r, Margriet<br />
Sprangers, was een dochter van Jan Baptist Sprangers. Jan Beeckman was eer<strong>de</strong>r gehuwd met Maria<br />
Catharina <strong>Van</strong> Der Varent, een dochter van Frans <strong>Van</strong> Der Varent, schepen van Den<strong>de</strong>rmon<strong>de</strong>, en van<br />
Margriet Pennemans.<br />
In Buggenhout woon<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> geboorte van Maarten al enige <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> families. Nog op 12 juni<br />
1642, kregen Mattheus <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Cathelijn <strong>Van</strong> Goethem er toestemming om te schei<strong>de</strong>n. Er<br />
waren bovendien verschillen<strong>de</strong> meldingen van overlij<strong>de</strong>ns:<br />
Katrien Adrienne <strong>Van</strong> Zuene werd begraven op 13 juli 1662 te Buggenhout. Zij was een dochter<br />
van Jan <strong>Van</strong> Zuene en Anne <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Jan <strong>Van</strong> Zuene was overle<strong>de</strong>n op 2 juni 1655. Hij was<br />
geboren in 1585 en was meier van Buggenhout (en dus voorganger van Maarten <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>). Een<br />
verwante, Willem <strong>Van</strong> Zuene, was griffier in Buggenhout tussen 1649 en 1671.<br />
Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd begraven op 20 mei 1680 te Buggenhout. Hij was geboren in 1624.<br />
Peter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd begraven op 29 augustus 1689, vijf dagen na zijn doop. Hij was <strong>de</strong> zoon<br />
van Peter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Liesbeth De Gent. Hij werd begraven in <strong>de</strong> kerk omdat het kerkhof ontwijd<br />
was (“in navi templi, tempore violantionis cemeterii”). Op 25 mei 1706 was er bijvoorbeeld <strong>de</strong><br />
melding van een “ontwijding” van het kerkhof omdat toen een Franse soldaat door een<br />
me<strong>de</strong>soldaat was vermoord. Dit duur<strong>de</strong> toen tot 15 augustus 1706.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 49
Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd begraven op 15 <strong>de</strong>cember 1689 te Buggenhout. Zij was geboren in 1620 en<br />
was <strong>de</strong> weduwe van Adriaan Willockx. De families waren dus al eer<strong>de</strong>r verwant. Adriaan Willockx<br />
overleed zelf op 5 januari 1691 te Buggenhout, ongeveer twee jaar na zijn echtgenote. Er waren<br />
ook meldingen van dit gezin bij <strong>de</strong> schepenbank van Lon<strong>de</strong>rzeel tussen 1660 en 1666.<br />
Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd begraven op 26 januari 1701 te Buggenhout. Hij was geboren in 1651 en was<br />
weduwnaar van Jeanne <strong>Van</strong> <strong>de</strong> Moortel. Het gezin had een landbouwbedrijf in <strong>de</strong> Beukestraat<br />
“hoek kou<strong>de</strong>n haard” te Buggenhout.<br />
Anne <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd begraven op 19 augustus 1714 te Buggenhout. Zij was <strong>de</strong> echtgenote van<br />
Jan Kerckhofs en was geboren in 1639. Zij waren landbouwers in <strong>de</strong> Hanestraat te Buggenhout.<br />
Jan (<strong>Van</strong>) Kerckhof overleed zelf op 26 maart 1715, binnen het jaar na het overlij<strong>de</strong>n van zijn<br />
echtgenote.<br />
Cornelia <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd begraven op 26 januari 1718 te Buggenhout. Zij was <strong>de</strong> echtgenote van<br />
Hendrik Achtergael en was geboren in 1648. Het gezin had een landbouwbedrijf in <strong>de</strong><br />
Brandstraat.<br />
Anne <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd begraven op 18 <strong>de</strong>cember 1726 te Buggenhout. Zij was weduwe van Peter<br />
Verhavert en was geboren in 1646. Zij waren landbouwers in <strong>de</strong> Brakeleer te Buggenhout. Een<br />
zoon, Hubert Verhavert, was schepene en notaris te Buggenhout, gehuwd met Jeanne Marie De<br />
Coene. Hij was geboren in 1679. Een an<strong>de</strong>re zoon, Bernard, was griffier en woon<strong>de</strong> op <strong>de</strong><br />
“Cruysveltste<strong>de</strong>”.<br />
Daarnaast zijn er twee onnauwkeurig gedateer<strong>de</strong> grafzerken, van Jeanne <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en haar broer<br />
Frans [1].<br />
Eén en an<strong>de</strong>r toont aan dat <strong>de</strong> familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in die tijd tot <strong>de</strong> notabelen van <strong>de</strong> streek behoor<strong>de</strong>.<br />
Meier Maarten <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> hertrouw<strong>de</strong> na het overlij<strong>de</strong>n van zijn eerste vrouw met Marie Janssens. In<br />
1711 werd een dochter, Anne Françoise, geboren die kort daarna overleed op 26 januari 1711.<br />
Maarten overleed op 19 februari 1725 te Buggenhout.<br />
[1] In <strong>de</strong> muur naast het altaar van Onze-Lieve-Vrouw bevindt zich een kunstige grafsteen in wit, zwart en rood marmer,<br />
bekroond met een marmeren beeld van <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> her<strong>de</strong>r, tussen <strong>de</strong> borstbeel<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> heiligen Franscisus en Johannes,<br />
patroonheiligen van <strong>de</strong> overle<strong>de</strong>nen: “Ter eeren Godts en zielenbaet van d‟eerbaer maeght Joan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> syn hier gestelt tot<br />
jaergety ses missen ‟s jaers, en broodt daerby te singen met het klokgeluyt en <strong>de</strong>ylen d‟armen eeuwig uyt Beson<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n<br />
veertien<strong>de</strong>n Mey als sy verliet dit aerdts geschrey en twee en twintigh Meert percies dat is voor haeren broer Francis.<br />
Talheyligen en Kerstdagh tydt te Paeschen als men is verblydt en Sinxen ook, dat wel gedinckt als men Veni Creator singht.<br />
Niet op d‟Hoogty<strong>de</strong>n pertinent, maar telcken altydt daer ontrent dry druyst dry hon<strong>de</strong>rt gul<strong>de</strong>nsgelt heeft hy daartoe op rent<br />
gestelt. Noyt is er beter winst versint als wie met t‟aerdts het hemels wint. Die dan hier sulcke <strong>de</strong>ugh<strong>de</strong>n doet dat sy doch erft<br />
het eeuwigh goet. Bidt voor haer siel dan alle liên. Dat sy voor eeuwigh Godt magh sien. Amen.” –Bronnen: oudheidkundige<br />
kring Den<strong>de</strong>rmon<strong>de</strong>; akten van <strong>de</strong> Schepenbank van Lon<strong>de</strong>rzeel. Bewerkingen van Luc Annaert en Louis De Bondt.<br />
1717 - <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> te<br />
Antwerpen<br />
In het Gul<strong>de</strong>n Boek van <strong>de</strong><br />
sacramentskapel in <strong>de</strong> kathedraal<br />
van Antwerpen (16231-1828)<br />
von<strong>de</strong>n we een vermelding van <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> omstreeks 1717. Het boek<br />
werd omstreeks die tijd getekend<br />
door Antoon (Antonio) van <strong>Praet</strong>,<br />
'Jacomo And. van <strong>Praet</strong>', <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
Jan Baptist, Angela Jacoba van<br />
<strong>Praet</strong>. Het wapen van Antonius F.<br />
van <strong>Praet</strong> ontbrak bij <strong>de</strong> tekening<br />
van dit gastenboek van <strong>de</strong> kapel<br />
van het Heilig Sacrament.<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk ging het om <strong>de</strong> familie<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 50
die het schild met <strong>de</strong> drie (klaver-) bla<strong>de</strong>n voer<strong>de</strong>.<br />
Afbeelding: het interieur van <strong>de</strong> Antwerpse kathedraal mid<strong>de</strong>n 17e eeuw, olieverfschil<strong>de</strong>rij van Pieter Neefs - Antwerpen 1578-<br />
1656.<br />
Het gul<strong>de</strong>n boek bevat 324 perkamenten bla<strong>de</strong>n met wapens, handtekeningen en gekleur<strong>de</strong><br />
tekeningen. <strong>Van</strong>af het bezoek van Maria <strong>de</strong> Medici van 4 september tot eind oktober 1631 werd aan<br />
hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n personen bij hun bezoek aan <strong>de</strong> kathedraal gevraagd om het boek te tekenen. Achteraf<br />
werd rond die handtekening door een kunstenaar een cartouche geschil<strong>de</strong>rd en meestal een wapen<br />
toegevoegd. Heel wat hoogwaardigheidsbekle<strong>de</strong>rs, notabelen en clerus komen in het boek voor. Het<br />
boek vangt aan met on<strong>de</strong>rmeer aartshertogin Isabella, Rudolf van Habsburg, <strong>de</strong> hertog van Aarschot,<br />
rid<strong>de</strong>r Nicolas Rockox. Vorsten, graven, hertogen, markiezen, rid<strong>de</strong>rs en tal van an<strong>de</strong>re notabelen<br />
vul<strong>de</strong>n aan bij hun bezoek aan <strong>de</strong> kathedraal.<br />
1734 – Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, drukker en boekhan<strong>de</strong>laar (Brugge)<br />
Joseph-Ignace <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 22 juli 1724 in <strong>de</strong> Sint-<br />
Jacobsparochie te Brugge als <strong>de</strong> zoon van Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Anne-<br />
Marie Herregoudts. Hij stam<strong>de</strong> <strong>uit</strong> een begoe<strong>de</strong> Brugse<br />
mid<strong>de</strong>nstan<strong>de</strong>rsfamilie met een lange traditie in <strong>de</strong> textielhan<strong>de</strong>l, en<br />
genoot genoot een goe<strong>de</strong> opvoeding. <strong>Van</strong> moe<strong>de</strong>rszij<strong>de</strong> sproot hij <strong>uit</strong> een<br />
kunstenaarsfamilie voort. Zijn huwelijk met een in Frankrijk geboren en<br />
getogen familielid kan mee <strong>uit</strong>leggen waarom hij zich in het eer<strong>de</strong>r<br />
Franstalig <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> Brugse bevolking goed scheen thuis te voelen, veel<br />
contacten had met <strong>de</strong> Franse (Parijse) boekhan<strong>de</strong>lswereld en aan zijn<br />
kin<strong>de</strong>ren (zeker zoon Joseph-Basile) een opvoeding in Frankrijk gaf.<br />
Afbeelding: Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, afbeelding van Gonnard<br />
Het gezin tel<strong>de</strong> negen kin<strong>de</strong>ren, waarvan er vijf <strong>de</strong> volwassen leeftijd<br />
bereikten. Hij verwierf bekendheid als drukker, en oefen<strong>de</strong> een<br />
nevenberoep <strong>uit</strong> als ontvanger van verschillen<strong>de</strong> heerlijkhe<strong>de</strong>n en parochies. Hij ontpopte zich als één<br />
van <strong>de</strong> meest actieve spelers in het Brugs verenigingsleven, on<strong>de</strong>r meer als regisseur van <strong>de</strong> Sint-<br />
Jorisgil<strong>de</strong> en als penningmeester van <strong>de</strong> kunstaca<strong>de</strong>mie en van <strong>de</strong> "Confrerie van het Concert". In <strong>de</strong><br />
eerste fase van zijn beroepsleven (1745 - 1762) was hij een actief lakenhan<strong>de</strong>laar, die zich intensief<br />
op zijn nieuw beroep als drukker en <strong>uit</strong>gever voorbereid<strong>de</strong>. Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> schakel<strong>de</strong> niet over op<br />
drukken en <strong>uit</strong>geven omdat <strong>de</strong> lakenhan<strong>de</strong>l onvoldoen<strong>de</strong> ren<strong>de</strong>rend<br />
was gewor<strong>de</strong>n, - ook al gaf hij dit als officiële re<strong>de</strong>n op - maar gewoon<br />
omdat hij van in zijn jeugd een voorlief<strong>de</strong> koester<strong>de</strong> voor boeken en<br />
van zijn hobby zijn beroep wou maken. Hij ken<strong>de</strong> nochtans <strong>de</strong> stiel<br />
niet. Hij kon noch zetten, drukken of boekbin<strong>de</strong>n. Dit belette niet dat<br />
hij aan het hoofd van een drukkersatelier en boekbin<strong>de</strong>rij kon staan,<br />
waar het materiële werk door drukkersgasten werd <strong>uit</strong>gevoerd.<br />
Ondanks <strong>de</strong> aanvankelijke tegenkantingen wist hij zich behoorlijk in het<br />
librariërsgild te doen accepteren.<br />
De drukkerij <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> lever<strong>de</strong> een grote hoeveelheid<br />
overheidsdrukwerk, als beëdigd drukker van het Brugse Vrije (vanaf<br />
1762) en van <strong>de</strong> stad Brugge (vanaf 1767). In <strong>de</strong> revolutietijd drukte<br />
men ook voor sommige efemere bestuursorganen. In <strong>de</strong> Franse tijd<br />
bleef <strong>de</strong> drukkerij aanvankelijk <strong>de</strong> officiële drukker van het<br />
Leie<strong>de</strong>partement. <strong>Van</strong>af 1796 <strong>de</strong>el<strong>de</strong> hij dit drukwerk met minstens<br />
drie an<strong>de</strong>re Brugse drukkerijen. Daarnaast zorg<strong>de</strong> <strong>de</strong> drukkerij voor gelegenheidsdrukwerk, en was<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 51
<strong>de</strong>ze niet onbelangrijk als drukker en <strong>uit</strong>gever van boeken. Men leg<strong>de</strong> zich voornamelijk toe op het<br />
<strong>uit</strong>geven van religieus werk, hetzij origineel Ne<strong>de</strong>rlands, hetzij <strong>uit</strong> het Frans of het Engels vertaald.<br />
Daarnaast drukte men ook geneeskundige vulgarisatiewerken en schoolboeken. Tussen 1765 en 1770<br />
drukte <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> een massale hoeveelheid bladzij<strong>de</strong>n, gezien het meestal om lijvige werken ging. Na<br />
1770 vermin<strong>de</strong>r<strong>de</strong> <strong>de</strong>ze activiteit aanzienlijk, zon<strong>de</strong>r evenwel te verdwijnen. Nog enkele nieuwe<br />
werken wer<strong>de</strong>n <strong>uit</strong>gegeven, of vroegere edities wer<strong>de</strong>n herdrukt.<br />
Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> ontpopte zich minstens vanaf 1767 tot boekenantiquaar en specialist in het<br />
opstellen van catalogi en het veilen van verzamelingen. Hij was hierin in Brugge niet <strong>de</strong> enige.<br />
Minstens even belangrijk was Joseph De Busscher. Bei<strong>de</strong>n werkten bij herhaling samen, vooral<br />
wanneer het om belangrijke verkopingen ging. Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> had heel wat contacten in het<br />
b<strong>uit</strong>enland, o.m. in Parijs. Dat was voor die tijd niet ongewoon: ook an<strong>de</strong>re drukkers als De Busscher,<br />
J. Bogaert, C. De Moor en an<strong>de</strong>ren, <strong>de</strong><strong>de</strong>n dit ook. Hij promoveer<strong>de</strong> zijn boekhan<strong>de</strong>l vooral vanaf<br />
1770. De bewaar<strong>de</strong> catalogi tonen aan dat hij "verlichte" en "mo<strong>de</strong>rne" literatuur verkocht, en <strong>de</strong><br />
grote meer<strong>de</strong>rheid van het aanbod bestond <strong>uit</strong> religieuze en niet-controversiële werken. Het ging<br />
hoofdzakelijk om werken in het Frans. Boekhan<strong>de</strong>l <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
had in zijn aanbod <strong>de</strong> meeste Franse, Engelse en D<strong>uit</strong>se<br />
"verlichte" auteurs.<br />
Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> liet zich vóór 1787 niet opmerken door<br />
bijzon<strong>de</strong>re of afwijken<strong>de</strong> houdingen of zienswijzen. Als <strong>uit</strong>gever<br />
vroeg hij steeds heel stipt <strong>de</strong> goedkeuring aan van <strong>de</strong> kerkelijke<br />
censor voor <strong>de</strong> door hem te publiceren boeken, ook als die<br />
niets met geloof en ze<strong>de</strong>n te maken had<strong>de</strong>n. Sommige van die<br />
boeken voorzag hij van hoogst eerbiedige voorwoor<strong>de</strong>n en<br />
on<strong>de</strong>rdanige opdrachten aan <strong>de</strong> kerkelijke of burgerlijke<br />
overhe<strong>de</strong>n. In <strong>de</strong> catalogi van boekenveilingen gaf hij met een<br />
tekentje aan wanneer het om boeken ging die op <strong>de</strong> kerkelijke<br />
in<strong>de</strong>x voorkwamen, en dus in principe enkel verkocht wer<strong>de</strong>n<br />
aan wie toelating had om zo'n boeken te lezen. Er is geen<br />
voorbeeld bekend van enige botsing van Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>,<br />
hetzij als drukker-<strong>uit</strong>gever, hetzij al boekhan<strong>de</strong>laar met <strong>de</strong><br />
kerkelijke censuur.<br />
In 1787 trok Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> dui<strong>de</strong>lijk partij voor <strong>de</strong><br />
ambachten en steun<strong>de</strong> hij <strong>de</strong>ze in hun acties tegen <strong>de</strong> lokale overheid en in hun (voorwaar<strong>de</strong>lijke)<br />
trouw aan het keizerlijk gezag. In die zin kan hij vóór 1789 als "royalist", maar vooral als<br />
"traditionalist" bestempeld wor<strong>de</strong>n. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> Brabantse omwenteling was <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, zoals <strong>de</strong><br />
meesten, in een eerste fase <strong>de</strong> onafhankelijkheid genegen en zette hij er zich voor in. Ook zoals <strong>de</strong><br />
meesten was hij tegen eind 1790 sterk ontgoocheld en bekritiseer<strong>de</strong> hij o.m. <strong>de</strong> rol van <strong>de</strong><br />
geestelijkheid in <strong>de</strong> revolutie. Dat wil<strong>de</strong> evenwel niet zeggen dat hij anticlericaal was gewor<strong>de</strong>n, of dat<br />
hij Jacobijnse sympathieën had. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> eerste Oostenrijkse restauratie (vanaf januari 1791)<br />
roer<strong>de</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> zich niet. Hij behoor<strong>de</strong> niet tot <strong>de</strong> groep burgers, waaron<strong>de</strong>r heel wat ontvangers,<br />
die <strong>de</strong> tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> Brabantse Omwenteling verworven rechten, behou<strong>de</strong>n wil<strong>de</strong>n zien en hiervoor zelfs<br />
procedures inzetten.<br />
Josephs zonen die in Brugge woon<strong>de</strong>n, en die in <strong>de</strong> Brabantse Omwenteling hun va<strong>de</strong>r gevolgd<br />
had<strong>de</strong>n, pasten zich aan <strong>de</strong> tijdsomstandighe<strong>de</strong>n aan en beken<strong>de</strong>n zich als Frans- en revolutiegezind,<br />
zij het met enige voorzichtigheid. Men kan aannemen dat <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r, die toen al bejaard was,<br />
hoogstens even ver zou gegaan zijn, waarschijnlijk zelfs min<strong>de</strong>r ver. Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> kon daarom<br />
bezwaarlijk als Vonkist of <strong>de</strong>mocraat wor<strong>de</strong>n bestempeld, noch als Jacobijn of Frans-revolutiegezind –<br />
Hij overleed immers al in 1792 -, noch als keizersgezind - zeker niet tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> Brabantse<br />
Omwenteling.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 52
Na het overlij<strong>de</strong>n van Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> bleef zijn weduwe nog 16 jaar <strong>de</strong> drukkerij en boekhan<strong>de</strong>l<br />
ver<strong>de</strong>r <strong>uit</strong>baten. Ze werd hierbij geduren<strong>de</strong> enkele jaren bijgestaan, door haar zonen François, en<br />
Augustijn <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, evenals door haar dochter Félicité. De drukkerij bleef vooral actief in het leveren<br />
van overheidsdrukwerk, ook al moest ze dit vanaf 1796 <strong>de</strong>len met minstens drie an<strong>de</strong>re Brugse<br />
drukkers. Later zou<strong>de</strong>n François en Augustijn <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> hun eigen weg gaan in ambachtelijke<br />
functies. Bij <strong>de</strong> <strong>uit</strong>verkoop van <strong>de</strong> drukkerij en aan <strong>de</strong> hand van <strong>de</strong> aangifte van nalatenschap kan<br />
wor<strong>de</strong>n vastgesteld dat het fortuin eer<strong>de</strong>r beschei<strong>de</strong>n was en <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en zijn weduwe geen<br />
belangrijk roerend of onroerend patrimonium had<strong>de</strong>n bijeengebracht.<br />
Hoe verging het <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren?<br />
Joseph-Basile <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, die in zijn jeugd bij zijn va<strong>de</strong>r had gewerkt, verliet Brugge voorgoed ten<br />
omstreeks 1779 en verwierf in Parijs een reputatie als bibliograaf en bibliothecaris [zie ver<strong>de</strong>r]. Hij<br />
overleef<strong>de</strong> <strong>de</strong> revolutietijd niet zon<strong>de</strong>r problemen. Hij werd een belangrijk mecenas van <strong>de</strong> Brugse<br />
stadsbibliotheek en bleef ongehuwd.<br />
François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> die enkele jaren met zijn va<strong>de</strong>r en moe<strong>de</strong>r werkte, werd een gematigd maar<br />
overtuigd "jacobijn" en paste zich aan <strong>de</strong> opeenvolgen<strong>de</strong> regimes aan, zich steeds situerend bij <strong>de</strong><br />
"liberale" en "progressieve" ten<strong>de</strong>nsen. Zowel on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Franse regimes als in <strong>de</strong> Hollandse tijd<br />
vervul<strong>de</strong> hij behoorlijke maar geen eersterangsfuncties. Hij stierf kin<strong>de</strong>rloos [zie ver<strong>de</strong>r].<br />
Augustin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, die eveneens met zijn va<strong>de</strong>r en moe<strong>de</strong>r samenwerkte, was een overtuigd maar<br />
beschei<strong>de</strong>n "jacobijn" en vervul<strong>de</strong> <strong>de</strong> eervolle maar niet-prominente functie van griffier bij <strong>de</strong><br />
rechtbank van eerste aanleg. Hij behoor<strong>de</strong> tot <strong>de</strong> "liberale" en "voor<strong>uit</strong>streven<strong>de</strong>" burgerij, wat vooral<br />
in <strong>de</strong> Hollandse tijd tot <strong>uit</strong>ing kwam, o.m. door zijn activiteiten in het ka<strong>de</strong>r van het rijkson<strong>de</strong>rwijs en<br />
in <strong>de</strong> schoot van <strong>de</strong> Société Littéraire. Zijn ganse cultuur was dui<strong>de</strong>lijk op het Franse mo<strong>de</strong>l geschoeid.<br />
Zowel <strong>de</strong>ze cultuur als <strong>de</strong> politieke gerichtheid von<strong>de</strong>n navolging bij twee van <strong>de</strong> belangrijkste<br />
oprichters en organisatoren van het Belgisch koninkrijk, zijn zoon Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en zijn schoonzoon<br />
Paul Devaux [zie ver<strong>de</strong>r].<br />
De familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-Herregoudts te Brugge<br />
Anne-Marie Herregoudts werd geboren op 29 augustus 1685 in <strong>de</strong> parochie Sint-Gillis te Brugge als<br />
dochter van kunstschil<strong>de</strong>r Jean-Baptiste Herregoudts (Roermond +1646 - Brugge 1721) en van Anne-<br />
Pieternelle Timmermans (+1727). Kunstschil<strong>de</strong>r Herregoudts was zich na 1680 in Brugge komen<br />
vestigen, was me<strong>de</strong>stichter van <strong>de</strong> Brugse Kunstaca<strong>de</strong>mie en had naam gemaakt als schil<strong>de</strong>r van<br />
portretten en van religieuze en historische taferelen. Een broer van Anne-Marie, Jean-Baptiste-<br />
Hendrik, was in 1688 in Brugge geboren, werd "taelman", advocaat en klerk van <strong>de</strong> vierschaar.<br />
Anne-Marie Herregoudts was eer<strong>de</strong>r gehuwd, op 21 juli 1714, met <strong>de</strong> lakenhan<strong>de</strong>laar en lid van <strong>de</strong><br />
gil<strong>de</strong> van makelaars Antonius De Vonck. Dit huwelijk was van korte duur, gezien De Vonck overleed<br />
op 4 juni 1717. Uit dit eerste huwelijk had Anne-Marie één dochter, Marie-Anne De Vonck. Op 26<br />
januari 1723 was zij opnieuw getrouwd met <strong>de</strong> een en <strong>de</strong>rtigjarige lakenhan<strong>de</strong>laar Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
Joseph van <strong>Praet</strong> was geboren op 14 september 1691 te Brugge als zoon van <strong>de</strong> lakenhan<strong>de</strong>laars<br />
Corneel <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> (overle<strong>de</strong>n 26 augustus 1703) en Katrien <strong>Van</strong> Wynsberghe (overle<strong>de</strong>n 11 april<br />
1708). Het huwelijkscontract werd afgesloten voor notaris Donaas Malefason in Brugge. De aangiften<br />
van nalatenschap of "staten van goed" tonen aan dat zowel <strong>de</strong> familie De Vonck als <strong>de</strong> familie <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> een niet-onbelangrijke han<strong>de</strong>l dreven, waarbij heel wat import en export gebeur<strong>de</strong>. Ook het<br />
twee<strong>de</strong> huwelijk was van korte duur. Op 29 <strong>de</strong>cember 1724, vijf maan<strong>de</strong>n na <strong>de</strong> geboorte van hun<br />
enige zoon, overleed Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en werd hij in <strong>de</strong> Sint-Jacobskerk begraven "met een vollen<br />
