strategisch beleidsplan samenlevingsopbouw gent bijsturing mei ...

STRATEGISCH 

BELEIDSPLAN 

SAMENLEVINGSOPBOUW GENT 

BIJSTURING MEI 2010 

2009 – 2015

INHOUDSTAFEL 

1. Voorwoord p. 5 

2. Inleiding p. 6 

2.1. Korte samenvatting van planningsprocedure op niveau van het eigen instituut en de 

sector p. 6 

2.2. Korte samenvatting van de wijze 

waarop deze bijsturing werd voorbereid p. 7 

2.3. Aanduiding van de aspecten waarop 

het beleidsplan werd bijgestuurd p. 9 

2.4. Formele aanvraag tot goedkeuring p. 10 

3. Missie en kerntaken p. 10 

4. Strategische opties en keuzes p. 11 

4.1. Strategische opties: 

conclusies vanuit omgevingsanalyse en SWOT-analyse p. 11 

4.2. Strategische keuzes: programma’s gesitueerd binnen ordeningskader p. 14 

4.3. Gewenste uitbreiding p. 18 

4.4. Schematisch overzicht van de programma’s in luik 2 van het ordeningskader p. 19 

5. Strategisch plan, bijgestuurd op basis van evaluatie 2009 en sectorale en 

intersectorale afspraken. 

5.1. Programma Beleidsparticipatie van kwetsbare groepen p. 20 

Concrete uitwerking van de wijze waarop de samenwerking met CAW’s en Verenigingen waar 

Armen het Woord nemen in Oost-Vlaanderen werd uitgewerkt, is vervat in dit programma. 

5.2. Programma Wonen p. 22 

5.3. Programma Leefbaarheid p. 25 

6. Prioriteiten minister p. 28 

7. Wijze waarop de wettelijke opdrachten van het regionaal instituut worden opgenomen 

p. 31 

8. Kwaliteitsbeleid p. 34 

p. 

Strategisch Beleidsplan Samenlevingsopbouw Gent – 2009-2015 p. 2 

Bijsturing mei 2010

9. Interne organisatie en middelen 

9.1. Interne organisatiestructuur p. 36 

Situering van het verbeterproject opgestart in februari 2010 dat moet leiden tot een betere 

aansturing en interne organisatie van de werking. 

9.2. Overzicht personeel 

Decretaal 

- Actueel kader 

p. 37 

9.3. 

- Gewenst kader: opdrachten en argumentatie. 

Niet-decretaal 

Personeelsinzet p. 39 



Bijlagen 

1. Verslaggeving van de voorbereidende vergaderingen met CAW’s, Samenlevingsopbouw Gent 

en Oost-Vlaanderen en, in het eindstadium, ook de Verenigingen waar Armen het Woord 

nemen. 

2. De afgesproken sectorsamenwerking, geconcretiseerd in twee convenanten. 

3. Verslag van de Algemene Vergadering van 28/04/10 waarop dit dossier werd goedgekeurd. 

4. Meerjarenbegroting volgens parameters die werden afgesproken tussen FESO en 

Administratie. 



1. Voorwoord 

Voor u ligt de bijsturing 2010 van ons beleidsplan. Voor de duidelijkheid werd de bijsturing 

geïntegreerd in het oorspronkelijke plan. In dit administratieve dossier werd voor het snelle nazicht 

door de Administratie ervoor gekozen om alle toevoegingen of bijsturingen in rood te markeren. 

Met dit nieuwe beleidsplan staat Samenlevingsopbouw Gent vzw klaar om een nieuwe periode aan te 

vatten, een periode waarin een aantal keuzes toch een sterk verschil zouden moeten maken. 

Het trekken van de sectorsamenwerkingskaart moet daarin de joker worden. Gezamenlijk middelen 

inzetten, samenwerken rond inhoudelijke thema’s en het vormen van interorganisatie-teams, het zijn 

zaken die niet vanzelf zullen gebeuren. Het is daarom van wezenlijk belang dat de FESObeleidsgroep 

dit proces consequent blijft aansturen zowel op het niveau van de sector als op het organisatieniveau. 

Verder zetten van de professionalisering die reeds in de vorige Meerjarenplanning de werking tekende 

betekent onder meer het implementeren van het kwaliteitsbeleid, het adequaat uitvoeren van het 

personeelsbeleid en het optimaliseren van het financieel beleid. 

Ook op inhoudelijk vlak willen we meer aandacht geven aan permanente registratie en opvolging van 

de effecten van onze werking. Het zal een grote uitdaging zijn om dit te doen zonder dat de slagkracht 

en het vinger-aan-de-pols-gevoel van de praktijkwerking hierin geschaad wordt. 

Inhoudelijk stelt dit beleidsplan drie grote uitdagingen centraal. 

We willen op lokaal vlak een sterker en breder draagvlak realiseren voor de situatie en positie van 

kwetsbare groepen in Gent. We willen ons hierin zowel richten op de publieke opinie (door 

regelmatige acties en breed zichtbare campagnes), op het Gentse middenveld (door het aangaan van 

strategisch gekozen samenwerkingsverbanden) en op de lokale politiek (met meer aandacht voor de 

gemeenteraadsleden als groep). 

Concrete instrumenten ontwikkelen en aanbieden om beleidsparticipatie van deze groepen concreet 

vorm te geven blijft de finaliteit van dit programma. Hierin beogen we zaken als een concreet 

uitgewerkte proactieve rechtenbenadering op Gents vlak, de sociale barometer die de Gentse 

beleidsvoerders concreet de problemen van deze groepen aantoont en waar mogelijk de basis vormt 

om te gaan werken aan oplossingen. 

We trekken op vraag van velen maar vooral van onze doelgroepen de kaart van wonen als meest 

urgent beleidsdomein waarop er heel wat werk aan de winkel is. Hier moet het resultaat niet meer of 

niet minder zijn dan een serieus aantoonbare verbetering van de kwaliteit van de woningen waar onze 

doelgroepen momenteel in wonen. Onze instap op de private markt zal op verschillende wijzen aan 

het energiethema gekoppeld zijn. Op de sociale markt blijft de bewonersorganisatie een belangrijk 

middel om zowel op lokaal als op Vlaams vlak de problemen van deze doelgroep aan te kaarten. Een 

correcte toepassing van de huurlastenregeling is een minimale verwachting. 

Tot slot willen we werken aan het verhogen van de leefbaarheid, prioritair in de twee Gentse wijken 

Rabot en Ledeberg alsook in de sites waar een concentratie is van sociale huisvesting (9 lokaties zijn 

als prioritair aangeduid). De wijkgerichte aanpak in deze benadering moet vooral het verschil maken. 

We willen in deze gebieden ook prioritair werk maken van sterkere teams. Binnen zeven jaar zullen 

we de wijkbewoners de evaluatie laten maken : hoe en op welke vlakken is het leven en wonen in de 

wijk er op verbeterd ? We gaan voor het grote verschil door ons blijvend in te schakelen in de 



samenwerking op wijkniveau zowel met de lokale wijkorganisaties maar ook met de 

gedecentraliseerde diensten van Stad en OCMW die er op wijkniveau werkzaam zijn. 

Nieuwe en eigentijdse vormen van participatie, werkingen die inspelen op de problemen die mensen 

ervaren rond onderwijs en arbeid, versterken van de potenties van de wijk en haar bewoners en 

stimuleren van de netwerkvorming tussen diverse bewonersgroepen; dat worden alvast enkele 

verschijningsvormen van onze aanwezigheid in deze gebieden. 

In het eerste jaar van deze Meerjarenplanning werkten we twee belangrijke samenwerkingssporen 

strategisch verder uit : 

Er werd geïnvesteerd in het verder uitwerken van de wijze hoe we binnen de sector 

Samenlevingsopbouw op Vlaams niveau de krachten kunnen bundelen, 

Samen met de collega’s van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen, de Oostvlaamse CAW’s 

en de Oostvlaamse Verenigingen waar Armen het Woord nemen gebeurde in 2009 heel wat 

overleg om na te gaan op welke terreinen er samenwerking mogelijk en wenselijk was. Dit 

resulteerde in een kader om op provinciaal niveau de krachten te bundelen. 

2. Inleiding 

2.1. Korte samenvatting van planningsprocedure op niveau van het eigen instituut en de sector 

Op niveau van het eigen instituut 

In de periode 2003-2008 koos het opbouwwerk in Gent ervoor om te werken rond vijf inhoudelijke 

werkdomeinen : armoede, bewonersondersteuning, wonen, arbeid en samenleven. Een zesde 

werkdomein – leren - werd wel verkend maar bij gebrek aan middelen nooit projectmatig uitgewerkt. 

Het rapport van de terreinverkenning wordt echter nu meegenomen bij de opmaak van het nieuwe 

beleidsplan. 

In 2005 werd dit Meerjarenplan tussentijds geëvalueerd en op basis daarvan bijgestuurd. 

In 2007 vond een grondige evaluatie plaats met medewerkers én bestuursleden van alle uitgevoerde 

werkdomeinen met als doel de voorbereiding van een nieuw meerjarenplan te stofferen. 

Deze evaluatiegegevens zijn apart gebundeld maar zullen hier verwerkt worden op de plaatsen waar 

zij aanleiding gaven tot nieuwe keuzes. 

In Gent werkten we de afgelopen jaren actief mee aan de voorbereiding van een lokaal sociaal 

beleidsplan. De omgevingsanalyse die hiervoor werd uitgewerkt, gebruiken we ook in dit plan als 

basis 1 . 

Verder maakten we uitdrukkelijk werk van het bevragen van doelgroepen in ons werkingsgebied. 

Dit gebeurde in 2006 ter voorbereiding van de Actie Rechtuit 2 . Onze bereikte projectgroepen werkten 

mee aan diverse workshops rond de verschillende grondrechten waarbij zij zich in de eerste plaats 

uitspraken over die zaken waarvoor zij op straat wensten te komen. 

In vervolg hierop werkten we samen met de collega’s van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen in 

2006-2007 het project Grondrechtenboom uit. Dit resulteerde onder meer in de bevraging (in Gent 

alleen) van 29 nog niet georganiseerde “groepen” waaraan in totaal 297 mensen deelnamen. Een 

belangrijk deel van hen waren mensen die we tot dan toe nog nooit bereikt hadden. De inspanningen 

leverden in totaal meer dan 1000 nieuwe ervaringen en iets meer dan 300 nieuwe aanbevelingen op. 

In elk geval werd het draagvlak voor het aansturen van de Meerjarenplanning door de groepen zelf op 

deze wijze serieus verbreed. 

1 Lokaal Sociaal Beleidsplan Gent, pp. 79. 

2 Actie Rechtuit, interne brochure Samenlevingsopbouw Gent. 



Tot slot maakten we gebruik van zowel kwalitatieve als kwantitatieve elementen om onze 

omgevingsanalyse te vervolledigen. Deze elementen werden aangebracht uit de ervaringen van onze 

medewerkers, uit literatuur, uit bespreking van literatuur binnen de sectorleesgroep, uit besprekingen 

en verfijning van bevindingen zowel op de sectorplangroep als onze organisatieplangroep die beiden 

in de loop van 2007 op regelmatige basis vergaderden. 

Voor een eerste externe toets werd op 20/10 een Debat Meerjarenplan 3 georganiseerd waarop 

externe samenwerkingspartners en stakeholders hun mening konden geven over een aantal 

belangrijke kwesties. Ook een – zij het kleine – bewonersdelegatie was hierop aanwezig. 

Voor een uitgebreide procedure Meerjarenplanning verwijzen we naar de bijlage 2 doc 

070419procedureMJP2009-2015. Een uitgebreid en inhoudelijk rapport over de interne voorbereiding van 

de Meerjarenplanning en analyse van de externe omgeving vindt u in de bijlage 3, Omgevingsanalyse. 

Deze omgevingsanalyse werd gefinaliseerd voor de interne Plangroep van 18 december 2007, laatste 

aanpassingen en/of bijsturingen op het Algemeen Team van 22 januari 2008, de Raad van Bestuur 

van 23 januari 2008, en finaal goedgekeurd op de Algemene Vergadering van 13 februari 2008. 

Op niveau van de sector 

Samenlevingsopbouw Gent vzw werkte actief mee in de sectorplangroep en was met meerdere 

mensen aanwezig op de sectorwerkdagen die plaats vonden in het kader van het 

sectorplanningsproces Meerjarenplanning. 

De sectorplangroep startte zijn werkzaamheden in juni 2007 en kwam in totaal ongeveer vijftien keer 

samen. Voor Samenlevingsopbouw Gent vzw nam Lut Vael deel aan deze bijeenkomsten. 

Belangrijke resultaten van het sectoraal planningsproces zijn : 

Het sectoraal ordeningskader (zie bijlage 5), 

De sectorale omgevingsanalyse (zie dossier van Samenlevingsopbouw Vlaanderen hiervoor), 

De sectorSWOTanalyses (zie dossier Samenlevingsopbouw Vlaanderen alsook verwijzingen 

in onze Omgevinganalyse in bijlage 3), 

De sectorsamenwerking zoals gepland in de komende Meerjarenplanning en een 

gemeenschappelijk standpunt rond bijkomende middelen in de sector. (zie hieronder 2.2. 

Formele aanvraag tot goedkeuring van de Meerjarenplanning 2009-2015) 

Voor een gedetailleerd overzicht van de sectorplanningsprocedure verwijzen we naar de bijlage 2, doc 

08planningsprocedure_sector_def.doc 

2.2. Korte samenvatting van de wijze waarop deze bijsturing werd voorbereid 

Op niveau van de medewerkers 

2009 was voor de medewerkers het eerste jaar waarin zij een werking inhet nieuwe beleidsplan 

ontwikkelden. Nieuwe projecten werden voorbereid en ontwikkeld, nieuwe teams werden gevormd, er 

werd heel wat nagedacht over gewenste finaliteit van de werking. 

Op basis van de geherformuleerde missie werd afgesproken dat alle projecten : strategische acties 

dienen bij te dragen op één of andere wijze aan het bestrijden van armoede en/of uitsluiting en aan 

het bevorderen van het samenleven. 

In 2009 liep ook de proeffase voor het sectoraal registratiesysteem Matchbox. Dit vereist een 

systematische en planmatige manier van opvolging van werkdoelen. 

3 Samenlevingsopbouw Gent vzw, Debat Meerjarenplan, 20/10/07. 



Bij de medewerkers was er een grote vraag naar bijkomende vorming over het scherper formuleren 

van doelen. We investeerden in een vorming door Dewaele Consultancy voor de hele 

medewerkersgroep op de programmatiedagen in september 2009. 

In de WG Kwaliteit en op de beleidsgroep werd het proces rond de herformulering van strategische en 

operationele doelen nauwgezet opgevolgd. 

Het resultaat is te lezen verderop in dit dossier (zie bijgestuurd planningskader) en zal allicht ook 

merkbaar zijn bij de jaarevaluatie 2010 na een eerste jaar werken met Matchbox. 

Samengevat werd deze bijsturing met de medewerkersgroep vooral gefocust op het helder in beeld 

krijgen van verwachte finaliteiten op Meerjarenplanniveau en de wijze waarop dit concreet en 

planmatig linkt aan de uitvoering van het concrete projectwerk. 

Begin 2010 startte vanuit de beleidsgroep een tweede proces op dat nog zal lopen tot eind 2010. 

Vanuit de evaluatie van de jaarwerking 2009 constateerden we immers dat onze interne organisatie 

en onze interne aansturing onvoldoende zijn om de gestelde doelen in het Meerjarenplan op 

efficiënte wijze te bereiken. 

Zowel op de beleidsgroep van februari 2010 als op het Algemeen Team van maart 2010 werd ruim de 

tijd genomen om knelpunten op te lijsten en te peilen naar verwachtingen. 

We geven verder in dit dossier (onder Kwaliteit) meer uitleg over dit verbeterproject. In elk geval wordt 

dit project nog verder uitgewerkt in 2010 en zal het formeel naar de medewerkergroep teruggekoppeld 

worden op de programmatiedagen in september 2010. De opvolging gebeurt in de interne WG 

Kwaliteit. 

Op niveau van het bestuur 

Het dossier bijsturing Meerjarenplan werd besproken op volgende bestuursvergaderingen : op 9 

december 2009, op 9 februari 2010 en op 15 maart 2010. 

Gedurende het hele werkingsjaar 2009 was de sectorale samenwerking een vast besprekingspunt op 

de Raad van Bestuur. 

Het dossier werd goedgekeurd op de Algemene Vergadering van 28 april 2010. 

De bijdrage van het bestuur en de Algemene Vergadering situeerde zich vooral op de samenwerking 

(sectoraal en intersectoraal) als ook op het financieel beleid. 

M.b.t. dit laatste werden echter de resultaten over 2009 afgewacht om formeel een bijsturingsplan op 

te maken. 

Op niveau van de sector 

Zowel op niveau van de FESObeleidsgroep als in de sectorsamenwerkingsverbanden werd in 2009 

sterk werk gemaakt van het realiseren van de nodige randvoorwaarden om van start te kunnen gaan. 

Ondertussen bleef het inhoudelijke werk zeker niet liggen. (cfr. inhoudelijk werkingsverslag 2009) 

De inzet van de FESObeleidsmedewerker werd geëvalueerd in juni. Er werd een nieuwe 

FESOvoorzitter aangesteld. Met het Kabinet Van Deurzen werden structurele 

samenwerkingsafspraken gemaakt. 



