jaarverslag 2007 - Openbare Bibliotheek Opsterland - Ontdekdebieb ...

Open dag bibliotheek Heerenveen
JAARVERSLAG 2007
Inhoud:
Raad van Toezicht, Bestuur en Personeel
De Bibliotheken
Kennis en informatie
Ontwikkeling en educatie
Kunst en cultuur
Lezen en literatuur
Ontmoeting en debat
Statistieken
Vestigingen en openingstijden
Vooruitblik
De bibliotheken in het cluster Súdwest Fryslân zijn
voortgegaan op de weg van samenwerking en biblio-
theekvernieuwing. De activiteiten sluiten aan bij de
landelijke ontwikkelingen en bij landelijk beleid. In de
richtlijnen worden de vijf kernfuncties als volgt onder-
scheiden.
1. Een warenhuis van kennis en informatie
2. Het centrum van ontwikkeling en educatie
OPENBARE BIBLIOTHEKEN
SÚDWEST FRYSLÂN
3. De encyclopedie van kunst en cultuur
4. Een inspiratiebron van lezen en literatuur
5. Het podium voor ontmoeting en debat.
Dit jaarverslag sluit aan bij deze vijf kernfuncties.
In 2007 heeft de professionalisering van de dienstver-
lening, het ontwikkelen van nieuwe producten en het
meer zichtbaar worden van de bibliotheken in Súdwest
Fryslân de aandacht gekregen. De bibliotheken hebben
dat beloond gezien door het certificaat dat hen op 7
maart 2007 als eerste bibliotheekorganisatie in Fryslân
is verleend.
Bij alle activiteiten willen wij continu rekening hou-
den met klanten en de wensen en behoeften van onze
(potentiële) bezoekers. Dat ons dat ieder jaar weer lukt
is vooral te danken aan de geweldige inzet van het
personeel. Dank zij hen is 2007 weer een succesvol jaar
gebleken.
E. van Albada, directeur/bestuurder

SAMENSTELLING RAAD VAN TOEZICHT:
De heer drs. M.A. de Ruiter voorzitter
Mevrouw mr. A. Glastra
van Loon-van der Gaast vice-voorzitter
Mevrouw I.M. Rensen secretaris
De heer I. Kuindersma lid
Mevrouw drs. M.E. Hiemstra lid
De heer drs. R.J.J. van Boxtel lid
De heer W. Kieft lid
DIRECTEUR / BESTUURDER
Mevrouw ir. H.M.M. van Albada–de Boer is directeur/bestuurder
van de Stichting Bibliotheken Súdwest Fryslân.
Zij heeft statutair vastgelegde verantwoordelijkheid
aan de Raad van Toezicht. Zij is tevens lid van de Raad
van Bestuur van BibliotheekService Fryslân.
Behandelde onderwerpen in de vergaderingen van de
Raad van Toezicht waren: jaarrekening 2006,
Begroting 2008, presentatie INK, presentatie Spreidingsonderzoek,
concept jaarverslag Raad van Toezicht
2006, concept Rooster van Aftreden, Medewerkerstevredenheidsonderzoek,
concept notitie ‘Kern in de Kernen’,
kwartaalrapportages 2007, Prognose exploitatie 2007,
Quick scan 2003-2006, concept Beleidsplan/meerjarenplan
en stand van zaken RFID.
De Raad van Toezicht heeft zich tevens bezig gehouden
met toekomstgericht kijken en denken.
In 2007 vond ook regelmatig overleg plaats tussen de
directeur/bestuurder en de wethouders en de beleidsambtenaren.
RAAD VAN TOEZICHT, BESTUUR EN PERSONEEL
PERSONEEL:
Stichting Bibliotheken Súdwest Fryslân had in 2007 59
personeelsleden in dienst, waarvan 4 in deels gesubsidieerde
banen. In bibliotheek Sneek zijn 7 vrijwilligsters
werkzaam ten behoeve van het seniorenbibliotheekwerk.
Tevens zijn in bibliotheek Sneek vijf jongeren
in de gelegenheid gesteld hun werkstraf te doen. In
samenwerking met de Raad voor de Kinderbescherming
is hier invulling aan gegeven.
We hebben afscheid genomen van:
Mevrouw W. Joor (pre pensioen) die zich 40 jaar met
veel enthousiasme ingezet heeft voor het jeugdbibliotheekwerk,
mevrouw A. Absen en mevrouw I. Brouwer
(beiden tijdelijke aanstelling).