dienst". De weduwe was bemid<strong>de</strong>ld. Zij had een huis in eigendom in <strong>de</strong> "Jacobinenstraat" (allicht <strong>de</strong><br />
huidige Predikherenstraat of Sint-Jacobsstraat) en <strong>de</strong> roeren<strong>de</strong> goe<strong>de</strong>ren, hoofdzakelijk winkelwaar,<br />
wer<strong>de</strong>n geschat op 4522 pon<strong>de</strong>n. Na aftrek van <strong>de</strong> kosten en lasten bleef er een batig saldo van 3230<br />
pon<strong>de</strong>n. Ver<strong>de</strong>r had ze ook nog, als enige erfgename, het belangrijk huis en pand in <strong>de</strong> Kuipersstraat<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 53
van haar moe<strong>de</strong>r te verwachten. Anne-Marie Herregoudts zette <strong>de</strong> han<strong>de</strong>l opnieuw alleen ver<strong>de</strong>r. Zij<br />
gaf ongetwijfeld een goe<strong>de</strong> opvoeding aan haar zoon, waarin ze werd bijgestaan door zijn voog<strong>de</strong>n<br />
Joseph-Ignace <strong>de</strong> la Tour en pastoor Louis Jacques De Vonck.<br />
Joseph-Ignace <strong>de</strong> la Tour, meestal Ignace genoemd, was makelaar en han<strong>de</strong>laar. In 1705 lid<br />
gewor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Kamer van Koophan<strong>de</strong>l werd hij er in 1718 lid van <strong>de</strong> Eed en in 1723 hoofdman. Hij<br />
was <strong>de</strong> dooppeter en naamgever van Joseph-Ignace <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> junior en werd in het huwelijkscontract<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-Herregoudts, waarbij hij als getuige optrad, vermeld als "cousin" van <strong>de</strong> brui<strong>de</strong>gom. Hij was<br />
ook getuige bij het kerkelijk huwelijk. Louis Jacques De Vonck, broer van <strong>de</strong> eerste man van Anne-<br />
Marie Herregoudts, was pastoor geweest in Klemskerke en werd in 1722 pastoor van <strong>de</strong> zilveren<br />
portie in <strong>de</strong> Brugse Onze Lieve Vrouwkerk, wat hij bleef tot aan zijn dood in 1741. Men mag<br />
aannemen dat Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> vanaf ongeveer 1745 zijn moe<strong>de</strong>r in <strong>de</strong> han<strong>de</strong>l bijstond : hij was toen<br />
21. De han<strong>de</strong>l was gevestigd in <strong>de</strong> Kuipersstraat.<br />
Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd in 1746 lid van <strong>de</strong> Kamer van Koophan<strong>de</strong>l en van 1754 tot 1760 was hij lid van<br />
<strong>de</strong> Eed, waarna hij waarschijnlijk <strong>de</strong> Kamer verliet of althans niet meer actief was. Op 11 februari<br />
1749 overleed Marie-Anne Herregoudts en zette <strong>de</strong> zoon <strong>de</strong> han<strong>de</strong>l ver<strong>de</strong>r. Het jaar daarop, <strong>de</strong><br />
negen<strong>de</strong> juli 1750, trad Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in <strong>de</strong> Sint-Jacobskerk in het huwelijk met <strong>de</strong> één jaar<br />
jongere Marie-Anne Hergosse, geboren in Amiens op 29 september 1725, dochter van <strong>de</strong> han<strong>de</strong>laar<br />
en consul Charles Hergosse en van Anne Laurel. Dat <strong>de</strong> echtgenote <strong>uit</strong> Amiens kwam, kan op het<br />
eerste zicht verwon<strong>de</strong>ring wekken. Er waren familieban<strong>de</strong>n. De 17 e eeuwse schil<strong>de</strong>r David<br />
Herregoudts (Mechelen 1603 - Roermond 1663) had drie en wellicht vier zonen-kunstschil<strong>de</strong>rs:<br />
Hendrik (Mechelen 1633 - Antwerpen 1704), <strong>de</strong> Brugse schil<strong>de</strong>r Jan-Baptist (Roermond 1646 - Brugge<br />
1721), waarschijnlijk Maximiliaan en tenslotte Willem (+1640 - Amiens 1711), wiens naam verfranst<br />
werd in Hergosse, nadat hij zich in 1663 in Amiens was gaan vestigen en er in 1665 was getrouwd<br />
met Jeanne Dupontroue. Zij had<strong>de</strong>n zes kin<strong>de</strong>ren waaron<strong>de</strong>r Charles (Amiens 1670-1726) die huw<strong>de</strong><br />
met Ma<strong>de</strong>laine Lemaire. Die had<strong>de</strong>n op hun beurt een zoon Charles (Amiens 1697-1754) die huw<strong>de</strong><br />
met Marie-Anne Laurel, bij wie hij acht kin<strong>de</strong>ren had, waaron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> echtgenote van Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
Marie-Anne Hergosse en Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> waren dus achterneven.<br />
Het echtpaar <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-Hergosse kreeg negen kin<strong>de</strong>ren. Vier stierven jong : Félicité (21 september<br />
1752 - 7 maart 1753), Johannes (19 juni 1758 - 21 juni 1758), Augustinus Jacobus (14 januari 1766 -<br />
16 september 1766) en Henrica (geboren en gestorven op 28 october 1766). Twee dochters bleven in<br />
leven. Marie-Anne <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was het oudste kind, geboren op 16 april 1751. Zij huw<strong>de</strong> met Augustin<br />
Tresca die overleed in Rijsel. Zelf stierf ze in <strong>de</strong> Sint-Walburgastraat in Brugge op 8 <strong>de</strong>cember 1827.<br />
Zij werd niet op het Brugs kerkhof begraven. Haar zuster Félicité-Thérèse werd geboren op 16<br />
<strong>de</strong>cember 1755, bleef ongehuwd en inwonend bij haar ou<strong>de</strong>rs. Na hun dood woon<strong>de</strong> ze Steenstraat<br />
D20-8 waar ze op 31 augustus 1827 overleed. Ze werd op het Brugs kerkhof begraven na een dienst<br />
van twee<strong>de</strong> klas in <strong>de</strong> Sint-Salvatorkerk. Op <strong>de</strong> drie zoons, Joseph-Basile (°1754), François (°1759) en<br />
Augustinus (°1770) komen we ver<strong>de</strong>r terug.<br />
Naast le<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> familie Hergosse, <strong>de</strong>ed Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> herhaal<strong>de</strong>lijk beroep op collega's en<br />
vrien<strong>de</strong>n om als peter voor zijn kin<strong>de</strong>ren op te tre<strong>de</strong>n, wat ons enig inzicht geeft in zijn vrien<strong>de</strong>nkring.<br />
We vin<strong>de</strong>n Basilius Bertyn en Hendrik Buquoy, die samen met <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in 1746 tot <strong>de</strong> oprichters<br />
behoor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> "Confrerie van het Concert". Ook <strong>de</strong> peters Johannes Hermans, Johannes <strong>Van</strong><br />
Iseghem en Franciscus <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Kerckhove waren lid van <strong>de</strong>ze Brugse muziekvereniging. Toetreding<br />
tot het "Concert" beteken<strong>de</strong> dat men een muziekinstrument bespeel<strong>de</strong> of kon zingen. Drie on<strong>de</strong>r hen<br />
(Buquoy, Hermans en <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Kerckhove) waren ook <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>s gezellen in <strong>de</strong> Sint Jorisgil<strong>de</strong>,<br />
Oudhof en Jonghof. <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Kerckhove en <strong>Van</strong> Iseghem ontmoette hij ook in <strong>de</strong> Kamer van<br />
Koophan<strong>de</strong>l. Bertyn was wijnhan<strong>de</strong>laar in <strong>de</strong> Kuipersstraat, Hermans "contre-essayeur van hare<br />
Majesteits' munte", drie waren textielhan<strong>de</strong>laars, en van <strong>de</strong> ontvangerszoon Buquoy von<strong>de</strong>n we het<br />
beroep niet terug.<br />
Op het ogenblik dat Joseph <strong>de</strong> overstap maakte van <strong>de</strong> lakenhan<strong>de</strong>l naar <strong>de</strong> boekhan<strong>de</strong>l, had hij vier<br />
kin<strong>de</strong>ren ten laste die toen respectievelijk elf, acht, zeven en drie jaar oud waren. Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 54
was een bezige bij. Professioneel was hij actief in <strong>de</strong> Kamer van Koophan<strong>de</strong>l als lakenhan<strong>de</strong>laar en in<br />
het librariërsgild als drukker-<strong>uit</strong>gever. In 1746 was hij me<strong>de</strong>stichter van <strong>de</strong> muziekvereniging<br />
"Confrerie van het Concert", zetel<strong>de</strong> onafgebroken in het bestuur en was vanaf 1777 tot aan zijn dood<br />
in 1792 <strong>de</strong> penningmeester. In 1755 werd hij lid van het genootschap van <strong>de</strong> Brugse Kunstaca<strong>de</strong>mie,<br />
waarvan zijn grootva<strong>de</strong>r J.B. Herregoudts <strong>de</strong>stijds één van <strong>de</strong> stichters was. In 1775, ter gelegenheid<br />
van een grondige reorganisatie werd hij assessor of bestuurslid en in 1778 werd hij tresorier, wat hij<br />
eveneens tot aan zijn dood bleef. Ver<strong>de</strong>r was Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> vanaf 1760 tot aan zijn dood<br />
ontvanger van het ambacht en <strong>de</strong> heerlijkheid van Sijsele, van <strong>de</strong> kerk en <strong>de</strong> parochie van Beernem,<br />
van het Ambacht en <strong>de</strong> Heerlijkheid Nieuwen en <strong>de</strong> Heerlijkheid Walschen in Beernem. <strong>Van</strong>af 1769<br />
werd <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> ook baljuw van <strong>de</strong> heerlijkheid Tillegem en bleef dit tot in 1786 of 1787.<br />
In 1749 werd hij lid van <strong>de</strong> Sint-Jorisgil<strong>de</strong> en speel<strong>de</strong> er vele jaren een bijzon<strong>de</strong>r actieve rol. Hij<br />
behoor<strong>de</strong> ook tot <strong>de</strong> Sint-Jorisgil<strong>de</strong> Jonghof (1749), tot <strong>de</strong> Sint-Sebastiaansgil<strong>de</strong> van Sint-Kruis (1752)<br />
en tot <strong>de</strong> Sint-Sebastiaansgil<strong>de</strong> in <strong>de</strong> Carmersstraat (1774). Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was 25 jaar en nog<br />
vrijgezel toen hij lid van <strong>de</strong> Sint-Jorisgil<strong>de</strong> van kruisboogschutters werd. Voor sommigen was dit<br />
lidmaatschap alleen maar een sociale verplichting die hun niet aanzette tot <strong>de</strong>elname aan <strong>de</strong><br />
activiteiten. Voor Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> lag dit an<strong>de</strong>rs: hij werd één van <strong>de</strong> meest actieve le<strong>de</strong>n. Lid<br />
gewor<strong>de</strong>n in 1749 was hij er net op tijd bij om <strong>de</strong> heropleving van <strong>de</strong> gil<strong>de</strong> mee te maken. In 1750-51<br />
wer<strong>de</strong>n 125 nieuwe le<strong>de</strong>n ingeschreven. Dit was evenveel als men in <strong>de</strong> <strong>de</strong>rtig voorafgaan<strong>de</strong> jaren<br />
had lid gemaakt. Het is niet overmoedig te veron<strong>de</strong>rstellen dat <strong>de</strong> actieve <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in <strong>de</strong>ze<br />
heropleving mee <strong>de</strong> hand had. <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd een actieve schutter en nam meestal <strong>de</strong>el aan <strong>de</strong><br />
verplaatsingen naar an<strong>de</strong>re schuttersverenigingen. Weldra werd hij hofmeester of "regisseur" en,<br />
zoals bekend, nam hij zijn taak zodanig ter harte dat hij een <strong>uit</strong>gebrei<strong>de</strong> studie over <strong>de</strong> gil<strong>de</strong> opstel<strong>de</strong><br />
die hij in 1786 publiceer<strong>de</strong>. Bij die gelegenheid kon hij vaststellen dat zijn va<strong>de</strong>r Joseph lid werd in<br />
1709 en zijn grootva<strong>de</strong>r Cornelius in 1674. Hij bracht ook nieuwe le<strong>de</strong>n aan. In 1750 waren dat o.m.<br />
zijn jonge vrouw, haar moe<strong>de</strong>r en haar zuster. Vier van zijn vijf kin<strong>de</strong>ren wer<strong>de</strong>n lid : Joseph en<br />
François in 1772, Augustinus in 1781 en Félicité in 1782. Het valt op dat Joseph, François en<br />
Augustinus respectievelijk amper 18, 13 en 11 jaar waren toen ze lid wer<strong>de</strong>n. Vooral voor <strong>de</strong> twee<br />
laatsten was dit <strong>uit</strong>zon<strong>de</strong>rlijk jong. In <strong>de</strong> verslagen werd va<strong>de</strong>r vermeld als "<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>de</strong>n ou<strong>de</strong>n",<br />
François als "<strong>de</strong>n jongen" en Augustinus als "<strong>de</strong>n jongsten". Joseph-Basile werd nauwelijks vermeld,<br />
aangezien hij al in 1779 Brugge had verlaten om in Parijs te gaan werken.<br />
Va<strong>de</strong>r schakel<strong>de</strong> <strong>de</strong> zonen in voor bestuurstaken. François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd bestuurslid en "zorger",<br />
terwijl Augustinus in 1786 vermeld staat als "Alpheris" of vaan<strong>de</strong>ldrager. Ook bij latere gelegenhe<strong>de</strong>n<br />
wer<strong>de</strong>n Franse familiele<strong>de</strong>n en relaties tot lidmaatschap bewogen. In 1784 wer<strong>de</strong>n zijn schoonbroer<br />
Stephanus Hergosse en Pierre-Antoine Dincourt, bei<strong>de</strong>n <strong>uit</strong> Amiens, en Anselme Descandain,<br />
fabrieksmeester van <strong>de</strong> Sint-Bertinusabdij in Saint-Omer lid gemaakt. Hetzelf<strong>de</strong> gebeur<strong>de</strong> met Jean-<br />
Jacques <strong>de</strong> Bure, één van <strong>de</strong> telgen <strong>uit</strong> <strong>de</strong> Parijse librariërsfamilie waar Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> sr. en jr. in<br />
nauw contact mee ston<strong>de</strong>n. Jean-Jacques was <strong>de</strong> zoon van Guillaume <strong>de</strong> Bure (1734-1820), <strong>de</strong><br />
leermeester van Joseph jr. Bei<strong>de</strong>n zou<strong>de</strong>n nog vele jaren samenwerken in het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong><br />
Bibliothèque Royale, later Bibliothèque Nationale. In 1787 maakte <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> ook nog Adrien en Marie-<br />
Fidèle Galand <strong>uit</strong> Amiens tot lid.<br />
De overstap door <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in 1762 van <strong>de</strong> lakenhan<strong>de</strong>l naar <strong>de</strong> boekhan<strong>de</strong>l en drukkerij, was<br />
omstre<strong>de</strong>n. De motivatie die <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> hiervoor zelf opgaf was dat <strong>de</strong> lakenhan<strong>de</strong>l in Brugge<br />
stelselmatig achter<strong>uit</strong> ging en hem geen gunstige perspectieven bood. De gil<strong>de</strong> van <strong>de</strong> librariërs<br />
geloof<strong>de</strong> het alvast niet. Ze schreef immers dat <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> welvarend was en in staat om zijn gezin<br />
voortreffelijk te on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n. Met zijn ruime financiële mid<strong>de</strong>len zou hij <strong>de</strong> gevestig<strong>de</strong> librariërs<br />
doodconcurreren, zo vrees<strong>de</strong>n zij. Raadsheer Diericx schreef in zijn verslag dat <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> "très<br />
commo<strong>de</strong> en ses affaires" was. Ook raadslid <strong>de</strong> Wavrans die verslag moest <strong>uit</strong>brengen voor <strong>de</strong><br />
Geheime Raad benadrukte dat <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> over voldoen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len beschikte ("<strong>de</strong>s fonds assez<br />
considérables") om succesvol een drukkerij <strong>uit</strong> te bouwen. De raadsheren in Brussel waren dui<strong>de</strong>lijk<br />
niet erg te beïnvloe<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> argumenten die over en weer wer<strong>de</strong>n gebruikt. Zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong>rhalve <strong>de</strong><br />
re<strong>de</strong>n door <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> opgegeven helemaal als een drogre<strong>de</strong>n af te doen, mag men toch eer<strong>de</strong>r<br />
veron<strong>de</strong>rstellen dat <strong>de</strong> doorslaggeven<strong>de</strong> re<strong>de</strong>n was dat hij van zijn hobby zijn beroep wou maken.<br />
Diericx schreef immers over <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> "qu'il a une parfaite connaissance <strong>de</strong>s livres et qu'il s'en est fait<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 55
une étu<strong>de</strong> particulière". Het argument van <strong>de</strong> librariërs hield an<strong>de</strong>rzijds geen steek. Na <strong>de</strong> komst van<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> verdween er niemand. Er kwam zelfs twee jaar later met Cornelius De Moor nog een<br />
actieve drukker-<strong>uit</strong>gever bij. De argumentatie over het dood-concurreren moest dus met een korrel<br />
zout genomen wor<strong>de</strong>n, wat men in Brussel ook dui<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong>ed.<br />
1739 – Het domein Boeckenborg van <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> (Merksem)<br />
Het domein Boeckenborg aan <strong>de</strong> Bredabaan te<br />
Merksem was in het bezit van <strong>de</strong> familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
sinds 1739. Het eerste “huys van plaisantie” werd<br />
in 1561 door Vincent De Smit, koopman <strong>uit</strong><br />
Antwerpen, gebouwd. Die gaf het <strong>de</strong> naam<br />
“Ooievaarsnest”. In 1612 werd het gekocht door<br />
Robrecht <strong>Van</strong> Eeckeren, waardoor het in <strong>de</strong> 17 e<br />
eeuw meestal als Hof van Eeckeren werd benoemd.<br />
Na <strong>de</strong> aankoop in 1739 door <strong>de</strong> familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>,<br />
noem<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Merksemnaren het “Het Hof van <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong>”, maar <strong>de</strong> eigenaars noem<strong>de</strong>n het zelf<br />
Bouckenborg.<br />
Het huidige kasteel werd gebouwd in 1810 door <strong>de</strong><br />
weduwe en <strong>de</strong> zonen van Joseph Antoine <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong>, overle<strong>de</strong>n in 1808. Het ging niet zomaar om<br />
een kasteel, maar om een “hof van plaisantie”, een<br />
b<strong>uit</strong>enverblijf. In <strong>de</strong> 18 e eeuw wer<strong>de</strong>n tal van<br />
<strong>de</strong>rgelijke b<strong>uit</strong>enplaatsen gebouwd. In 1894 werd<br />
een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>n, gelegen aan <strong>de</strong><br />
Bredabaan, verkocht aan <strong>de</strong> gemeente Merksem,<br />
om er <strong>de</strong> parochiekerk van Sint-Fransicus te bouwen. Op het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> 19 e eeuw woon<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> niet meer op <strong>de</strong> Boeckenborg. Zij verhuur<strong>de</strong>n het aan an<strong>de</strong>re families, tot zij op 3<br />
april 1902 het kasteel en <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>n verkochten aan Emile Frans Beuckeleers-Donche. Deze laatste<br />
woon<strong>de</strong> niet meteen op Boeckenborg, maar verbleef in het “Klein Hofke van Merksem”. Boeckenborg<br />
werd verhuurd tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> zomermaan<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> families <strong>Van</strong> Strijdonkc-<strong>Van</strong> Abbeele <strong>uit</strong> Antwerpen.<br />
Pas in 1910 betrok het gezin Beuckeleers-Donche Boeckenborg, en kreeg het domein <strong>de</strong> bijnaam “Hof<br />
van Beuckeleers”. Vooraf had Emile Beuckeleers een mo<strong>de</strong>rnisering van het interieur van <strong>de</strong> woning<br />
laten <strong>uit</strong>voeren, en wer<strong>de</strong>n electriciteit en verwarming aangelegd. Ook <strong>de</strong> twee stalgebouwen wer<strong>de</strong>n<br />
opgeknapt tot twee woningen, één voor <strong>de</strong> landbouwer die <strong>de</strong> vel<strong>de</strong>n en het vee beheer<strong>de</strong>, en één<br />
voor <strong>de</strong> boswachter die tevens zijn chauffeur was.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 56
1741 - Het ongelukkige lief<strong>de</strong>sleven van Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
(Antwerpen/Lier)<br />
(groen).<br />
Marie Cornelia <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was verliefd op Karel Wuchtens junior,<br />
en bei<strong>de</strong>n stuur<strong>de</strong>n aan op een huwelijk. Dat was echter zon<strong>de</strong>r<br />
Maria's va<strong>de</strong>r Baltazar gerekend. Die verzette zich blijkens een<br />
notitie in een kerkboek op 9 oktober 1741 tegen het huwelijk van<br />
zijn dochter.<br />
Afbeeldingen: links het familiewapen <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> te Antwerpen in <strong>de</strong> 18e eeuw.<br />
Het wapenschild bevatte drie klaverbla<strong>de</strong>n van sinopel. Afbeelding 2: merk <strong>de</strong><br />
overeenkomsten in <strong>de</strong> vormgeving tussen het 18e eeuwse Antwerpse wapen en<br />
dit 17e eeuwse familiewapen van <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>uit</strong> Vlaan<strong>de</strong>ren, eveneens <strong>uit</strong>gevoerd<br />
op een zilveren achtergrond, met (niet na<strong>de</strong>r te dui<strong>de</strong>n) bla<strong>de</strong>ren van sinopel<br />
Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was opgevoed bij haar va<strong>de</strong>rs grootmoe<strong>de</strong>r, maar haar va<strong>de</strong>r<br />
keer<strong>de</strong> terug <strong>uit</strong> Spanje. Toen Balthazar terugkeer<strong>de</strong>, trok <strong>de</strong> grootmoe<strong>de</strong>r naar het<br />
klooster te Luïthagen.<br />
Marie trok zich terug in het klooster Sion te Lier, “waer sij geirne sou<strong>de</strong> blijven tamquam in loco<br />
securo et asyli”. Zij vroeg er te mogen blijven, want vrees<strong>de</strong> met geweld te wor<strong>de</strong>n weggehaald. Dit<br />
asiel werd haar toegestaan op 23 oktober 1741.<br />
De Antwerpse familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was gerehabiliteerd in <strong>de</strong> a<strong>de</strong>l op 19 mei 1734, en opgenomen in <strong>de</strong><br />
rid<strong>de</strong>rstand op 6 september 1822.<br />
Marie Cornelius <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, dochter van Balthazar <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, werd ook vermeld op 25 september 1744<br />
als gehuw<strong>de</strong> vrouw die wil<strong>de</strong> schei<strong>de</strong>n, en als sekwesterplaats het klooster van <strong>de</strong> Bonifanten koos te<br />
Antwerpen.<br />
1767 - <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>s verkopen eigendommen te Buggenhout en vestigen zich<br />
aan <strong>de</strong> 'Brabante' oevers van <strong>de</strong> Schel<strong>de</strong><br />
Op 26 september 1763 meld<strong>de</strong> notaris Aerts te Puurs dat Philip <strong>de</strong> Keersmaker, gehuwd met Angelina<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, borg stond voor Mattijs De Roeck. De laatste woon<strong>de</strong> te Lon<strong>de</strong>rzeel en huur<strong>de</strong> een<br />
hofste<strong>de</strong> in <strong>de</strong> Meervon<strong>de</strong>l. Hij was een schoonbroer van het koppel De Keersmaker-<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
Angelina was verwant met Francis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Katelijne <strong>Van</strong> Nijen <strong>uit</strong> Puurs, wiens testament werd<br />
opgemaakt bij <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> notaris Aerts op 26 oktober 1743. Ook Jaak De Maeyer en zijn echtgenote<br />
Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> van Liezele, lieten een testament opmaken bij notaris Aerts te Puurs, op 21 juni 1765.<br />
Jaak was op dat moment "onpasselijk".<br />
Op 7 februari 1767 verkochten <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> weduwe Katrien <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, weduwe van Pieter <strong>Van</strong><br />
Der Veken(s), een huis in <strong>de</strong> Beukestraat te Buggenhout aan Frans Boyckens en Anna-Theresia <strong>Van</strong><br />
Dijck. Katrien was vermoe<strong>de</strong>lijk een dochter van <strong>de</strong> hoger vermel<strong>de</strong> Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> die boer<strong>de</strong> in <strong>de</strong><br />
Beukestraat in <strong>de</strong> hoek “<strong>de</strong> kou<strong>de</strong>n haard”.<br />
Op 16 juli 1777 vermeld<strong>de</strong> notaris Aerts <strong>de</strong> verkoop van gron<strong>de</strong>n te Buggenhout door Jan-Antoon <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong>. Nog op 1 oktober 1777 verkocht Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, woonachtig te Ruisbroek, grond <strong>uit</strong> <strong>de</strong><br />
nalatenschap Willem De Bruijn - Ardiers. Het ging om <strong>de</strong>els <strong>uit</strong>getorfd bos en een wei<strong>de</strong> aan <strong>de</strong><br />
Bempstraat, grenzend aan Liezele en Ruisbroek, dat zijn echtgenote in 1733 had verkregen van haar<br />