Er werd samengewerkt daar waar de opportuniteit zich aandiende (o.m. de Actie Kartonnen Dozen 

was hierin een goed voorbeeld, evenals het verkiezingsdebat op 6 mei in Gent). 

Op de FESObeleidsgroep van 27 april 2010 werden de convenanten Wonen en Maatschappelijke 

Dienstverlening goedgekeurd. Ook werd daar een principieel akkoord gegeven door drie van de 

“grote” instituten (Antwerpen Stad, RIMO en Vlaams Brabant) om meer te investeren in de 

sectorsamenwerking, concreet door het trekken van één of meerdere groepen binnen de afgesproken 

samenwerkingsverbanden. 

Op deze wijze zien we de sectorsamenwerking als volgt gestructureerd : 

Samenlevingsopbouw Vlaanderen investeert vanuit hun ondersteuningsfunctie en op basis van de 

eigen MJP, 

De “grote” deelnemende instituten investeren in het trekken van de samenwerkingsverbanden, 

Ook de nieuwe FESObeleidsmedewerker zal in deze sectorsamenwerking worden ingezet, 

De andere deelnemende instituten, waaronder Gent, brengen vooral hun eigen praktijk binnen in 

de sectorsamenwerking met als doel deze te kunnen verbreden naar een Vlaams niveau om zo tot 

structureel beleidswerk te kunnen komen. We geven verder in dit dossier aan wat de bijgestuurde 

inzet van Gent in deze sectorsamenwerking betekent. 

Op niveau van de intersectorale samenwerking 

In 2009 werkten Samenlevingsopbouw Gent en Oost-Vlaanderen, de Oostvlaamse CAW’s en de 

Verenigingen waar armen het woord nemen reeds op verschillende wijzen samen op provinciaal vlak : 

De samenwerking binnen de opvolging van het project Grondrechtenboom, 

De samenwerking binnen de voorbereiding en opstart van het project Sterke Armen in Beweging, 

Het overleg m.b.t. de opmaak van een gemeenschappelijke omgevingsanalyse, 

En voor Verenigingen en Samenlevingsopbouw ook nog het provinciaal armoede-overleg. 

Al deze vormen van samenwerking lopen met betrokkenheid van het Provinciebestuur en vaak ook op 

basis van provinciale subsidiëring. 

Desalniettemin geeft het de intersectorale werking een enigszins ruim kader waarbinnen de Provincie 

ook een stuk logistiek kan aanbieden (vergaderruimtes, secretariaatsfunctie, enzovoort). 

Sinds december 2009 kwamen Samenlevingsopbouw Gent, Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen 

en de Oostvlaamse centra voor algemeen welzijnswerk vier keer samen om een afstemming van hun 

beleidsplanning af te spreken. De laatste twee vergaderingen waren ook enkele Verenigingen 

aanwezig. (zie bijlage voor de volledige verslaggeving van dit overleg) 

Zie verder in dit dossier (onder 6. Prioriteiten Minister voor de afgesproken intersectorale 

samenwerking). 

2.3. Aanduiding van de aspecten waarop het beleidsplan werd bijgestuurd 

Herformulering van het planningskader, bij sommige projecten ook herformulering van de 

werkdoelen, (geen inhoudelijke wijzigingen, enkel “smarter” formuleren van de gewenste finaliteit) 

Sectorale en intersectorale samenwerking, (concretisering én bijsturing van de afgesproken 

samenwerking) 



Werkingsgebied, (na 1 jaar werking wordt m.b.t. twee werkingsgebieden een meer genuanceerde 

keuze gemaakt, enerzijds op basis van bevindingen, anderzijds op basis van langer beschikbaar 

blijvende middelen). 

Nog lopende bijsturingen 

Financiële bijsturing op basis van de afrekening 2009, 

Verbeterproject op interne organisatie en aansturing van de werking. 

Deze beide bijsturingsprojecten werden gepland tegen eind december 2010 operationeel te zijn. 

Zie verder in dit dossier (interne organisatie) voor meer info over de inhoud ervan. 

2.4. Formele vraag tot goedkeuring van het Meerjarenplan 2009-2015 

Via het indienen van dit aanvraagdossier vraagt Samenlevingsopbouw Gent vzw formeel aan de 

bevoegde Vlaams Minister van Welzijn en Gezin, Dhr. Jo Van Deurzen, de bijsturing aan de 

Meerjarenplanning 2009-2015 goed te keuren alsook een uitspraak te doen over de hieraan 

verbonden financieringsenveloppe ten belope van deze periode. 

Wij verklaren controle van de administratie te aanvaarden en verbinden ons ertoe de bepalingen van 

het Besluit van de Vlaamse Regering van 17 juli 2000 na te leven. 

Teneinde de financiering van de werking van de sector Samenlevingsopbouw op een kwaliteitsvolle 

manier mogelijk te maken, maakte de Federatie Samenlevingsopbouw voorafgaand aan het indienen 

van zowel de oorspronkelijke Meerjarenplanning als deze bijsturing een aantal overwegingen. 

Samenlevingsopbouw Gent vzw onderschrijft volgende overwegingen ten volle en vraagt de Minister 

dan ook deze serieus te behandelen en waar nodig het nodige overleg met de sector te organiseren 

alvorens zijn beslissing tot financiering bekend te maken. 

De verschillende dossiers Meerjarenplanning vanuit de sector onderbouwen elk voor hun 

werkingsgebied de nood aan en de hoegrootheid van een structureel groeipad voor de Sector 

Samenlevingsopbouw. Zie hiervoor verder in dit dossier 4.3. Vraag naar uitbreiding. 

3. Missie en kerntaken 

De vereniging stelt zich tot doel de volgende missie te realiseren : 

“We bestrijden sociale achterstelling, armoede en uitsluiting. We komen op voor een samenleving 

waarin mensen samen vorm kunnen geven aan hun leefomgeving. We doen dit vanuit een 

onafhankelijke opstelling, vanuit de praktijkervaring op het werkveld en vanuit een rechtstreeks, intens 

en regelmatig contact met diverse bewoners uit het Gentse. 

We zien het als onze opdracht alle relevante beleidsactoren te stimuleren in functie van een 

participatief én sociaal gecorrigeerd beleid. We doen dit samen met de bewoners waarmee we 

werken. We doen dit zonder dat we de verschillende groepen die hierin met uitsluiting bedreigd 

worden onderling tegen elkaar gaan opzetten. We hebben oog voor wat hen verbindt en zoeken naar 

waar diverse ideeën een verrijking kunnen zijn, zowel voor de betrokkenen zelf als voor de 

oplossingsvoorstellen die we samen met hen uitwerken rond concrete thema’s. 

We bouwen aan een samenleving die solidair, democratisch en intercultureel is.” 

De vzw kan voor het realiseren van haar missie alle handelingen stellen die zij hiertoe nodig acht. De 

vzw zal echter het merendeel van de haar toevertrouwde middelen reserveren om processen op te 

zetten samen met mensen die uitgesloten en met uitsluiting bedreigd worden. Samen met hen werkt 

ze oplossingen uit voor problemen die deze mensen ervaren en samen met hen bepleit ze de 

realisatie van de uitgewerkte oplossingsvoorstellen. Op die manier werkt ze ook aan het sterker 



maken van deze mensen en aan het versterken van hun betekenisvolle 

netwerken. Samenlevingsopbouw Gent vzw wil daarbinnen vooral pionierswerk blijven leveren, 

experimenteel en vernieuwend bezig zijn, de innovatieve opdracht van de samenlevingsopbouw 

realiseren. 

4. Strategische opties en keuzes 

Zoals reeds duidelijk werd in de planningsprocedure werd de opmaak van een nieuw Meerjarenplan 

gebaseerd op een vrij lang proces van inhoudelijke voorbereiding waar zowel de medewerkers, het 

bestuur, lokale actoren als ook de doelgroepen (bereikt en potentieel) in ruime mate aan 

participeerden. 

Het maken van keuzes is echter een hoofdzakelijk interne aangelegenheid geweest waarbij zowel de 

medewerkersgroep als de bestuursploeg ettelijke keren samen zochten naar manieren om gewenste 

veranderingen naar inhoud en organisatievorm te plannen en te structureren. 

In de eerste fase van zowel interne als externe analyse werkten bestuur en medewerkers zowel 

samen als apart. Er was in Samenlevingsopbouw Gent een beperkte Plangroep actief van een viertal 

medewerkers en een viertal bestuursleden om dit proces mee te helpen sturen. 

In de tweede fase, waar de nadruk kwam te liggen op het uitwerken van concrete doelen nadat de 

strategische keuzes reeds waren gemaakt, werd de hoofdmoot van het werk door de medewerkers 

verzet. Zij organiseerden zich in drie programmagroepen die de doelstellingen, beoogde effecten en 

prestatie-indicatoren trachten vast te leggen. 

Ook in deze fase was het bestuur regelmatig actief betrokken. In het voorjaar 2008 kwam onze 

Algemene Vergadering maar liefst drie keer samen om de voortgang in het planningsproces te 

bespreken en bij te sturen waar nodig. 

4.1. Strategische opties : conclusies vanuit omgevingsanalyse en SWOT-analyse 

Evaluatie vorig Meerjarenplan in functie van huidige keuzes 

In de evaluatie 4 van onze werking in de voorbije beleidsperiode wensen we volgende zaken voor de 

toekomst in rekening te brengen (zowel inhoudelijk als organisatorisch) : 

duidelijke nood aan meer sector, investering in de nieuwe werkingsstructuur van FESO en 

afspraken gebeurd, klaar voor operationeel maken i.f.v. meer slagkracht en meer 

middelen voor de sector. 

in de voorbije beleidsperiode hebben we ons laten verleiden tot vooral agogisch werk, 

waardoor onze beleidsimpact beperkt bleef over de hele lijn, 

desondanks bleef de organisatie en de know-how op peil en extern gewaardeerd; dit is 

betekenisvol, 

de politieke kernopdracht en daaraan verbonden het maatschappelijk referentiekader zijn 

een opdracht op intern-strategisch vlak : visievorming, vormingsbeleid, instrumenten en 

methodieken hiertoe ontwikkelen, 

op innovatief vlak boekten we toch een aantal opmerkelijke resultaten waar we in de 

toekomst kunnen op verder werken : intersectorale samenwerking (met CAW’s en 

Verenigingen maar ook met ING en Leerpunt), bouwblokrenovatie, rationeel 

energiegebruik ook voor kansengroepen, de Gentse Buurtdiensten, … 

we willen sterkere en meer diverse teams vormen om meer integrale projecten uit te 

werken, 

onze missie was vaak onbegrijpelijk voor anderen én voor onszelf. 

Vanuit deze vaststellingen liggen volgende strategische opties voor : 

4 

Zie bijlage 1 Evaluatie Meerjarenplan alsook interne documenten zoals 080213conclusiesOA, besproken op de Algemene 

vergadering van 13/02/08 en het verslag van deze vergadering. 



Hertalen van de missie en investeren in het volgehouden procesmatig “levend 

houden” van missie en visie : een volgehouden en vernieuwde oefening om samen 

met medewerkers visie te vormen zeker daar waar de sector zich voor nieuwe 

uitdagingen geplaatst ziet : werken aan beleidsparticipatie met kwetsbare groepen, 

werken aan intercultureel samenleven, 

Een duidelijk aantoonbare en geprogrammeerde samenwerking in de sector : samen 

plannen, samen programmeren, middelen gezamenlijk inzetten in plaats van alleen. 

Goed gekozen samenwerkingsverbanden intersectoraal opzetten, 

Standvastig maar innovatief vorm geven aan de kerntaken van het maatschappelijk 

opbouwwerk, (agogisch werk in functie van het politieke werk) 5 

De principes qua personeelsinzet en teamvorming zoals besproken op de 

beleidsdenkdag van 10 mei 2007 worden herbevestigd : keuze voor inzet van 

projectmedewerkers, keuze voor uitbouw van minder maar grotere teams, keuze om 1 

personeelslid bij voorkeur niet te verdelen over meerdere projecten, complementariteit 

van mensen en competenties zijn richtinggevend voor teamsamenstelling. 

Uit de tendensen binnen de ruimere samenleving zoals beschreven in onze Omgevingsanalyse, 

nemen we volgende zaken mee : 

Voor de externe strategievorming : 

Werken aan verbinding tussen groepen, 

Werken via goed gekozen entingsplaatsen in Gent, 

Niet één partner kiezen voor de basis van alle entingsplaatsen maar voor elke entingsplaats 

steeds een goede partner kiezen, 

Meer de vinger aan de pols kunnen realiseren, 

Kiezen voor dossieropbouw op lange termijn en van daaruit externe communicatie opbouwen, 

Kiezen voor samenwerking in de sector, 

In het WAT goed afwegen wat we alleen kunnen en waarvoor we welke anderen nodig hebben. 

Voor de interne strategievorming : 

Diverse teams creëren, 

Teams zo sterk mogelijk maken, 

Investeren in visie en visievorming (zo mogelijk met de sector), 

Verhouding missieondersteunend, missie-uitvoerend in evenwicht houden. 

Inhoudelijke conclusies gebaseerd op de organisatie-SWOT (zie bijlage 4 – doc 1) 

We verwerken de SWOT in volgende stappen : 

Sterkte t.o.v. opportuniteit (SO) 

Sterkte t.o.v. bedreiging (ST) 

Zwakte t.o.v. opportuniteit (WO) 

Zwakte t.o.v. bedreiging (WT) 

Het is de bedoeling in de conclusies beslissingen te nemen die de pijnpunten wegwerken of 

minder laten doorwegen en de sterke kanten uit te spelen. 

Sterkte t.o.v. opportuniteit 

Waar er in lokale samenwerkingen of in sectorsamenwerkingen mogelijkheden liggen om 

onze doelen te realiseren, kunnen onze medewerkers hun ervaring hier inbrengen en 

laten renderen. Dit maximaliseert niet alleen hun eigen output maar ook deze van de 

organisatie. 

Investeren in een productieve en goed draaiende sectorsamenwerking kan misschien een 

efficiëntere vorm van belangenbehartiging zijn dan voortdurend tijd steken in lobbywerk. 

5 

Uit het verslag van de Algemene Vergadering van 13 februari 2008 : “Het is ook cruciaal de middel-doelrelatie te benoemen 

tussen de agogische en de politieke kernopdracht.” 



Doordat de Stad armoedebestrijding als rode draad inschreef en het feit dat de Stad 

overwegend positief naar ons kijkt, is de kans op lokale financiering van onze 

projectwerkingen reëel. 

Sterkte t.o.v. bedreiging 

We hebben de knowhow in huis om sterke samenwerkingsprojecten met anderen te zien, 

te onderhandelen en aan te sturen. Zelfs als onze basisstructuur van werken of onze 

vestigingsplaatsen hiervoor dienen te veranderen, kunnen we dit op redelijke termijnen 

volbrengen. 

We moeten de ruimte in de wijken op zodanige wijze invullen dat ze ons in staat stellen 

van onderuit beleidsmatig gerichte dossiers op te bouwen. Dit is bvb. een argument voor 

verdere uitbouw en ondersteuning van het Gents Netwerk Sociale Huurders. 

Samenlevingsopbouw Gent kan ten aanzien van de Vlaamse overheid stevige 

argumenten op tafel leggen om te pleiten voor een uitbreiding van de enveloppe. De 

Vlaamse overheid krijgt nu reeds een verdubbeling van haar inspanningen terug in 

resultaten. Ze financiert immers minder dan 50% van ons werk 6 terwijl onze volledige 

werking wel goedgekeurd is in kader van het Meerjarenplan. 

Er liggen mogelijkheden om samen met de sector te pleiten voor een meer structurele 

enveloppe. Niet alleen ervaren de meeste instituten dezelfde noden, daarnaast is er 

duidelijk een grotere bereidheid tot gezamenlijke belangenbehartiging. 

Zwakte t.o.v. opportuniteit 

De onvoldoende basisfinanciering kan een argument zijn voor de Vlaamse Gemeenschap 

om de sector meer structureel vorm te geven. Op deze wijze ondersteunt zij immers de 

onafhankelijke positie van de sector Samenlevingsopbouw en maakt zij deze tegelijkertijd 

tot een meer aantrekkelijke samenwerkingspartner voor anderen. Het is immers moeilijk 

van samenwerking te spreken als je steeds afhankelijker wordt van financiering door 

derden. Een ruimere basisfinanciering zou ook een degelijkere samenwerking met 

partners als het OCMW en de CAW’s mogelijk maken. 

In de verschillende projecten van Samenlevingsopbouw Gent en dan vooral in de 

innovatieve projecten liggen diverse kansen tot tewerkstelling van kansengroepen. 

Samenlevingsopbouw Gent slaagt er op zeer kleine schaal in deze mensen degelijk te 

begeleiden in de projectcontext. We verwijzen bijvoorbeeld naar de groenwerker die het 

nieuw aangelegde Banierpark (projectresultaat Duurzaam Huis) onderhoudt. Er zijn 

voorstellen legio voor de permanente invulling van meer dan één groenwerker in de 

gebieden waar we werkzaam zijn. De klaverbladfinanciering voorziet echter niet in 

afgesproken budgetten voor de projectpromotoren die zelf van subsidiëring afhankelijk 

zijn. De onvoldoende basisfinanciering laat hier ook geen structurele ruimte voor. Zo zou 

bvb. de Minister van Welzijn met zijn collega bevoegd voor economie een budget kunnen 

afspreken dat wordt toegevoegd aan de reguliere enveloppe van die instituten die 

aantonen dat zij tewerkstelling voor kansengroepen creëren. 

Zwakte t.o.v. bedreiging 

Door het kiezen voor minder wijken en minder thema’s kunnen we de beschikbare 

middelen en mensen gerichter inzetten. We vermoeden dat dit ook meer mogelijkheden 

zal bieden om mensen te focussen op die taken waar ze goed in zijn. Intern biedt dit ook 

mogelijkheden om tijd te reserveren voor interne samenwerking. 

Door de koppeling te maken (in het takenpakket van één beleidsmedewerker) tussen 

enerzijds een inhoudelijk programma gericht op beweging maken, sensibilisering van 

publieke opinie en beleidsactoren en anderzijds de uitbouw van een performant extern 

communicatiebeleid willen we uitdrukkelijke horizontale linken realiseren tussen de 

verschillende programma’s en de te bereiken groepen. 

Door de beschikbare decretale middelen te verdelen over minder projectgebieden, 

versterken we sowieso onze positie als co-financierder voor lokale subsidieverstrekkers. 

6 Zie Samenlevingsopbouw Gent vzw, Algemeen Werkingsverslag 2007, p. 21. 



Op basis van deze strategische opties formuleerden we met de medewerkersgroep vijf extern 

strategische doelstellingen en vier intern strategische doelstellingen. 

Na bespreking 7 besloot de Algemene Vergadering slechts drie van de vijf voorgestelde opties goed te 

keuren. (opties 1, 2 en 5) M.b.t. de intern strategische doelen werd aangeraden deze eerst nog eens 

intern te herformuleren. 

De belangrijkste inhoudelijke bijsturing betrof het opnemen van de thema’s arbeid en onderwijs 

vanuit een buurtgerichte aanpak. Dit heeft heel wat consequenties voor de aanpak ervan en voor de 

positionering van het opbouwwerk terzake. 

De motivatie van de Algemene Vergadering valt als volgt samen te vatten. Het is belangrijk dat het 

opbouwwerk vanuit de opgebouwde relatie met doelgroepen een rol kan spelen m.b.t. wezenlijke 

sectoren als arbeid en onderwijs. Deze sectoren houden cruciale tools in handen om onze 

doelgroepen reële kansen te bieden op realisatie van hun grondrechten. Het zijn de sectoren die een 

verschil zouden kunnen maken van de éne generatie naar de andere toe. 

Het is echter niet aan het opbouwwerk om daar de grote strategische partner in te willen zijn. Er zijn 

genoeg partners op het veld die er concrete handvatten in handen hebben om het verschil te maken. 

Het opbouwwerk kan wel op goed gekozen deelaspecten innovatief werk verrichten en dit concreet 

vorm geven op kleine schaal : in een wijk, een deelbuurt, een school, een samenwerkingsverband van 

scholen, een buurtdienst, … 

De Algemene Vergadering vond het belangrijk deze thema’s zeker mee te nemen maar dan wel 

binnen het buurtontwikkelingskader van de werking rond leefbaarheid (E SD 3). 

We motiveren deze keuzes verder in dit Meerjarenplan onder “strategische keuzes”. 

Intern strategische doelstellingen 

We vermelden hier ter informatie dat volgende strategische opties voor het interne organisatiebeleid 

op 13/02/08 aan de Algemene Vergadering werden voorgelegd. We komen meer uitgebreid terug op 

de strategische keuzes die uiteindelijk werden gemaakt onder 8. Kwaliteitsbeleid. 

I Strategische doelstelling 1 

Het personeelsbestand van Samenlevingsopbouw Gent vzw wordt significant diverser (man/vrouw, 

allochtoon/autochtoon, opleidingsdeskundig/ervaringsdeskundig). 


Het financieel beleid van Samenlevingsopbouw Gent vzw is onafhankelijker van subsidies van 

overheden. 


Op basis van het maatschappelijk referentiekader verhoogt de visievorming van personeel en 

vrijwilligers. 


Samenlevingsopbouw Gent vzw heeft een ontwikkelde en onderhouden relatie met de inhoudelijke en 

kritische geschreven pers. 

4.2. Strategische keuzes : programma’s gesitueerd binnen het ordeningskader. 

Aan de hertaalde missie zoals vastgelegd in de statuutwijziging op 16 juni 2008 zijn twee 

fundamenteel belangrijke werkingsaccenten verbonden : de armoedebestrijding en het bevorderen 

van samenleven. 

Deze beide aspecten zijn fundamenteel omdat ze richtinggevend zijn in het beoordelen van de 

outcome van onze werking. Door ervoor te kiezen om deze accenten op het niveau van de missie te 

7 Zie hiervoor verslag Algemene Vergadering Samenlevingsopbouw Gent, 13/02/08. 



verankeren drukt de Algemene Vergadering haar verwachting uit dat elk van de gerealiseerde 

projecten en/of activiteiten van Samenlevingsopbouw Gent vzw actief bijdraagt aan deze outcome. 

In het interne kwaliteitsbeleid zullen hiertoe de nodige instrumenten worden uitgewerkt. 

Samenlevingsopbouw Gent vzw maakt op basis van alle voorliggend materiaal uiteindelijk de keuze 

om : 

Inhoudelijk te investeren in de uitbouw van drie programma’s : een programma 

Beleidsparticipatie van kwetsbare groepen, een programma Wonen en een programma Leefbaarheid. 

Met de combinatie van deze drie programma’s realiseren we ook drie vormen van opbouwwerk : 

categoriaal, doelgroepgericht en territoriaal opbouwwerk. Het is onze overtuiging dat we met de 

combinatie van deze aanpak de juiste keuze maken om tot de meest efficiënte inzet van middelen te 

komen. Binnen deze programma’s dienen de medewerkers er op te letten dat alle activiteiten en/of 

projecten bijdragen aan het bestrijden van armoede en sociale uitsluiting en het samenleven 

bevorderen. 

Het eerste programma voldoet aan de vraag van medewerkers om meer als ploeg aan een 

gezamenlijke opdracht te kunnen werken en hiertoe de mogelijke uitdagingen te krijgen, alsook aan 

de vastgestelde nood tot meer beweging maken in Gent. Het biedt ook mogelijkheden de interne 

samenwerking te verbeteren en zo meer gebruik te kunnen maken van alle beschikbare competenties 

van medewerkers. 

Doordat de Stad Gent – zoals vele steden – haar imago van goed presterende Stad belangrijk vindt 

en tot op het internationale niveau wil uitdragen, is er soms weinig ruimte voor de meer kritische 

benadering vanuit het opbouwwerk. Er gaan wel middelen naar het opbouwwerk maar vrijwel 

uitsluitend als uitvoerder van bepaalde opdrachten. Zolang deze opdrachten binnen onze doelen 

passen, is dit ook voor ons een goede zaak. 

We willen echter meer dan dat bereiken in de Stad Gent. We willen de randvoorwaarden voor 

daadwerkelijke beleidsparticipatie van burgers aan het beleid duidelijk maken, bespreekbaar maken, 

realiseren. De participatie waarvan nu meestal sprake is, gaat ofwel over vormen van inspraak, ofwel 

over vormen van maatschappelijke participatie. Het moge duidelijk zijn dat beleidsparticipatie alleen 

hierdoor niet gerealiseerd is. Samenlevingsopbouw Gent vzw wil met dit programma het draagvlak 

voor beleidsparticipatie van kwetsbare groepen versterken. Zelf zullen we concrete instrumenten 

ontwikkelen om vooral op lokaal vlak beleidsparticipatie te realiseren. 

In de bijsturing – mei 2010 – wordt m.b.t. dit programma uitdrukkelijk gekozen voor de uitbouw van 

een Vlaamse werking van dit programma. We denken dit te kunnen realiseren via de verder 

uitgebouwde sectorsamenwerking (SSV Maatschappelijke Dienstverlening) en via de afgesproken 

intersectorale samenwerking op Oostvlaams niveau. 

Het tweede programma gaat in op de grootste aangegeven nood van doelgroepen in onze 

doelgroepenbevraging. We bouwen er voort op de degelijke basis die reeds aanwezig is binnen de 

sociale huisvesting en willen de lokatie binnen de woonblokken zelf nog meer dan voorheen als 

sterkte uitspelen. We willen ook strategisch gebruik maken van de nieuwe mogelijkheden geboden 

door het Kaderbesluit Sociale Huur om de samenwerking met de sociale huisvestingsmaatschappijen 

nog meer te kunnen uitbouwen daar waar het mogelijk is en onze inzet beter afdwingbaar te maken 

daar waar samenwerking geen optie is. 

We willen in dit programma in grote mate de kaart van de sectorsamenwerking trekken. Het is immers 

onze overtuiging dat dit de enige mogelijke manier is om reële impact te verwerven op de private 



markt. Dit heeft dan ook zijn consequenties in de personeelsinzet en de daarvoor gevraagde 

uitbreiding. 

Uit de tussentijdse evaluatie na 1 jaar werking mag duidelijk blijken dat de gekozen projectwerkingen 

op de private markt heel wat potentie in zich dragen. We dringen dan ook nogmaals aan op de reeds 

eerder gevraagde uitbreiding in functie van dit programma, te meer daar Samenlevingsopbouw Gent 

ervoor kiest om de inzet van het praktijkwerk mee te laten sturen door benodigde informatie vanuit de 

sectorsamenwerking. Op deze wijze werken we tegelijkertijd lokaal en Vlaams, een inspanning die 

vooral qua personeelsinzet meer tijd vraagt dan enkel een lokale werking uitbouwen. Een inspanning 

echter ook, en daarom kiezen we er voor, die op termijn veel meer mogelijkheden in zich draagt om 

tot reëel structurele oplossingen te leiden. 

Het derde programma wordt momenteel voornamelijk met lokale middelen gefinancierd. Inhoudelijk is 

dit programma nochtans sterk gericht op één van de prioriteiten van de Minister, werken in 

aandachtsgebieden. Het is dus zeker geen optie dit programma te laten vallen wanneer de lokale 

financiering zou wegvallen. Dan dienen we eerder een herverdeling van de middelen toe te passen. 

Het programma staat voor een geïntegreerde benadering van de buurt in functie van een algehele 

buurtontwikkeling. Op maat van de betrokken buurt en haar bewoners zal het team van 

opbouwwerkers en projectmedewerkers een samenhangend geheel ontwikkelen van projecten en 

activiteiten die alle bijdragen aan het verhogen van de leefbaarheid zowel op fysiek als op sociaal 

vlak. 

In eerste instantie zal dit de nodige inspanningen vragen om intern een complementair team samen te 

stellen en een goed draaiende samenwerking binnen dit team op getouw te zetten. 

Vanuit deze teamwerking en steeds in functie van de vooropgestelde doelstellingen dient het team 

dan binnen de buurt zich als sterke samenwerkingspartner te profileren. Het is immers onmogelijk te 

werken aan een verhoogde leefbaarheid vanuit één organisatie. Het opzetten van soms afgesproken 

en doelgerichte, soms pragmatische samenwerkingsverbanden is de volgende opdracht voor deze 

teams. 

Net in deze op alle vlakken geïntegreerde wijkaanpak moeten we het innovatieve aspect van deze 

werking vorm geven. Hoe vertalen we de hedendaagse beleidsvragen rond onderwijs en arbeid op 

niveau van de wijk en hoe kunnen we net op dit microniveau de nodige sleutels verzamelen die 

kunnen leiden tot vernieuwende inzichten ? 

Samenvattend kunnen we stellen dat dit programma een sociale beleidsvoering op de politieke 

agenda wil plaatsen naast de harde bakstenen en economisch georiënteerde stadsvernieuwing of 

stedenbeleid dat nog te vaak de boventoon voert. Samenlevingsopbouw Gent wil hierin een duidelijke 

meerwaarde creëren vanuit een synergie met stedelijke keuzes waar mogelijk en vanuit een kritische 

correctie waar nodig. 

Op datum van de bijsturing zijn we een deel van dit programma aan het evalueren samen met de 

opdrachtgevers. Het betreft de inzet in drie lokaties sociale hoogbouw gefinancierd met middelen van 

het lokale Preventie- en Veiligheidsplan Gent, middelen die de Stad op haar beurt verkrijgt via de 

Federale Overheid (BiZa). De huidige convenant loopt eind dit jaar af. 

In de evaluatie intern bij Samenlevingsopbouw Gent spelen vooral visie-elementen mee. In een 

veiligheidsbeleid dat steeds vaker de kwetsbare groepen zelf gaat culpabiliseren voor het veroorzaken 

van overlast zonder daarin sociaal-ruimtelijke planning en een falend beleid op vlak van enkele 

fundamentele grondrechten in rekening te brengen, kan Samenlevingsopbouw niet zomaar blindelings 

meegaan. 

Anderzijds bewijst de werking van afgelopen jaar zeker op twee van de drie lokaties haar zeer 

overtuigende meerwaarde als basiswerking. Ook in de twee wijkwerkingen blijft de noodzaak van een 



actieve en breed georganiseerde basiswerking aangehouden. Op basis van de conclusies uit de 

momenteel lopende evaluatie zal reeds in de jaarplanning 2011 een verdere bijsturing merkbaar zijn. 

Gebiedsafbakening 

Ondanks lichte verschuivingen van concentraties van bepaalde groepen blijft het gerechtvaardigd ons 

qua werkingsgebied te focussen op de 19 e eeuwsegordelwijken en de sites sociale woningbouw. 

Uit de evaluatie van de vorige Meerjarenplanning 8 onthouden we in functie van gebiedsafbakening 

vooral volgende elementen : 

De zichtbaarheid van de organisatie vergroot niet door in zoveel mogelijk wijken te willen 

aanwezig zijn. We willen in de komende jaren uitdrukkelijk minder wijken bedienen maar 

gerichter kiezen en kwaliteitsvol onderbouwen van de werking. 

De lokaties in de sociale woningbouw zijn dankbare entingsplaatsen om bewoners te bereiken 

en te organiseren. 

Om de resultaten van lokale projectwerking te consolideren of om opgedane lokale inzichten 

uit de projectwerkingen structureel te vertalen en aldus tot beleidsimpact op het juiste niveau 

te komen, is meer samenwerking op sectorniveau noodzakelijk. Het spreekt vanzelf dat 

hierdoor soms het afgebakend werkingsgebied overschreden wordt en Samenlevingsopbouw 

Gent vzw zich bijvoorbeeld toont op niveau van de provincie Oost-Vlaanderen, de Vlaamse 

Gemeenschap of de federale overheid. 

We willen het concrete werkingsgebied in Gent beperken tot twee wijken, gekozen op basis van de 

omgevingsanalyse en na bepaling van de operationele doelen. Daarnaast willen we meer sites van 

sociale woningbouw bereiken dan voorheen, in de eerste plaats via een uitbreiding van het bereik van 

het Gents Netwerk Sociale Huurders. We willen echter ook meer aandacht besteden aan met zorg 

uitgekozen entingsplaatsen die mogelijkheden bieden op ontmoetingskansen voor diverse groepen 

wijkbewoners. Sociale woningbouwcomplexen zijn één mogelijke vorm van entingsplaats. 

Verenigingen waar Armen het Woord nemen en de Gentse Buurtdiensten zijn andere te bekijken 

entingsplaatsen. 

Organisatorisch willen we kiezen voor een verderzetting maar een verdieping van het totnogtoe 

gevoerde organisatiebeleid. Samenlevingsopbouw Gent vzw is er meer dan behoorlijk in geslaagd om 

te werken op het gewenste niveau in de voorbije Meerjarenplanning. Dit heeft echter vrij veel inzet van 

de volledige medewerkersploeg gevraagd op vlak van fondsenwerving en projectfinanciering. 

We willen in de huidige context dan ook eerst een rechtmatige vaststelling van het decretale budget 

waarop Samenlevingsopbouw Gent vzw voor het uitvoeren van deze nieuwe Meerjarenplanning recht 

heeft. 

Concreet betekent de verderzetting van de organisatie-uitbouw volgende zaken : 

Aanhouden van de functie Algemeen Coördinator zoals opgenomen in het Kwaliteitshandboek 

met een wenselijk FTE van 1 en NIET te spreiden over meerdere personen, 

Aanhouden van de functie beleidsmedewerker zoals opgenomen in het Kwaliteitshandboek 

voor de duur van de Meerjarenplanning en met een wenselijk FTE van 3,6 FTE, 

Aanhouden van een administratieve ondersteuning van het secretariaat met minimaal 0.5 FTE 

boekhouder, 1 hoofdadministratieve medewerker, en in totaal minimaal 3 FTE, 

Op basis van het interne verbeterproject “Interne organisatie en aansturing van de werking” 

wordt momenteel de functie beleidsmedewerker geherdefinieerd. Dit zal tegen eind 2010 

leiden tot nieuwe functieprofielen, nieuwe takenvelden en tot herverdeling van taken onder de 

bestaande beleidsmedewerkers. Het behoort ook tot de mogelijkheden dat de verhouding 

praktijktijd-beleidswerk zal wijzigen. Voor het praktijkwerk richten we ons op een wenselijk 

personeelsbestand van minimaal 21 FTE. In het bijgestuurde personeelsplan dat opgemaakt 

wordt op basis van de aanbevelingen van de financiële werkgroep (vergadering maart 2010) 

8 Zie bijlage 1 Evaluatie Meerjarenplan, conclusies. 



wordt er ook voor gekozen om bepaalde functies in een doorstromingstraject te plaatsen (LDE 

in elk geval, Gesco’s in de mate waarin ze gereactiveerd kunnen worden als 

tewerkstellingsplaats). 