ou<strong>de</strong>rs Corneel Ardiers en Marie Magnus.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 57
Op 28 november 1777 werd Gielis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> vermeld, gehuwd met Joanna Katrien <strong>Van</strong> Camp, een<br />
dochter van Corneel <strong>Van</strong> Camp en Joanna Tersago, toen die land verkochten aan <strong>de</strong> Moorhei<strong>de</strong> te<br />
Puurs. Het stuk land heette "Verbran<strong>de</strong>n Bosch" en <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs <strong>Van</strong> Camp had<strong>de</strong>n het oorspronkelijk<br />
gekocht van <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren van Gielis Maes en Jeanne Janssens.<br />
Op 20 augustus 1778 vermeld notaris Aerts dat Frans Verbesselt en zijn echtgenote Annemarie <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> te Puurs 800 gul<strong>de</strong>n ontvangen van Jan De Bleser en diens echtgenote Anna <strong>Van</strong> Der Goten.<br />
Op 30 april 1784 ontvingen Jan Baptist <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en zijn echtgenote Joanna Sollie te Ruisbroek van<br />
Amand <strong>Van</strong> Acoleyen, woonachtig te Puurs, verbind land op Raepsveld in Sauvegar<strong>de</strong>, alsook een<br />
gemet grenzend aan <strong>de</strong> Mechelse voetweg, <strong>de</strong> Sint-Catharinakapel en <strong>de</strong> Hoogstraat, <strong>uit</strong> een verkoop<br />
van Vervrangen-Bervoets te Antwerpen.<br />
De verschillen<strong>de</strong> meldingen dui<strong>de</strong>n er op dat afstammelingen <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong> zich vestig<strong>de</strong>n<br />
aan <strong>de</strong> 'Brabantse' oevers van <strong>de</strong> Schel<strong>de</strong>, en eigendommen verkochten in <strong>de</strong> 'Vlaamse' enclave<br />
Buggenhout.<br />
1772 – François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, lid van <strong>de</strong> Sint-Jorisgil<strong>de</strong> te Brugge<br />
François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 16 juni 1759 als zoon van <strong>de</strong> Brugse drukker Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
Hij werkte in het ou<strong>de</strong>rlijk bedrijf en doorliep daarna een niet onaardige politieke en ambtelijke<br />
loopbaan. In 1772, pas 13 jaar, werd hij lid van <strong>de</strong> Sint-Jorisgil<strong>de</strong>. In 1778 kwam daar het<br />
lidmaatschap bij van <strong>de</strong> Sint-Sebastiaansgil<strong>de</strong> en van <strong>de</strong> gil<strong>de</strong> op Sint-Kruis. In 1783 trok hij met<br />
gil<strong>de</strong>broe<strong>de</strong>rs, on<strong>de</strong>r wie zijn va<strong>de</strong>r en zijn jongste broer, met <strong>de</strong> Sint-Jorisgil<strong>de</strong> naar Aalst voor een<br />
schuttersfeest, in 1783 naar Kortrijk, in 1785 weer naar Aalst, terwijl hij in 1784 op <strong>de</strong><br />
schuttersfeesten in <strong>de</strong> eigen gil<strong>de</strong> aanwezig was. In 1786 werd hij "zorger" in <strong>de</strong> Sint-Jorisgil<strong>de</strong> en in<br />
1788 confrater van <strong>de</strong> Kunstaca<strong>de</strong>mie.<br />
In 1781 werd hij lid van <strong>de</strong> Kamer van Koophan<strong>de</strong>l. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> vanaf 1787 tot en met <strong>de</strong><br />
Brabantse Omwenteling, weten we dat hij in 1790 werd ingelijfd in <strong>de</strong> pelotons georganiseerd door <strong>de</strong><br />
Sint-Jorisgil<strong>de</strong>. Hij moet dus <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> eer<strong>de</strong>r patriottische lijn als zijn va<strong>de</strong>r gevolgd hebben en mee<br />
ingestaan hebben voor het handhaven van <strong>de</strong> openbare or<strong>de</strong>. Hoogstwaarschijnlijk behoor<strong>de</strong> hij tot<br />
het hon<strong>de</strong>rdtal vrijwilligers on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Sint-Joris en Sint-Sebastiaansgil<strong>de</strong>n die op 26<br />
november 1790 naar Brabant trokken in een laatste wanhopige poging om <strong>de</strong> Oostenrijkers tegen te<br />
hou<strong>de</strong>n. Begin <strong>de</strong>cember waren <strong>de</strong> meeste van die vrijwilligers al terug in Brugge. Bij <strong>de</strong> terugkeer<br />
van <strong>de</strong> Oostenrijkers te Brugge, was François er niet bij. Hij keer<strong>de</strong> blijkbaar pas later terug. Op 11<br />
november 1792 werd hij er voorgedragen als lid te wor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Société Littéraire, op <strong>de</strong> dag dat <strong>de</strong><br />
Fransen <strong>de</strong> stad Brugge innamen en in hun kielzog een aantal naar Frankrijk gevluchten, opnieuw in<br />
Brugge aankwamen. De Société Littéraire had zich in 1791 en 1792 opengesteld voor jonge<br />
Bruggelingen die dui<strong>de</strong>lijk tot <strong>de</strong> Fransgezin<strong>de</strong> partij behoor<strong>de</strong>n. Hij was dui<strong>de</strong>lijk in <strong>de</strong> ban gekomen<br />
van <strong>de</strong> Franse revolutionaire i<strong>de</strong>eën. Ein<strong>de</strong> 1792 trad François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> op <strong>de</strong> voorgrond. Hij werd lid<br />
van het Genootschap <strong>de</strong>r Vrien<strong>de</strong>n van Eendragt, Vrijheijd en Gelijkheijd on<strong>de</strong>r het nummer 48 en<br />
nam actief aan <strong>de</strong> "esbattementen" <strong>de</strong>el. Zo was hij o.m. op 1 <strong>de</strong>cember 1792 één van <strong>de</strong> vier<br />
on<strong>de</strong>rtekenaars van een enthousiaste brief gericht aan <strong>de</strong> Parijse Club <strong>de</strong>s Jacobins.<br />
Het eerste vlugschrift dat door <strong>de</strong> pas aangekomen Franse commissarissen op 11 november werd<br />
<strong>uit</strong>ge<strong>de</strong>eld, werd bij zijn moe<strong>de</strong>r,<strong>de</strong> weduwe <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> gedrukt. Op 13 november kwamen <strong>uit</strong> <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
persen nog an<strong>de</strong>re drukwerken : een proclamatie van generaal Dumouriez en één van het "comité<br />
révolutionaire" van Malou-Riga. Er volg<strong>de</strong>n er nog.<br />
Heel kortstondig werd <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> tot "commissaris" van het Brugse Vrije aangesteld op 31 januari<br />
1793, wat tot gevolg had dat hij in maart, samen met enkele van zijn collega's door <strong>de</strong> Fransen, bij<br />
hun aftocht, werd meegevoerd als gijzelaar, omdat <strong>de</strong> opgeleg<strong>de</strong> oorlogsbelastingen niet waren<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 58
etaald. Na enkele dagen kon hij ontsnappen. In tegenstelling tot zijn vrien<strong>de</strong>n Valentin Jacoby, <strong>de</strong><br />
<strong>Van</strong> Hueles en an<strong>de</strong>ren hield <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> zich waarschijnlijk kalm tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> laatste Oostenrijkse perio<strong>de</strong><br />
(1793-94). Hij werd alvast niet vermeld bij <strong>de</strong> gevluchte of in het oog te hou<strong>de</strong>n"clubisten". Het feit<br />
dat <strong>de</strong> drukkerij weer gewoon werkte voor <strong>de</strong> besturen van Brugge en het Brugse Vrije, opnieuw<br />
bevolkt door trouwe Oostenrijkse ambtse<strong>de</strong>llie<strong>de</strong>n, was hieraan wellicht niet vreemd. <strong>Van</strong>af juni 1794<br />
wer<strong>de</strong>n onze gewesten <strong>de</strong>finitief bij Frankrijk geannexeerd en open<strong>de</strong>n zich nieuwe perspectieven<br />
voor Frans- en revolutiegezin<strong>de</strong> Bruggelingen.<br />
Toen op 22 januari 1795 <strong>de</strong> eerste municipaliteit van Brugge en het Vrije werd aangesteld, behoor<strong>de</strong><br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> niet tot <strong>de</strong> <strong>de</strong>rtig <strong>uit</strong>verkorenen, in tegenstelling tot een aantal an<strong>de</strong>re vroegere "clubisten".<br />
Maar toen op 9 maart 1796 een nieuw en heel wat beperkter bestuur werd aangesteld was François<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> één van <strong>de</strong> zeven nieuwe bestuur<strong>de</strong>rs, vermeld als "libraire". In dit nieuw bestuur bevond<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> zich met enkele van <strong>de</strong> meest hevige pro-Franse Bruggelingen, waaron<strong>de</strong>r François<br />
Gou<strong>de</strong>seune, Jean-Baptiste Goddyn senior, Jacques Hertebout en schil<strong>de</strong>r Pieter Goddyn. Dit bestuur<br />
bleef aan tot in mei 1797. Het werd toen vervangen door een in maart verkozen bestuur, dat <strong>uit</strong><br />
traditionele en conservatieve notabelen bestond. In november 1797 werd dit al te gematigd bevon<strong>de</strong>n<br />
bestuur afgezet en vervangen door enkele militante revolutionairen. Op 20 april 1798 werd wéér een<br />
nieuw, ditmaal lichtjes gematig<strong>de</strong>r bestuur aangesteld, en hiervan maakte François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> opnieuw<br />
<strong>de</strong>el <strong>uit</strong>. Op 14 <strong>de</strong>cember 1799 werd hij zelfs voorzitter van <strong>de</strong> Brugse municipaliteit en bleef dit tot<br />
augustus 1800, wanneer opnieuw een nieuwe gemeenteraad werd aangesteld.<br />
On<strong>de</strong>rtussen was François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> aan een carrière in het <strong>de</strong>partement van <strong>de</strong> Leie begonnen. Ook<br />
hier had het Directoire, na <strong>de</strong> staatsgreep van 4 september 1797, <strong>de</strong> gematig<strong>de</strong> le<strong>de</strong>n van <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>partementale raad afgezet en ze vervangen door meer betrouwbare revolutiegezin<strong>de</strong>n. De<br />
regeringscommissaris en vier van <strong>de</strong> vijf le<strong>de</strong>n waren Fransen met als enige autochtoon François <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong>, wat aantoon<strong>de</strong> hoezeer hij zich als een Fransgezin<strong>de</strong> had laten kennnen. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> meest<br />
hevige revolutiejaren - <strong>de</strong> zogenaam<strong>de</strong> Beloken Tijd - vervul<strong>de</strong> François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> een bestuursrol,<br />
zowel in het stadsbestuur als in het <strong>de</strong>partementaal bestuur. Hij had ongetwijfeld mee <strong>de</strong> hand in <strong>de</strong><br />
extreme <strong>uit</strong>wassen van het Directoire : <strong>de</strong> kerkvervolging, <strong>de</strong> verkoop van nationale goe<strong>de</strong>ren, <strong>de</strong><br />
invoering van <strong>de</strong> conscriptie. De <strong>uit</strong> vijf le<strong>de</strong>n bestaan<strong>de</strong> prefectorale raad was een voorafbeelding van<br />
wat later <strong>de</strong> bestendige <strong>de</strong>putatie zou wor<strong>de</strong>n. <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> stond mee aan het hoofd van <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>partementale administratie (volgens beurtrol waren <strong>de</strong> vijf le<strong>de</strong>n voor drie maan<strong>de</strong>n voorzitter) en<br />
had mee <strong>de</strong> voogdij over alle on<strong>de</strong>rgeschikte besturen. Hij bleef <strong>de</strong>ze funktie - als enige van <strong>de</strong> in<br />
1797 benoem<strong>de</strong> raad - <strong>uit</strong>oefenen tot op het ein<strong>de</strong> van het Frans keizerrijk in 1815.<br />
Dat hij een "overlever" was werd nog dui<strong>de</strong>lijker toen hij bij <strong>de</strong> overstap naar het Verenigd Koninkrijk<br />
<strong>de</strong>r Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>n zijn funktie behield en als "primus inter pares" zitting nam in het College <strong>de</strong>r<br />
inten<strong>de</strong>ntie, <strong>de</strong> opvolger van <strong>de</strong> prefectorale raad. Hij bleef <strong>de</strong>ze funktie <strong>uit</strong>oefenen tot aan <strong>de</strong><br />
omvorming tot College <strong>de</strong>r ge<strong>de</strong>puteer<strong>de</strong> staten in juli 1816. Een <strong>de</strong>likaat moment stel<strong>de</strong> zich op 14<br />
augustus 1815 toen <strong>de</strong> nieuwe grondwet moest wor<strong>de</strong>n goedkeurd. Voor <strong>de</strong> traditionalistische<br />
notabelen was er geen twijfel : die "protestantse" grondwet kon niet door <strong>de</strong> beugel. Hetzelf<strong>de</strong><br />
von<strong>de</strong>n <strong>de</strong> meeste progressieven en liberalen, weze het dan om net tegengestel<strong>de</strong> re<strong>de</strong>nen. Zij<br />
achtten die grondwet te conservatief en onvoldoen<strong>de</strong> <strong>de</strong> fundamentele vrijhe<strong>de</strong>n verzekerend.<br />
François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> behoor<strong>de</strong> dui<strong>de</strong>lijk tot <strong>de</strong> liberale Brugse notabelen, maar net als drie an<strong>de</strong>ren<br />
on<strong>de</strong>r hen vond hij dat, alles wel beschouwd die nieuwe grondwet meer positieve dan negatieve<br />
elementen bevatte, en stem<strong>de</strong> dus voor.<br />
Na <strong>de</strong> hervorming tot "ge<strong>de</strong>puteer<strong>de</strong> staten", werd hij on<strong>de</strong>rintendant (voorloper van <strong>de</strong><br />
arrondissementscommissaris) in Veurne, om in 1818 <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> funktie te bekle<strong>de</strong>n in Brugge, tij<strong>de</strong>lijk<br />
zelfs met bevoegdheid over het kanton Torhout en het arrondissement Oosten<strong>de</strong>. Hij bleef dit ambt<br />
<strong>uit</strong>oefenen tot in 1823. Hij was toen 64.<br />
Naast zijn bezoldig<strong>de</strong> ambtenarenfunktie, bleef <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> zowel in <strong>de</strong> provincie als in <strong>de</strong> stad actief als<br />
raadslid. In 1817-1818 en van 1821 tot 1829 was hij lid van <strong>de</strong> provincieraad, van 1821 tot 1829 van<br />
<strong>de</strong> Brugse gemeenteraad en van 1820 tot 1830 ook van het kiescollege voor Brugge. Gelet op <strong>de</strong><br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 59
mid<strong>de</strong>ns waarin hij verkeer<strong>de</strong>, is het niet ongewoon dat hij in juli 1829 <strong>de</strong>el nam aan het<br />
"Constitutioneel Banket" dat in Brugge het eerste vertreksein gaf voor <strong>de</strong> anti-hollandse opstand.<br />
François was tweeënveertig toen hij, na een lang vrijgezellenleven, huw<strong>de</strong> met <strong>de</strong> zuster van zijn<br />
vriend Valentin Jacoby. Marie Petronille Jacoby was pas zevenentwintig. Het huwelijk vond plaats op<br />
20 augustus 1801 en als getuigen tra<strong>de</strong>n, naast zijn broer Augustin, drie vrien<strong>de</strong>n op : Valentin<br />
Jacoby, Louis-Philippe <strong>de</strong> Stappens <strong>de</strong> Harnes en Jean-Antoine Tailliu. Het paar ging Kuipersstraat E2-<br />
70 wonen, naast <strong>de</strong> drukkerij <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> profiteer<strong>de</strong> ruim van <strong>de</strong> verkopen van<br />
"zwart goed" en kocht in totaal 103 hektaren aan, sommige daarvan samen met Jacoby, Joseph <strong>Van</strong><br />
Huele en Jacques Devaux. In 1803 werd hij vermeld op <strong>de</strong> lijst van <strong>de</strong> 600 hoogst belaste inwoners<br />
van het Leie<strong>de</strong>partement met een bedrag van 1087 fr. Toch werd hij on<strong>de</strong>r het keizerrijk niet<br />
opgenomen in <strong>de</strong> Erewacht omwille van "la mo<strong>de</strong>stie <strong>de</strong> ses revenus". François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> bleef trouw<br />
lid van <strong>de</strong> Société Littéraire waarvan hij van 1803 tot 1805 commissaris was. In 1819 werd hij zoals<br />
vele notabelen erelid van <strong>de</strong> Koninklijke Maatschappij van Va<strong>de</strong>rlandse Taal en Letterkun<strong>de</strong>. Hij werd<br />
evenwel geen lid van <strong>de</strong> meer militante Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, zoals men ook<br />
vruchteloos zijn naam zou zoeken bij <strong>de</strong> vrijmetselaarsloge La Réunion <strong>de</strong>s Amis du Nord, waar hij<br />
nochtans heel wat geestesgenoten zou aangetroffen hebben.<br />
In 1802 was hij getuige bij het huwelijk van zijn broer Augustin, samen met Valentin Jacoby, met <strong>de</strong><br />
beken<strong>de</strong> Brugse Engelsman William Edwards en met <strong>de</strong> latere procureur-generaal Joseph De Stoop.<br />
In 1827 getuige was bij het huwelijk van zijn nichtje Anne-Marie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> met <strong>de</strong> veelbeloven<strong>de</strong><br />
advocaat Paul Devaux, <strong>de</strong> zoon van zijn vroegere revolutie-compaan Jacques Devaux. Toen zijn vriend<br />
en schoonbroer Jacoby in 1811 overleed, ging hij mee <strong>de</strong> aangifte doen. François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> overleed<br />
in zijn woning Sint-Jansplaats A2-48 op 5 april 1832. Hij was bijna drieënzeventig. Hij werd begraven<br />
op het Brugs kerkhof na een dienst eerste klas in <strong>de</strong> Sint-Walburgakerk (toen nog Sint-<br />
Donatianuskerk). Zijn echtgenote stierf in 1844. Het gezin bleef kin<strong>de</strong>rloos.<br />
François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was "jacobijns" in <strong>de</strong> revolutietijd en behoor<strong>de</strong> tot het <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> nieuwe<br />
bourgeoisie dat zich zon<strong>de</strong>r veel moeite aansloot bij <strong>de</strong> opeenvolgen<strong>de</strong> Franse regimes en later (met<br />
wat meer moeite) bij het Verenigd Koninkrijk. Het is dui<strong>de</strong>lijk dat hij één van <strong>de</strong> actieve "clubisten" en<br />
Fransgezin<strong>de</strong>n was. Hij had oog voor <strong>de</strong> positieve aspecten die <strong>uit</strong> <strong>de</strong> beëindiging van het Ancien<br />
Regime waren voortgekomen, dan voor <strong>de</strong> autoritaire en reactionaire aspecten die het Keizerrijk en<br />
het Verenigd Koninkrijk kenmerkten.<br />
In 1829-1830, te oud om zelf nog een actieve rol te spelen, was hij een overtuigd aanhanger van <strong>de</strong><br />
anti-Hollandse houding en van <strong>de</strong> Belgische revolutie. Zijn neef Paul Devaux zou één van <strong>de</strong><br />
voornaamste opstellers wor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> meest liberale grondwet die op dat ogenblik in Europa<br />
voorhan<strong>de</strong>n was en die zon<strong>de</strong>r twijfel aan <strong>de</strong> overtuiging van François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> beantwoord<strong>de</strong>.<br />
François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> nam nooit, althans niet ten persoonlijke titel, extreme posities in. Het is dan ook<br />
niet verwon<strong>de</strong>rlijk dat men op 13 april 1818, bij zijn terugkeer naar Brugge, na een paar jaar<br />
werkzaamheid in Veurne, in <strong>de</strong> Gazette van Brugge kon lezen : "Met vreugd zien <strong>de</strong> Brugse<br />
ingezetenen in hun mid<strong>de</strong>n terugkeren een zo agtbaer ambtenaar."<br />
1781 - Louis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, drossaard van Buggenhout, verzet zich tegen het<br />
huwelijk van zijn dochter<br />
Op 25 juni 1781 werd in het kerkboek van Brussel aangetekend dat <strong>de</strong> Buggenhoutse drossaard Louis<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van Anna Petronella <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>uit</strong> Buggenhout, zich verzette tegen het huwelijk<br />
van zijn dochter. Anna Petronella was toen 17 jaar oud en mocht van haar va<strong>de</strong>r niet huwen met<br />
Charles-Joseph (Karel) Maes, <strong>de</strong> zoon van <strong>de</strong> brouwer en bran<strong>de</strong>wijnstoker van Buggenhout.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 60
Karel Maes was gedoopt op 29 juni 1757 als zoon van Jaak Maes (zelf geboren omstreeks 1724 te<br />
Puurs) en Katrien Peeters (geboren te omstreeks 1732 te Lippelo). Pastoor Antoon <strong>Van</strong> Leemput was<br />
zijn peter. Zijn ou<strong>de</strong>rs waren gehuwd in 1755 en had<strong>de</strong>n zich gevestigd te Buggenhout. In 1774<br />
had<strong>de</strong>n ze een eigendom gekocht te mid<strong>de</strong>n van het dorp, nabij <strong>de</strong> plaats waar later <strong>de</strong> maal<strong>de</strong>rij "De<br />
Kroon" kwam. De verkoper was Gielis <strong>Van</strong> Keer [1], meier van <strong>de</strong> heerlijkheid Buggenhout-<br />
Bournonville. De familie Maes hield er een herberg, het "Hof van Grimbergen" en een<br />
bran<strong>de</strong>wijnstokerij. Hij was goed 23 toen hij zijn oog liet vallen op <strong>de</strong> gefortuneer<strong>de</strong> dochter van<br />
drossaard <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
Louis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was een geletterd man. Hij was eerst<br />
griffier geweest van enkele parochies en genoot het<br />
vertrouwen van <strong>de</strong> familie <strong>de</strong> Bournonville. Die<br />
benoem<strong>de</strong> hem tot drossaard van haar gebied, en vanaf<br />
1777 tot drossaard van heel Buggenhout. Daarbij kreeg<br />
Louis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> ook <strong>de</strong> steun van <strong>de</strong> heren van<br />
Grimbergen. Louis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> woon<strong>de</strong> in <strong>de</strong> toenmalige<br />
Winkelstraat, aan het begin van <strong>de</strong> Langeweg te<br />
Buggenhout.<br />
Afbeelding: <strong>de</strong> Boskapel van Buggenhout.<br />
Karel Maes zou toch, op eer<strong>de</strong>r slinkse wijze, huwen met<br />
Anna Petronilla <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, en wel op 21 mei 1782 te<br />
Lippelo. Het huwelijk werd kerkelijk afgesloten voor <strong>de</strong><br />
pastoor in het bijzijn van twee getuigen. Naar verluid<br />
had Karel <strong>de</strong> pastoor verrast door onaangekondigd met<br />
zijn gelief<strong>de</strong> en twee getuigen op te duiken. Anna<br />
Petronilla's moe<strong>de</strong>r, Louis echtgenote, Marie Josefa <strong>de</strong> Latte, was vier maan<strong>de</strong>n voordien overle<strong>de</strong>n.<br />
Vermoe<strong>de</strong>lijk werd <strong>de</strong> ruzie nadien bijgelegd en mogelijk trok het koppel zelfs bij Louis in. In ie<strong>de</strong>r<br />
geval woon<strong>de</strong>n Karel en Anna Petronilla er nadien. Verwanten <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Maes zou<strong>de</strong>n enkele<br />
eeuwen later opnieuw aantrouwen in Leest.<br />
In 1786 kwam Louis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> zelf in opspraak. Op 3 augustus 1786 werd Louis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, toen al<br />
verschillen<strong>de</strong> jaren weduwnaar, beschuldigd vanwege een verhouding met Joanna De Borger. Hij gaf<br />
"<strong>de</strong>floratie" toe, maar ontken<strong>de</strong> "ingravidatie", met an<strong>de</strong>re woor<strong>de</strong>n, Joanna zou hebben ingestemd<br />
met <strong>de</strong> verhouding. Joanna was <strong>de</strong> dochter van Theo De Borger en Marie-Thérèse Mannaert, een<br />
Buggenhoutse familie. Louis werd veroor<strong>de</strong>eld op 3 augustus 1786, en het vonnis werd nadien te<br />
Brussel in beroep bevestigd.<br />
Louis <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was gehuwd met Marie Josefa De Latte, die in januari 1782 kwam te overlij<strong>de</strong>n. Het<br />
gezin had verschillen<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren die jong overle<strong>de</strong>n: Jan Baptist <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> overleed te Buggenhout op<br />
12 augustus 1769 (geboren in 1769), Antonia Bernardina overleed er op 24 oktober 1773 nadat zij er<br />
hetzelf<strong>de</strong> jaar was geboren, Gerard <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> overleed er op 14 maart 1777 (geboren in 1776).<br />
Er waren in <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong> nog an<strong>de</strong>re meldingen van <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Het kwam op 5 juni 1778 tot een<br />
proces wegens <strong>de</strong>floratie met kind, van Joanna-Maria <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> tegen Hendrik Vergaen, bei<strong>de</strong>n van<br />
Buggenhout. Er was ook melding van een proces te Brussel van Nicolaas De Va tegen Catharina <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> in 1788, maar precieze <strong>de</strong>tails ontbreken ons.<br />
De aanwezigheid van families <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> te Buggenhout is markant in die zin dat <strong>de</strong>ze Oost-Vlaamse<br />