In deze keuzes blijft de verhouding missieondersteunend – missie-uitvoerend gegarandeerd. 

Daarnaast kiest Samenlevingsopbouw Gent vzw ervoor om te investeren op vlak van 

organisatiebeleid in het financieel beleid, het extern communicatiebeleid en het personeels-en 

kwaliteitsbeleid. De inhoud van deze keuzes wordt toegelicht onder 8. Kwaliteitsbeleid. 

4.3. Gewenste uitbreiding 

Samenlevingsopbouw Gent vzw onderschrijft het hieronder weergegeven FESOstandpunt m.b.t. de 

besteding van bijkomende middelen voor de sector Samenlevingsopbouw. 

“De verdeling van de Vlaamse middelen voor de sector samenlevingsopbouw is historisch gegroeid en 

heeft tot gevolg dat enkele instituten over te weinig middelen beschikken zodat essentiële opdrachten 

in hun werkgebied niet of onvoldoende kunnen gerealiseerd worden. De Federatie 

Samenlevingsopbouw (FESO) wil op korte termijn met de Vlaamse Gemeenschap in overleg treden 

om te bekijken hoe de historische ongelijkheid weggewerkt kan worden. 

Samenlevingsopbouw Gent vzw onderschrijft de uitbreidingsvraag van de FESO waarbij bijkomende 

Vlaamse middelen voor de sector op de eerste plaats ingezet worden voor het versterken van die 

regionale instituten die op dit ogenblik over te beperkte middelen beschikken om hun opdrachten 

volwaardig te kunnen realiseren. 

Op de tweede plaats ondersteunt Samenlevingsopbouw Gent vzw de vraag om de 

enveloppenfinanciering aan te passen en op te trekken. De ervaring van de laatste jaren leert ons dat 

het huidige financieringssysteem een aantal tekorten vertoont die dringend moeten worden opgelost 

teneinde de kwalitatieve werking van de sector niet in het gedrang te brengen. We vragen een 

bijsturing ter zake op basis van een evaluatie van het huidige financieringssysteem en een analyse 

van de middelen die nodig zijn om onze opdrachten op een kwalitatieve manier te kunnen uitvoeren. 

Tenslotte pleit Samenlevingsopbouw Gent vzw ervoor om ook FESO, direct en mede door de 

Vlaamse Gemeenschap te financieren. We zijn van oordeel dat de belangenbehartiging, zoals 

gedefinieerd door de sector, een wezenlijk onderdeel van de sectorwerking is en in aanmerking komt 

voor overheidssteun. 

Voor Samenlevingsopbouw Gent vzw zijn de bovenstaande drie uitbreidingsvragen prioritair. 

We vragen echter dat de Vlaamse Gemeenschap daarnaast ook de nodige middelen vrijmaakt voor 

de volgende vragen in het kader van de realisatie van het meerjarenplan van Samenlevingsopbouw 

Gent vzw. Deze vragen zijn onderbouwd door omgevingsanalyse en regiospecifieke noden die 

bijkomende inzet van gesubsidieerde opbouwwerkmiddelen verantwoorden.” 

1. Een bijkomende inzet van 2 FTE opbouwwerkers voor het programma 

BELEIDSPARTICIPATIE, 

In dit programma willen we meer kunnen inzetten op de Vlaamse uitbouw van dit programma. 

Daartoe willen we 1 bijkomende FTE kunnen inzetten op de modelontwikkeling m.b.t. de 

sociale kruidenier. Zo mogelijk willen we hier een cofinanciering realiseren met tijdelijke 

projectmiddelen. 

De tweede bijkomende FTE willen we inzetten in het verder uitbouwen van het project Sterke 

Armen in Beweging. Naast het uitbouwen en ondersteunen van de diverse participerende 

groepswerkingen is er ook nood aan de uitbouw van een breed sensibilserend traject waarin 

de projectresultaten (armoede en beleidsparticipatie door de ogen van de armen zelf) worden 

verwerkt in een tentoonstelling die het Vlaamse land kan rondreizen. 

2. Een bijkomende inzet van 4.5 FTE opbouwwerkers voor het programma Wonen, 



Voor projectuitvoering Water voor Later op Vlaams niveau : 1 FTE, 

Voor de verderzetting van het project KWEEK, met een meer uitgewerkte samenwerking op 

lokaal vlak en een afgesproken sectorsamenwerking op Vlaams niveau (eerstelijnswerkgroep 

Kwaliteit van Wonen en Energie-efficiëntie) : 1,5 FTE, 

Voor het project GENSH (op de sociale markt) dat in 2009 erin slaagde zijn bereik te 

verdubbelen ! Willen we nu deze brede groep van sociale huurders beleidsmatig en op lokaal 

vlak (bruikbare goodpractice m.b.t. structureel maken van bewonersparticipatie in de sociale 

huisvesting) en op Vlaams vlak georganiseerd krijgen, dan hebben we 2 bijkomende FTE 

nodig. 

3. Voor het programma Leefbaarheid vragen we momenteel geen bijkomende Vlaamse 

middelen. We gaan ervan uit dat dit programma makkelijker lokaal gefinancierd wordt. 

Daarnaast zijn enkele projecten binnen dit programma op basis van hun innovatieve waarde 

wel in staat bijkomende financiering te genereren. 

We vinden m.b.t. dit programma de visievorming binnen de sector van cruciaal belang en 

appreciëren dan ook het initiatief dat Samenlevingsopbouw Vlaanderen op dit vlak wil nemen 

(visiedag van 29 oktober 2010). 

Concreet vraagt Samenlevingsopbouw Gent vzw een uitbreiding van 6.5 FTE erkende 

formatieplaatsen. Dit zou onze erkende formatieplaatsen op 15.75 FTE brengen. 

Binnen de voorziene gesprekken tussen de Administratie en het werkveld willen wij graag 

toelichten dat wij de uitbreiding met dergelijk aantal plaatsen zien als het wegwerken van de 

historische achterstelling voor Gent 9 . 

In de totaliteit van de financiering van de sector zien wij bij Samenlevingsopbouw Gent vzw 

nog het aparte probleem van de 5,3 aan ons toegekende GESCOplaatsen waarvoor echter 

geen volledige loonfinanciering is voorzien en geen werkingskosten zijn voorzien. We zijn 

verheugd dat ondertussen een opening hierin is gekomen door de mogelijkheid de meerkost 

binnen de decretale formatieplaatsen te mogen verrekenen. Samenlevingsopbouw Gent zal in 

de komende jaren hierop beleid voeren zodat deze situatie de financiële toekomst van onze 

vzw niet langer bezwaart. 

4.4. Schematisch overzicht van de programma’s in luik 2 van het ordeningskader 10 

Het programma Beleidsparticipatie bevindt zich in de kolom GRONDRECHTEN, boven de lijn, 

m.a.w. in het niet – themaspecifieke veld. 

Het programma Wonen bevindt zich in de kolom GRONDRECHTEN, onder de lijn, m.a.w. in het 

themaspecifieke luik. 

Het programma Leefbaarheid bevindt zich in de kolom LEEFBAARHEID IN 

AANDACHTSGEBIEDEN, boven de lijn, m.a.w. in het niet – themaspecifieke luik. 

9 

Dit betekent concreet dat het FESOstandpunt zoals hoger weergegeven in de eerste plaats o.m. ook pleit voor het wegwerken 

van de ongelijkheid in Gent. 

10 

Zie bijlage : Ordeningskader doc 080129DEFordeningskader 



5. Strategisch plan 

5.1. Programma Beleidsparticipatie van kwetsbare groepen 

VERANTWOORDING 

In het voorbije Meerjarenplan maakte Samenlevingsopbouw Gent vooral werk van het uitbouwen van 

samenwerking met de Gentse Verenigingen waar armen het woord nemen. 

Uit de evaluatie van dit Meerjarenplan 11 mag blijken dat dit succesvol was. 

In onze Omgevingsanalyse 12 stellen we echter dat het samen werken aan gemeenschappelijke 

doelstellingen voor beide actoren niet voldoende is. We vinden dat er in Gent nog te weinig sprake is 

van een aantoonbare beleidsimpact. De inspanningen van onze medewerking aan de opmaak van het 

Lokaal Sociaal Beleidsplan hebben op dit moment weinig concrete resultaten voor kwetsbare 

groepen. Er is veel goede wil, ook bij de beleidsactoren, maar verwezenlijkingen blijven helaas uit of 

krijgen slechts zeer langzaam vorm (cf. stedelijke cel armoedebestrijding). Onze deelname aan het 

LSB –proces heeft wel geleid tot een verbreding en verdieping van onze eigen netwerken, wat 

uiteraard positief is. 

Ook de resultaten van onze doelgroepenbevraging 13 verwijzen naar de beperkte beleidsimpact. Op de 

meest structurele thema’s blijven mensen nog altijd geheel of gedeeltelijk verstoken van hun 

grondrechten. Mensen mogen dan wel – meer dan vroeger – het woord nemen en de bereidheid tot 

luisteren door de beleidsmakers is vergroot. Toch worden de ideeën van uitgesloten groepen dikwijls 

niet of in beperkte mate mee in rekening gebracht bij het opmaken van beleidsplannen. 

Via de ontwikkeling van een experimenteel meetinstrument (sociale barometer)- dat we zullen 

ontwikkelen samen met zowel georganiseerde groepen als geïsoleerde individuen - willen we hun 

situatie zichtbaar maken voor beleidsmakers en publieke opinie. Dit gaan we doen voor de totale duur 

van ons meerjarenplan. De opmerkelijkste tendensen en resultaten van deze longitudinale bevraging 

zullen jaarlijks naar buiten worden gebracht. 

Finaal is het hier onze bedoeling met uitsluiting bedreigde groepen een instrument te bieden dat hun 

situatie en het effect van bepaalde beleidsmaatregelen hierop concreet zichtbaar maakt. De 

toepassing van dit instrument dient niet alleen sensibiliserend te werken. Daarnaast verwachten we 

ook dat door deze manier van werken oorzaken van uitsluitingsprocessen concreet en aantoonbaar 

worden gemaakt. 

Naast de beleidsparticipatie blijven we in dit programma tegelijkertijd de maatschappelijke participatie 

van groepen betrachten. Het is immers onze ervaring dat mensen die in uitsluitingssituaties leven, 

nood hebben aan de onmiddellijke resultaten van de eigen inzet en engagement. Daarnaast werkt het 

positief en ondersteunend om netwerken van mensen die tot voorheen geïsoleerd leefden te kunnen 

verbreden en versterken. Het blijft een uitdaging om deze netwerken over verschillende grenzen heen 

te realiseren : jong en oud, man en vrouw, allochtoon en autochtoon, arm en rijk. 

Samenwerking met belendende organisaties ( o.a. Verenigingen waar armen het woord nemen en 

Centra Algemeen Welzijnswerk) is cruciaal om de doelgroepstem te versterken. 

Dit programma werkt verbindend over de andere programma’s heen. Het legt de basis voor 

ontmoeting en netwerkvorming in de verschillende projectlocaties, het verbindt de verschillende 

groepswerkingen over de wijken heen en het legt de basis voor een gemeenschappelijke 

communicatie op alle inhoudelijke thema’s van onze werking. 

Dit programma werd na 1 jaar werking als volgt geëvalueerd : 

1. Goede basis voor een eerste jaar werking, (output op vlak van project-en 

methodiekontwikkeling, samenwerking op hogere beleidsniveau’s maakt betekenisvolle 

dossiervorming mogelijk) 

2. Provinciale samenwerking met SO Oost-Vlaanderen is belangrijke meerwaarde, 

3. Aandachtspunt rechtstreekse werking met de doelgroep ook binnen dit programma : voorzien 

in Sterke Armen in Beweging en Sociale Kruidenier, in de Gentse Overlegtafel eerder met 

11 Zie bijlage : Evaluatie Meerjarenplan 2003-2008. 

12 Zie bijlage: Omgevingsanalyse op organisatieniveau. Meerjarenplan 2009-2015 

13 Zie bijlage : Rapport Grondrechtenboom : bevraging van 28 groepen in Gent. 



gemengde afvaardigingen van Verenigingen, … (spanning versus het horizontale verbinden 

en 

Het programma wordt uitdrukkelijk bijgestuurd op volgende punten : 

Er wordt gekozen om toch te participeren aan het SSV Maatschappelijke Dienstverlening 

(oorspronkelijk hadden we als “klein” instituut gekozen om maar aan 1 SSV mee te werken). Net 

als bij wonen echter sluiten onze praktijkwerkingen naadloos aan bij de gekozen thema’s voor de 

sectorsamenwerking. We kiezen dan ook liever voor een andere werkorganisatie om output op het 

Vlaamse niveau te betrachten dan alleen en op lokaal vlak resultaten te boeken. 

Er wordt voor gekozen om de intersectorale samenwerking helemaal binnen dit programma vorm 

te geven. Dat betekent onder meer : een systematisch overleg met de collega’s van SO Oost- 

Vlaanderen, een systematisch verder gezet intersectoraal overleg (frequentie 4 keer per jaar) dat 

de samenwerking voorbereidt, stuurt en evalueert, een systematisch geregistreerde sectorale 

signalistiek die mee kan ingebracht worden in het proces van intersectorale beleidssignalering. 

We geven hieronder de geherformuleerde doelen weer alsook de samen met CAW’s en Verenigingen 

geplande samenwerking. 

SD 1 Tegen 2015 zijn er in Gent voldoende en diverse kanalen aanwezig om 

beleidsparticipatie van maatschappelijk kwetsbare groepen te garanderen. 

OD 1.1. Samenlevingsopbouw Gent realiseert tegen 2015 verschillende participatiekanalen 

die samen met maatschappelijk kwetsbare groepen worden uitgewerkt en opgezet en door 

hen worden gebruikt zodat het beleid rechtstreeks door maatschappelijke groepen wordt 

aangesproken op hun beleidskeuzes. 

OI1.OD1.1. Aantal vragen aan de Gemeenteraad opgesteld door maatschappelijk kwetsbare 

groepen uit Gent, 

OI2. OD1.1. Aantal parlementaire vragen opgesteld door maatschappelijk kwetsbare groepen 

uit Gent, 

OI3.OD1.1. Aantal beleidsbeïnvloedende acties met de doelgroep, 

OI4.OD1.1. Aantal overleggen tussen beleidsmakers en kwetsbare groepen, 

OI5.OD1.1. Visuele produkten met ervaren drempels samen met doelgroep opgemaakt. 

OD NIEUW 1.2. Maatschappelijke achterstelling in ons werkingsgebied zichtbaar 

maken i.f.v. beleidssignalering en het versterken van de stem van maatschappelijk 

kwetsbare groepen en dit in samenwerking met relevante partners waaronder in het 

bijzonder de Oostvlaamse CAW’s en zowel de Gentse Verenigingen waar Armen het 

Woord nemen als de Oostvlaamse Verenigingen. 

OI1. OD1.2. Er bestaat een jaarlijks geactualiseerd rapport dat intersectoraal wordt 

samengesteld en beleidssignalen bevat m.b.t. de prioritaire noden van onze doelgroepen, 

OI2. OD1.2. Aantal acties waarin de verschillende sectoren samenwerken, 

OI3. OD1.2. Aantal thema’s waarop de output van de samenwerking betrekking heeft, 

OI4. OD1.2. Bestaan van een lokaal netwerk dat zowel doelgroepen als professionals verbindt 

in de strijd tegen armoede en uitsluiting, 

OI5.OD1.2. Aantal politieke acties gerealiseerd vanuit deze samenwerking 

Afgesproken acties : 

Systematisch intersectoraal overleg dat de samenwerking voorbereidt, aanstuurt, evalueert 

(provinciaal), (opgestart december 2009, wordt gecontinueerd) 

Systematische intersectorale beleidssignalering (provinciaal), (hiervoor werd in januari 

2010 een gezamenlijke vraag gericht aan de Provincie Oost-Vlaanderen om dit logistiek te 

ondersteunen – zie bijlage in het voorbereidend overleg) 



Samenwerking in het kader van Grondrechtenboom en Sterke Armen in Beweging 

(provinciaal), (reeds lopend) 

Verkenning samenwerkingsmogelijkheden op lokaal vlak om uithuiszetting te voorkomen 

(Gent), (nieuw) 

Samenwerking Inloopcentrum – Sociale Kruidenier (Gent) (nieuw) 

SD 2 Tegen 2015 is in Gent de toegang tot de grondrechten verbeterd, concreet op 

vlak van wonen, inkomen en maatschappelijke dienstverlening, en in het bijzonder 

voor maatschappelijk kwetsbare groepen. 