gemeente grenst aan <strong>de</strong> provincies Antwerpen en Brabant, het voormalige hertogdom Brabant. Met<br />
<strong>de</strong> gemeenten Opwijk, Lebbeke, Baasro<strong>de</strong>, Sint-Amands en Opdorp, vorm<strong>de</strong> het een '(Klein)<br />
Brabantse' wig in het graafschap Vlaan<strong>de</strong>ren. Sommige families <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, die oorspronkelijk in het<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 61
graafschap Vlaan<strong>de</strong>ren woon<strong>de</strong>n, migreer<strong>de</strong>n vanaf <strong>de</strong> 16e eeuw naar het hertogdom Brabant,<br />
inzon<strong>de</strong>rheid <strong>de</strong> he<strong>de</strong>ndaagse provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant.<br />
Buggenhout behoor<strong>de</strong> tot <strong>de</strong> 11e eeuw tot <strong>de</strong> Gouw Brabant, en nadien tot (<strong>de</strong> invloedsfeer van) het<br />
Land van Grimbergen. Al bij <strong>de</strong> eeuwwisseling 15e-16e eeuw, von<strong>de</strong>n we b<strong>uit</strong>en Buggenhout families<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in gemeenten aan bei<strong>de</strong> zij<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> grens met het Graafschap Vlaan<strong>de</strong>ren en het<br />
hertogdom Brabant.<br />
[1] Zie ook <strong>de</strong> stamlijn <strong>Van</strong> Keer in het stamboomon<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong> families Lauwens en Lauwers.<br />
1784 – Joseph-Basile <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, conservator van <strong>de</strong> Nationale Bibliotheek<br />
van Parijs, FR<br />
Joseph-Basile-Bernard <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd in Brugge geboren op 27 juli 1754 als zoon van <strong>de</strong> Brugse<br />
drukker en boekhan<strong>de</strong>laar Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> (1724-1792), en trad op 1 juli 1784 in dienst als<br />
conservator van <strong>de</strong> Koninklijke Bibliotheek te Parijs, Frankrijk. Deze Vlaming met Brugse wortels, werd<br />
een vermaard bibliothecaris en geleer<strong>de</strong> te Parijs, Frankrijk, waar hij overleed op 5 februari 1837.<br />
Joseph-Basile <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> stu<strong>de</strong>er<strong>de</strong> aan het Collège d‟Arras, werkte enkele jaren bij zijn va<strong>de</strong>r, en<br />
vertrok toen naar Parijs. Daar werkte hij aanvankelijk voor <strong>de</strong> boekhan<strong>de</strong>laars Desaint en nadien bij<br />
Guillaume De Bure (1734-1820). Hij hielp hen bij het opstellen van <strong>de</strong> catalogus ter gelegenheid van<br />
<strong>de</strong> veiling van <strong>de</strong> bibliotheek van <strong>de</strong> hertog <strong>de</strong> La Vallière. <strong>Van</strong>af 1781 was hij begonnen aan een<br />
bibliothecarisloopbaan, in het kielzog van Guillaume De Bure, eerst bij <strong>de</strong> hertog <strong>de</strong> la Vallière,<br />
vervolgens bij koningin Marie-Antoinette en vanaf 1784 in <strong>de</strong> Bibliothèque Royale. Hij was in zijn<br />
werkzaamhe<strong>de</strong>n opgemerkt door abbé Desaulnays, conservator in <strong>de</strong> Bibliotheek van <strong>de</strong> koning. In<br />
1780 verschenen voor het eerst - en bijna voor het laatst - een paar teksten van hem, in het Frans in<br />
L'esprit <strong>de</strong>s journaux en in het Ne<strong>de</strong>rlands in <strong>de</strong> Vlaemsche Indicateur, waar hij zijn opzoekingen over<br />
Colard Mansion in publiceer<strong>de</strong>.<br />
Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> Franse revolutie werd hij gezocht en werd hij éénmaal ernstig bedreigd. In augustus 1793<br />
werd hij aangeklaagd als "aristocrate" en moest hij zich verstoppen. Hij dook on<strong>de</strong>r bij een familielid<br />
van De Bure, die als revolutionair boven ver<strong>de</strong>nking stond. Na 1794 hernam <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> zijn loopbaan.<br />
Hij werd benoemd tot conservator van <strong>de</strong> drukwerken en zou dit geduren<strong>de</strong> 42 jaar blijven.<br />
Geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> woelige perio<strong>de</strong> rond <strong>de</strong> Franse revolutie wer<strong>de</strong>n veel abdijbibliotheken geconfisqueerd<br />
door <strong>de</strong> Franse bezetter. Dankzij <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en zijn Parijse connecties werd veel van dit erfgoed<br />
gerestitueerd aan Brugge, Gent, Brussel, enz.<br />
Zijn eerste zorg ging naar <strong>de</strong> Bibliothèque nationale in Parijs. De hoeveelheid drukwerken steeg on<strong>de</strong>r<br />
zijn beheer van 300.000 naar meer dan 1 miljoen boeken. Hij <strong>de</strong>ed hiervoor hoeveelhe<strong>de</strong>n boeken<br />
komen <strong>uit</strong> alle verover<strong>de</strong> gebie<strong>de</strong>n en putte ook in <strong>de</strong> literaire <strong>de</strong>pots doorheen Frankrijk. Hij <strong>de</strong>ed ook<br />
veel aankopen op veilingen of bij boekhan<strong>de</strong>laars.<br />
Naarmate <strong>de</strong> legers van Napoleon gebie<strong>de</strong>n verover<strong>de</strong>n, <strong>de</strong>ed hij volledige bibliotheken naar Parijs<br />
overbrengen. Toen na Waterloo restitutie moest wor<strong>de</strong>n gedaan, bleken heel wat werken 'zoek'<br />
geraakt, om dan later, als niemand er meer aan dacht, miraculeus weer te voorschijn te komen. Een<br />
netwerk van geleer<strong>de</strong> correspon<strong>de</strong>nten maakte <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> attent op interessante veilingen en als<br />
gevolg kocht hij bijna volledige privébibliotheken op.<br />
Door zijn rol bij <strong>de</strong> <strong>uit</strong>breiding van <strong>de</strong> collecties, zijn lange staat van dienst en zijn bibliografische<br />
kennis werd <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>de</strong> aangewezen gesprekspartner en informant voor alle bezoekers van <strong>de</strong><br />
bibliotheek, <strong>de</strong>s te meer doordat hij als 'leven<strong>de</strong> catalogus' <strong>de</strong> leemte wegwerkte van <strong>de</strong> nog niet<br />
opgemaakte catalogus.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 62
De lange aanwezigheid van Joseph-Basile <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> is essentieel geweest voor <strong>de</strong> <strong>de</strong>finitieve groei<br />
van <strong>de</strong> Bibliothèque nationale. Hij had zelf ook een <strong>uit</strong>gebrei<strong>de</strong> collectie van wiegedrukken aangelegd,<br />
die hij schonk aan <strong>de</strong> Bibliothèque nationale en aan <strong>de</strong> stad Brugge. Op 19 maart 1830 werd <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> tot lid verkozen van <strong>de</strong> Académie <strong>de</strong>s inscriptions et belles-lettres.<br />
Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> kwam nog af en toe naar Brugge terug, on<strong>de</strong>r meer in 1784 met zijn vriend De<br />
Bure, en fungeer<strong>de</strong> als gastheer en mentor voor zijn broers en voor zijn neef Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> wanneer<br />
die naar Parijs kwamen. Na 1814 bleef hij in Frankrijk en liet zich naturaliseren. Hij kreeg stilaan zijn<br />
reputatie van "un <strong>de</strong>s plus savants bibliographes <strong>de</strong> l'Europe".<br />
Naast een paar volumineuze inventarissen, publiceer<strong>de</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> zoals gezegd weinig. Wat <strong>uit</strong> zijn<br />
pen kwam had op Brugge betrekking : zijn Notice sur Colard Mansion (1829) en zijn Recherches sur le<br />
seigneur <strong>de</strong> la Gruthuyse (1831), bei<strong>de</strong>n bij De Bure frères <strong>uit</strong>gegeven. Aan <strong>de</strong> stad Brugge liet hij<br />
een <strong>uit</strong>zon<strong>de</strong>rlijk waar<strong>de</strong>volle collectie Mansiondrukken, nadat hij ook al tij<strong>de</strong>ns zijn leven bij herhaling<br />
incunabels van <strong>de</strong>ze Brugse drukker aan zijn geboortestad had geschonken.<br />
Joseph-Basile <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> overleef<strong>de</strong> <strong>de</strong> elkaar opvolgen<strong>de</strong> regimes zon<strong>de</strong>r veel kleerscheuren. Dit was<br />
op zich al een prestatie voor iemand die dan toch nauw met het Franse koningshuis verbon<strong>de</strong>n was<br />
geweest.<br />
Bronnen: D. Varry, Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in: Histoire <strong>de</strong>s bibliothèques françaises, tome III, Les Bibliothèques <strong>de</strong> la Révolution et<br />
du XIXe siècle 1789-1914, Paris, Promodis-Cercle <strong>de</strong> la librairie, 1991; P.-C.-F. Daunou, Notice historique sur la vie et les<br />
ouvrages <strong>de</strong> M. <strong>Van</strong> Praët, Paris, s.d. [1839]; Nouvelle biographie française, vol. 40, Paris, 1862; Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, in: Louis-<br />
Gabriel Michaud, Biographie universelle ancienne et mo<strong>de</strong>rne : histoire par ordre alphabétique <strong>de</strong> la vie publique et privée <strong>de</strong><br />
tous les hommes avec la collaboration <strong>de</strong> plus <strong>de</strong> 300 savants et littérateurs français ou étrangers, 2e édition, 1843-1865; S.<br />
Balayé,La bibliothèque nationale <strong>de</strong>s origines à 1800, Genève, 1988; J.-F. Foucaud, La bibliothèque royale sous la Monarchie <strong>de</strong><br />
Jullet, Paris, 1978.<br />
1822 – Augustin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, actief voor het on<strong>de</strong>rwijs (Brugge)<br />
Augustinus Carolus <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd in Brugge geboren op 23 augustus 1770 als zoon van Joseph <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong>. Hij was een "achterkomer" (zijn moe<strong>de</strong>r was 46 jaar) en zijn ou<strong>de</strong>re broer en zuster Joseph-<br />
Basile en Marie-Anne fungeer<strong>de</strong>n als peter en meter.<br />
<strong>Van</strong>af 1782 volg<strong>de</strong> hij <strong>de</strong> humaniora aan het college van <strong>de</strong> paters Augustijnen in Brugge. In <strong>de</strong> klas<br />
zaten een twaalftal leerlingen met als primus perpetuus Patrice <strong>de</strong> Coninck <strong>de</strong> Merckem (1770-1827).<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was een mid<strong>de</strong>lmatige leerling en eindig<strong>de</strong> meestal als <strong>de</strong>r<strong>de</strong> of vier<strong>de</strong> laatste van <strong>de</strong> klas.<br />
Na het <strong>de</strong>r<strong>de</strong> jaar, <strong>de</strong> "syntaxis", maakte hij niet <strong>de</strong> overstap naar het Poësisjaar. Hij was hierin niet<br />
<strong>de</strong> enige, want van <strong>de</strong> twaalf leerlingen bleven er maar vier over om het schooljaar 1785-86 aan te<br />
vatten. Hij werd onmid<strong>de</strong>llijk als leerjongen ingezet in <strong>de</strong> drukkerij van zijn va<strong>de</strong>r. In zijn begin 1786<br />
<strong>uit</strong>gegeven geschie<strong>de</strong>nis van <strong>de</strong> Sint-Jorisgil<strong>de</strong>, verontschuldig<strong>de</strong> Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> zich bij voorbaat<br />
voor mogelijke zetfouten, "<strong>de</strong> letter-settingh sijn<strong>de</strong> <strong>de</strong> eerste Vrught van eenen opkweekelinck in <strong>de</strong><br />
druckkonst, A. <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, onze jongsten sone, me<strong>de</strong>broe<strong>de</strong>r <strong>de</strong>zer gil<strong>de</strong>".<br />
Het lijkt dus dui<strong>de</strong>lijk dat Augustin <strong>de</strong> "en zoon" was die vanaf 1788 op <strong>de</strong> drukwerken vermeld werd.<br />
Hij was het in ie<strong>de</strong>r geval in 1791 aangezien hij toen mee een stuk on<strong>de</strong>rteken<strong>de</strong> in het proces tegen<br />
drukker De Busscher. Augustin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> op 8 <strong>de</strong>cember 1801 met Anne-Marie De Pauw en<br />
het gezin woon<strong>de</strong> in bij <strong>de</strong> weduwe <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in <strong>de</strong> Kuipersstraat E2-69. Het gezin kreeg twee<br />
kin<strong>de</strong>ren, Anne-Marie op 10 september 1804, en Jules op 2 juli 1806. In het voetspoor van zijn broer<br />
François, werd Augustin lid van het militair corps van <strong>de</strong> Sint-Jorisgil<strong>de</strong>, in 1790, lid van <strong>de</strong> jacobijnse<br />
club in 1792 en lid van <strong>de</strong> Société Littéraire, in 1797.<br />
Augustin koos voor een ambtelijke loopbaan als rechtbankgriffier. <strong>Van</strong>af 1795 werd hij hulp of<br />
"commis" bij <strong>de</strong> griffier van <strong>de</strong> <strong>de</strong>partementsrechtbank. In 1800, naar aanleiding van <strong>de</strong> nieuwe<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 63
echterlijke organisatie en <strong>de</strong> oprichting van <strong>de</strong> arrondissementele rechtbanken, werd Augustin <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> tot griffier benoemd. Hij oefen<strong>de</strong> zijn ambt zeer naar behoren <strong>uit</strong>, zoals bleek <strong>uit</strong> <strong>de</strong> loven<strong>de</strong><br />
woor<strong>de</strong>n die procureur-generaal Beyts over hem had in 1810 : "Fortune aisée, greffier <strong>de</strong> ce tribunal<br />
<strong>de</strong>puis l'an VIII, antérieurement commis greffier du tribunal <strong>de</strong> département, il est <strong>de</strong> la plus exacte<br />
probité, assidu aux <strong>de</strong>voirs <strong>de</strong> sa charge, et aiant les connaissances nécessaires pour les bien remplir.<br />
Il jo<strong>uit</strong> <strong>de</strong> l'estime <strong>de</strong> tous les membres <strong>de</strong> ce tribunal et <strong>de</strong> la considération publique". Net zoals zijn<br />
broer maakte Augustin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> probleemloos <strong>de</strong> overstap naar het Hollands regime en in<br />
tegenstelling met een aantal rechters van <strong>de</strong> Brugse zetel leg<strong>de</strong> hij zon<strong>de</strong>r "états d'âme" <strong>de</strong> eed van<br />
trouw af. Hij bleef zijn funktie <strong>de</strong> ganse Hollandse tijd <strong>uit</strong>oefenen en maakte ook <strong>de</strong> overgang naar<br />
het Belgisch koninkrijk mee in oktober 1830.<br />
Augustin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was één van <strong>de</strong> actieve promotoren van het rijkson<strong>de</strong>rwijs. Bij <strong>de</strong> oprichting van<br />
<strong>de</strong> Ecole Centrale voor het Leie<strong>de</strong>partement in 1797 behoor<strong>de</strong> hij tot het inrichtend bestuur en zou dit<br />
praktisch zijn ver<strong>de</strong>re leven lang blijven. Hij kwam hierdoor in nauw contact met <strong>de</strong> leraren die tot <strong>de</strong><br />
intellectuele en meestal erg Fransgezin<strong>de</strong> bovenlaag van <strong>de</strong> nieuwe bourgeoisie behoor<strong>de</strong>n. Hij<br />
ontmoette er William Fre<strong>de</strong>ric Edwards junior, <strong>de</strong> zoon van zijn vriend William Edwards senior. Bij het<br />
twee<strong>de</strong> huwelijk van <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r in 1798 was Augustin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> één van <strong>de</strong> getuigen. De<br />
on<strong>de</strong>rwijscommissie die als een soort "inrichten<strong>de</strong> macht" fungeer<strong>de</strong> bestond <strong>uit</strong> twaalf belangrijke en<br />
Fransgezin<strong>de</strong> ingezetenen, on<strong>de</strong>r wie Joseph Devaux en Patrice <strong>de</strong> Coninck <strong>de</strong> Merckem. Minstens<br />
vanaf 1801 zetel<strong>de</strong> hij ook in <strong>de</strong> examenjury van <strong>de</strong> "Ecole Centrale".<br />
Ook in <strong>de</strong> Hollandse tijd bleef hij trouw aan het officieel on<strong>de</strong>rwijs. Bij <strong>de</strong> oprichting van een<br />
atheneum in 1816 werd hij lid van het inrichtend bureau dat voorgezeten werd door burgemeester<br />
Jean Jacques van Zuylen van Nyevelt. Bij het begin van het schooljaar 1818-1819 was het Augustin<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> die <strong>de</strong> openingstoespraak hield. Niet alleen sprak hij in het Frans, wat aantoon<strong>de</strong> dat hij<br />
zeker niet gewonnen was voor <strong>de</strong> door Willem gewenste verne<strong>de</strong>rlandsing, maar hij trok ook van leer<br />
tegen "les détracteurs <strong>de</strong> tout ce qui est nouveau", waarmee hij in <strong>de</strong> eerste plaats <strong>de</strong> geestelijkheid<br />
bedoel<strong>de</strong> die zich nogal tegen <strong>de</strong> oprichting van het nieuwe atheneum had gekant. Augustin <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> beklemtoon<strong>de</strong> bij die gelegenheid dat het Frans <strong>de</strong> noodzakelijke on<strong>de</strong>rwijstaal was. Vlaams<br />
kennen kon nuttig zijn betoog<strong>de</strong> hij, maar het Frans was een klassieke en superieure taal (…). <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> die een Franse moe<strong>de</strong>r had, een goedgeziene broer in <strong>de</strong> Parijse intellectuele mid<strong>de</strong>ns, en in <strong>de</strong><br />
Franse tijd helemaal in zijn sas was geweest, kon niet an<strong>de</strong>rs dan zo <strong>de</strong>nken. Hij gaf hiermee<br />
trouwens <strong>uit</strong>ing aan <strong>de</strong> mening van een groot ge<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong> Brugse en Vlaamse intelligensia. Wat<br />
Willem ook wil<strong>de</strong>, naar hun gevoel was er geen weg terug en moest België volledig franstalig blijven<br />
en het nog méér wor<strong>de</strong>n. In <strong>de</strong>ze taalstrijd zat al een eerste belangrijk element dat tot <strong>de</strong> scheuring<br />
van 1830 zou lei<strong>de</strong>n.<br />
<strong>Van</strong>af 1822 was hij lid van <strong>de</strong> provinciale commissie voor het lager on<strong>de</strong>rwijs en trad hij op als<br />
inspecteur voor <strong>de</strong> lagere scholen in het district Roeselare. Ook al werd Augustin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, net als<br />
zijn broer, lid van <strong>de</strong> Maatschappij van Ne<strong>de</strong>rlandsche Taal en Letterkun<strong>de</strong>, zijn natuurlijk milieu was<br />
dat van <strong>de</strong> Société Littéraire, waarvan hij in 1799 secretaris-penningmeester en van 1809 tot 1830<br />
commissaris was. Daar vond men <strong>de</strong> meest liberale en progressistische vertegenwoordigers van <strong>de</strong><br />
Brugse burgerij, die minstens vanaf 1820 luidop <strong>de</strong> grieven verwoord<strong>de</strong>n die ze tegen het Hollands<br />
regime had<strong>de</strong>n, o.m. <strong>de</strong> onrechtmatig opgeleg<strong>de</strong> grondwet, <strong>de</strong> te grote macht van <strong>de</strong> koning, het<br />
gebrek aan persvrijheid, <strong>de</strong> bena<strong>de</strong>ling van het Zui<strong>de</strong>n tegenover het Noor<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> antifranse<br />
taalbesl<strong>uit</strong>en. Toen <strong>de</strong>ze en an<strong>de</strong>re grieven in <strong>de</strong> Rijselse Echo du Nord <strong>uit</strong>gebreid wer<strong>de</strong>n verwoord<br />
en het artikel in <strong>de</strong> leeszaal van <strong>de</strong> Société ad valvas werd <strong>uit</strong>gehangen, brak een zware rel <strong>uit</strong>.<br />
Procureur Henri Claerhoudt kloeg bij minister <strong>Van</strong> <strong>de</strong>r Fosse <strong>de</strong> Société-kopstukken aan. Advocaten<br />
Jean <strong>Van</strong> <strong>de</strong> Walle en Christophe-Isidore Jullien, apotheker Ignace Roels, griffiers Ignace D'Hauw en<br />
Augustin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> beschreef hij als heren "aux principes très exaltés, pour ne pas dire<br />
révolutionnaires". Het regime bleek toch niet zo slecht, aangezien die "revolutionaire" griffiers gewoon<br />
hun ambt kon<strong>de</strong>n blijven bekle<strong>de</strong>n.<br />
De oppositie van <strong>de</strong> progressistische burgers bleef trouwens al bij al nog gematigd, want ze beseften<br />
ook dat er in Europa geen liberaler grondwet was dan die van het Verenigd Koninkrijk. Het hield<br />
tenminste <strong>de</strong> conservatieven en <strong>de</strong> geestelijkheid in bedwang. Ze von<strong>de</strong>n het leven on<strong>de</strong>r Willem I<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 64
per saldo best leefbaar. "On est toujours heureux ou malheureux par comparaison!". Toch werd<br />
hierdoor <strong>de</strong> basis gelegd voor <strong>de</strong> vele grieven die <strong>uit</strong>ein<strong>de</strong>lijk, via <strong>de</strong> "union sacrée" tussen<br />
ultramontaanse katholieken en progressieve liberalen zou lei<strong>de</strong>n tot <strong>de</strong> scheuring <strong>de</strong>r Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>n en<br />
<strong>de</strong> oprichting van het Belgisch Koninkrijk. Augustin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> overleed, pas 60 gewor<strong>de</strong>n, op 12<br />
februari 1831, in zijn woning Wollestraat B16-3. Na een begrafenis twee<strong>de</strong> klas in <strong>de</strong> O.L.Vrouwkerk<br />
werd hij op het Brugs kerkhof bijgezet. De overlij<strong>de</strong>nsaangifte van Augustin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd gedaan<br />
door zijn schoonzoon Paul Devaux en door diens schoonbroer en stadstresorier Jean-Albert Goddyn-<br />
Devaux. Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was niet in Brugge toen zijn va<strong>de</strong>r stierf. Se<strong>de</strong>rt november 1830 stond hij als<br />
piepjonge ambassa<strong>de</strong>secretaris graaf d'Arschot bij, die namens het Voorlopig Belgisch Bewind aan <strong>de</strong><br />
Conferentie van <strong>de</strong> Mogendhe<strong>de</strong>n in Lon<strong>de</strong>n <strong>de</strong>elnam: <strong>de</strong> schitteren<strong>de</strong> loopbaan die van <strong>de</strong><br />
beschei<strong>de</strong>n Brugse jurist één van <strong>de</strong> voornaamste personnages van het Belgische koninkrijk zou<br />
maken, was begonnen.<br />
1830 – Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, adviseur van <strong>de</strong> eerste Belgische koningen<br />
Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 2 juli 1806 als telg van<br />
<strong>de</strong> Brugse <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> families, als zoon van Augustin <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> en Anne-Marie De Pauw, een dochter van een<br />
wijnhan<strong>de</strong>laar. Zijn va<strong>de</strong>r Augustin was grieffier bij <strong>de</strong><br />
rechtbank van eerste aanleg te Brugge. Hij had één zus,<br />
Virginie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, die zou huwen met <strong>de</strong> Belgische<br />
staatsman Paul Devaux.<br />
Afbeelding: Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in 1860.<br />
Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd ambtenaar, was historicus en<br />
staatsman in België. Naar hem werd <strong>de</strong> “<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> brug”<br />
in Laken vernoemd. Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>de</strong>ed zijn humaniora<br />
in het atheneum van Brugge, waarvan zijn va<strong>de</strong>r,<br />
Augustin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, één van <strong>de</strong> beschermheren was.<br />
Daarna verbleef hij bij zijn oom Joseph-Basile <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
te Parijs, Frankrijk. Joseph-Basile was er conservator van<br />
<strong>de</strong> Bibliothèque Nationale. In Parijs ging hij om met<br />
mensen als William Fre<strong>de</strong>ric Edwards en <strong>de</strong> zoöloog<br />
Henri Milne-Edwards, met <strong>de</strong> natuurkundige André-Marie<br />
Ampère, <strong>de</strong> historici Abel Villemain en François Mignet,<br />
<strong>de</strong> historicus en latere staatsman François Guizot. Er ontstond een nauwe vriendschap tussen Jules en<br />
<strong>de</strong> veertigjarige Henry Beyle, toen nog niet <strong>de</strong> beroem<strong>de</strong> Stendhal van Le Rouge et le Noir.<br />
De grootva<strong>de</strong>r van Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, was drukker, boekhan<strong>de</strong>laar en een actief<br />
<strong>de</strong>elnemer aan en organisator van het verenigingsleven. Een twee<strong>de</strong> oom, François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>,<br />
speel<strong>de</strong> een niet onbelangrijke rol, zowel in het stadsbestuur van Brugge als in dat van het<br />
Departement van <strong>de</strong> Leie.<br />
In 1823 keer<strong>de</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> terug naar Brugge en begon universitaire studies in Gent, waar hij zijn<br />
jeugdvriend Edward Conway terugvond. De docenten waren on<strong>de</strong>r meer <strong>de</strong> criminoloog Jacques-<br />
Joseph Haus, <strong>de</strong> historicus Warnkoenig, <strong>de</strong> taalkundige Johannes Schrant en <strong>de</strong> rechtshistoricus en<br />
latere Ne<strong>de</strong>rlandse minister-presi<strong>de</strong>nt Johannes Thorbecke. <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> behaal<strong>de</strong> op 10 augustus 1826<br />
een doctoraat in <strong>de</strong> rechten met een thesis over <strong>de</strong> kansovereenkomsten.<br />
Terug in Brugge gaf hij er <strong>de</strong> voorkeur aan zich ver<strong>de</strong>r aan <strong>de</strong> studie te wij<strong>de</strong>n en werd adjunct van<br />
<strong>de</strong> stadsbibliothecaris en tevens stadssecretaris Pierre-Jacques Scourion. In 1828 publiceer<strong>de</strong> hij zijn<br />
eerste historische studie “Histoire <strong>de</strong> la Flandre <strong>de</strong>puis Gui <strong>de</strong> Dampierre jusqu‟aux ducs <strong>de</strong><br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 65
Bourgogne”, het jaar daarop gevolgd door “De l‟origine <strong>de</strong>s communes flaman<strong>de</strong>s et <strong>de</strong> l‟époque <strong>de</strong><br />
leur établissement”. Amper drieëntwintig, werd hij tot lid van <strong>de</strong> Koninklijke Aca<strong>de</strong>mie verkozen. Op<br />
21 mei 1830 werd hij aangesteld als stadsarchivaris van Brugge. Hij begon aan wat hij toen als een<br />
levenswerk beschouw<strong>de</strong>, het or<strong>de</strong>nen en inventariseren van <strong>de</strong> archieven.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> speel<strong>de</strong> geen rol in <strong>de</strong> Belgische Revolutie van 1830, maar zijn<br />
schoonbroer Paul Devaux, <strong>de</strong>s te meer. Eén van <strong>de</strong> machthebbers<br />
gewor<strong>de</strong>n van het nieuwe land in wording, ontbood hij zijn schoonbroer<br />
naar Brussel. Hij werd toegevoegd aan het 'Comité diplomatique',<br />
voorgezeten door Sylvain <strong>Van</strong> <strong>de</strong> Weyer, omwille van zijn juridische en<br />
historische kennis, en vooral omwille van zijn talenkennis. In november<br />
1830 vergezel<strong>de</strong> hij graaf d‟Aarschot voor een lang verblijf in Lon<strong>de</strong>n, in<br />
een poging om <strong>de</strong> plooien tussen het rebelleren<strong>de</strong> land en <strong>de</strong><br />
Mogendhe<strong>de</strong>n glad te strijken. De tegenstellingen bleken te groot en <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>legatie besloot onverrichter zake naar België terug te keren.<br />
On<strong>de</strong>rtussen had men daar niet stilgezeten en had het Nationaal<br />
Congres beslist <strong>de</strong> troon aan Leopold van Saksen Coburg aan te bie<strong>de</strong>n.<br />
Op <strong>de</strong> terugweg kruisten <strong>de</strong> <strong>de</strong>legaties elkaar en <strong>de</strong> Bruggelingen Henri<br />
<strong>de</strong> Brouckère en priester Leon De Foere kon<strong>de</strong>n <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> overtuigen om rechtsomkeer te maken.<br />
Afbeeldingen: Paul Devaux, <strong>de</strong> schoonbroer van Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en koning Leopold I van<br />
België.<br />
Voortaan zou <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> talrijke keren prins Leopold ontmoeten en als<br />
tolk bij <strong>de</strong> besprekingen optre<strong>de</strong>n. Toen Leopold na veel discussies <strong>de</strong><br />
Belgische troon aanvaard<strong>de</strong>, was zijn eerste beslissing <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> tot<br />
zijn secretaris te benoemen. Terug in België begon het werk om van<br />
dit nieuwe land een georganiseer<strong>de</strong> staat te maken. Naast Leopold<br />
speel<strong>de</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> hierbij een belangrijke rol. Alle tijdgenoten die ze<br />
aan het werk zagen, zijn het er over eens dat het om een innige<br />
samenwerking ging, waarbij <strong>de</strong> ene <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re aanvul<strong>de</strong>. <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en<br />
zijn diplomatieke talenten wer<strong>de</strong>n voortaan ingezet zowel voor <strong>de</strong><br />
binnenlandse als voor <strong>de</strong> b<strong>uit</strong>enlandse politiek. Om zijn gezag nog te<br />
verstevigen werd hij benoemd tot minister van het Huis van <strong>de</strong> Koning.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd niet alleen, na <strong>de</strong> koning, <strong>de</strong> belangrijkste Belg voor<br />
het b<strong>uit</strong>enlands beleid, hij kreeg ook aanzienlijk gezag in <strong>de</strong> binnenlandse politiek. De relaties tussen<br />
<strong>de</strong> koning en zijn regering waren vaak gespannen en <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> trad dan op als bemid<strong>de</strong>laar.<br />
In <strong>de</strong> laatste maan<strong>de</strong>n van zijn leven sloot Leopold zich volledig op en alleen <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> had nog<br />
toegang tot hem. Hij was het die tij<strong>de</strong>ns die moeilijke maan<strong>de</strong>n in grote mate <strong>de</strong> koninklijke macht<br />
<strong>uit</strong>oefen<strong>de</strong>. Toen <strong>de</strong> koning op 10 <strong>de</strong>cember 1865 <strong>de</strong> geest gaf stond <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> aan zijn zij<strong>de</strong>.<br />
Vijfen<strong>de</strong>rtig jaar trouwe dienst wer<strong>de</strong>n in het testament van <strong>de</strong> koning beloond met een lijfrente van<br />
20.000 goudfranken.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, die toen <strong>de</strong> zestig na<strong>de</strong>r<strong>de</strong>, werd door Leopold II in zijn functie bevestigd en hij zou zijn<br />
koning, voor wie hij in diens jeugd een twee<strong>de</strong> va<strong>de</strong>r was geweest, nog bijna twintig jaar bijstaan.<br />
Daarbij, na een on<strong>de</strong>rbreking van veertig jaar, on<strong>de</strong>rnam <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> opnieuw studiewerk. In 1867,<br />
1874 en 1884 publiceer<strong>de</strong> hij <strong>de</strong> drie <strong>de</strong>len van zijn “Essais sur l‟histoire politique <strong>de</strong>s <strong>de</strong>rniers siècles”,<br />
vrucht van <strong>de</strong>cennia aandachtige lectuur en van <strong>de</strong> concrete vertrouwdheid met <strong>de</strong><br />
machts<strong>uit</strong>oefening.<br />
Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> bleef vrijgezel. Een gezin zou hem in zijn drukke opdracht, naar zijn gevoel, gehin<strong>de</strong>rd<br />
hebben. Hij bewoon<strong>de</strong> een statig herenhuis in <strong>de</strong> Hertogstraat, was verzamelaar van mooie ban<strong>de</strong>n,<br />
ou<strong>de</strong> boeken en schil<strong>de</strong>rwerk. Hij kocht een aantal 18<strong>de</strong>-eeuwse of vroeg 19<strong>de</strong>-eeuwse werken aan<br />
van on<strong>de</strong>r meer Goya, Canaletto, Gainsborough, Bonington, Larguillière, David, en Géricault. Uit <strong>de</strong><br />
Franse school kocht hij werk van leven<strong>de</strong> kunstenaars: Ingres, Corot, Théodore Rousseau en<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 66
Decamps. Als Belgische schil<strong>de</strong>rs waren vooral Alfred en Joseph Stevens in zijn verzameling aanwezig,<br />
maar ook Wappers, Madou, Florent Willems en Louis Gallait. Zijn voorkeur ging vooral naar Jean<br />
François Millet en Ernest Meissonier. De wereldberoem<strong>de</strong> 'Angelus' van Millet behoor<strong>de</strong> tot zijn<br />
collectie.<br />
Afbeelding: het „Angelus‟ van Millet. Het Angelus (vol<strong>uit</strong><br />
Angelus Domini- <strong>de</strong> Engel <strong>de</strong>s Heren) is een katholiek<br />
gebed dat van oudsher driemaal daags gebe<strong>de</strong>n werd.<br />
Voorheen stopten <strong>de</strong> gelovigen hun werkzaamhe<strong>de</strong>n om<br />
te bid<strong>de</strong>n.<br />
In 1881 werd <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> vijfenzeventig. Hij<br />
ontvluchtte van langsom meer Brussel om te<br />
gaan werken of verpozen in zijn<br />
vakantieverblijf in Blankenberge. Stilaan werd<br />
zijn sterk gestel aangevreten en, hoogst<br />
onwelkom, werd hij bijna blind. Bij Leopold II<br />
werd hij bijgestaan door zijn neef Jules<br />
Devaux als secretaris, die hem rond 1875 in<br />
<strong>de</strong> functie van kabinetschef opvolg<strong>de</strong> maar in<br />
1886 op achtenvijftigjarige leeftijd overleed.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> die zijn leven lang <strong>de</strong><br />
godsdienstpraktijk had verwaarloosd, evolueer<strong>de</strong> vanaf <strong>de</strong> jaren zeventig on<strong>de</strong>r invloed van <strong>de</strong><br />
re<strong>de</strong>mptorist en latere kardinaal-aartsbisschop Dechamps en werd bewust gelovig.<br />
Op 29 <strong>de</strong>cember 1887 gaf hij <strong>de</strong> geest, als laatste van <strong>de</strong> Brugse <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>s. Hij kreeg een nationale<br />
<strong>uit</strong>vaart waarop, hoogst <strong>uit</strong>zon<strong>de</strong>rlijk, <strong>de</strong><br />
koning aanwezig was. Nog bij leven van Jules<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> had Leopold II hem speciaal willen<br />
eren, door aan <strong>de</strong> baan die naar het paleis van<br />
Laken leid<strong>de</strong> <strong>de</strong> naam Jules van <strong>Praet</strong>laan te<br />
geven. Het is pas in 1957 dat zijn<br />
geboortestad zijn naam aan een straat<br />
toebedacht. Ook in <strong>de</strong> stad Brussel is er, vlak<br />
bij <strong>de</strong> Beurs, een Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>straat.<br />
Afbeelding: <strong>de</strong> Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>straat aan <strong>de</strong> Beurs te<br />
Brussel.<br />
Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> behoort tot <strong>de</strong> meest<br />
prominente figuren die België se<strong>de</strong>rt 1830<br />
hebben geleid. Geduren<strong>de</strong> een halve eeuw en vooral tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> eerste jaren van het nieuwe<br />
koninkrijk, speel<strong>de</strong> hij een <strong>uit</strong>zon<strong>de</strong>rlijk belangrijke, en op enkele cruciale ogenblikken zelfs<br />
doorslaggeven<strong>de</strong> rol.<br />
Bronnen: Emile Banning, Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, in: Moniteur Belge, 1 januari 1888; E. Discailles, Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, in: Biographie<br />
nationale, T. XVIII, col. 154-163; Alphonse Wauters, Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, in: Annuaire <strong>de</strong> l‟Académie Royale <strong>de</strong> Belgique, 1890;<br />
baron <strong>de</strong> Haulleville, Portraits et silhouettes, T. 1er, Brussel, 1892; G. Charlier, Stendhal et les <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, in: Revue d‟histoire<br />
littéraire <strong>de</strong> la France, 1922, pp. 492-494; i<strong>de</strong>m, Stendhal et ses amis belges, Paris (ed. Le Divan), 1932; A. De Rid<strong>de</strong>r, Une<br />
mission <strong>de</strong> J. <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> à Londres en 1838, in: Bulletin <strong>de</strong> la Commission Royale d‟Histoire, T. LXXXVIII, 1924; graaf Louis <strong>de</strong><br />
Lichtervel<strong>de</strong>, Léopold 1er et la formation <strong>de</strong> la Belgique contemporaine, Brussel, 1929; i<strong>de</strong>m, Leopold II, Brussel, 1926; Carlo<br />
Bronne, Leopold Ier et son Temps, Brussel, 1942; i<strong>de</strong>m, Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, Ministre <strong>de</strong> la Maison du Roi, Brussel, 1943; i<strong>de</strong>m, La<br />
comtesse Le Hon, Brussel, 1952; Piet Vermeir, Leopold I, Den<strong>de</strong>rmon<strong>de</strong>, Deel I, 1965, Deel II, 1967; J. <strong>Van</strong>damme, Het<br />
bibliotheekwezen in Brugge vóór 1920, Brugge, 1971; A. <strong>Van</strong><strong>de</strong>walle, Beknopte inventaris van het stadsarchief van Brugge,<br />
Deel I: Oud Archief, Brugge, 1979; A. <strong>Van</strong> Den Abeele, Jan Baptist Herregoudts, schil<strong>de</strong>r en brouwer, in: Biekorf, 1995, blz. 87-<br />
92; i<strong>de</strong>m, Drukker Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in <strong>de</strong> Kuipersstraat, in: Biekorf, 1995, blz. 200-211; i<strong>de</strong>m, De Herregouds-portretten en<br />
Jozef <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, in: Biekorf, 1995, blz. 286-288; i<strong>de</strong>m, De Brugse drukker-<strong>uit</strong>gever Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> (1724-1792) en zijn tijd,<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 67
in: Han<strong>de</strong>lingen Genootschap voor geschie<strong>de</strong>nis Brugge, 1996, blz. 98-138; i<strong>de</strong>m, De zoons van drukker-<strong>uit</strong>gever Joseph <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong>, in: Biekorf, 1997, blz. 206-221; G. Lacambre, in Catalogus tentoonstelling Parijs-Brussel, Brussel-Parijs, Brussel,<br />
Mercatorfonds, 1998; G. Kirschen, Léopold avant Léopold Ier, Brussel, 1998; A. <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Aeele, Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, in: Bulletin<br />
Vereniging van <strong>de</strong> A<strong>de</strong>l, 2002; i<strong>de</strong>m, Bibliotheken en boekenbedrijf in Brugge op het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> 18<strong>de</strong> eeuw. De wereld<br />
omheen Joseph-Ignace <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>e, in: Ludo <strong>Van</strong>damme (<strong>uit</strong>g.), The Founding Fathers, het bibliotheeklandschap in Brugge<br />
omstreeks 1800, Brugge, 2004<br />
1862 – Jan Joseph <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> te Geel<br />
In <strong>de</strong> Dymphna kerk te Geel vindt men een glasraam met volgen<strong>de</strong><br />
vermelding in het Latijn: ”Joanni Josepho <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> Mollensi, olim notario et municipii Ghelensis<br />
praefecto pos<strong>uit</strong> Melania Maria Magdalena<br />
Brabant Bruxellensis, vidua ab anno 1862 et iam<br />
anno 1858 privata solamine carissimae filiae<br />
unicae Sophiae, in reliquo vitae cursu pauperes<br />
et egenos hic in filios adoptavit in Christa”.<br />
kin<strong>de</strong>ren in Christus”.<br />
Afbeeldingen: kerk en galsraam te Geel<br />
Vertaald: “Aan <strong>de</strong> hooggeachten Heer Josephus<br />
Vincentius Joannes <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> van Moll, eertijds<br />
notaris en hoofd <strong>de</strong>r gemeente Geel, heeft dit<br />
toegewijd Melania Maria Magdalena Brabant van<br />
Brussel die, weduwe sinds het jaar 1862 en<br />
reeds van in 1858 beroofd van <strong>de</strong>n troost harer<br />
zeer gelief<strong>de</strong> enige dochter Sophia, geduren<strong>de</strong><br />
het overige van harer levensloop <strong>de</strong> armen en<br />
noodlij<strong>de</strong>n<strong>de</strong>n hier aangenomen heeft tot hare<br />
Het glasraam werd beschadigd door vandalen. Er werd namelijk een steen<br />
door het venster gegooid. Op <strong>de</strong> grafsteen voor <strong>de</strong> kerk vind je volgend<br />
opschrift: “Ter nagedachtenis van <strong>de</strong> heer Josephus, Vincentius, Joannes <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, notaris en oud<br />
burgemeester te Gheel, lid van <strong>de</strong> provincialen en gemeenteraad…etc geboren te Mol <strong>de</strong>n 15 september<br />
1801, overle<strong>de</strong>n te Gheel <strong>de</strong>n 20 april 1862 en van zijne dame Melania, Marie, Magdalena Brabant , geboren<br />
te Brussel <strong>de</strong>n 20 meert 1790 en overle<strong>de</strong>n te Gheel <strong>de</strong>n 20 mei 1879.”. Jozef Vincent <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was<br />
burgemeester van Geel tussen 1844 en 1855.<br />
1889 – Victor <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, verdacht als stroper [1] (Lon<strong>de</strong>rzeel)<br />
Op 10 november 1889 was Victor <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, bijgenaamd “<strong>de</strong> Smauce” naar verluid aan het wan<strong>de</strong>len met<br />
zijn hond in het bos “<strong>de</strong> Pluimennest” van Lon<strong>de</strong>rzeel. Victor was een zoon van Jan Baptist <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong><br />
Pluimennest, geboren op 19 augustus 1871 in Lon<strong>de</strong>rzeel, en dus net geen 18 jaar oud. Hij was van<br />
onbesproken gedrag. Dat veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong> toen zijn hond tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> wan<strong>de</strong>ling achter een haas aanging, en die<br />
pakte voor <strong>de</strong> ogen van jachtwachter Corneel Haverals <strong>uit</strong> Steenhuffel. Er werd meteen proces-verbaal<br />
opgemaakt.<br />
Victor nam in 1891 als vrijwilliger “met premie” dienst in het 12 e Linieregiment en bleef even <strong>uit</strong> zicht. Op 4<br />
juni 1896 werd hij opnieuw voor een jachtmisdrijf veroor<strong>de</strong>eld en moest een boete van 200 frank betalen.<br />
Op 4 januari 1897 had hij opnieuw prijs. De jachtwachters Jan Baptist Verleysen <strong>uit</strong> Wolvertem en Jos <strong>Van</strong><br />
<strong>de</strong>n Broeck <strong>uit</strong> Lon<strong>de</strong>rzeel, betrapten hem in het gezelschap van Emiel De Cock met een jachtgeweer in een<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 68
apenveld in <strong>de</strong> Pluimennest. Emiel De Cock was van <strong>de</strong> herberg op <strong>de</strong> hoek van <strong>de</strong> Brusselsebaan en<br />
Kaaskantmolenstraat. Er werd opnieuw een proces-verbaal opgemaakt. Op 22 maart 1898 was jachtwachter<br />
Jos <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Broeck er getuige van dat Victor <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> een haas doodschoot en opnieuw werd procesverbaal<br />
opgemaakt. Jos <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Broeck kreeg, met wat <strong>uit</strong>stel, een pak slaag, blijkens een verklaring van 12<br />
april 1898 van laatstgenoem<strong>de</strong>: “Het jaar 1898 <strong>de</strong>n 12 april verscheen Jos <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Broeck, jachtwachter van<br />
Mr. Verspreet, die verklaart. Gisteren 11 april, 10 ure, op mijne ron<strong>de</strong> zijn<strong>de</strong> in het gehucht Pluimennest te<br />
Lon<strong>de</strong>rzeel, ben ik aangerand door Victor <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en zijne broe<strong>de</strong>r Piet Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Bei<strong>de</strong>n waren met<br />
stokken gewapend en brachten mij slagen toe, meer dan 20 stokslagen wer<strong>de</strong>n mij toegebracht. Ik vluchtte<br />
naar <strong>de</strong>n steenweg waar verschei<strong>de</strong>ne personen gingen. De gebroe<strong>de</strong>rs <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> achtervolg<strong>de</strong>n mij en<br />
brachten mij nog verschei<strong>de</strong>ne slagen toe. Waarvan getuigen Joannes Pas, draaijer, en Delphine <strong>Van</strong><br />
Doorslaer, dochter van weduwe Filip <strong>Van</strong> Doorslaer.” Het was niet <strong>de</strong> laatste keer dat “<strong>de</strong> Smauce” en zijn<br />
vrien<strong>de</strong>n een jachtwachter belaag<strong>de</strong>n. In mei 1901 trok hij met vrien<strong>de</strong>n op strafexpeditie tegen Jos <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n<br />
Broeck.<br />
Op 17 mei beperkten hun acties zich nog “tot het schreeuwen van lelijke dingen naar het hoofd van diens<br />
vrouw” Louise Poroms, en op 31 mei liep het helemaal <strong>uit</strong> <strong>de</strong> hand, blijkens een getuigenis van Louise<br />
Poroms: “Op 31 mei in <strong>de</strong>n morgen, terwijl mijn man afwezig was, kwamen aan mijn woning we<strong>de</strong>rom <strong>de</strong><br />
genaam<strong>de</strong> Victor en Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> van Lon<strong>de</strong>rzeel en Edmond <strong>Van</strong> Cauter van Sloozen, Leonard en Frans<br />
Verhey<strong>de</strong>n van Rossem tegen <strong>de</strong> Pluimenest. De drij eersten bedreig<strong>de</strong>n van mij b<strong>uit</strong>en mijn huis te halen en<br />
op <strong>de</strong> straat dood te slagen. Op <strong>de</strong>ze bedreiging heb ik mij verweerd. Dit duur<strong>de</strong> omtrent een kwartier tot<br />
dat ein<strong>de</strong>lijk om hun te doen heen gaan, ik twee revolverschoten loste door een achtervenster van mijn huis.<br />
Al die misda<strong>de</strong>rs, strooper zijn<strong>de</strong>, kwamen <strong>uit</strong> wraak die zij dragen tot mijne man.” Jos <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Broeck was<br />
jachtwachter van Jan Verspreet in 1896 en van brouwer Frans De Keersmaecker in 1899.<br />
In 1904 wer<strong>de</strong>n Victor <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, Pieter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> (bij verstek) veroor<strong>de</strong>eld tot<br />
gevangenisstraffen na zware schermutselingen met jachtwachter De Wachter (die een kompaan, Edmond<br />
(<strong>Van</strong>) Cauter ernstig had gewond door hem te beschieten) en twee gendarmes die te hulp waren geroepen<br />
[2] .<br />
Jos <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Broeck was zelf twee keer voor een jachtmisdrijf veroor<strong>de</strong>eld, éénmaal als wildopraper in dienst<br />
van landmeter Jules Verspreet op 24 oktober 1898 toen die aan het<br />
jagen was aan <strong>de</strong> Hoefijzers in <strong>de</strong> Pluimennest en zij door Hubert Mees,<br />
<strong>de</strong> jachtwachter van Adrien Smits die er jachtrechten had, wer<strong>de</strong>n<br />
opgeschreven. Een paar maan<strong>de</strong>n later werd hij zelf aangesteld als<br />
jachtwachter voor vrouwer Frans De Keersmaeker. De brouwer was<br />
nooit te beroerd geweest om mensen die door hem in <strong>de</strong> problemen<br />
kwamen aan een baan te helpen. Op 21 oktober 1900 was Jos <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n<br />
Broeck alweer in gezelschap van Jules Verspreet aan het jagen op een<br />
plek waar zij dat niet mochten, dit keer ook in gezelschap van<br />
schrijnwerker Evarist Buyens. Merkwaardig toeval was dat Frans<br />
Goossens hen betrapte, een man die ook voor brouwer De Keersmaeker<br />
werkte. Allicht waren ze niet <strong>de</strong> beste vrien<strong>de</strong>n. Jos <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Broeck<br />
had blijkens <strong>de</strong> overlevering heel wat vijan<strong>de</strong>n. Hij kreeg en gaf,<br />
blijkens <strong>de</strong> talrijke vermel<strong>de</strong> inci<strong>de</strong>nten, regelmatig slaag.<br />
Afbeelding: <strong>de</strong> Bergkapel, naar een tekening van M. Meert. De kapel werd omstreeks<br />
1515 door Mathias Steenberch, <strong>de</strong> pastoor van Lon<strong>de</strong>rzeel opgericht als aan<strong>de</strong>nken aan<br />
zijn be<strong>de</strong>vaart naar het Heilig Graf te Jeruzalem.<br />
Jan Slachmuyl<strong>de</strong>rs verklaar<strong>de</strong> bijvoorbeeld op 4 oktober 1897 dat hij <strong>de</strong> avond ervoor rond 8 uur in <strong>de</strong><br />
herberg van Gerard <strong>Van</strong> Nieuwenhuyze was aangerand door <strong>de</strong> jachtwachter. Die had tot drie keer zijn<br />
revolver getrokken en gezegd “Ik schiet u door <strong>de</strong>n kop”. Op 13 april 1898 verklaar<strong>de</strong> kiekenpoelier Frans<br />
Willockx <strong>uit</strong> Steenhuffel dat hij <strong>de</strong> avond tevoren was aangerand door <strong>de</strong> jachtwachter. Die had hem op <strong>de</strong><br />
rug besprongen. Getuigen waren Frans Janssens en Hubert Mees, <strong>de</strong> eer<strong>de</strong>r vermel<strong>de</strong> jachtwachter van <strong>de</strong><br />
Spoelberch. Jan Verpreet kwam op 13 <strong>de</strong>cember 1897 getuigen in <strong>de</strong> plaats van Jos <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Broeck, die <strong>de</strong><br />
avond ervoor door vijf mannen was overvallen en zelf niet kon komen getuigen (…). Nog op 17 <strong>de</strong>cember<br />
1898, was er een klacht bij burgemeester Peter <strong>Van</strong> Assche, na een vechtpartij van jachtwachter <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 69
Broeck met Jan Scheers [3], die na een kaartspel Jos meer<strong>de</strong>r vuistslagen had toebe<strong>de</strong>eld. Gelukkig waren<br />
an<strong>de</strong>re aanwezigen tussengekomen en had<strong>de</strong>n voorkomen dat een an<strong>de</strong>re aanran<strong>de</strong>r, Michel D‟Hondt, nog<br />