OD 2.1. Samenlevingsopbouw Gent verbetert tegen 2015 de toegankelijkheid van de Gentse 

diensten en voorzieningen voor met uitsluiting bedreigde groepen. 

OI1.OD2.1.Aantal derden dat via Samenlevingsopbouw Gent een vorming volgt over 

mogelijke drempels in hun aanbod 

OI2.OD2.1.Aantal klachten over ontoegankelijkheid gemeten via de intersectorale 

signaleringsprocedure 

OI3.OD2.1.Aantal verschillende diensten in Gent die op één of andere wijze betrokken zijn bij 

de toegankelijksheidsverhoging van hun eigen diensten 

OD 2.2. Samenlevingsopbouw Gent realiseert samen met de sector Samenlevingsopbouw 

een Vlaams dossier Maatschappelijke Dienstverlening dat leidt tot de bijsturing van de 

regelgeving betreffende OCMW’s in Vlaanderen. 

(nog verder uit te werken op sectorniveau in 2010) 

Samenlevingsopbouw Gent investeert hierin totnogtoe enkel beleidsmedewerkerstijd : 0,20 FTE wordt 

hiervoor vrijgesteld. In de loop van het najaar 2010 zal er ook praktijktijd bewust gekoppeld worden 

aan deze samenwerking. 

5.2. Programma Wonen 


Binnen Samenlevingsopbouw Gent is wonen steeds een belangrijk thema/werkdomein geweest. Ook 

binnen het nieuwe meerjarenplan zal wonen een prominente plaats innemen. Een terugblik in de tijd 

leert ons dat er vanuit Samenlevingsopbouw Gent reeds stevig is ingezet op de sociale woningmarkt, 

en dat er ook reeds een aantal initiatieven werden ontwikkeld rond de private huurmarkt 

(bouwblokrenovatie, huisvesting mensen zonder wettig verblijf, stadsvernieuwingsprojecten). 

In 2006 werd de interne werkgroep ‘private huisvesting’ in het leven geroepen. Deze voerde een 

terreinverkenning uit rond de private huurmarkt. Dit resulteerde in volgende actuele constataties : 

een krimpende huurmarkt 

toenemende marginalisering van de huurders 

grote stijging van de woonlast 

onbillijke verhouding tussen huurprijs en kwaliteit. 

Uit deze evoluties concludeerden we dat het woonprobleem in hoofdzaak een huurprobleem is. Een 

nijpend tekort aan sociale woningen versterkt dit nog en doet de druk op de private huurmarkt nog 

toenemen. Het dwingt de financieel zwakke bewonersgroepen naar het kwalitatief slechtste gedeelte 

van de private huurmarkt, waar hoge huurprijzen samengaan met lage kwaliteit. 

Het CDO onderzoek uit 2007 14 m.b.t. de kwaliteit en betaalbaarheid van de private huurwoningen in 

Gent bevestigt dit : 36 % van de Gentse private woningen voldoen niet aan de kwaliteitsnormen van 

de Vlaamse wooncode, waarbij bij 19 % van de woningen een grotere ingreep noodzakelijk is om de 

woning gezond te maken. 

14 Vandewiele, Van Assche, Mas en Reynaert, Huren in Gent, Resultaten van het onderzoek naar de kwaliteit en 

betaalbaarheid van private huurwoningen in Gent, 2007, CDO en CLP, 110 blz. 



Ook bij de doelgroepenbevraging die Samenlevingsopbouw Gent in 2007 uitvoerde, werd wonen 

duidelijk naar voor geschoven als prioritair actieterrein. Bijna 1 op 5 mensen uitte (in hoofdzaak 

negatieve) ervaringen aangaande dit thema. 

Al deze vaststellingen rechtvaardigen een verhoogde aandacht en inzet vanuit het opbouwwerk voor 

het thema wonen. Wonen is een grondrecht en dat grondrecht komt steeds meer onder druk. 

Samenlevingsopbouw Gent wil dus via de realisatie van dit programma het recht op wonen concreet 

mee helpen realiseren maar zeker ook wonen als meest urgent agendapunt op de politieke agenda 

plaatsen en samen met de doelgroepen de beleidsvoering rond wonen nauwgezet opvolgen. 

Onze inzet binnen het komend meerjarenplan kunnen we in 4 grote lijnen samenvatten. 

Binnen de sociale huisvesting willen we de samenstelling van het Gents Netwerk van Sociale 

Huurders (GENSH) verbreden en verdiepen, de toepassing van de wetgeving betreffende de 

huurlasten bewerkstelligen en de invloed van sociale huurders op het lokale en Vlaamse 

sociale woonbeleid verhogen. 

Met betrekking tot energie willen we werken aan het garanderen van de toegang tot water 

voor kwetsbare groepen, de uitbouw van een lokaal en Vlaams netwerk hieromtrent en de 

samenwerking met REGent om Rationeel Energie Gebruik concreet toepasbaar te maken 

voor de kwetsbare groepen in Gent en de mogelijkheden om via de middelen van het FRGE 

beleidsinstrumenten voor een lokaal woonbeleid te onderzoeken en te ontwikkelen. 

Een derde luik wil een concreet project uitvoeren dat er in slaagt de woonsituatie van één 

specifieke groep private huurders of van één welbepaalde buurt daadwerkelijk te verbeteren. 

Hiertoe wordt een projectvoorbereiding opgestart. Om het probleem van specifieke 

huurdersgroepen zichtbaar te maken zullen we op regelmatige tijdstippen gerichte acties 

uitwerken. 

Tot slot willen we samen met de sector Samenlevingsopbouw efficiëntere beleidsbeïnvloeding 

realiseren om tot betaalbaar, kwaliteitsvol en energiezuinig wonen te komen. Hiertoe worden 

ook op Vlaams vlak regelmatige acties opgezet. 

Een verhoogde inzet en een blijvende en krachtdadige netwerkvorming rond het thema wonen zijn 

noodzakelijk om rond een thema dat als zeer individueel beschouwd wordt groepen mensen te 

verenigen om structureel invloed te verwerven. 

Dit programma werd n.a.v. een eerste jaar werking als volgt geëvalueerd : 

Positieve start naar een diverser en breder GENSH, 

Aarzelende opbouw beleidscontacten, twijfel m.b.t. initiatiefrecht, nood aan duidelijk 

mandaat voor de werkgroepen op Vlaams niveau, 

De nieuwe insteken op de private markt hebben hun relevantie bewezen, nog vragen over 

de beste organisatie zowel intern als qua samenwerking, 

Veel inhoudelijke inbreng in de sectorsamenwerking, dat enkel het trekken (ondersteunen 

op een tweede of derde lijn) wordt gewaardeerd vinden we onterecht. Net het inzetten op de 

ontwikkeling van goede en wervende opbouwwerkpraktijk in Vlaanderen is één van de 

ambities van de sectorsamenwerking. We vinden dat deze inbreng vanuit Gent zeker mag 

mee gevalideerd worden. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door één of meerdere van de binnen 

dit programma gevraagde uitbreidingen toe te staan. 

Inhoudelijke eisen voor dit programma staan opgelijst. Dit is de noodzakelijke basis voor de 

opstart van een goede dossieruitbouw en voor een beleidsbeïnvloedende werking. 

2010 : een aandachtspunt voor dit programma is zeker de uitbouw van een noodzakelijke 

groepswerking op de private markt ! 

Bijsturingen : 

Het project KWEEK wordt alvast verlengd. De werking in Ledeberg vraagt meer tijd dan verwacht, 

enerzijds door de keuze om er ook Vlaams een weg mee te gaan, anderzijds doordat de Stad Gent de 

beloofde samenwerking niet kan realiseren op dezelfde snelheid. 

We zoeken ook duidelijk naar financiële middelen op lokaal vlak daar waar we anders het werk van de 

Stad zouden overnemen. 



Het is echter duidelijk dat Samenlevingsopbouw door de kennis van de kwetsbare groepen een 

belangrijke troef in handen heeft om net in deze woningen de kansen op kwaliteitsverhoging te gaan 

versterken. 

De projectvoorbereiding Water voor Later wordt – met uitstel door langdurige afwezigheid van de 

opbouwwerkster- afgerond tegen eind juni 2010. 

Hier blijft het vooruitzicht een Vlaams uit te voeren project voor minimaal drie jaar en ook hier met een 

gevraagde uitbreiding. 

Op basis van de conclusies van het interne verbeterproject zou de personeelsinzet in dit programma 

nog kunnen wijzigen. 

SD3 Het grondrecht wonen is gegarandeerd in het werkingsgebied van Samenlevingsopbouw 

Gent zodat kwetsbare bewoners er meer en duurzaam kunnen beschikken over betaalbare, 

energiezuinige en veilige woningen. 

OD 3.1. Tegen 2015 zijn bewonersorganisaties van sociale huurders erkende partners van 

beleidsverantwoordelijken zodat hun voorstellen in regelgeving worden omgezet. 

O.I.1 OD3.1 Aantal activiteiten opgezet door Samenlevingsopbouw Gent nav evoluties mbt 

sociale huisvesting. 

O.I.2 OD3.1 Blijvende subsidiëring van het GENSH 

O.I.3 OD3.1 Aantal geformuleerde beleidsadviezen van het GENSH 

O.I.4 OD3.1 Aantal aanvaarde beleidsvoorstellen van het GENSH (die werden in uitvoering 

geplaatst). 

O.I.5 OD3.1 Het aantal GENSH leden bedraagt 5 % van alle Gentse sociale huurwoningen. 

O.I.6 OD3.1 Aantal geformuleerde voorstellen i.f.v. betaalbaarheid van de huurlasten. 

O.I.7 OD3.1 Er is een standaardformulier ontwikkeld voor de afrekening van de huurlasten ten 

aanzien van de huurders. 

O.I.8 OD3.1 Elke maatschappij gebruikt standaardformulieren voor de afrekening van de 

huurlasten ten aanzien van zijn huurders. 

O.D 3.2 Tegen 2015 bouwt Samenlevingsopbouw Gent het GENSH uit tot een zelfstandige, 

kwalitatieve en diverse organisatie van sociale huurders. 

O.I.1 OD 3.2 De kwaliteitsverbeteringacties binnen het GENSH worden in samenspraak met 

sociale huurders voorbereid, uitgevoerd en geëvalueerd. 

O.I.2 OD3.2 Jaarlijks zijn er minimaal twee activiteiten in het kader van de verbreding van het 

netwerk en/of in het kader van de verdieping van het netwerk (bereiken van diverser en 

kwetsbaarder doelgroepen). 

O.I 3 OD3.2 Jaarlijks nemen leden van GENSH minimaal 2 maal deel aan vormende 

activiteiten. 

O.D.3.3 Tegen 2015 is in Vlaanderen de toegang tot water voor kwetsbare groepen op de politieke 

agenda gezet. 

O.I.1 OD 3.3 Alle watermaatschappijen in Vlaanderen ontvangen een Water - dossier met 

motivering van voorgestelde beleidsmaatregels. 

O.I.2 OD 3.3 Alle Vlaamse parlementsleden ontvangen een Water - dossier met motivering 

van voorgestelde beleidsmaatregels. 

O.I.3 OD 3.3 Minimum een kwart van de voorgestelde maatregelen worden in uitvoering 

geplaatst. 

O.I.4 OD3.3 Het Water - dossier is opgemaakt met participatie van minimaal 25 kwetsbare 

bewoners, verspreid over Vlaanderen. 

O.I.5 OD 3.3 Het aantal afsluitingen van water in Vlaanderen is gekend en daalt. 

O.I.6 OD3.3 Er bestaat een Vlaamse reguralisatie-instantie rond water. 



O.D.3.4 Tegen eind 2011 versterkt Samenlevingsopbouw Gent de werking van vzw REGent zodat 

deze aangepaste middelen en maatregelen hebben i.v.m. het rationeel gebruiken van energie en 

water, en kwetsbare groepen maken er meer gebruik van. 

O.I.1 OD 3.4 REGent heeft een actieplan m.b.t. het bereiken van kwetsbare groepen. 

O.I.2 OD 3.4 Evaluatierapport door kwetsbare groepen van werking REGent en 

verbetervoorstellen uitwerken en opvolgen. 

O.I.3 OD 3.4 REGent bereikt de doelstellingen zoals bepaald door het FRGE besluit. 

O.I 4 OD 3.4 Water is een volwaardige pijler binnen de werking van REGent. 

O.I 5 OD 3.4 De FRGE lening wordt gebruikt voor waterbesparende ingrepen. 

O.D.3.5 Tegen eind 2011 is door toedoen van onze samenwerking met REGent de woonkwaliteit en 

energie-efficiëntie van 40 woningen bewoond door kwetsbare bewoners in Ledeberg en Rabot 

verbeterd van ‘slecht’ naar minstens ‘middelmatig’. 

O.I.1 OD3.5 In 40 woningen van kwetsbare bewoners wijzigt de kwaliteitsscore van de woning 

(op basis van de Vlaamse Wooncode) van slecht naar minstens middelmatig 

O.D.3.6 Tegen 2015 zijn de competenties om iets te verbeteren aan de eigen woonsituatie 

aantoonbaar verhoogd waardoor de woonsituatie betaalbaar, energiezuinig en veilig wordt. 

O.I.1 OD3.6 Er worden jaarlijks vormingsactiviteiten rond het thema wonen en/of 

duurzaamheid voor kwetsbare groepen ingericht, waar een relevante groep mensen op bereikt 

wordt. 

O.I.2 OD3.6 Kwetsbare groepen kaarten hun probleem m.b.t. betaalbaar, energiezuinig en 

veilig wonen aan en worden door Samenlevingsopbouw Gent gericht doorverwezen. 

O.I.3 OD3.6 Kwetsbare groepen (in de wijk of in Vlaanderen) zijn geïnformeerd over 

energiezuinig, betaalbaar en veilig wonen. 

O.D.3.7 Samenlevingsopbouw Gent organiseert jaarlijks minstens één activiteit rond betaalbaarheid, 

kwaliteitsvol en/of duurzaam wonen via een actie of campagne. 

O.I.1 OD 3.7 Er verschijnen persartikels over de activiteit 

O.I.2 OD 3.7 Er gaan beleidscontacten door nav deze activiteit 

O.I.3 OD 3.7 Minimum een kwart van de vooropgestelde beleidsvoorstellen wordt in uitvoering 

geplaatst. 

O.D. 3.8. Beleidsvoorstellen van groepen bewoners rond betaalbaar, kwaliteitsvol en/of duurzaam 

wonen, worden gerealiseerd. 

O.I.1 OD3.8 Er zijn geformuleerde beleidsvoorstellen 

O.I.2 OD3.8 Minimum een kwart van vooropgestelde beleidsvoorstellen wordt in uitvoering 

geplaatst. 

O.I.3 OD3.8 Er is een kwalitatieve groepswerking met bewoners die beleidsvoorstellen 

uitwerkt. 

O.I.4 OD3.8 Er zijn SOG voorstellen die op de agenda van beleidsfora (woonraad, 

sectoroverleg, VOB, administratie wonen, minister) staan. 

5.3. Programma Leefbaarheid 


Met de keuze voor het programma leefbaarheid, wil Samenlevingsopbouw Gent enerzijds duidelijk 

blijven inzetten op een aantal lijnen die zijn uitgezet in het vorige meerjarenplan (2003-2008) én 

anderzijds een aantal (ver)nieuw(end)e werksporen ontwikkelen. 



De evaluatie van het vorige meerjarenplan leert ons dat een blijvende inzet in laagdrempelige 

ontmoetingsactiviteiten niet alleen succesvol is, maar ook een dwingende voorwaarde is om met 

kwetsbare groepen in achtergestelde buurten aan de slag te kunnen en te blijven. Aangezien er op het 

terrein vaak een gebrek is aan laagdrempelige basiswerkingen voor kwetsbare groepen, zal 

Samenlevingsopbouw Gent ook in het toekomstige meerjarenplan hierin blijven investeren Deze vorm 

van buurtopbouwwerk willen we verder zetten en uitwerken tot autonome bewonerswerkingen daar 

waar het kan. 

Vanuit deze basiswerkingen willen we de sociale en fysieke leefbaarheid van een aantal 

(deel)buurten mee vorm geven. De wijze waarop kwetsbare groepen kunnen participeren zijn heel 

divers. Samen met deze groepen willen we blijven zoeken naar modellen op maat om zoveel mogelijk 

mensen te betrekken en te bereiken. De investeringen in basisparticipatiemodellen uit het vorige 

meerjarenplan willen we vertaald zien in toekomstige beleidskeuzes van de verschillende overheden 

(vooral de lokale overheid en de sociale huisvestingsmaatschappijen) en vooral waar het gaat over 

ruimtelijke ordening. 

Naast deze eerder fysieke discussies over de situatie van de wijk willen we ook de sociale discussies 

met de wijk aanboren. Wijkbewoners willen zich inzetten voor hun wijk en hun gezin maar krijgen hier 

vaak geen kansen voor. De toegang tot onderwijs en arbeid is voor vele van onze wijkbewoners niet 

gegarandeerd. Waar oplossingen op wijkniveau mogelijk zijn willen we hier actief en creatief naar 

zoeken. Uiteraard zal het opbouwwerk in deze werkingen ook zijn kritische stem laten horen waar dit 

nodig is. Het lokale beleid zal hier op zijn verantwoordelijkheden aangesproken worden, dit echter 

steeds vanuit en samen met de doelgroepen waar het om gaat. 