meer stampen in het aangezicht had kunnen geven. De baas van <strong>de</strong> herberg, Leopold <strong>Van</strong> Esbroeck, had <strong>de</strong><br />
vechtpartij doen ophou<strong>de</strong>n en daarbij ook Frans Scheers, een broer van Jan, en Charles Robbijns, een zoon<br />
van Louis, geweerd toen die <strong>de</strong> jachtwachter wil<strong>de</strong>n molesteren. Jan (Baptist) Scheers beweer<strong>de</strong> bij <strong>de</strong><br />
burgemeester dat <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Broeck vals had gespeeld. Het was <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Broeck die hem tot een gevecht had<br />
<strong>uit</strong>gedaagd, en toen hij er niet op wil<strong>de</strong> ingaan, had die hem eerst omver gestampt in <strong>de</strong> herberg. Volgens<br />
hem was Michel D‟Hondt enkel tussengekomen om hem van <strong>de</strong> mishan<strong>de</strong>lingen van <strong>de</strong> jachtwachter te<br />
bevrij<strong>de</strong>n.<br />
[1] <strong>Verhalen</strong> opgetekend door Louis De Bondt in “De boswachters en stropers van Lon<strong>de</strong>rzeel, Mal<strong>de</strong>ren en Steenhuffel in <strong>de</strong> 19 e<br />
eeuw”. - [2] Den Den<strong>de</strong>rbo<strong>de</strong>, Aalst, 13 maart 1904. Jachtwachter Verbruggen werkte in dienst van baron <strong>de</strong> Spoelbergh. Hij was<br />
aangevallen door wildstropers bij hem thuis om 2 uur ‟s nachts, en loste een schot op zijn aanvallers. Edmond Cauter werd daarbij vrij<br />
erg getroffen (al zou hij zes weken daarna genezen zijn). De jachtwachter was <strong>uit</strong> vrees voor weerwraak verhuisd naar Lon<strong>de</strong>rzeel, en<br />
daar kwamen <strong>de</strong> wildstropers hem op een zondag in <strong>de</strong> herberg van De Bondt opnieuw opzoeken. Hij werd ernstig mishan<strong>de</strong>ld en bleef<br />
bewusteloos achter: “Zij kwamen hem daar aanvallen, slaan en stampen en poog<strong>de</strong>n hem door <strong>de</strong> vensterr<strong>uit</strong>en naar b<strong>uit</strong>en te werpen.<br />
Dit lukte echter niet, omdat het houtwerk niet ruim genoeg was”. Twee gendarmen waren toegesneld, ene <strong>Van</strong> Laethem en De Wulf,<br />
maar zij wer<strong>de</strong>n ontwapend en “met hunne eigene geweerkolven ten bloe<strong>de</strong> geslagen”. De belagers waren met een rijtuig naar<br />
Lon<strong>de</strong>rzeel gekomen en later wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> kepis en <strong>de</strong> verbrijzel<strong>de</strong> wapens van <strong>de</strong> gerechtsdienaars bij hen thuis aangetroffen. <strong>Van</strong> Cauter<br />
kreeg 4 jaar en 6 maan<strong>de</strong>n, Victor <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> 5 jaar, Pieter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> 3 jaar en 7 maan<strong>de</strong>n, Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> 5 jaar, en Piet Spaessers 3<br />
maan<strong>de</strong>n. - [3] Jan Scheers was tussen 1884 en 1915 <strong>de</strong> <strong>uit</strong>bater van <strong>de</strong> herberg “Het Wit Kruis” op <strong>de</strong> Berg, nabij <strong>de</strong> Bergkapel.<br />
1890 – Werner van <strong>Praet</strong>, burgemeester van Schoten<br />
Werner van <strong>Praet</strong> werd geboren op 2 juni 1858 te Antwerpen als zoon van rid<strong>de</strong>r Charles van <strong>Praet</strong><br />
(1804-1882) en Nathalie <strong>Van</strong> <strong>de</strong> Bossche (1818-1899). Hij was burgemeester van Schoten vanaf<br />
1890, waar hij overleed op 41-jarige leeftijd op 14 oktober 1899. Werner van <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> op 22<br />
januari 1883 in Brussel met Jeanne <strong>de</strong> Biolley (1861-1939), geboren op 2 februari 1861 te Verviers als<br />
dochter van Octave <strong>de</strong> Biolley (1833-1864) en Valérie Grisard (1839-1923). Zij werd vroeg weduwe en<br />
overleed op 23 april 1939 te Brussel, 78 jaar oud.<br />
Afbeelding: alliantiewapen van burgemeester Werner rid<strong>de</strong>r van<br />
<strong>Praet</strong> d'Amerloo en echtgenote Jeanne <strong>de</strong> Biolley op het<br />
processievaan<strong>de</strong>l van St-Cordulakerk. De congregatie die gesticht<br />
werd op 01-05-1861, het geboortejaar van <strong>de</strong> schenkster, en<br />
zorg<strong>de</strong> voor <strong>de</strong> noodlij<strong>de</strong>n<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> eigen parochie. Het<br />
alliantiewapen on<strong>de</strong>raan is: van <strong>Praet</strong> d'Amerloo (links) en: <strong>de</strong><br />
Biolley (rechts).<br />
Ook Werners va<strong>de</strong>r Charles was burgemeester van<br />
Schoten, tussen 1847 en 1882, geboren op 25 mei<br />
1804 te Antwerpen als zoon van Philippe van <strong>Praet</strong><br />
en Rosalie Ullens. Rosalie Ullens was <strong>de</strong> dochter van<br />
vorige Schotense burgemeester Corneel Floris Ullens<br />
(1830-1847). Charles van <strong>Praet</strong> was eer<strong>de</strong>r gehuwd,<br />
op 7 juli 1835, met Pauline Coget (1812-1855), en<br />
was hertrouwd op 28 augustus 1856 te Gent met<br />
Nathalie van <strong>de</strong>n Bossche, na het overlij<strong>de</strong>n van zijn<br />
eerste vrouw. Pauline Coget overleed op 20 juni<br />
1855 te Schoten. Alle vermel<strong>de</strong> burgemeesters<br />
behoor<strong>de</strong>n tot <strong>de</strong> zgn. “Katholieke Partij”.<br />
Charles va<strong>de</strong>r Philippe was geboren op 18 juni 1781<br />
te Antwerpen als zoon van Joseph van <strong>Praet</strong> en<br />
Marie-Anne Vermoelen, waar hij overleed op 15<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 70
januari 1842. Hij had een broer, Augustin, geboren op 23 januari 1812 te Antwerpen (daar overle<strong>de</strong>n<br />
op 7 oktober 1886), gehuwd (1) met Rosalie Lun<strong>de</strong>n op 6 augustus 1838, van wie een zoon A<strong>de</strong>lbert,<br />
en (2) met Marie-Thérèse <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> (geboren op 23 januari 1824 te Antwerpen, overle<strong>de</strong>n op 2”<br />
september 1904 te Brussel). Zoon A<strong>de</strong>lbert <strong>uit</strong> het eerste huwelijk, was geboren op 20 maart 1844 te<br />
Antwerpen, en overleed op 13 augustus 1908 te Brasschaat. A<strong>de</strong>lbert maakte <strong>de</strong>el <strong>uit</strong> van het<br />
provinciebestuur van Antwerpen en was te Brasschaat gehuwd met Marie-Anne du Bois <strong>de</strong> Nevele op<br />
6 juli 1869. Het gezin van <strong>Praet</strong>-du Bois <strong>de</strong> Nevele had twee dochters, Marguarite (1870-1916), op 28<br />
april 1896 te Brasschaat gehuwd met Georges <strong>de</strong> Cock <strong>de</strong> Rameyen, en Alida (1872-1940), die op 24<br />
april 1900 te Brasschaat was gehuwd met Ubald du Bois <strong>de</strong> Vroylan<strong>de</strong>. Georges <strong>de</strong> Cock <strong>de</strong> Rameyen<br />
werd geboren op 17 februari 1866 te Berchem als zoon van Alphonse <strong>de</strong> Cock <strong>de</strong> Rameyen en Marie<br />
Le Grelle, afstammelingen van <strong>de</strong> voormalige<br />
heren van Berlaar.<br />
Afbeelding: het familiewapen van van <strong>Praet</strong> te Schoten,<br />
1882<br />
Het gezin van <strong>Praet</strong>-<strong>de</strong> Biolley tel<strong>de</strong><br />
verschillen<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren:<br />
Marthe van <strong>Praet</strong> werd geboren op 16<br />
januari 1884 te Brussel. Zij huw<strong>de</strong> op 31<br />
juli 1905 te Brussel met graaf Gustave <strong>de</strong><br />
Lannoy (1875-1925).<br />
Roger van <strong>Praet</strong> (d‟Amerloo) werd<br />
geboren op 28 feburari 1887 te<br />
Antwerpen en huw<strong>de</strong> met Marie-<br />
Antoinette van <strong>de</strong>r Bruggen op 17 mei<br />
1920 te Houtain-le-Val. Hij was ingenieur.<br />
Nora van <strong>Praet</strong> werd geboren op 21<br />
<strong>de</strong>cember 1888 te Brussel en overleed<br />
jong, op 30 november 1890 te Schoten.<br />
Marcelle van <strong>Praet</strong> werd geboren op 13 mei 1890 te Antwerpen en overleed op 12-jarige leeftijd<br />
op 29 juli 1902 te Brussel.<br />
Hélène van <strong>Praet</strong> werd geboren op 19 oktober 1892 te Schoten. Zij huw<strong>de</strong> op 18 <strong>de</strong>cember 1923<br />
te Parijs, FR, Île-<strong>de</strong>-France, met Jean-Clau<strong>de</strong> Terasse. Haar echtgenoot was afkomstig <strong>uit</strong><br />
Giron<strong>de</strong>, Aq<strong>uit</strong>anië, in Frankrijk. Hij was dokter en overleed op 5 januari 1930 te Sancellemoz,<br />
Rhône-Alpes, op 37-jarige leeftijd.<br />
André van <strong>Praet</strong> werd geboren op 12 september 1898 te Schoten. Hij huw<strong>de</strong> op 7 september<br />
1921 te Lon<strong>de</strong>n, GB, met Elisabeth Michielsens. Een zoon, Guy van <strong>Praet</strong>, werd geboren op 18<br />
februari 1924 te Schaarbeek (gehuwd op 6 mei 1953 te Etterbeek met Marthe Balisaux). André<br />
overleed te Etterbeek op 31 januari 1953, enkele maan<strong>de</strong>n vóór het huwelijk van zijn zoon.<br />
1894 - Laurent en Jules François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>uit</strong>gewezen <strong>uit</strong> Frankrijk<br />
Op 2 maart 1894 wor<strong>de</strong>n twee broers <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>uit</strong>gewezen <strong>uit</strong> Frankrijk omdat zij lid waren van een<br />
anarchistische groepering. Het ging om Laurent <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, geboren op 30 januari 1859 te Vilvoor<strong>de</strong>,<br />
en zijn broer Jules François <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, geboren op 9 november 1861 te Gent. Bei<strong>de</strong>n waren lid van <strong>de</strong><br />
Ar<strong>de</strong>ense groep "Les Sans Patrie", opgericht in Charleville in 1891. De politie had bij hen thuis<br />
nummers gevon<strong>de</strong>n van anarchistische dagbla<strong>de</strong>n.<br />
De groep "Sans Patrie" was een militante Ar<strong>de</strong>nse anarchistische<br />
groep wiens doel als volgt werd beschreven: "Notre titre (les sans<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 71
patrie) est une déclaration <strong>de</strong> guerre au militarisme ainsi qu'à l'idée <strong>de</strong> conquête ou d'asservissement<br />
<strong>de</strong>s peuples". An<strong>de</strong>re gerenommeer<strong>de</strong> le<strong>de</strong>n waren Paulin Malfait, geboren op 27 februari 1867 te<br />
Charleville (overle<strong>de</strong>n op 30 augustus 1927), Bouillard, Thomassin, Leroux en Moray. De groep werd<br />
officieel opgericht op 18 oktober 1891. In maart 1892 organiseer<strong>de</strong> Malfait met Leroux en Moray <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>sertie van een compagnon Loriette, soldaat te Reims, FR. Alles liep volgens plan, maar Loriette,<br />
eens ontsnapt, ging zich aangeven bij <strong>de</strong> gendarmerie. Malfait en Moray vluchtten daarop naar België,<br />
en Leroux werd gearresteerd. Bij een ontsnappingspoging wierp Leroux zich in een kanaal, maar<br />
omdat hij niet kon zwemmen, verdronk hij. Malfait werd later gearresteerd te Luik, <strong>uit</strong>gewezen naar<br />
Frankrijk, en veroor<strong>de</strong>eld tot 8 maan<strong>de</strong>n gevangenis.<br />
1908 – De Maal<strong>de</strong>rij van Leest<br />
Op <strong>de</strong>ze foto van 1908 [1] is <strong>de</strong> maal<strong>de</strong>rij te zien van Fons Maes op <strong>de</strong> Tisseltbaan (nu <strong>de</strong> Juniorslaan),<br />
rechtover <strong>de</strong> winkel van Miel <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Het was terzelf<strong>de</strong>rtijd maal<strong>de</strong>rij en café ”Het molenhuis”. Op <strong>de</strong><br />
achtergrond met <strong>de</strong> han<strong>de</strong>n aan zijn bretellen staat Karel <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
De vrouw met<br />
het kind op<br />
<strong>de</strong> arm is<br />
Leontine<br />
Maes (Clara).<br />
Ze draagt<br />
Angèle (haar<br />
dochter), die<br />
later zou<br />
huwen met<br />
Pol Piessens.<br />
Voor haar<br />
staan staan<br />
nog vier<br />
kin<strong>de</strong>ren:<br />
van <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong>:Gerard<br />
(<strong>de</strong>r<strong>de</strong> van<br />
links, met zijn<br />
“klakske”), Leontine (vier<strong>de</strong>), Maria (gehuwd met Fons Peeters) en Francine.<br />
Links naast Leontine Maes staat Pelagie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>uit</strong> Tisselt. Ze liep met een kruiwagen <strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rijen af,<br />
met lijnwaad en voed<strong>de</strong> mijn grootva<strong>de</strong>r Pieter Gerard <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> op na het overlij<strong>de</strong>n van diens moe<strong>de</strong>r,<br />
Melanie Did<strong>de</strong>ns, in het kraambed. Rechts van Leontine Maes staat Tor (vrouw van broer van Leontine),<br />
rechts daarvan staat <strong>de</strong> vrouw van Jan “Wannes” Maes (tevens moe<strong>de</strong>r van Leontina Maes).<br />
Jan Baptist “Wannes” Maes werd geboren op 16 januari 1852 te Ruisbroek. Hij leer<strong>de</strong> Françoise De Maeyer<br />
kennen <strong>uit</strong> Leest. Françoise zag het levenslicht te Leest op 20 november 1861 en was bijna 9 jaar jonger dan<br />
haar echtgenoot. Zij gaven elkaar op 21 augustus 1883 hun ja-woord in <strong>de</strong> Sint-Niklaaskerk te Leest, samen<br />
met Françoises broer Frans, gehuwd met Françoise Maria Op <strong>de</strong> Hei<strong>de</strong>. Uit het huwelijk van Jan Baptist en<br />
Françoise wer<strong>de</strong>n negen kin<strong>de</strong>ren geboren. Op 31 mei 1884 werd te Leest als eerste kind een meisje<br />
geboren dat als naam Clara Leontine meekreeg. Twee jaren later, op 11 mei 1886, bracht Françoise De<br />
Maeyer haar eerste jongen ter wereld: Frans. Hij werd eveneens te Leest geboren. Frans zou later huwen<br />
met Françoise Marie Op <strong>de</strong> Hei<strong>de</strong> <strong>uit</strong> Tisselt. Als <strong>de</strong>r<strong>de</strong> spr<strong>uit</strong> werd Angèle Louise te Leest geboren op 6<br />
januari 1889. Zij huw<strong>de</strong> met Louis Jacques Muyl<strong>de</strong>rmans, zoon van an Baptist en Marie Régine Muyl<strong>de</strong>rmans,<br />
<strong>uit</strong> Kapelle o/d Bos. Angèle overleed te Leest op 11 mei 1916. Als vier<strong>de</strong> kind werd opnieuw een zoon gebo-<br />
ren te Leest op 16 juli 1891: Edmond Frans. Hij trad in het huwelijk mer Virginie Ceulemans <strong>uit</strong> Rijmenam,<br />
geboren op 25 april 1902 als dochter van Louis en van Marie Pauline Uttenbeek. Vervolgens werd Jan<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 72
Baptiste geboren te Leest op 20 augustus 1893. Als zes<strong>de</strong> kind werd Frans Louis geboren op 24 november<br />
1895. Drie jaar later verscheen Camiel Edmond op 23 augustus 1898. Als achtste kind werd Emiel Edmond<br />
geboren op 10 oktober 1899. Emiel huw<strong>de</strong> Odile Marie Eeraerts <strong>uit</strong> Breendonk. Odile werd geboren op 15<br />
januari 1900 als dochter van Edmond en van Marie Sophie De Keersmaeker. Het huwelijk vond plaats op 28<br />
mei 1921. Als laatste spr<strong>uit</strong> werd Mathil<strong>de</strong> Leontine geboren te Leest op 26 augustus 1904. Nauwelijks twee<br />
maan<strong>de</strong>n later overleed zij er op 9 november 1904.<br />
[1] Foto <strong>uit</strong> boek “Leest geweest”<br />
1914 – De scheepswerven <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-Dansaert te Baasro<strong>de</strong><br />
Omstreeks 1914 werkten er bij <strong>de</strong> scheepswerf <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-Dansaert ongeveer 200 mensen. Edmond<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> (scheepswerf "De Toekomst") gaf werk aan ongeveer 50 scheepmakers. De overgang van<br />
hout- naar metaalbouw had <strong>de</strong> Baasroodse scheepsbouwers in <strong>de</strong> problemen gebracht. Ze waren zeer<br />
goed on<strong>de</strong>rlegd in het bouwen van houten vaartuigen, maar had<strong>de</strong>n nauwelijks kennis van of ervaring<br />
met het bewerken van ijzer en staal. Daarom <strong>de</strong><strong>de</strong>n <strong>de</strong> eigenaars een beroep op Henri Adam, die<br />
belast werd met <strong>de</strong> controle op <strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> pas opgerichte ateliers en met het tekenen<br />
van <strong>de</strong> scheepsplannen. Het <strong>uit</strong>zicht van <strong>de</strong> werf veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong> sterk in <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong>. Ateliers wer<strong>de</strong>n<br />
gebouwd en stoommachines wer<strong>de</strong>n aangekocht.<br />
Het droogdok werd vergroot om <strong>de</strong> steeds groter<br />
wor<strong>de</strong>n<strong>de</strong> binnenschepen op te vangen. Samen<br />
met Adam zakten een twintigtal Willebroekse<br />
metaalarbei<strong>de</strong>rs naar Baasro<strong>de</strong> af. Ze leer<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />
scheepmakers hoe ze met <strong>de</strong> nieuwe machines<br />
moesten omgaan. Reeds na een jaar keer<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />
meesten terug naar Willebroek. Enkelen,<br />
waaron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> families Mainil, Volckaert en Robyn<br />
(voormalige ketelmakers en metaalbewerkers),<br />
vestig<strong>de</strong>n zich <strong>de</strong>finitief in Baasro<strong>de</strong>. Het bouwen<br />
van metalen schepen had veel succes.<br />
Afbeelding: een binnenschip met <strong>de</strong> typische “<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> spits”<br />
Ook <strong>de</strong> scheepswerf “<strong>Van</strong> Damme”, die al bestond in het mid<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> 19 e eeuw, had een<br />
gelijkaardig succes. Na <strong>de</strong> Eerste Wereldoorlog namen Gaston en André <strong>Van</strong> Damme, <strong>de</strong> zonen van<br />
Cesar <strong>Van</strong> Damme en Maria <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, het roer in han<strong>de</strong>n en trachtten ze <strong>de</strong><br />
scheepsbouwon<strong>de</strong>rneming opnieuw te laten bloeien zoals voorheen. Ze richtten in 1928 net b<strong>uit</strong>en <strong>de</strong><br />
dorpskom een volledig nieuwe werf op.<br />
1918 - Jeanne <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> komt om bij <strong>de</strong> ontploffing van een munitietrein<br />
te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos<br />
Op 14 november 1918 om half acht ‟s morgens, ontplofte een munitietrein te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos,<br />
enkele dagen na <strong>de</strong> wapenstilstand die officieel het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> "Groote Oorlog" beteken<strong>de</strong>. Er vielen<br />
do<strong>de</strong>n en gewon<strong>de</strong>n te betreuren. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> do<strong>de</strong>lijke slachtoffers bevon<strong>de</strong>n zich:<br />
Jeanne Filomène <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, geboren op 17 april 1904, 14 jaar oud,<br />
Pieter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, geboren op 22 juni 1869 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos en gehuwd met Jeanne Scheers,<br />
woonachtig in <strong>de</strong> Oostvaartdijk 44, 49 jaar oud,<br />
Maria Elisabeth <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, geboren op 13 april 1910, 8 jaar oud.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 73
An<strong>de</strong>re slachtoffers die het leven lieten:<br />
Jan Frans De Bruyser,<br />
Jeanne De Laet,<br />
Frans Dons,<br />
Jan Koeckelberghs,<br />
Egi<strong>de</strong> Moons,<br />
Angèle Potums,<br />
Pauline <strong>Van</strong> Cauwenbergh, geboren te Bornem op 25 maart 1876, 42 jaar oud,<br />
Pieter <strong>Van</strong> Campenhout,<br />
Joan <strong>Van</strong> <strong>de</strong>n Bergh,<br />
Pieter Jan <strong>Van</strong> De Voor<strong>de</strong>,<br />
Vic <strong>Van</strong> Dijck,<br />
Jan Louis <strong>Van</strong> Ingelgom, geboren op 17 januari 1894 te Lon<strong>de</strong>rzeel, 24 jaar oud, gehuwd met<br />
Marie Judith De Bondt. Marie Judith was zwanger toen haar man om het leven kwam. Op 12<br />
maart 1919 werd hun enig kind Jan Joris Ingelgom geboren te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos. Marie<br />
hertrouw<strong>de</strong> op 12 juni 1920 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos met Jan De Smedt. Jan Joris zou op 18 april<br />
1945 huwen met Liesbeth Versnaeyen. Hij was douanier.<br />
Pieter Verbergh,<br />
Willem Verbruggen, en<br />
Joseph Praille, geboren op 30 augustus 1897, 21 jaar oud.<br />
1932 – Het gezin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-Cools te Liezele<br />
Mijn grootmoe<strong>de</strong>r Maria Cools, reed in 1925 al aardig met<br />
<strong>de</strong> vrachtwagen. Zij was een pionierster voor <strong>de</strong> oprichting<br />
van <strong>de</strong> "Vroegemarkt" (Vrijdagmarkt) te Gent. Zij reed<br />
met haar va<strong>de</strong>r Albert naar <strong>de</strong> markt met een Ford<br />
vrachtauto. Ook <strong>de</strong> markt van An<strong>de</strong>rlecht werd aangedaan<br />
in <strong>de</strong> namiddag. Mijn grootmoe<strong>de</strong>r vertel<strong>de</strong> wel eens hoe<br />
zij met <strong>de</strong> vrachtwagen Meise voorbijre<strong>de</strong>n, haar va<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />
Ford in "po-mo" (in "point mort", "neutraal") zette, zodat<br />
ze met grote vaart <strong>de</strong> bergaf van Meise naar Lon<strong>de</strong>rzeel<br />
kon<strong>de</strong>n nemen. De markten wer<strong>de</strong>n enige tijd samen met<br />
"die van Batistes" gedaan, <strong>de</strong> erfgenamen van Baptist De<br />
Boelpaep. Mijn grootmoe<strong>de</strong>r was een vrijgevochten<br />
vrouw. Zij ging zij naar <strong>de</strong> Provinciale Land- en Tuinbouwschool te Puurs tot haar zestien<strong>de</strong> jaar. <strong>Van</strong><br />
1924 tot 1932 werkte zij bij haar nonkel Frans Paridaens als secretaresse. De firma Paridaens<br />
han<strong>de</strong>l<strong>de</strong> in fietsen, moto's, wasmachines en later ook in auto's (<strong>de</strong> latere autogarage Paridaens te<br />
Hingene).<br />
Mijn tante, Lieve <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, had <strong>de</strong> tijd genomen enkele van <strong>de</strong>ze verhalen neer te schrijven. Een<br />
schat aan vertelkunst voor <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren, kleinkin<strong>de</strong>ren én achterkleinkin<strong>de</strong>ren – en die had mijn<br />
“bomma” want ze werd 93 jaar. Grootmoe<strong>de</strong>r herinner<strong>de</strong> zich dat zij dat zij als driejarige haar billen<br />
verbrand<strong>de</strong> toen het huishoudhulpje een hete kom aardappelen op <strong>de</strong> grond zette. Zij was er toen<br />
gaan opzitten. Toen zij vier jaar was, liep zij school in <strong>de</strong> Sint-Gerardusschool te Liezele. Zij brak er<br />
eens haar voet, en moest met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>rkoets naar huis wor<strong>de</strong>n gebracht.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 74
Op 14 september 1932 werd Maria's kozijn Charles Paridaens begraven. Charles, een zoon van Frans<br />
Paridaens, verongelukte op <strong>de</strong> moto toen hij met <strong>de</strong><br />
dichter Bert Peleman achterop, een wisselstuk ging halen.<br />
Door dit ongeluk moest het huwelijk van Maria met Pieter-<br />
Gerard <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, aanvankelijk voorzien op 14 september<br />
1932, wor<strong>de</strong>n <strong>uit</strong>gesteld.<br />
Afbeeldingen: Georgette <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> met haar moe<strong>de</strong>r Maria Cools in 1997<br />
te Berlaar; het gezin Cools-Paridaens in 1920. Mijn grootmoe<strong>de</strong>r staat<br />
<strong>uit</strong>erst rechts in het mid<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> foto met haar, jong overle<strong>de</strong>n,<br />
tweelingszusje. Ik leer<strong>de</strong> pas iets over <strong>de</strong>ze tweelingszus bij <strong>de</strong><br />
ont<strong>de</strong>kking van <strong>de</strong>ze foto.<br />
Maria Cools werd geboren op 13 juli 1908 op het<br />
"Turkenhof" te Liezele als dochter van Albert Cools en<br />
Kristina Paridaens. Zij stam<strong>de</strong> <strong>uit</strong> een familie van 15<br />
kin<strong>de</strong>ren waarvan er slechts vier in leven bleven:<br />
Leon Cools, die huw<strong>de</strong> met Francine <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>,<br />
kin<strong>de</strong>ren: Esther, Maria, Emma en Christiane (3<br />
overle<strong>de</strong>n);<br />
Emma Cools, die huw<strong>de</strong> met Georges De Boelpaep,<br />
kin<strong>de</strong>ren Jan, Go<strong>de</strong>lieve, Christiane, Liliane, René,<br />