De keuze van de (deel)buurten waar we in het komende meerjarenplan actief willen inzetten op 

leefbaarheid is gebaseerd op de omgevingsanalyse van Samenlevingsopbouw Gent gekoppeld aan 

de interne organisatiekeuze om te werken met grote wijkteams. Concreet betekent dit dat we ons 

focussen op de 2 buurten waar stadsvernieuwingsprojecten lopen, met name Rabot en Ledeberg. 

Daarnaast continueren we de werkingen in de sites met hoge concentratie aan sociale hoogbouw :de 

deelbuurten Leiekaai (Brugse Poort), Rabottorens (Rabot) en Nieuw Gent. In het tweede deel van het 

MJP (vanaf 2011) voorzien we een mogelijke inzet in Dampoort in het kader van het toekomstige 

stadsvernieuwingsproject aldaar. 

De keuze voor deze (deel)buurten betekent ook dat we met het nieuwe meerjarenplan een langlopend 

hoofdstuk afsluiten : in de wijken Sluizeken-Tolhuis-Ham, Muide-Meulestede en Brugse Poort 

(wellicht pas vanaf 2011, afhankelijk van lokale convenantonderhandeling) eindigt de inzet van het 

opbouwwerk op vlak van leefbaarheid. Het voorzien van een goede projectconsolidatie in de eerste 

jaren van dit Meerjarenplan is ook nog een opdracht voor dit programmaspoor. 

Bijsturing van het werkingsgebied voor dit programma op basis van twee factoren : 

M.b.t. de prioritaire zones voor uitbreiding van het GENSH werd oorspronkelijk het Hollainhof als 

één van de drie prioritaire zones benoemd. Na een eerste jaar werking waarin deze site werd verkend, 

bleek er onvoldoende aanwezigheid van kwetsbare doelgroepen in deze site om er onze 

aanwezigheid te kunnen verantwoorden. Hollainhof verdwijnt als prioritaire site. Jan Yoens en 

Scheldeoord worden bevestigd na siteverkenning in 2009. 

M.b.t. de wijk Brugse Poort (prioritaire wijk uit het vorige beleidsplan) werd de convenant met de 

Stad Gent verlengd tot en met 2013. Dit stelt ons in staat een betere verduurzaming van projectresultaten 

te voorzien. Onrechtstreeks draagt dit ook bij aan de huidige beleidsplanning daar de andere twee 

projecten waar we in opdracht van de Stad bewonersparticipatie realiseren i.f.v. de 

Stadsvernieuwingsprojecten lopen in onze twee prioritaire wijken Rabot en Ledeberg. De opgebouwde 

kennis rond verduurzaming in de Brugse Poort zal zeker mee renderen voor de werking in Rabot en 

Ledeberg. 

Verder werd dit programma na een eerste jaar werking als volgt geëvalueerd : 

Spanning tussen groot bereik en lage mobilisatiekracht van onze werkingen Leefbaarheid, 

Discussie rond al dan niet verlengen van de Lokale Preventie en Veiligheidsconvenant 

(2011-2014) nog niet afgerond, 

Veel interne discussies rond visie politieke doelstellingen Leefbaarheid, 



Temeer omdat deze discussies zich niet alleen op organisatieniveau maar ook op sectorniveau 

afspelen, denken we dat we er met dit programma zeker nog niet zijn. 

In oktober 2010 neemt Samenlevingsopbouw Vlaanderen alvast het initiatief om rond visie een 

denkdag te organiseren voor personeel en bestuur binnen de sector. Eeen goede zaak waaraan we 

vanuit Gent zeker zullen meewerken. 

De uitgebouwde werking in 2009 is er echter ontegensprekelijk in geslaagd een zeer ruim en divers 

doelpubliek in de betrokken werkingsgebieden te bereiken. Dat is alvast een belangrijke basis om op 

verder te werken. 

De uitdaging bestaat er in elk geval in meer tot georganiseerde bewonersgroepen en/of netwerken te 

komen die ook voor politieke doelen te mobiliseren zijn en hieraan willen participeren. 

SD 4 Tot 2013 zijn de participatievoorwaarden vervuld bij ingrepen omtrent de fysieke 

leefbaarheid in de wijken Rabot, Brugse Poort en Ledeberg en de sociale hoogbouwsites. 

OD 4.1. De groep bewoners die meewerkt aan inspraak- en participatieactiviteiten over 

ingrepen binnen de openbare ruimte moet een evenwichtige samenstelling kennen 

tussen kwetsbare personen en sterkere personen. 

OI.1 OD4.1. Het aantal leden 

OI.2 OD4.1. Het aantal kwetsbare personen en het aantal sterkere personen 

OD 4.2. Beleidsvoorstellen van belanghebbende groepen bewoners worden gerealiseerd. 

OI.1 OD4.2. Het aantal voorstellen 

OI 2 OD4.2. Het aantal aanvaarde beleidsvoorstellen (40% van het aantal 

voorstellen wordt aanvaard) 

SD 5 Tegen 2013 zijn de sociale netwerken die Samenlevingsopbouw Gent heeft opgebouwd in 

de wijken Rabot, Brugse Poort en Ledeberg en in de sociale hoogbouwsites autonoom 

functionerend. 

OD 5.1 De kwetsbare bewoners die deelnemen als vrijwilliger aan de projecten van 

Samenlevingsopbouw Gent gebruiken hun sociaal kapitaal(= door te 

empoweren, te emanciperen en mensen te versterken in hun maatschappelijke 

positie, werken we aan de opbouw van sociaal kapitaal) 

OI.1 OD5.1. De participatie van onze doelgroep in andere organisaties stijgt 

OI.2 OD5.1. Het aantal netwerken waar mensen in functioneren (zowel formele als 

informele) stijgt 

Sociaal kapitaal kan algemeen omschreven worden als ‘de hulpmiddelen die in een gemeenschap 

aanwezig zijn om de gezins- en sociale organisatie vorm te geven.' Deze hulpmiddelen vinden hun 

voedingsbodem in acties zoals gemeenschapsactiviteiten, sociale steun en participatie. Belangrijke 

elementen van sociaal kapitaal zijn de kwaliteit van sociale relaties, groepslidmaatschap, formele en 

informele netwerken, gedeelde normen, vertrouwen, wederkerigheid en inzet voor de gemeenschap. 

Welke elementen precies deel uitmaken van het sociaal kapitaal hangt af van de gehanteerde 

definitie. 

OD 5.2 Bewoners in Ledeberg en in het Rabot en huurders in sociale hoogbouwsites 

waar Samenlevingsopbouw Gent momenteel structureel werkt, maken actief 

gebruik van laagdrempelige ontmoetingsplaatsen die door medewerkers van 

Samenlevingsopbouw Gent of andere initiatiefnemers samen met vrijwilligers 

worden opgezet. 



OI.1OD5.2. Het aantal vrijwilligers stijgt jaarlijks met 10% 

OI.2OD5.2. Er is een centrale lijst op het secretariaat met gegevens van de 

vrijwilligers 

OI.3OD5.2. 1/5 van de vrijwilligers is van een andere culturele origine 

OI.4OD5.2. Jaarlijks worden er X (norm) activiteiten georganiseerd 

OI.5OD5.2. Het aantal nieuwe deelnemers stijgt jaarlijks met 10% 

OI.6OD5.2. Minimaal 1x per jaar is er per ontmoetingsplaats een plannings- en 

evaluatiegesprek over het activiteitenaanbod 

OD 5.3 Samenlevingsopbouw Gent organiseert en ondersteunt de uitbouw van sociale 

netwerken die de leefbaarheid van de buurt verhogen. 

6. Prioriteiten minister 

OI.1OD5.3. Het aantal netwerken waar mensen in functioneren 

OI.2OD5.3. Het aantal buurtbewoners dat zich in de projecten van 

Samenlevingsopbouw Gent of andere wijkorganisaties inzet als 

deelnemer of vrijwilliger (norm : tegen 2013 toegenomen ten opzichte 

van 2009) 

OI.3OD5.3. Het aantal verschillende partners in het netwerk 

OI.4OD5.3. Jaarlijks is er 1 plannings- en evaluatievergadering per netwerk 

We herhalen hier kort even de richtlijnen van de Minister zoals ons meegedeeld in het overleg tussen 

Administratie en werkveld op 3/5/07. 

1. Focus op armoede en sociale uitsluiting ( = categoriale invalshoek) 

a. Begeleiden en ondersteunen van verenigingen waar armen het woord nemen (met 

een werkbare structuur van samenwerking en versterking van VN en SO) 

b. Bijzondere aandacht voor het bereiken en toeleiden van nieuwe groepen en vormen 

van armoede ( o.a. allochtonen, één-ouder gezinnen, platteland…) 

2. Focus op participatie van de meest kwetsbare groepen aan (vooral) het lokale beleid (in de 

brede zin ); aansluitend hierbij de vertaling op hogere beleidsniveaus 

3. Focus op het werken in prioritaire wijken en kernen ( aandachtswijken volgens Kesteloot) = 

territoriale invalshoek 

a. Opzetten basisschakels 

b. Empowerment wijkbewoners in het zelf aanpakken van problemen, het overleg met 

de andere instanties en de overheid en het werken aan structurele oplossingen van 

hun problemen. 

c. Aandacht voor platteland 

We motiveren hieronder op welke wijze deze prioriteiten vorm kregen in het Meerjarenplan van 

Samenlevingsopbouw Gent vzw. 

De focus op armoede en sociale uitsluiting werd versterkt door de missie van de organisatie te 

herformuleren hierop 15 . Naast het bestrijden van armoede en sociale uitsluiting willen we ook focussen 

op een kwaliteitsvol samenleven als beoogd maatschappelijk effect. 

Om de verschillende projecten en activiteiten hierop beter te kunnen richten, evalueren en bijsturen 

zullen we in het kader van het kwaliteitsbeleid hiertoe specifieke instrumenten ontwikkelen. Daarnaast 

zullen ook in het eigen vormingsbeleid inspanningen gebeuren om werkers hierin de nodige 

competenties te laten ontwikkelen of reeds aanwezige competenties te verdiepen. 

15 Zie hiervoor de statuutswijziging in bijlage en het verslag van de Buitengewone Algemene Vergadering van 16 juni 2008. 



Op niveau van de programma’s vertaalt de aandacht voor armoede en sociale uitsluiting zich in het 

programma Beleidsparticipatie waar we vooral verder investeren op de reeds bestaande goede 

samenwerking met de Gentse Verenigingen. We willen deze in de loop van het komende 

meerjarenplan uitbreiden naar de Welzijnsschakels, de Krasdiensten, de CAW’s, de Emancipatorische 

projectwerking van het OCMW. 

Belangrijkste beoogd effect van dit programma is het beweging maken vanuit de situatie van de 

doelgroepen in functie van een verhoogde sensibilisering van publieke opinie en beleidsmakers. 

Dit programma vertrekt in de eerste plaats vanuit de lokale situatie in Gent maar we willen ook 

investeren in die zaken die mogelijks over te dragen zijn naar andere regio’s of beleidsmatig 

structureel te vertalen op een hoger beleidsniveau (provinciaal en Vlaams), zie hiervoor vooral de 

bijsturing aan dit programma. 

De focus op beleidsparticipatie in de naamgeving van het programma verwijst naar het waartoe van 

dit alles. We willen concrete inspanningen leveren om samen met deze groepen oplossingsvoorstellen 

te formuleren die armoede en uitsluiting vermijden of uitbannen uit de vigerende regelgeving. Het is in 

dit alles een belangrijk criterium dat deze werking uitdrukkelijk vanuit de basis vertrekt, vanuit de 

ervaringen van mensen in armoede en achterstelling zelf. 

Het begeleiden en ondersteunen van Verenigingen waar armen het woord nemen is niet als 

uitdrukkelijke opdracht opgenomen. Dit is te wijten aan enerzijds het nog steeds ontbreken van een 

duidelijke communicatie hierover aan beide sectoren en het ontbreken van de nodige budgetten 

hiervoor. 

Samenlevingsopbouw Gent is reeds lang voorstander om deze opdracht effectief aan het opbouwwerk 

toe te vertrouwen. Getuige daarvan onze nota rond het erkennen van begeleidingsorganisaties binnen 

het Vlaams Netwerk in 2003, ons eigen initiatief tot oprichting van de Gentse Overlegtafel, onze 

beslissing om na stopzetting van de subsidies op basis van het armoededecreet de ondersteuning van 

de Gentse Overlegtafel met eigen middelen te blijven financieren. 

Het is echter duidelijk dat een meer verdergaande ondersteuning van / samenwerking met de 

Verenigingen meer dan nodig is. We haalden vroeger in dit dossier reeds aan dat er Verenigingen 

sneuvelen in het Gentse waar dit niet zou mogen gebeuren. 

Het mandaat voor Samenlevingsopbouw Gent om dit samen met de Verenigingen te bespreken en 

samen vorm te geven ontbreekt echter, alsook een duidelijk zicht op de beschikbare middelen 

hiervoor. 

Zolang dit niet gerealiseerd is, beperkt deze opdracht zich in uitvoering dan ook tot : 

het ondersteunen van de Gentse Overlegtafel, 

het stimuleren van de inhoudelijke samenwerking tussen de Verenigingen, 

het samen met de vzw de Zuidpoort te werk stellen van een gezamenlijke 

ervaringsdeskundige projectmedewerker, 

het ondersteunen van de thematische groepswerking van de vzw Sivi, 

het zoeken naar mogelijke samenwerking met vzw El Ele in de wijk Rabot in het kader van het 

programma Leefbaarheid. 

Door de wijzigingen in de subsidiëring aan de Verenigingen (meer bepaald de erkenning van 

ankerverenigingen en hun hieraan verbonden opdrachten) werd hierin naar ons gevoel een keuze 

gemaakt om alvast een bepaald deel van deze ondersteuning bij de armoede sector zelf te leggen. Op 

basis van deze keuze herbekijken we momenteel de ondersteuningstijd die Samenlevingsopbouw 

Gent via de Gentse Overlegtafel ter beschikking stelde. Niet met als doel deze weg te trekken, wel om 

de invulling ervan te wijzigen zodanig dat er een meer optimale ondersteuningssituatie ontstaat. 

De klemtoon van de ondersteuning geboden door Samenlevingsopbouw kan op deze wijze eerder op 

de inhoudelijk uitgebouwde werking m.b.t. beleidsparticipatie liggen. 

Om in de komende Meerjarenplanning nieuwe groepen te kunnen bereiken voerde 

Samenlevingsopbouw Gent vzw in 2006 en 2007 een doelgroepenbevraging uit. In deze bevraging 

werden uitdrukkelijk voor het opbouwwerk nieuwe groepen bevraagd. We verwijzen voor een volledig 

verslag naar de publicatie Rapport Grondrechtenboom die we samen met de collega’s van Oost- 

Vlaanderen realiseerden. We vermelden hier kort de groepen die we NIEUW bereikten : jongeren in 



de bijzondere jeugdzorg, thuislozen, ouderen, zelfzorggroepen, mensen met een psychiatrische 

problematiek, mensen zonder papieren, Roma, … 

Door hun medewerking aan de bevraging realiseerden deze groepen een reële impact op de inhoud 

van en keuzes binnen onze nieuwe Meerjarenplanning. Het is de bedoeling dat in het uitwerken van 

de strategische acties de relatie met deze groepen behouden blijft. Deze betrachting werd opgenomen 

in alle programma’s : 

in programma 1 vertaalt zich dit o.m. in het uitbreiden van de samenwerking met meer diverse 

groepen armen, in de betrachting om een instrument uit te werken dat het 

gemeenschappelijke van de situatie van deze groepen in beeld brengt, in de keuze om de 

doelgroep hier structureel op te blijven betrekken en het uitbouwen van een dergelijk 

instrument dus vorm te geven via het uitvoeren van een opbouwwerkproject, 

in programma 2 vertaalt zich dit in o.m. de doelstelling het GEnts Netwerk Sociale Huurders 

(GENSH) meer divers samen te stellen. Daarbij denken we zeker aan het bereiken van meer 

allochtone groepen, maar ook aan jongere sociale huurders, aan kandidaat-sociale huurders, 

aan alleenstaande ouders, aan minder mobiele sociale huurders, 

in programma 3 proberen we net door het samenstellen van een niet-themaspecifiek 

gebonden team van diverse functies op wijkniveau een maximale aanspreekbaarheid van het 

opbouwwerk door alle wijkbewoners te kunnen garanderen. Het besteden van de nodige zorg 

aan breed toegankelijke activiteiten gericht op ontmoeting en netwerkversterking wil dit mee 

ondersteunen. 

De focus op participatie van de meest kwetsbare groepen aan het lokale beleid en aansluitend 

hierop op de andere beleidsniveau’s is duidelijk volledig uitgewerkt in het programma 1 

beleidsparticipatie van kwetsbare groepen aan het lokale beleid. We legden hoger reeds uit hoe we 

hierin de aansluiting op de andere beleidsniveaus willen realiseren. 