Georges, Miriam;<br />
Maurice Cools, die huw<strong>de</strong> met Julia Kerremans,<br />
kin<strong>de</strong>ren: Albert, Julien (overle<strong>de</strong>n na een ongeval), Erik en Greta<br />
Haar va<strong>de</strong>r Albert Cools werd geboren op 28 januari 1883. Hij was Eerste Schepen van Liezele<br />
omstreeks 1918 on<strong>de</strong>r burgemeester Oscar <strong>Van</strong> Assche ("<strong>de</strong> brouwer van Liezele"), en speel<strong>de</strong> tuba in<br />
<strong>de</strong> fanfare "De Kadotters", later herdoopt in "De Prenaalzonen". Hij was een zoon van Clementina<br />
Cools <strong>uit</strong> Kalfort. De familie<br />
Cools heette in <strong>de</strong> volksmond<br />
"die van Talus", vermoe<strong>de</strong>lijk<br />
naar een voorva<strong>de</strong>r die Vitalus<br />
noem<strong>de</strong>. Albert overleed op 13<br />
januari 1957.<br />
Afbeelding: Het gezin Cools-Paridaens in<br />
1928 aan het Turkenhof te Liezele.<br />
Rechts bovenaan Maria Cools. Het kind<br />
rechts vooraan is een Hongaarse<br />
vluchtelinge, tij<strong>de</strong>lijk opgevangen in het<br />
gezin.<br />
Kristina Paridaens werd geboren<br />
op 3 oktober 1883 te Liezele als<br />
dochter van Leopold Paridaens<br />
<strong>uit</strong> Wintam/Hingene en Marie-<br />
Thérèse De Wachter <strong>uit</strong> Liezele.<br />
Haar va<strong>de</strong>r was schoenmaker en<br />
had een schoenenwinkel. Albert Cools en Kristina Paridaens huw<strong>de</strong>n in 1905 en woon<strong>de</strong>n in het<br />
Turkenhof te Liezele. In 1911 bouw<strong>de</strong>n zij een huis op <strong>de</strong> Achterheid. Kristina overleed op 14<br />
<strong>de</strong>cember 1965 te Liezele, ten huize van De Boelpaep-Cools.<br />
Clementina Cools had een voorechtelijk kind, Albert, en huw<strong>de</strong> met Emmery Tersago toen Albert 14<br />
jaar oud was. Emmery Tersago zou <strong>de</strong> peter wor<strong>de</strong>n van Maria Cools.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 75
Het gezin Tersago-Cools kreeg nog twee kin<strong>de</strong>ren:<br />
Frans Tersago, bijgenaamd "<strong>de</strong> lange", die huw<strong>de</strong> met Oktavie Mertens. Zij had<strong>de</strong>n één zoon,<br />
Clément, gehuwd met Bertha Aers (twee kin<strong>de</strong>ren).<br />
Gerardus Constantinus Tersago, kolenhan<strong>de</strong>laar, werd geboren op 8 <strong>de</strong>cember 1900 te Liezele.<br />
Hij huw<strong>de</strong> Met Hubertina Verhofstadt, geboren op 25 oktober 1899 te Breendonk. Zijn zoon Albert<br />
Joseph E. Tersago [1] werd geboren op 11 januari 1929 te Puurs, werd ambtenaar en huw<strong>de</strong> er<br />
op 24 mei 1927 met Maria Schokkaert, geboren op 24 mei 1927 te Puurs. Maria Schokkaert was<br />
een zus van burgemeester Jef Schokkaert van Puurs. Zij had<strong>de</strong>n acht kin<strong>de</strong>ren. De familie woon<strong>de</strong><br />
op <strong>de</strong> Achterhei<strong>de</strong>.<br />
Maria Cools huw<strong>de</strong> op 22 september 1932 te Liezele met Pieter-Gerard <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Zij vestig<strong>de</strong>n zich in<br />
het "Molenhuis" op <strong>de</strong> Wolf, waar nadien <strong>de</strong> familie Verhasselt lange tijd woon<strong>de</strong>.<br />
Gerard en Maria trouw<strong>de</strong>n op een regenachtige dag.<br />
Gezien Charles Paridaens, die normaal met <strong>de</strong> auto ging<br />
rij<strong>de</strong>n, was verongelukt, had<strong>de</strong>n zij drie koetsen met<br />
paar<strong>de</strong>n besteld. Met één van die koetsen werd Gerard<br />
van Leest naar Liezele gehaald.<br />
Afbeeldingen: Gerard <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, mijn grootva<strong>de</strong>r, in 1927 en Maria Cools,<br />
mijn grootmoe<strong>de</strong>r, in 1930<br />
Maria was op haar trouwdag ziek gevallen: zij had<br />
buikloop. Dokter Slachmuyl<strong>de</strong>rs en burgemeester Oscar<br />
<strong>Van</strong> Assche ston<strong>de</strong>n 's morgens nog aan haar ziekbed en vroegen zich af of <strong>de</strong> trouwpartij wel kon<br />
doorgaan. Zij bracht haar trouwdag door on<strong>de</strong>rsteund door kussens. Het huwelijk werd ingezegend<br />
door pastoor Celis (afkomstig <strong>uit</strong> <strong>de</strong> Kempen of het Hageland).<br />
Het feest vond plaats in <strong>de</strong> grote hangar waar ook <strong>de</strong> vrachtwagen werd geparkeerd. Voor het feest<br />
was een nicht van Gerard, Hilda, aangesproken om te koken. Op het menu stond sel<strong>de</strong>r. Haar va<strong>de</strong>r<br />
Albert had dat al eens gegeven op een eetfestijn van <strong>de</strong> fanfare en vond dat zo lekker. Maar <strong>de</strong><br />
kokkin kwam met een hele witte sel<strong>de</strong>r gevuld met gehakt te voorschijn: een stevig voorgerecht! Ook<br />
soep stond op het menu.<br />
Maar terwijl <strong>de</strong> soep opstond, kwamen er mensen <strong>uit</strong> het Mechelse een groot Onze-Lieve-<br />
Vrouwebeeld schenken voor het jonge paar - Maria beeld<strong>de</strong> in <strong>de</strong> processie stevast het Onze-Lieve-<br />
Vrouwke <strong>uit</strong> - met daarbij een brief die werd voorgelezen en waarin telkens werd verwezen naar "die<br />
goe<strong>de</strong> moe<strong>de</strong>r Pelagie" (Pelagie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, die Gerard opvoed<strong>de</strong> tot zijn 10 jaar, een ongehuw<strong>de</strong><br />
zuster van zijn va<strong>de</strong>r in Tisselt. Gerard verloor zijn moe<strong>de</strong>r in het kraambed). Gerards stiefmoe<strong>de</strong>r<br />
Leontine Maes ween<strong>de</strong> bij dit alles, en Albert maakte er een eind aan door <strong>de</strong> Mechelaars naar huis te<br />
sturen. Het beeld stond nog lang op een pie<strong>de</strong>stal in <strong>de</strong> voorplaats van hun woning. Intussen was <strong>de</strong><br />
soep aangebrand... teveel vermicelli! Na <strong>de</strong> soep kwam naar goe<strong>de</strong> Vlaamse traditie varkensgebraad<br />
met groentenkrans, en als <strong>de</strong>ssert was er rijstpap.<br />
De familie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-Cools had verschillen<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren:<br />
Karel-Gabriël <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 5 augustus 1933 te Mechelen. Hij<br />
huw<strong>de</strong> op 5 augustus 1957 te Steenhuffel met Simone De Vel<strong>de</strong>r.<br />
Simonne <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 29 augustus 1934 te Mechelen. Zij<br />
huw<strong>de</strong> op 25 april 1957 te Liezele met Kamiel Jacobs.<br />
Nn. <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd levenloos geboren in 1935.<br />
Gilberte <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 18 februari 1936 te Mechelen. Zij huw<strong>de</strong> op 5mei 1956 te<br />
Mechelen met Paul <strong>Van</strong> Den Bossche.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 76
Georgette <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 15 januari 1937 te Liezele (Zie foto rechts: Georgette op school te<br />
Tisselt in 1947).<br />
Maria <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 14 februari 1938 te Liezele, en<br />
overleed er op 17 augustus 1939 aan <strong>de</strong> gevolgen van een<br />
longontsteking<br />
Georges <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 2 november 1939 te Liezele, en<br />
overleed er op 18 november 1940 (Zie foto rechts).<br />
Paul <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 5 augustus 1943 te Tisselt. Hij huw<strong>de</strong><br />
op 24 <strong>de</strong>cember 1966 te Liezele met Mariette Weymans.<br />
Go<strong>de</strong>lieve <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 26 juni 1945 te Tisselt. Zij huw<strong>de</strong><br />
op 3 juli 1965 te Liezele met Guido De Nutte.<br />
Nn. <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd levenloos geboren in 1946<br />
Georges <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 5 september 1947 te Tisselt. Hij<br />
huw<strong>de</strong> op 8 juli 1972 te Kasterlee met Rita Leysen.<br />
De groentenkweek werd in 1936 gelei<strong>de</strong>lijk overgelaten aan Maria's zuster Emma, inmid<strong>de</strong>ls gehuwd<br />
met Georges De Boelpaep. Gerard en 'Mit' had<strong>de</strong>n een huis gebouwd in <strong>de</strong> Wolfstraat te Liezele. Dit<br />
huis brand<strong>de</strong> af door een schouwbrand. Albert Cools had in <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong> een groot lot gewonnen bij<br />
<strong>de</strong> Nationale Loterij en <strong>de</strong>ed zijn kin<strong>de</strong>ren een schenking. Hiermee werd een nieuw huis opgetrokken<br />
in <strong>de</strong> Wolfstraat. Toen in 1937 Gerard en Maria hun pachtland verloren, zei Gerard <strong>de</strong> landbouwerstiel<br />
vaarwel en ging hij werken bij Eternit te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos.<br />
In 1938 had het gezin een herberg met winkel te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos. Het huis in Liezele werd toen<br />
verhuurd, tot het in 1940 werd verkocht aan Emma Cools. De opbrengst van <strong>de</strong>ze verkoop zou<br />
volledig opgaan in <strong>de</strong> aanschaf van voedsel tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> oorlogsjaren. Het gezin verhuis<strong>de</strong> nadien naar<br />
<strong>de</strong> Statiestraat te Tisselt, terwijl Gerard bleef werken bij Eternit (tot aan zijn pensioen in 1972).<br />
Na <strong>de</strong> oorlog verschaften Maria en Gerard on<strong>de</strong>rdak aan het gezin van Jaak Eeraerts en Tinneke <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong>. Jaak Eeraerts was beschuldigd van collaboratie,<br />
naar <strong>de</strong> gevangenis gevoerd, terwijl hun huis op <strong>de</strong><br />
Triest kort en klein was geslagen.<br />
Op 5 juli 1950 verhuis<strong>de</strong> het gezin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-Cools naar<br />
het Hemelhuis te Liezele. Zij had<strong>de</strong>n daarvoor geleend<br />
bij <strong>de</strong> Nationale Maatschappij voor Kleine<br />
Lan<strong>de</strong>igendom. Maria Cools was zeer sociaal ingesteld.<br />
Zij was bestuurslid van <strong>de</strong> KAV te Tisselt, stond in<br />
Liezele mee aan <strong>de</strong> wieg van <strong>de</strong> Katholieke Lan<strong>de</strong>lijke<br />
Vrouwengil<strong>de</strong> (KVLV, toen nog 'Boerinnenbond'<br />
genoemd). Zij was me<strong>de</strong>-stichtster van <strong>de</strong> Gezinsbond<br />
(toen nog BGJG) te Liezele en actief bij <strong>de</strong> CVP, on<strong>de</strong>r<br />
meer als bestuurslid van het toenmalige OCMW (toen<br />
nog COO). Ook bij een latere verhuis naar Kapelle-op<strong>de</strong>n-Bos,<br />
bleef zij het secretariaat van <strong>de</strong> Bond van <strong>de</strong><br />
Gepensioneer<strong>de</strong>n van Eternit waarnemen.<br />
Afbeelding: Georgette <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> poseert voor "Het Hemelhuis" aan <strong>de</strong><br />
Wolf te Liezele omstreeks 1955.<br />
Gerard <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> overleed op 1 september 1989 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos. Maria Cools overleed op 20<br />
maart 2001 te Schelle.<br />
Pieter-Gerard <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, die ging bij <strong>de</strong> naam Gerard, kwam <strong>uit</strong> een familie van 18 kin<strong>de</strong>ren. Zijn<br />
va<strong>de</strong>r Karel <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> had met zijn eerste vrouw Melanie Did<strong>de</strong>ns 9 kin<strong>de</strong>ren, waarvan 4 in leven<br />
bleven:<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 77
Bertha <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 5 juli 1899 te Leest, was gehuwd op 21 februari 1927 te Wilrijk<br />
met Jozef De Muyl<strong>de</strong>r (5 september 1898, Ottenburg - 11 november 1954, Leuven) en<br />
hertrouw<strong>de</strong> op 5 oktober 1957 te An<strong>de</strong>rlecht met Camiel <strong>Van</strong><strong>de</strong>perre (19 oktober 1895 - 15 juni<br />
1966). Bertha overleed op 11 september 1976 te Leuven.<br />
Maria <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> (Johanna Maria) werd geboren op 9 juni 1901 te Leest en huw<strong>de</strong> op 23 juni 1929<br />
te Leest met met Alfons Peeters (14 november 1899, Leest - 28 mei 1981,Houtem-Vilvoor<strong>de</strong>).<br />
Edmond <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 18 juni 1902. Hij overleed na negen maan<strong>de</strong>n op 9 maart<br />
1903.<br />
Tinneke <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, (Maria) werd geboren op 7 april 1905 te Leest. Zij huw<strong>de</strong> op 1 mei 1929 te<br />
Leest met Jaak Eeraerts (21 februari 1906, Breendonk - 16 februari 1982, Jette). Zij overleed op 1<br />
november 1991 te Mechelen. Een dochter, Vera, huw<strong>de</strong> Cesar <strong>Van</strong> Keer [ZIE stamlijn <strong>Van</strong> Keer].<br />
Maria Augusta Josepha <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 21 januari<br />
1904 te Leest. Zij overleed er vijf maan<strong>de</strong>n later op 6 juni<br />
1904.<br />
Barbara <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 26 mei 1906 te Leest, en<br />
overleed er op 27 mei 1906.<br />
Gerard <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 20 oktober 1907 te Leest.<br />
Melanie Did<strong>de</strong>ns werd geboren op 21 augustus 1868 te Leest als<br />
dochter van Jan Frans Did<strong>de</strong>ns en Jeanne Katrien De Meyer,<br />
gehuwd in <strong>de</strong> Sint-Niklaaskerk te Leest in 1865. Het gezin woon<strong>de</strong><br />
in <strong>de</strong> Kleine Hei<strong>de</strong>straat 6 te Leest.<br />
Karel Lo<strong>de</strong>wijk <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 6 september 1868 te<br />
Tisselt als zoon van Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, bijgenaamd 'Boske' en<br />
Melanie Schaerlaeken. Hij huw<strong>de</strong> op 18 mei 1897 te Leest met<br />
Melanie Did<strong>de</strong>ns. Het koppel had een han<strong>de</strong>l in kolen en meststoffen, aardappelen, stro en granen en<br />
hield een café "Den Vlashan<strong>de</strong>l", later omgedoopt tot "In <strong>de</strong>n Koophan<strong>de</strong>l".<br />
Melanie Did<strong>de</strong>ns overleed kort na <strong>de</strong> geboorte van Gerard op 21 oktober 1907. Karel <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
hertrouw<strong>de</strong> op 29 februari 1908 te Leest met Clara Maes (zie afbeelding, niet gedateerd), met wie hij nog<br />
negen kin<strong>de</strong>ren had:<br />
Francine <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd<br />
geboren op 22 januari 1909<br />
te Leest. Zij huw<strong>de</strong> op 16<br />
november 1932 te Leest met<br />
Edmond <strong>Van</strong> Rompaey (7<br />
februari 1903, Tisselt - 18<br />
november 1987, Willebroek).<br />
Francine overleed op 13 juni<br />
1988 te Knokke-Heist.<br />
Virginie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd<br />
geboren op 23 januari 1911<br />
te Leest.Zij huw<strong>de</strong> op 29<br />
augustus 1941 te Leest met<br />
Fre<strong>de</strong>rik De Rooster (24<br />
<strong>de</strong>cember 1910, Leest - 30<br />
maart 2002, Mechelen). Zij<br />
overleed op 4 november<br />
1985 te Mechelen. Een dochter, Clara De Rooster, huw<strong>de</strong> op 7 augustus 1965 met Raymond<br />
Lauwers <strong>uit</strong> Hombeek.<br />
Afbeelding: foto van 9 augustus 1939: Het huwelijk van Pol Piessens met Angèle <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. De ou<strong>de</strong>rs van <strong>de</strong> bruid en<br />
brui<strong>de</strong>gom: Frans Piessens links, Melanie Robijns rechts, en in het mid<strong>de</strong>n Leontine Maes en Karel <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 78
Melanie <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, werd geboren op 22 oktober 1913 te Leest. Zij huw<strong>de</strong> op 4 setpember 1937 te<br />
Leest met Jules Geens (26 juli 1908, Sint-Katelijne-Waver - 2 oktober 1992, Mechelen). Melanie<br />
overleed op 20 juli 1997 te Mechelen.<br />
Angèle <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, werd geboren op 22 juli 1916 te Leest. Zij huw<strong>de</strong> op 9 augustus 1939 te Leest<br />
met Pol Piessens (18 maart 1916, Leest - 14 juli 1980, Mechelen). Zij overleed op 15 oktober<br />
2000 te Leest.<br />
Maria Odile <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 26 november 1919 te Leest. Zij overleed er op 13 juli<br />
1920.<br />
Edmond <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, werd geboren op 17 mei 1921 te Leest. Hij huw<strong>de</strong> op 26 oktober 1948 te<br />
Leest met Hortense Spruyt (°13 <strong>de</strong>cember 1924, Leest).<br />
Emiel <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 22 februari 1924 te Leest. Hij huw<strong>de</strong> op 27 april 1946 te Tisselt<br />
met Melanie Moortgat (°7 juli 1925, Tisselt).<br />
Phil <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 26 augustus 1927 te Leest. Hij huw<strong>de</strong><br />
met Roza Moortgat (zus van Melanie, 3 augustus 1926 - 10 april<br />
1986). Hij overleed op 19 februari 1984 te Duffel.<br />
Richard <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 26 augustus 1927 te Leest. Hij<br />
huw<strong>de</strong> op 2 augustus 1950 te Leest met Josée Lauwers (12 november<br />
1926, Leest - 26 mei 1979, Leuven) en hertrouw<strong>de</strong> op 27 oktober<br />
1980 te Sint-Katelijne-Waver met Els De Prins. Hij overleed op 11<br />
januari 1986 te Leest.<br />
[1] Dina Tersago, Miss België in 2001 (zie afbeelding), is een beken<strong>de</strong> telg van <strong>de</strong> Tersago<br />
familie van Puurs. Haar ou<strong>de</strong>rs waren Gerard Tersago en Yvette Vromman. Gerard was een<br />
zoon van Albert Tersago. Onze overgrootou<strong>de</strong>rs waren (half-)broers.<br />
1999 - Bijeenkomst op <strong>de</strong> brug <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> te Brussel<br />
In <strong>de</strong>cember 1998 werd door <strong>de</strong> firma “Ericsson” on<strong>de</strong>r het thema “Laat<br />
van je horen” een wedstrijd <strong>uit</strong>geschreven. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> talrijke<br />
<strong>de</strong>elnemers,meer dan 6300, vin<strong>de</strong>n we Peter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>uit</strong> Piétrain met<br />
een inzending: “Het samenbrengen van alle <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-en dit op <strong>de</strong> <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> brug te Brussel”. Deze wens, samen met twee an<strong>de</strong>ren wer<strong>de</strong>n<br />
weerhou<strong>de</strong>n, zou gerealiseerd wor<strong>de</strong>n op 6 juni 1999. De oorsprong van<br />
<strong>de</strong> wens van Peter is te vin<strong>de</strong>n in een sfeer van nostalgie enerzijds en <strong>de</strong><br />
dagelijkse realiteit an<strong>de</strong>rszijds.<br />
Afbeelding: Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> in 1860 (1806-1887)<br />
Nostalgie, omdat Peter verlang<strong>de</strong> naar familiebijeenkomsten te Hombeek<br />
op <strong>de</strong> jaarlijkse kermis en an<strong>de</strong>rzijds <strong>de</strong> har<strong>de</strong> dagelijkse realiteit door <strong>de</strong> vermelding van files op <strong>de</strong> <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> brug.<br />
Er wer<strong>de</strong>n ongeveer 750 <strong>uit</strong>nodigingen verstuurd en er kwamen 400 personen opdagen waaron<strong>de</strong>r zeker een<br />
200 tal <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-en.De eerste winnen<strong>de</strong> wens werd al gerealiseerd op 1 mei en was : “Het opnemen van<br />
een eerst CD van het koor Amicroches” <strong>uit</strong> Waterloo. Het koor trad op bij <strong>de</strong> bijeenkomst op <strong>de</strong> brug <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> om 17.00 uur. De <strong>de</strong>r<strong>de</strong> wens werd gerealiseerd op 9 en 10 oktober 1999 en hield in dat 20<br />
min<strong>de</strong>rvali<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> VZW BOKS een onvergetelijk weekend kon<strong>de</strong>n verblijven in het feeërieke<br />
Eurodisney te Parijs.<br />
In zijn openingstoespraak vermel<strong>de</strong> Peter dat waarschijnlijk <strong>de</strong> oudste getuigenis van een <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> een<br />
zekere Gervaes <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> <strong>uit</strong> het Brugse, in het begin van <strong>de</strong> 12 <strong>de</strong> eeuw, schildknaap van Karel <strong>de</strong> Goe<strong>de</strong> zou<br />
zijn geweest. De oorsprong ligt dui<strong>de</strong>lijk in <strong>de</strong> Brugse regio, waarna takken van <strong>de</strong> familie <strong>uit</strong>weken naar het<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 79
hertogdom Brabant – <strong>de</strong> streek van KleinBrabant, Antwerpen en Geel. We vin<strong>de</strong>n in het algemeen vele<br />
“Heren <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> “ in <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van <strong>de</strong> Nieuwe Tijd in Vlaan<strong>de</strong>ren in <strong>de</strong> 13 e eeuw, en ver<strong>de</strong>r staat<br />
Joseph-Basile <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> bekend als “eerste schrijver in <strong>de</strong> Koninklijke bibliotheek van Frankrijk. Een zekere<br />
Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was secretaris–generaal van <strong>de</strong> koningen Leopold I en II.<br />
An<strong>de</strong>re beken<strong>de</strong> verhalen die Peter <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> aanhaal<strong>de</strong>, zijn <strong>de</strong>ze van <strong>de</strong> scheepswerven te Baasro<strong>de</strong>, die<br />
mee het kanaal Brussel-Willebroek hebben gefinancierd en menig <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> was ook burgemeester van o.a.<br />
Baasro<strong>de</strong>, Geel en Mol. Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> architect van het Belgische paviljoen op <strong>de</strong> wereldtentoonstelling in<br />
1958. Tenslotte drukte Peter <strong>de</strong> wens <strong>uit</strong> dat er in <strong>de</strong> toekomst nog samenkomsten van <strong>de</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> zullen<br />
wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n en ie<strong>de</strong>reen werd <strong>uit</strong>genodigd om een historische foto te nemen op <strong>de</strong> brug en te tekenen<br />
in het gastenboek.<br />
De <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> brug kreeg haar naam van Jules <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>. Hij werd te Brugge geboren in 1806 en overleed te<br />
Brussel in 1887 op een leeftijd van 81 jaar. Na zijn humaniora te Brugge vertrok Jules naar Parijs om er bij<br />
zijn oom Joseph-Basile te leven en in contact te komen met allerlei wereldbeken<strong>de</strong>n. Na Parijs ging hij<br />
rechten stu<strong>de</strong>ren te Gent en keer<strong>de</strong> hij als dokter in <strong>de</strong> rechten terug naar Brugge waar hij eerst als<br />
bibliothecaris fungeer<strong>de</strong> en nadien als conservator van <strong>de</strong> archieven van Brugge.<br />
Jules speel<strong>de</strong> een zeer belangrijke rol bij <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van het ontstaan van België, meer bepaald<br />
bij <strong>de</strong> benoeming van Leopold I tot koning van België, me<strong>de</strong> dankzij zijn <strong>uit</strong>steken<strong>de</strong> kennis van het<br />
Engels, en ook later als persoonlijke raadsheer van Leopold I en II. Kortom, hij was een<br />
goedgeplaatste getuige van <strong>de</strong> gebeurtenissen in België geduren<strong>de</strong> een halve eeuw. Hij werd vaak<br />
omschreven als scherpzinnig en beschei<strong>de</strong>n.<br />
Afbeelding: familiemeeting 6 juni 1999 aan <strong>de</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-brug te Brussel<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 80
2009 – Archeologische vondsten „Hof van <strong>Praet</strong>‟ te Oe<strong>de</strong>lem [1]<br />
“Raakvlak”, <strong>de</strong> intergemeentelijke dienst archeologie van Brugge en Ommeland, verrichtte<br />
archeologisch on<strong>de</strong>rzoek aan het „Hof van <strong>Praet</strong>‟ aan <strong>de</strong> Beverhoutsveldstraat in Oe<strong>de</strong>lem (Beernem).<br />
Het Hof van <strong>Praet</strong> was oorspronkelijke <strong>de</strong> zetel van <strong>de</strong> heerlijkheid <strong>Praet</strong> . Door het on<strong>de</strong>rzoek<br />
kon<strong>de</strong>n twee verschillen<strong>de</strong> grachten gelokaliseerd wor<strong>de</strong>n, vermoe<strong>de</strong>lijk een binnenste en een<br />