Verder wordt de beleidsparticipatie van sociale huurders vrij nauwgezet uitgeschreven en gepland in 

het programma 2. Het Gents Netwerk Sociale Huurders zal meer ondersteuning krijgen enerzijds om 

de bereikte bewonersgroep te verbreden en uit te breiden op lokaal vlak (bereik van meer sites), 

anderzijds zal ook meer dan vroeger uitdrukkelijk in de sectorsamenwerking geïnvesteerd worden om 

gezamenlijk meer impact te verwerven op het Vlaamse beleid en meer concreet op de uitvoering en 

evaluatie van het nieuwe Kaderbesluit Sociale Huur. 

Tot slot voorzien we in het programma 3 Leefbaarheid een amalgaam aan werkwijzen en 

methodieken die zich uitdrukkelijk richten op het realiseren van zeer concrete en nabije vormen van 

bewonersparticipatie bij het uitvoeren van lokale beleidsplannen. Dit kan gaan van de participatie en 

inspraak van wijkbewoners bij grootschalige stadsvernieuwingsprojecten, maar evenzeer in het 

organiseren van betrokkenheid en participatie van zowel kinderen en jongeren, ouders als 

wijkbewoners op het onderwijsgebeuren in de wijk. Tot slot maken we in dit programma ook ruim 

plaats voor het verhogen van maatschappelijke participatie van wijkbewoners door hun aan te zetten 

hun ideeën rond verbetering van de wijk concreet vorm te geven, door hen te ondersteunen bij de 

aanvraag van wijkbudgetten en door hen in contact te brengen met diverse probleemoplossende 

instanties zowel bij de lokale besturen als bij het Gentse middenveld. 

De focus op het werken in prioritaire wijken en kernen toont zich eerst en vooral in de strategische 

opties om de inzet van het opbouwwerk te beperken tot minder wijken in de Stad Gent. 

De prioritaire aandachtsgebieden door Kesteloot gedefinieerd werden door zijn medewerkster Katrien 

Slegers toegelicht op ons Debat Meerjarenplan op 20/10/07. 

De door ons gekozen prioritaire wijken (Rabot en Ledeberg) horen bij Kesteloot in de categorie “buurt 

in lichte moeilijkheden”. Voor de wijk Rabot wordt dit nog versterkt door de aanwezigheid van een 

kleinere deelbuurt in sociale moeilijkheden, zijnde de omgeving van het Rabotstation. In onze 

omgevingsanalyse vulden we de keuzecriteria echter aan met bijkomende kwantitatieve gegevens en 

kwalitatieve gegevens op basis van signalen van doelgroepen en lokale actoren en op basis van onze 

eigen ervaringen. 

Rabot en Ledeberg worden ook uitdrukkelijk gekozen vanuit de wetenschap dat de Stad Gent in beide 

wijken de komende jaren heel wat middelen wil inzetten. We kiezen hierin voor de synergie van 

middelen en om ruimte te maken voor een constructieve samenwerking waarbij het echter onze corebusiness 

blijft om de te investeren middelen zoveel als mogelijk te oriënteren naar de meest 

kwetsbare groepen toe. 



De vaststelling dat de categorie “buurt in sociale moeilijkheden” vaak samenvalt met de aanwezigheid 

van sociale woningbouwcomplexen bevestigt onze keuze om via het GENSH meerdere van deze 

buurten te gaan bereiken. 

Verder beoogt dit programma ook duidelijk een verbeteren van onze eigen aanpak van het werken in 

aandachtsbuurten. We hopen in het inzetten van een beter uitgerust wijkteam een stevige impuls te 

kunnen geven in de betrokken wijken en zelfs de andere daar betrokken wijkactoren mee over de brug 

te krijgen en hen achter onze doelen te kunnen scharen. 

We hadden het ook in de omgevingsanalyse en reeds eerder in dit dossier over het belang van goede 

entingsplaatsen. Entingsplaatsen moeten tegelijk voldoen aan de kwaliteitsvolle werkomgevingseisen 

voor onze werknemers als aan de toegankelijkheidseisen van onze doelgroepen. 

Het is onze eerste betrachting deze daar waar mogelijk bij geschikte samenwerkingspartners te 

vinden. Maar ook dan is het niet meer van deze tijd te verwachten dat hier geen kosten aan 

verbonden zouden zijn. We willen hier duidelijk het belang aangeven van het ook financieel in 

rekening brengen van de noodzaak van goede entingsplaatsen voor een kwaliteitsvolle en nabije 

opbouwwerking. Niet alleen de entingsplaats maar ook het aandacht besteden aan ontmoeting, 

netwerkvorming en leren in de brede zin van het woord zijn duidelijke prioriteiten voor de uitbouw van 

de entingsplaatsen. Op deze wijze willen we vorm geven aan wat de Minister benoemde als 

“basisschakelwerking” en “werken aan empowerment”, momenteel beter gekend onder het uitwerken 

en vorm geven van onze agogische kernopdracht. 

De aandacht voor het platteland is in de Gentse context slechts zijdelings een werkpunt daar waar we 

in het Regionaal Welzijnsoverleg regelmatig de aanzuigeffecten van de Stad op bepaalde groepen 

bespreken en nagaan hoe de intersectorale samenwerking zich hierop beter kan organiseren. 

7. Opdrachten regionaal instituut 16 

De wettelijke opdrachten 17 (8) van Samenlevingsopbouw Gent vzw worden als volgt opgenomen: 

1. in overleg met de voor de uitvoering van de opdrachten relevante organisaties en 

instanties wordt een meerjarenplan opgesteld; 

Het resultaat ligt bij deze voor. 

De procedure voor de totstandkoming van het Meerjarenplan 18 werd zeker waar het de grote 

lijnen betreft gevolgd. De timing liep af en toe iets minder vlot dan verwacht. 

297 individuele deelnemers werden betrokken bij de doelgroepenbevraging om de prioritaire 

noden en behoeften van kwetsbare groepen in Gent in kaart te brengen. 

Een 60tal lokale diensten en welzijnsorganisaties werden actief en meermaals betrokken bij 

het tot stand komen van prioritaire keuzes. 

Via de sectorale plangroep, de FESObeleidsgroep, de 2 sectorwerkdagen, de 

verkenningsplatforms voor sectorsamenwerking werden heel wat zaken mogelijk gemaakt om 

Meerjarenplannen nauwer op elkaar af te stemmen en om samenwerking in de sector reële 

kansen te geven. Getuige hiervan zijn o.m. de aangegane sectorengagementen en de 

gemeenschappelijke belangenbehartiging. Daarnaast gaat Samenlevingsopbouw Gent vzw 

nog twee bijkomende samenwerkingsverbanden aan in de sector : één met 

Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen binnen het programma Beleidsparticipatie van 

kwetsbare groepen aan het lokaal beleid, één met Samenlevingsopbouw Antwerpen Provincie 

binnen ons programma Wonen waar het energie betreft. Beide samenwerkingen worden nog 

concreter vorm gegeven in de jaarprogrammatie 2009. 

2. in overleg met andere betrokken besturen en instellingen het beleid inzake 

maatschappelijk opbouwwerk bevorderen; 

Ondanks het feit dat wij het jongste instituut zijn, zijn we zeker niet het minst actief op dit vlak. 

We verwijzen voor de inspanningen in het verleden naar de respectievelijke jaarverslagen. 

16 

Deze tekst werd nog niet bijgestuurd gezien momenteel twee belangrijke interne processen nog lopende zijn 

om deze bijsturing te voleindigen : het interne verbeterproject interne organisatie en aansturing van de werking, 

en het bijgestuurde personeelsplan als implementatie van het bijgestuurde financieel beleid. 

17 

Art. 4, tweede lid van het Besluit van de Vlaamse Regering van 17 juli 2000 tot uitvoering van het decreet van 26 juni 1991 

houdende erkenning en subsidiëring van het maatschappelijk opbouwwerk (B.S. 11.I.2001) 

18 

Zie bijlage 2 voor de planningsprocedure in detail. 



Voor waar het de toekomst betreft herhalen we hier onze belangrijkste betrachtingen in dit 

verband : 

o we zijn pleitbezorger van een sterke door de overheid gefinancierde, door de sector 

vorm gegeven belangenbehartiging van de sector Samenlevingsopbouw, 

o Voor de komende beleidsperiode reserveert Samenlevingsopbouw Gent de 

benodigde tijd voor de samenwerking binnen de sector en ook binnen de Federatie 

Samenlevingsopbouw. Zolang er geen aparte financiering voor FESOpersoneel is 

betekent dit dat deze taken opgenomen worden door de Algemeen Coördinator van 

Samenlevingsopbouw Gent vzw en de betrokken beleidsmedewerkers elk binnen hun 

respectievelijke programma’s en/of generieke tijdsbesteding (zie inzet personeel). 

o we zijn vragende partij voor een werkbaar samenwerkingskader dat het 

armoedebestrijdingsbeleid op lokaal vlak reëel vorm geeft en financieel mogelijk 

maakt. Samenlevingsopbouw Gent vzw is ervan overtuigd op dit vlak heel wat 

expertise te kunnen inbrengen en is bereid dit ten bate van de hele sector te brengen. 

We herinneren nogmaals aan het dossier dat hiervoor reeds anderhalf jaar geleden 

werd ingediend, 

o we zijn vragende partij voor een werkbare afspraak tussen de Kabinetten Welzijn en 

Sociale Economie om de vele kansen tot doelgroeptewerkstellingen en realisatie van 

kleinschalige wijkbeheerprojecten duurzaam mogelijk te maken enerzijds en om een 

structurele cofinanciering voor de Gentse Buurtdiensten mogelijk te maken. 

3. opbouwwerkprojecten voorbereiden en uitvoeren; 

Samenlevingsopbouw Gent vzw reserveert ongeveer 70% van de personeelsinzet voor het 

voorbereiden en uitvoeren van opbouwwerkprojecten in de brede zin van het woord (hiermee 

bedoelen we “het praktijkwerk”, de missie-uitvoerende inzet, los van het feit of aan dit 

praktijkwerk vorm gegeven wordt via projectmatig opbouwwerk of via andere werkvormen). 

Om deze praktijkinzet kwalitatief te verzekeren werken we met zelfsturende projectenteams 

waarin verschillende functies samen aan één project werken. Opbouwwerkers, 

projectmedewerkers en beleidsmedewerkers vormen één team samengesteld op 

complementaire competenties. We betrachten hierbij uitdrukkelijk een evenwicht tussen de 

meer academische of via opleiding verkregen competenties en de via ervaring verworven 

competenties. 

Om de opbouwwerkprojecten kwaliteitsvol te kunnen uitvoeren kunnen praktijkwerkers in 

Samenlevingsopbouw Gent op diverse hulpmiddelen rekenen : de ruim uitgebouwde 

materialenbank, instrumenten voor projectplanning en –uitvoering en –evaluatie, 

ondersteuning zowel op vlak van methodiekontwikkeling als op vlak van fondsenwerving en 

financieel beleid, ondersteuning op vlak van teamwerking, ervaringsuitwisseling en overleg, 

enzovoort. 

Opbouwwerkprojecten in Samenlevingsopbouw Gent worden steeds ontwikkeld op basis van 

signalen het zij van doelgroepen, hetzij van eigen medewerkers, hetzij van externen en 

worden in de periode van ontwikkeling uitvoerig getoetst op hun noodzakelijkheid bij zowel 

doelgroepen als lokale actoren. 

4. projecten coördineren; 

Projecten binnen éénzelfde programma worden gecoördineerd door een programmateam. Het 

programmateam, evenals de projectenteams vinden plaats onder eindverantwoordelijkheid 

van de beleidsmedewerkers. Een programmateam volgt de voortgang van de doelstellingen 

op strategisch en operationeel niveau op. 

De coördinatie die het programmaniveau overstijgt wordt inhoudelijk op de beleidsgroep 

opgevolgd. 

Voor administratieve en financiële coördinatie vindt maandelijks een bijeenkomst van het 

dagelijks bestuur plaats. Afspraken van en naar het projectniveau worden daar gecoördineerd 

en waar nodig bijgestuurd. Via de coördinator en de beleidsgroep vinden de hier genomen 

beslissingen hun weg naar de personeelsgroep. 

Om alle medewerkers in staat te stellen hun taken op kwaliteitsvolle wijze uit te voeren 

ontwikkelt Samenlevingsopbouw Gent vzw een personeelsbeleid, een kwaliteitsbeleid en een 



vormingsbeleid. Het personeelsbeleid en het kwaliteitsbeleid vallen onder directe 

verantwoordelijkheid van de algemene coördinator. Het vormingsbeleid wordt door de 

vormingsverantwoordelijke voorbereid en ontwikkeld op basis van noden en behoeften, 

uitgevoerd zowel in samenwerking met partners binnen de sector (de Partners in Vorming) als 

met lokale samenwerkingspartners (vb. het ING, de CAW’s, Leerpunt, enzovoort). 

Samenlevingsopbouw Gent vzw beschikt over een secretariaatsploeg die instaat voor 

administratieve en logistieke uitvoering, opvolging en ondersteuning van de verschillende 

projecten. 

Voor deze missie-ondersteunende taken reserveert Samenlevingsopbouw Gent vzw 30% van 

de personeelsinzet. 

5. gemotiveerd advies uitbrengen over alle jaarplannen, die vanuit hun werkingsgebied 

ingediend worden; 

Niet van toepassing. 

6. consolidatie van de bereikte projectresultaten; 

Vanuit de evaluatie van de vorige Meerjarenplanning stelden we vast dat projectconsolidatie niet 

altijd onze sterkste kant is. Vaak wordt de knop te plots omgedraaid of het stopzetten van 

ondersteuning verkeerd ingeschat of de kennis en kunde van zij die een project na 

verzelfstandiging dienen verder richting te geven overschat. Uit alle vaststellingen die we daarover 

maakten, trokken we de conclusie dat het vooral gebrek aan middelen en tekort aan beschikbaar 

personeel is die ons doet sneller dan wenselijk de ondersteuning van projecten afbouwen. We 

willen dan ook uitdrukkelijk de benodigde tijd in uitbreidingsmiddelen vragen om in de 

opstartperiode van de nieuwe Meerjarenplanning nog tijd en ruimte vrij te kunnen houden voor 

een degelijke projectconsolidatie. Concreet gaat het om volgende projectwerkingen : 

Buurtdiensten, 

Duurzaam Huis, 

Jouw Kind, 

En voor de gebieden 

Brugse Poort (nazorg), 

Bloemekenswijk (nazorg), 

Sluizeken-Tolhuis-Ham (nazorg), 

en dit alles uiterlijk voor de periode van 2009-2011. 

7. opbouwwerkprojecten inhoudelijk ondersteunen; 

Voor de inhoudelijke ondersteuning van opbouwwerkprojecten dient vooral de praktijkinzet van 

opbouwwerkers en projectmedewerkers aangehaald. Zij doen voor het hoofdaandeel van hun 

werk projectondersteuning. Sinds de vorige Meerjarenplanning kozen we ervoor om de 

projectondersteuning door opgeleide opbouwwerkers te laten aanvullen door de inzet van meestal 

ervaringsdeskundige projectmedewerkers met vooral een lage scholingsgraad. Door deze keuze 

kunnen we sneller en sterker op maat van de groepen werken en worden een aantal clichés in de 

ontoegankelijkheid vermeden (taal, klasse, gender). Als bijkomend effect heeft deze keuze ook 

een positieve invloed op de samenstelling van de personeelsploeg van Samenlevingsopbouw 

Gent die op deze manier meer realistisch wordt. 

Verder voorzien we een eerder beperkte inzet van beleidsmedewerkers voornamelijk via de 

teamwerking. Hun taak is in functie van inhoudelijke ondersteuning vooral het garanderen dat de 

inzet van tweedelijnswerk mee in rekening gebracht wordt in de projectuitvoering en dat de internorganisatorische 

beleidsinfo doorstroomt naar de teamwerking. 

Verder zorgen we uiteraard via het VTObeleid voor de nodige informering en bijscholing van 

medewerkers zodat hun competenties scherp en actueel blijven. 

Daarnaast is er deze periode bijzondere aandacht gevraagd voor de verzwaarde draaglast van 

veldwerkers. Door het werken met kwetsbare groepen vergroot ook de kans dat veldwerkers 

persoonlijk geconfronteerd worden met zware problematieken die niet zomaar als professional te 

dragen zijn. We denken aan persoonlijke en herhaalde confrontaties met zelfdoding, extreem 

alcoholisme, druggebruik, sexueel misbruik, geweld, kindermishandeling, … Werken met moeilijke 

doelgroepen eist zijn tol. We willen dan ook in de komende Meerjarenplanning nagaan hoe we via 

mogelijke samenwerking met CAW’s op dit punt een aanbod kunnen doen naar ons personeel. 



8. opbouwwerkers methodisch begeleiden; 

Voor de methodische begeleiding van onze opbouwwerkers bieden het uitgebouwde 

introductiebeleid, de teamwerking, de VTOwerking, de PIVsamenwerking en het 

sectorvormingsaanbod de nodige structurele waarborgen. Daarnaast willen we nog meer dan 

voorheen inspanningen leveren om voor ons personeel structurele groeikansen te creëren. We 

willen bvb. uitdrukkelijk werk maken van de doorgroeikansen van projectmedewerkers naar de 

functie opbouwwerker. Dit vereist uiteraard een bijzonder methodisch traject dat op maat zal 

voorzien worden. 