b<strong>uit</strong>enste walgracht. Daarin werd aar<strong>de</strong>werk <strong>uit</strong> <strong>de</strong> 14<strong>de</strong> tot <strong>de</strong> 20ste eeuw gevon<strong>de</strong>n. Ook wer<strong>de</strong>n<br />
enkele sporen van gebouwen<br />
aangetroffen, die vermoe<strong>de</strong>lijk<br />
teruggaan tot <strong>de</strong> 14<strong>de</strong> eeuw.<br />
reeds opgegeven.<br />
De b<strong>uit</strong>enste walgracht bevatte<br />
enkel een bo<strong>de</strong>mfragmentje van<br />
een kan, afkomstig <strong>uit</strong> <strong>de</strong><br />
Saintonge-regio in Zuidwest<br />
Frankrijk (Charente Maritime). Het<br />
aar<strong>de</strong>werk was be<strong>de</strong>kt met een<br />
gevlekte groene loodglazuur en is<br />
te dateren in <strong>de</strong> 13<strong>de</strong> – 1ste helft<br />
14<strong>de</strong> eeuw. Er wordt aangenomen<br />
dat dit aar<strong>de</strong>werk samen met<br />
Franse wijnen naar het noor<strong>de</strong>n<br />
wer<strong>de</strong>n vervoerd. Op <strong>de</strong> 16<strong>de</strong>eeuwse<br />
bewaar<strong>de</strong> kaart staat<br />
<strong>de</strong>ze b<strong>uit</strong>enste walgracht niet<br />
meer afgebeeld. Vermoe<strong>de</strong>lijk was<br />
<strong>de</strong>ze gracht in <strong>de</strong> 16<strong>de</strong> eeuw<br />
Het verloop van <strong>de</strong> binnenste walgracht kon over een grotere lengte gelokaliseerd wor<strong>de</strong>n. Ook hier<br />
was <strong>de</strong> inhoud eer<strong>de</strong>r beperkt tot enkele scherven rood en grijs aar<strong>de</strong>werk. Chronologisch<br />
overbruggen ze een perio<strong>de</strong> van <strong>de</strong> 14<strong>de</strong> tot <strong>de</strong> 20ste eeuw. Deze gracht bleef het langst in gebruik.<br />
De laatste restanten van <strong>de</strong>ze gracht wer<strong>de</strong>n pas in <strong>de</strong> 20ste eeuw dichtgegooid. Hierdoor is <strong>de</strong>ze<br />
binnenste walgracht nog groten<strong>de</strong>els in het landschap te herkennen. Door het on<strong>de</strong>rzoek kon evenwel<br />
<strong>de</strong> oorspronkelijke breedte (ca. 13 meter) van <strong>de</strong>ze gracht wor<strong>de</strong>n bepaald.<br />
Op <strong>de</strong> plaats van <strong>de</strong> mestsilo wer<strong>de</strong>n behalve <strong>de</strong> gracht ook enkele <strong>uit</strong>braaksporen van gebouwen<br />
aangetroffen. Het zijn zones met puin, waaron<strong>de</strong>r baksteen. <strong>Van</strong> één fragment kon het formaat<br />
afgeleid wor<strong>de</strong>n, 27x13x6 cm, wat een mogelijke datering in <strong>de</strong> 14<strong>de</strong> eeuw vooropstelt. De<br />
<strong>uit</strong>braaksporen wijzen erop dat er zich ook gebouwen op het neerhof bevon<strong>de</strong>n. Bij het verlaten van<br />
<strong>de</strong> site wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> bouwmaterialen wellicht systematisch gerecupereerd.<br />
[1] Bron: Raakvlak, Brugge<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 81
BIJLAGE – Stamreeks <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> (recente generaties)<br />
Generatie 24a – Gezin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>–De Wachter 1667 Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos<br />
Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> op 10 februari 1667 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos met Margriet De Wachter. Hij was<br />
geboren in 1638, zij in 1639. Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> overleed op 19 november 1722 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos.<br />
Margriet De Wachter overleed er eer<strong>de</strong>r, op 13 maart 1719.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Jan werd geboren op 7 mei 1675 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos [zie 25a].<br />
Generatie 25a – Gezin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-De Boeck 1705 Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos<br />
Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> in 1705 met Katrien De Boeck (ook gespeld als De Bock). Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd<br />
geboren op 7 mei 1675 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos als zoon van Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Margriet De Wachter<br />
[zie 24a]. Hij overleed op 15 september 1714 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos. Katrien De Boeck werd geboren<br />
in 1675. Zij overleed op 17 januari 1775 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Jacques werd geboren op 17 mei 1708 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos [zie 26a].<br />
Generatie 26a – Gezin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-<strong>Van</strong> Thienen 1734 Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos<br />
Jacques <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> op 13 oktober 1734 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos met Liesbeth <strong>Van</strong> Thienen (ook<br />
gespeld als <strong>Van</strong> Tienen). Jaak <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 17 mei 1708 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos als<br />
zoon van Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Katrien De Boeck [zie 25a]. Hij overleed op 13 april 1769 te Kapelle-op<strong>de</strong>n-Bos.<br />
Liesbet <strong>Van</strong> Thienen werd geboren op 2 april 1714 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos. Zij overleed er op<br />
15 november 1769.<br />
Kin<strong>de</strong>ren <strong>uit</strong> dit gezin:<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Katrien werd geboren op 14 januari 1737 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Peter werd geboren op 14 april 1740 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos, vermoe<strong>de</strong>lijk jong<br />
overle<strong>de</strong>n<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Johanna werd geboren op 15 april 1742 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos, vermoe<strong>de</strong>lijk jong<br />
overle<strong>de</strong>n<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Marie werd geboren op 4 februari 1745 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Jan Baptist werd geboren op 4 maart 1747 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Jacqueline werd geboren op 18 november 1748 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Peter werd geboren op 1 januari 1751 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Liesbeth werd geboren op 6 november 1752 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Anne werd geboren op 17 maart 1755 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Johanna werd geboren op 6 februari 1757 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Philip werd geboren op 29 november 1758 te Leest [zie 27a].<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 82
Generatie 27a – Gezin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-De Boeck 1812 Tisselt<br />
Philip <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> vermoe<strong>de</strong>lijk te Keerbergen in 1812 met Anne Marie De Boeck. Philip <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> werd geboren op 29 november 1758 te Leest als zoon van Jacques <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Liesbeth <strong>Van</strong><br />
Thienen [zie 26a]. Hij was landbouwer en overleed op 5 mei 1843 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos. Anne Marie<br />
De Boeck werd geboren in 1784 te Keerbergen als dochter van Antoon De Boeck en Liesbeth <strong>Van</strong><br />
Dijck (bei<strong>de</strong>n overle<strong>de</strong>n te Hombeek). Zij overleed op 14 maart 1865 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos, 81 jaar<br />
oud.<br />
Het gezin woon<strong>de</strong> in Wijk 1, nr. 21. Kin<strong>de</strong>ren <strong>uit</strong> dit gezin:<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Jacqueline werd geboren op 15 juli 1813 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Hendrik werd geboren op 2 september 1815 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos. Hij huw<strong>de</strong> op 8 juni<br />
1865 te Tisselt met Françoise Julia Verdickt. Zij werd geboren op 16 juli 1838 te Tisselt als<br />
dochter van Gielis Verdickt en Liesbeth Verdickt. Kin<strong>de</strong>ren <strong>uit</strong> dit gezin waren Philip Jacques Karel<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, geboren op 6 mei 1880 te Leest, en Pieter Jan <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, geboren op 21 april 1884 te<br />
Tisselt. Na het overlij<strong>de</strong>n van Hendrik <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, verhuis<strong>de</strong>n <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren met hun moe<strong>de</strong>r <strong>uit</strong><br />
Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos naar Tisselt op 14 <strong>de</strong>cember 1893.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Marie Françoise werd in 1821 geboren te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos. Zij huw<strong>de</strong> met Jan <strong>Van</strong><br />
<strong>de</strong>n Heuvel, geboren 23 oktober 1823 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos en overleed op 31 augustus 1869 te<br />
Leest.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Domien werd geboren op 23 oktober 1823 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Frans werd geboren op 5 april 1830 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos [zie 28a].<br />
Generatie 28a – Gezin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-Schaerlaeken 1860 Tisselt (mijn betovergrootou<strong>de</strong>rs)<br />
Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Franciscus huw<strong>de</strong> op 3 september 1860 te Tisselt met Melanie Schaerlaeken. Frans<br />
“Boske” <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd geboren op 5 april 1830 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos als zoon van <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
Philippus en De Boeck Anna Maria [zie 27a]. Hij was landbouwer en herbergier en verhuis<strong>de</strong> op 31<br />
oktober 1881 naar Leest. Hij overleed op 7 augustus 1915 te Tisselt, 85 jaar oud. Melanie<br />
Schaerlaeken werd geboren op 27 september 1837 te Tisselt als dochter van Corneel Schaerlaeken<br />
(geboren in 1795 te Tisselt, en er overle<strong>de</strong>n op 9 juni 1874) en Katrien Moortgat (geboren te<br />
Lon<strong>de</strong>rzeel, overle<strong>de</strong>n op 27 april 1875 te Tisselt). Haar ou<strong>de</strong>rlijk gezin tel<strong>de</strong> tien kin<strong>de</strong>ren, geboren in<br />
een tijdspanne van achttien jaar. Zij overleed op 14 november 1913 te Tisselt, 76 jaar oud.<br />
Het gezin woon<strong>de</strong> in <strong>de</strong> Hoogstraat 71 te Tisselt. Kin<strong>de</strong>ren <strong>uit</strong> dit gezin:<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Hendrik werd geboren op 23 januari 1861 te Tisselt. Hij huw<strong>de</strong> Jeanne Katrien Peeters<br />
en overleed op 25 <strong>de</strong>cember 1940. Jeanne Katrien Peeters werd geboren op 12 september 1860<br />
en overleed op 24 februari 1910.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Caroline Delphine werd geboren op 27 <strong>de</strong>cember 1862 te Tisselt. Zij huw<strong>de</strong> op 5<br />
september 1889 te Tisselt met Peter Rossiers. Getuigen waren va<strong>de</strong>r Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Joseph<br />
Rosiers. Peter Rosiers werd geboren op 4 september 1964 te Kapelle-op-<strong>de</strong>n-Bos als zoon van Jan<br />
Gust Rosiers en Anne Marie <strong>Van</strong> Humbeek.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Françoise werd geboren op 6 september 1864 te Tisselt. Zij overleed er op 7 februari<br />
1881, 16 jaar oud.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Marie Josephine werd geboren op 9 augustus 1866 te Tisselt. Zij huw<strong>de</strong> Frans<br />
Huysmans en overleed op 17 maart 1948. Frans Huysmans werd geboren op 9 augustus 1864 te<br />
Tisselt als zoon van Jacques Huysmans en Marie Josepha Dons. Hij was wagenmaker.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Karel Lo<strong>de</strong>wijk werd geboren op 6 september 1868 te Tisselt [zie 29a].<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Pelagie Marie werd geboren op 2 oktober 1870<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Marie Louise werd geboren op 22 oktober 1872. Zij overleed op 3 <strong>de</strong>cember 1874.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 83
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Marie Louise werd geboren op 7 januari 1875 te Tisselt. Zij overleed er op 19 november<br />
1875.<br />
Generatie 29a – Gezin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>-Did<strong>de</strong>ns 1897 Leest (mijn overgrootou<strong>de</strong>rs)<br />
Karel Lo<strong>de</strong>wijk <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> op 18 mei 1897 te Leest met Melanie Did<strong>de</strong>ns. Karel Lo<strong>de</strong>wijk <strong>Van</strong><br />
<strong>Praet</strong> werd geboren op 6 september 1868 te Tisselt als zoon van Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Melanie<br />
Schaerlaeken [zie 28a]. Hij hertrouw<strong>de</strong> na het overlij<strong>de</strong>n van Melanie Did<strong>de</strong>ns met Marie Leontine<br />
Clara Maes op 29 februari 1908 [zie 29b].<br />
Melanie Did<strong>de</strong>ns werd geboren op 21 augustus 1868 te Leest als oudste dochter van Jan Frans<br />
Did<strong>de</strong>ns en Jeanne Katrien De Meyer. Zij overleed er op 21 oktober 1907 in het kraambed, 39 jaar<br />
oud.<br />
Kin<strong>de</strong>ren <strong>uit</strong> dit huwelijk:<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Gerard Jozef werd geboren op 7 juli 1898 te Leest. Hij overleed er op 4 juni 1899.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Bertha Katrien werd geboren op 5 juli 1899 te Leest. Zij huw<strong>de</strong> op 21 februari 1925 te<br />
Wilrijk met Jozef Demuyl<strong>de</strong>r.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Marie werd geboren op 9 juni 1901 te Leest. Zij huw<strong>de</strong> op 23 juni 1929 te Leest met<br />
Alfons Peeters.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Edmond werd geboren op 18 juni 1902 te Leest. Hij overleed er op 9 maart 1903.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Tinneke werd geboren op 7 april 1905 te Leest. Zij huw<strong>de</strong> op 23 juni 1929 te Leest met<br />
Jaak Everaerts. Zij huw<strong>de</strong> op <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> dag als haar zus Marie.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Gusta werd geboren op 21 januari 1904 te Leest. Zij overleed er op 6 juni 1904.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Barbara werd geboren op 26 mei 1906 te<br />
Leest. Zij overleed er op 27 juni 1906.<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Pieter Gerard werd geboren op 20 oktober<br />
1907 te Leest. Hij huw<strong>de</strong> op 22 oktober 1932 te Liezele<br />
met Maria Cools. (mijn grootou<strong>de</strong>rs)<br />
Afbeelding: herberg “Den Vlashan<strong>de</strong>l” te Leest vóór 1900. De herberg<br />
zou nadien veran<strong>de</strong>ren van naam en “In <strong>de</strong>n Koophan<strong>de</strong>l” gaan heten.<br />
Het gezin woon<strong>de</strong> in <strong>de</strong> Kleine Hei<strong>de</strong>straat 6 te Leest. Zij<br />
had<strong>de</strong>n een han<strong>de</strong>l in kolen en meststoffen, aardappelen,<br />
stro en granen en baatten er een herberg <strong>uit</strong>. Melanie<br />
Did<strong>de</strong>ns stond te Leest ingeschreven als herbergierster.<br />
Karel <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd vermeld als koopman in 1899, als<br />
herbergier en winkelier in 1898.<br />
Generatie 29b - Gezin <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>–Maes 1908 Leest (mijn overgrootou<strong>de</strong>rs)<br />
Karel Lo<strong>de</strong>wijk <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> huw<strong>de</strong> op 29 februari 1908 te Leest met Marie Leontine Clara Maes. Karel<br />
Lo<strong>de</strong>wijk <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> werd vermeld als koopman, als herbergier en als winkelier. Hij werd geboren op 6<br />
september 1868 te Tisselt als zoon van Frans <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Melanie Schaerlaeken [zie 28a] en was<br />
eer<strong>de</strong>r gehuwd op 18 mei 1897 te Leest met Melanie Did<strong>de</strong>ns [zie 29a] die was overle<strong>de</strong>n op 21<br />
oktober 1907. Hij overleed op 7 september 1952 te Leest, 84 jaar oud.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 84
Leontine “Clara” Maes werd geboren op 31 mei 1884 te Leest als dochter van Jan Baptist Maes<br />
(geboren op 16 januari 1852 te Ruisbroek) en Françoise De Maeyer (geboren op 20 november 1861 te<br />
Leest). Leontine Maes overleed op 7 september 1952 te Leest.<br />
Clara Maes en Karel <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> tussen <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs van Pol Piessens, op 9 augustus 1939 te Leest bij het<br />
huwelijk van Pol Piessens met hun dochter Angèle <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
Het was Karels twee<strong>de</strong> huwelijk. Clara Maes was zestien jaar jonger dan Karel <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>.<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 85
Kwartierstaten<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Karel<br />
°6/9/1868 Tisselt<br />
+7/9/1952 Leest<br />
x18/5/1/97 Leest<br />
Did<strong>de</strong>ns Melanie<br />
°21/8/1868 Leest<br />
21/10/1907 Leest<br />
Tak 29a<br />
Met dank aan Jean Demuyl<strong>de</strong>r.<br />
Na <strong>de</strong> takbenaming bv. Tak 29a, volgen <strong>de</strong> co<strong>de</strong>s gebruikt in het stamboomon<strong>de</strong>rzoek Demuyl<strong>de</strong>r-<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong>, bv. (A2).<br />
Afstammelingen van Tak 29a – Karel <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Melanie Did<strong>de</strong>ns (eerste huwelijk Karel)<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Gerard<br />
°7/7/1898 Leest<br />
+4/6/4899 Leest<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Bertha<br />
°5/7/1899 Leest<br />
+11/9/1976 Leuven<br />
x21/2/1925 Wilrijk<br />
Demuyl<strong>de</strong>r Jozef<br />
°5/9/1898 Ottenburg<br />
+11/11/1954 Leuven<br />
Tak 30b (A2)<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Maria<br />
°9/6/1901 Leest<br />
+16/7/1989 Leuven<br />
x23/6/1929 Leest<br />
Peeters Alfons<br />
°14/11/1899 Leest<br />
+28/5/1981 Houtem<br />
Tak 30c (A3)<br />
Afstammelingen van Tak 30b – Bertha <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Jozef Demuyl<strong>de</strong>r<br />
Demuyl<strong>de</strong>r Karel G<br />
°28/12/1925<br />
Ottenburg<br />
+1/2/1929 Ottenburg<br />
Demuyl<strong>de</strong>r Marcel<br />
°7/3/1927 Ottenburg<br />
x23/4/1952 Blan<strong>de</strong>n<br />
Christens Hortense<br />
°2/4/1929 Blan<strong>de</strong>n<br />
+3/2/2008 Leuven<br />
Tak 31b (A22)<br />
Demuyl<strong>de</strong>r Maria<br />
°15/2/1928<br />
Ottenburg<br />
x23/12/1952 Brussel<br />
Demuyl<strong>de</strong>r Robert<br />
°21/12/1923<br />
Ottenburg<br />
+12/1/1984 Brussel<br />
Tak 31c (A23)<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Edmond<br />
°18/6/1902 Leest<br />
+9/3/1903 Leest<br />
Demuyl<strong>de</strong>r Hilda<br />
°31/12/1930<br />
Ottenburg<br />
x30/5/1951 St-<br />
Lambrechts-Woluwe<br />
Mariëns Jean<br />
°3/5/1927 Eizer-<br />
Duisburg<br />
+21/4/1997 Eizer<br />
Tak 31d (A24)<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Tinneke<br />
°7/4/1905 Leest<br />
+1/11/1991<br />
Mechelen<br />
x23/6/1929 Leest<br />
Everaerts Jaak<br />
°21/2/1906<br />
Breendonk<br />
+16/1982 Jette<br />
Tak 30e (A5)<br />
Demuyl<strong>de</strong>r Gerard<br />
°27/2/1932<br />
Ottenburg<br />
x14/4/1956 Overijse<br />
Kumps Bertha<br />
°16/7/1934 Terlanen<br />
Tak 31e (A25)<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Gusta<br />
°21/1/1904 Leest<br />
+6/6/1904<br />
Demuyl<strong>de</strong>r Marie-<br />
Louise<br />
°13/6/1934<br />
Ottenburg<br />
x24/5/1961<br />
Rope René<br />
°22/6/1922 Mélin<br />
+20/7/1996 Brussel<br />
Tak 31f (A26)<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 86<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Barbara<br />
°26/5/1906 Leest<br />
+27/6/1906 Leest<br />
Demuyl<strong>de</strong>rJean<br />
°11/7/1937<br />
Ottenburg<br />
x27/12/1960 Gent<br />
Lootens Annie<br />
°29/10/1937 Gent<br />
Tak 31g (A27)<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Gerard<br />
°20/10/1907 Leest<br />
+1/9/1989 Kapelle<br />
o/d Bos<br />
Cools Maria<br />
°13/7/1908 Liezele<br />
+20/3/2001 Schelle<br />
Tak 30h (A8)<br />
Demuyl<strong>de</strong>r<br />
Suzanne<br />
°19/5/1939<br />
Ottenburg<br />
Tak 31h (A28)
Afstammelingen van Tak 30c – Maria <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Alfons Peeters<br />
Peeters Roza<br />
°4/5/1929 Vilvoor<strong>de</strong><br />
x19/4/1958 Houtem<br />
<strong>Van</strong><strong>de</strong>rpooten<br />
Gaston<br />
°17/4/1931 Sint-<br />
Pieters-Leeuw<br />
+20/5/1999 Houtem<br />
Tak 31i (A 32)<br />
Peeters Leontine<br />
°21/4/1930<br />
Bosvoor<strong>de</strong><br />
x13/9/1952 Houtem<br />
Patry Jean<br />
°17/9/1929 Machelen<br />
Tak 31j (A 33)<br />
Peeters Richard<br />
°15/8/1934 Vilvoor<strong>de</strong><br />
x13/5/1959 Zemst<br />
Bosmans Julia<br />
°16/7/1938 Zemst<br />
Tak 31k (A34)<br />
Afstammelingen van Tak 30e – Tnneke <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> en Jaak Eeraerts<br />
Eeraerts Elza<br />
°30/12/1930<br />
Mechelen<br />
x11/7/1955 Kapelle<br />
o/d Bos<br />
+31/10/1997 Kapelle<br />
o/d Bos<br />
Rober Frans<br />
°10/10/1931 Kapelle<br />
o/d Bos<br />
+6/4/1999 Kapelle<br />
o/d Bos<br />
Tak 31o (A51)<br />
Eeraerts Hugo<br />
°11/3/1933 Mechelen<br />
x15/9/1958 Liezele<br />
+23/2/2005<br />
Vilvoor<strong>de</strong><br />
<strong>Van</strong> Assche Maria<br />
°8/3/1931 Liezele<br />
Tak 31p (A52)<br />
Eeraerts Guido<br />
°17/1/1936<br />
Breendonk<br />
x10/6/1963<br />
Ramsdonk<br />
+21/12/2006<br />
E<strong>de</strong>gem<br />
<strong>Van</strong> Delm<br />
Go<strong>de</strong>lieve<br />
°12/5/1937<br />
Ramsdonk<br />
Tak31q (A53)<br />
Afstammelingen van Tak 30h - Gerard <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> & Maria Cools<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Karel<br />
°5/8/1933 Liezele<br />
x5/8/1957<br />
Steenhuffel<br />
De Vel<strong>de</strong>r Simonne<br />
°11/7/1933<br />
Steenhuffel<br />
Tak 31s (A81)<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Simonne<br />
°29/81934 Mechelen<br />
x25/4/1957 Liezele<br />
Jacobs Kamiel<br />
°31/12/1931 Oppuurs<br />
Tak 31t (A82)<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Gilberte<br />
°18/2/1936 Mechelen<br />
x5/5/1956 Mechelen<br />
<strong>Van</strong> Den Bossche<br />
Paul<br />
°26/8/1925<br />
Willebroek<br />
+2/7/2004 Kasterlee<br />
Tak 31u (A 83)<br />
Peeters Paula<br />
°25/7/1940 Leest<br />
x8/4/1961 Vilvoor<strong>de</strong><br />
Toussaint Alex<br />
°2/10/1938 Vilvoor<strong>de</strong><br />
Tak 31l (A 35)<br />
Eeraerts Vera<br />
°10/4/1941<br />
Breendonk<br />
x30/3/1964 Kapelle<br />
o/d Bos<br />
<strong>Van</strong> Keer Cesar<br />
°7/3/1939 Mechelen<br />
+9/4/2008 Mechelen<br />
Tak 31r (A54)<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
Georgette<br />
°15/1/1937 Liezele<br />
x5/10/1959 Liezele<br />
Lauwens Willem<br />
°20/9/1935 Mechelen<br />
+16/6/1996 Sint-<br />
Katelijne-Waver<br />
Tak 31v (A84)<br />
Peeters Alfred<br />
°25/1/1944 Vilvoor<strong>de</strong><br />
x26/7/1969 Vilvoor<strong>de</strong><br />
Vervaeck Mimi<br />
°7/5/1949<br />
Grimbergen<br />
Tak 31m (A36)<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Paul<br />
°5/8/1943 Tisselt<br />
x24/12/1966 Liezele<br />
Weymans Mariette<br />
°14/2/1944 Mal<strong>de</strong>ren<br />
Tak 31w (A86)<br />
Peeters Frieda<br />
°28/12/1948 Houtem<br />
x11/7/1970 Houtem<br />
<strong>Van</strong>damme Paul<br />
°22/12/1947<br />
Steenokkerzeel<br />
Tak 31n<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong><br />
Go<strong>de</strong>lieve<br />
°26/6/1945 Tisselt<br />
x24/8/1943<br />
Geraardsbergen<br />
De Nutte Guido<br />
°24/8/1943<br />
Geraardsbergen<br />
Tak 31x (A87)<br />
Patrik Lauwens © september 2010 v 1.0 <strong>Verhalen</strong> <strong>uit</strong> <strong>de</strong> <strong>genealogie</strong> <strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> – blz. 87<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Georges<br />
°5/9/1947 Tisselt<br />
x8/7/1972 Kasterlee<br />
Leysen Rita<br />
°16/4/1951<br />
Antwerpen<br />
Tak 31y (A88)<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Maria<br />
°14/2/1938 Liezele<br />
+17/8/1939 Liezele<br />
(A85)<br />
<strong>Van</strong> <strong>Praet</strong> Georges<br />
°2/11/1939 Liezele<br />
+18/11/1940<br />
(A89)