Ook methodisch biedt de materialenbank van Samenlevingsopbouw Gent vzw een schat aan info 

en instrumenten. 

Uiteraard werken we hiervoor nauw samen het ondersteuningsinsitituut dat hierin een decretale 

opdracht heeft. 

8. Kwaliteitsbeleid 

I Strategische doelstelling 1 : FINANCIEEL BELEID 

In de komende Meerjarenplanning willen we het eigen vermogen van de organisatie doen stijgen met 

150% zodat de organisatie in staat is op langere termijn dan op jaarbasis een eigen beleid te voeren 

en daartoe eigen financiële middelen in te zetten. 

I OD 1.1. Tegen eind 2010 heeft Samenlevingsopbouw Gent vzw een beleid rond giften uitgewerkt en 

geoperationaliseerd. 

I OD 1.2. Tegen 2013 realiseren we op jaarbasis minimaal 25.000 € “vrije” inkomsten. 

I OD 1.3. De algemene reserve van Samenlevingsopbouw Gent vzw bedraagt tegen eind 2015 10% 

van de gemiddelde jaaromzet. 

I OD 1.4. Samenlevingsopbouw Gent vzw heeft met alle mogelijke middelen de noodzaak bepleit tot 

uitbreiding van de structurele middelen van de organisatie met minstens 6,5 FTE formatieplaatsen. 

Voor de strategische acties en bijhorende indicatoren verwijzen we naar het schema in bijlage 9. 

I Strategische doelstelling 2 : VTO-BELEID EN VRIJWILLIGERSBELEID 

Binnen het VTObeleid wordt naast een aanbod voor opbouwwerkers ook werk gemaakt van een 

aanbod voor projectmedewerkers, administratieve medewerkers en vrijwilligers. 

I OD 2.1. Het Partners in Vorming – sectorprogramma wordt meer toegankelijk voor alle 

functiegroepen in de sector. 

I OD 2.2. Samenlevingsopbouw Gent vzw neemt een actieve rol op in het samenbrengen van alle 

vormingsbetrokken organisaties die een rol kunnen spelen in het opzetten van een breed toegankelijk 

vormingsprogramma op maat van vrijwilligers en laaggeschoolde werknemers in de Gentse 

welzijnsinstellingen. 

I OD 2.3. Het aantal initiatieven gericht op ervaringsuitwisseling, leren in de brede zin en 

empowerment ten aanzien van vrijwilligers neemt aantoonbaar toe op jaarbasis. 


I Strategische doelstelling 3 : EXTERN COMMUNICATIEBELEID 

In het komende Meerjarenplan ontwikkelt Samenlevingsopbouw Gent vzw een extern 

communicatiebeleid, waar mogelijk samen met de sector, waar noodzakelijk apart, dat de 

zichtbaarheid van het eigen werk verhoogt in functie van beter bereikte (inhoudelijke) doelen. 



I OD 3.1. We beschikken over zowel cijfermateriaal, beeldmateriaal als inhoudelijke 

registratiegegevens die de inhoud van ons werk vlees en bloed geven. 

I OD 3.2. We beschikken over goed uitgebouwde dossiers op de kerndoelen van de inhoudelijke 

werking die onze standpunten onderbouwen en onze werkers richting geven in het bepalen van 

werkdoelen. 

I OD 3.3. We realiseren een doorlopend op te merken aanwezigheid in de media en in de openbare 

ruimte in Gent. 


I Strategische doelstelling 4 : PERSONEELSBELEID 

De fysieke werkomstandigheden van de werknemers verbeteren zodanig dat zij een betere 

combinatie van werk en gezin kunnen realiseren op continue basis. 

I OD 4.1. Er wordt werk gemaakt van een uitgeschreven takenpakket voor iedereen dat voor iedereen 

makkelijk actualiseerbaar is. In de totaliteit van de personeelsinzet wordt de verhouding van 70% 

missie-uitvoerend t.a.v. 30% missieondersteunend nagestreefd. In de takenpakketten van 

praktijkwerkers kunnen nooit meer dan 20% missieondersteunende taken opgenomen worden. 

I OD 4.2. Flexibiliteit wordt op maat van de individuele situatie zo geregeld dat overuren voor elk op de 

meest wenselijke wijze tot een minimum herleid worden. 

I OD 4.3. Elke werknemer heeft volgens eigen behoefte mogelijkheid tot gebruik van een “rustige 

werkruimte” waarin aan dossiers, verslagen, … kan doorgewerkt worden zonder gestoord te worden. 

I OD 4.4. Er worden instrumenten ontwikkeld om de outcome van ons werk op zijn kwaliteit te kunnen 

meten. 


I Strategische doelstelling 5 : KWALITEITSBELEID 

Alle projecten van Samenlevingsopbouw Gent vzw dragen bij tot het bestrijden van armoede en het 

bevorderen van intercultureel samenleven in Gent. 

I OD 5.1. De interculturele competenties van werknemers worden verhoogd door middel van vorming, 

intervisie en afstemming. 

I OD 5.2. Werknemers gaan actief aan de slag m.b.t. de methodiek intercultureel samenleven en de 

resultaten daarvan komen regelmatig aan bod op teamvergaderingen. Het effect van deze 

inspanningen wordt gemeten via een instrument. 

I OD 5.3. Samenlevingsopbouw Gent vzw treedt in overleg en bouwt strategische netwerken uit om dit 

doel te realiseren. 



I OD 5.4. Samenlevingsopbouw Gent vzw zorgt ervoor dat de binnen de organisatie uitgebouwde 

kennis rond armoede en uitsluiting op een gestructureerde manier ter beschikking van derden kan 

gesteld worden. 

I OD 5.5. Samenlevingsopbouw Gent vzw werkt intern een aantal indicatoren uit die bruikbaar zijn om 

de mate te meten waarin een project bijdraagt tot het bestrijden van armoede en uitsluiting. 

I OD 5.6. Samenlevingsopbouw Gent vzw gaat strategische samenwerkingen aan om het draagvlak 

voor participatie op lokaal vlak te verstevigen. 

We verwijzen voor de verslaggeving over het eerste werkingsjaar naar ons werkingsverslag 2009. Het 

kwaliteitsbeleid in zijn geheel zal grondig bijgestuurd worden naar aanleiding van de lopende 

verbeterprojecten op vlak van interne organisatie en financieel beleid. We vermelden deze bijsturing 

uitdrukkelijk bij de programmatie/rapportage 2011. 

9. Interne organisatie en middelen 

9.1. Interne organisatiestructuur 

De vzw wordt geleid door de Algemene Vergadering die 18 leden kent en uit haar leden een Raad van 

Bestuur kiest. De huidige Raad van Bestuur telt 8 leden. Beide organen zijn genderconform 

samengesteld. 

Sinds kort werd een Dagelijks Bestuur geïnstalleerd dat formeel de link tussen bestuur en 

coördinatietaken vorm geeft. De coördinator, de boekhouder en de beleidsmedewerker 

verantwoordelijk voor personeelsadministratie maken uit hoofde van hun functie deel uit van het 

dagelijks bestuur. Ook de voorzitter is uit hoofde van zijn functie lid van het Dagelijks Bestuur. 

Bestuurders kunnen vrijwillig en liefst op jaarbasis toetreden tot het Dagelijks Bestuur. 

De medewerkers organiseren zich in twee basisstructuren rond de inhoudelijke werking : het 

Algemeen Team waar alle medewerkers lid van zijn en dat de jaarprogrammaties en evaluaties vorm 

geeft en tussentijds opvolgt en de Beleidsgroep die de organisatiewerking intern en extern organiseert 

en stuurt. 

Op project en programmaniveau worden teams samengesteld op basis van de uit te voeren 

takenpakketten. Deze samenstelling wordt jaarlijks naar aanleiding van de jaarprogrammatie 

herbekeken en waar nodig bijgestuurd. 

Daarnaast kiezen we ervoor om maximale mogelijkheden te bieden aan onze medewerkers om mee 

te werken aan de uitbouw en verbetering van de organisatie. Hiertoe lopen zowel vaste 

organisatiegroepen zoals een personeelsoverleg, een WG Kwaliteit, een WG Communicatie, … als 

tijdelijke werkgroepen zoals bvb. een werkgroep die een bepaalde actie op organisatieniveau 

voorbereidt, een WG Feest of een WG die de jaarlijkse personeelsdag voorbereidt. 

In februari 2010 wordt op basis van meerdere aspecten een intern verbeterproject opgestart met als 

doel de interne organisatie en aansturing van de werking te versterken. Uit de evaluatie van het eerste 

werkingsjaar van dit nieuwe beleidsplan blijkt immers dat we de structuur van de organisatie en een 

aantal keuzes m.b.t. personeelsbeleid onvoldoende duidelijk hebben vastgelegd in de programmatie 

2009 en 2010. We werken eigenlijk gedeeltelijk verder met de instrumenten uit het vorige beleidsplan, 



minimaal bijgestuurd op de nieuwe doelen. Uit een grondige bespreking op de beleidsgroep en mede 

op basis van de gezamenlijk gevolgde opleiding “Begeleiden van medewerkers” komen we tot de 

conclusie dat onze interne organisatie nog heel wat dient bijgestuurd om onze doelen effectief te 

bereiken. Ook de aansturing van de inhoudelijke werking kan heel wat beter georganiseerd worden. 

Op de beleidsgroep van februari 2010 en het Algemeen Team van Maart 2010 werden de pijnpunten 

opgelijst. Binnen de WG Kwaliteit loopt nu een intern verbeterproject dat tegen eind 2010 klaar dient 

te zijn voor operationalisering. In het najaar is het bestuur mee verantwoordelijk voor het integreren 

van de beleidskeuzes hierin gemaakt en deze te laten sporen met de financiële bijsturing op basis van 

de aanbevelingen van de Financiële Werkgroep van maart 2010. 

9.2. Overzicht personeel 

Actueel kader : (invulling april 2010) 

Decretaal 

1 FTE coördinator 

0,50 FTE boekhouder (waarvan een deel van deze kost gerecupereerd wordt op de 

omkaderingspremie van de WEP+-medewerker) 

1 FTE generieke beleidsmedewerker (0,6 FTE aansturing secretariaat plus 0,4 FTE externe 

communicatie waarvan momenteel 0,20 FTE niet ingevuld wegens opname ouderschapsverlof door 

betrokkene) 

2,6 FTE inhoudelijke beleidsmedewerker (momenteel als volgt toegewezen aan programma’s : 0,6 

aan beleidsparticipatie, 1,4 verdeeld over 2 personen verdeeld over 2 programma’s 

(leefbaarheid/wonen), en nog eens 0,6 over leefbaarheid. 

3,7 FTE gereserveerde praktijktijd ingevuld door opbouwwerker en/of projectmedewerker waar 

uitdrukkelijk sinds 1 januari 2010 opnieuw een 100% inzet van onze ervaringsdeskundige is voorzien. 

Iets minder dan 1 FTE wordt verrekend via de meerkost van de Gesco-medewerkers en Sociale 

Maribel die inhoudelijk mee mogen ingezet worden voor het berekenen van de totale bezetting (zie 

hiervoor overzicht B hieronder). 

Niet-decretaal (situatie april 2010) 

Personeel in statuut B (tewerkstellingsmaatregelen waarvan de meerkost mag ingebracht worden op 

de enveloppe) 

Generiek 

2,4 FTE administratieve kracht, waarvan 1 WEP, 0,9 Gesco en 0,5 Sociale Maribel 

Praktijkinzet 

2,4 opbouwwerkers Gesco 

2,7 projectmedewerkers (2 Gesco en 0,70 Sociale Maribel) 

Personeel in statuut C (bijkomende tewerkstelling op basis van convenanten) 

0,60 FTE beleidsmedewerker, verdeeld pro rata over de verschillende stedelijke convenanten, 

8,5 FTE opbouwwerkers waarvan 1 Managers van Diversiteit, 2,5 Stedenfonds Stadsvernieuwing, 1 

Stedenfonds Onderwijs, 0,5 Provincie/KBS, 1 Provincie, 2 LVP-plan, 0,5 Stad Gent Wonen. 



1,3 FTE projectmedewerkers waarvan 1 LDE, 0,30 Stedenfonds Kiosk. 

Net als de Vlaamse Administratie is ook Samenlevingsopbouw Gent overtuigd van de noodzaak aan 

voldoende basiswerk. Ons bestuur spreekt zich daarover uitdrukkelijk zo uit in het verslag van de 

bestuursvergadering van 9 december 2009 : 

“De Raad van Bestuur deelt de bekommernis van de Vlaamse Administratie betreffende een voldoende inzet 

op het terrein (gegarandeerd basiswerk). Ze is echter overtuigd dat dit enkel op de gehele organisatie kan 

gemeten worden en dat er wellicht ook andere meer relevante manieren zijn om dit na te gaan dan een 

arbitrair percentage.” 

Samenlevingsopbouw Gent zet hierin in de nabije toekomst volgende stappen : 

We bereiden mee het overleg met de Administratie terzake voor (mei 2010), 

We voorzien in het werkingsjaar 2010 een afrekening van zowel tijd van 

beleidsmedewerkers als van coördinatie op de Stedenfondsmiddelen. Dit maakt 

middelen op de enveloppe vrij voor praktijkwerk, waardoor ook enkel op de enveloppe 

de verhouding omkadering/praktijkwerk wijzigt in de gewenste richting. 

In het verbeterproject interne organisatie en aansturing van de werking betrachten we 

de taken van beleidsmedewerkers ook duidelijk op te splitsen in termen van 

“praktijkwerk/omkaderingswerk”. Ook dit zou moeten bijdragen tot een verheldering 

van de reële verhouding. 

- Gewenst kader: 

Zoals hierboven reeds aangegeven, wenst Samenlevingsopbouw Gent vzw ten aanzien van haar 

eigen werking twee zaken te realiseren op vlak van structurele uitbreiding : 

1. een enveloppenberekening die uitgaat van de reële kosten verbonden aan de organisatie van de 

hedendaagse instituten Samenlevingsopbouw en die de nodige beleidsruimte garandeert voor 

een beleid dat meer dan één jaar vooruit kan kijken. 

Illustratief in dit verband is de wijze waarop we onze huisvestingssituatie hebben bijgestuurd. We 

nodigen graag de Vlaamse Administratie uit om op 1 juli onze nieuwe centrale lokatie te komen 

inwijden. Het moge duidelijk zijn dat wij zeer zuinig omgaan met werkingsmiddelen en deze 

terecht voor het grootste deel in tewerkstelling om te zetten : zo komen ze ook maximaal ten 

goede aan de doelgroepen voor wie ze bedoeld zijn. 

We vragen de Administratie met aandrang onze financiële situatie te bekijken en te beseffen dat 

we hierin zelf de nodige verantwoordelijkheid nemen. Een uitbreiding van decretale middelen in 

Gent is geen luxe maar pure noodzaak ! 

2. we vragen op basis van de reeds hoger aangegeven bijgestuurde motivaties binnen de komende 

Meerjarenplanning 6.5 FTE formatieplaatsen bij. 

We wensen deze bijkomende formatieplaatsen alle op praktijkwerking in te zetten. 

Zoals aangegeven eerder in dit dossier wensen we deze bijkomende functies als volgt te verdelen 

over de programma’s : 

Beleidsparticipatie : +2 FTE 

Wonen : +4,5 FTE 

Leefbaarheid : geen vraag naar uitbreiding. 



9.3. Personeelsinzet zoals gepland in 2010 en daar waar we relatief zeker zicht hebben op de 

beschikbare middelen 19 

2010 2011 2012 2013 2014 2015 

GENERIEK 4,9 4,9 4,9 4,9 4,9 4,9 

BELEIDSPARTICIPATIE 5,1 5,1 4,1 3,6 3,6 3,6 

WONEN 4,7 4,7 4,7 4,7 4,7 4,7 

LEEFBAARHEID 11,4 9,2 9,2 9,2 5,6 5,6 

TOTAAL 26,1 23,9 22,9 22,4 19,8 19,8 

19 Gewenste uitbreiding NIET meegerekend. 



Uitgeleide 

Bij de bijsturing van dit Meerjarenplan verwijs ik uiteraard ook naar het werkingsverslag 2009 dat in 

detail verslag uitbrengt over het reeds gerealiseerde eerste werkingsjaar van dit Meerjarenplan. 

De gerealiseerde werking in combinatie met de hoger aangegeven bijsturingen vormen de 

argumentatie voor dit dossier. 

Ik wens nogmaals al onze medewerkers, bestuurders en leden van de Algemene Vergadering te 

bedanken voor hun volgehouden inzet bij de totstandkoming van dit dossier. 

Niet in het minst bedank ik de vele vrijwilligers en deelnemers die actief meewerkten aan de 

doelgroepenbevraging die de basis vormde voor dit dossier en mee de werking hielpen op touw zetten 

in 2009. 

Ik kijk alvast uit naar een hernieuwde samenwerking ! 

20 april 2010 

Lut Vael 

Algemeen Coördinator 

Samenlevingsopbouw Gent

strategisch beleidsplan samenlevingsopbouw gent bijsturing mei ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?