Jubilea:
Mevrouw C. Bekema was op 1 januari 2007 25 jaar in
dienst bij de bibliotheek en mevrouw J. Osinga vierde
haar 40 jarig jubileum op 1 september 2007.
Personeelsbeleid
De eerste stappen zijn gezet om tot een integraal HRM
beleidsplan te komen, inclusief opleiding en scholing.
In 2007 is het personeel intensief geschoold op het ge-
bied van klantcontact en digitale dienstverlening. Het
invoeren van zelfservice vraagt van het personeel een
andere manier van klantbenadering. Hiervoor is met
behulp van ESF-subsidie intensieve begeleiding gegeven
op het gebied van informatieverstrekking, klantenser-
vice en het geven van feedback.
Om meer personeelsleden in staat te stellen deel te
nemen aan projecten heeft ook hiervoor extra scholing
plaatsgevonden.
Het beschikbare informatiesysteem voor het perso-
neelsbeheer (OBIP+) is intensiever gebruikt.
De functiebeschrijvingen, competenties, opleidingsei-
sen en gedragskenmerken zijn vastgelegd en worden in
2008 gebruikt om de functies opnieuw te waarderen.
RAAD VAN TOEZICHT, BESTUUR EN PERSONEEL
SCHOLING EN STUDIEDAGEN
In 2007 werden de onderstaande cursussen en studieda-
gen door medewerkers gevolgd:
- Acquisitie voor consulenten; vier medewerkers
- MBO-Module Inlichtingenwerk & Klantencontact;
één medewerker
- Winkelpresentatie en –verzorging; tien
medewerkers
- Computercursus Excel; zeven medewerkers
- Vervolgcursus Databanken; alle
informatiemedewerkers
- Klantgericht communiceren; dertig medewerkers
- Beleids- en adviesnotities schrijven; zes
medewerkers
- Cursus Historisch Informatie Punt; informatiemedewerkers
uit Bolsward, Workum en Sneek
- Basisvaardigheden Projectmatig werken; dertien
medewerkers
- BHV-herhalingscursus; dertien medewerkers.
- Feedback geven en ontvangen; alle medewerkers
Overige opleidingen
Jeugdbibliotheekwerk; twee medewerkers
Cursus Coachend leidinggeven; één medewerker
Cursus Bibliotheek en Laaggeletterdheid; één medewerker
Workshop schoolbieb.nl; twee medewerkers

HUISVESTING
In 2007 is voortgeborduurd op bestaande plannen voor
herinrichting en zijn nieuwe voorstellen ontwikkeld.
In de gemeente Littenseradiel is meegewerkt aan het
tot stand komen van de Brede School in Wommels. In
Bolsward zijn plannen ontwikkeld om in samenwerking
met de woningcorporatie Welkom op de huidige locatie
een woonwinkel en een bibliotheek te huisvesten. Het
huidige pand zal in dat geval verkocht worden.
In Sneek zijn de bestaande plannen voor de herinrich-
ting uitgewerkt.
DE BIBLIOTHEEK
STRANDBIBLIOTHEEK
Het eerste jaar van de strandbibliotheek Makkum kan
een succes genoemd worden. Bezoekers reageerden en-
thousiast op de aanwezigheid van de bibliotheek op het
strand. De bibliotheek was van 2 juli tot 1 september
elke dag geopend van 11.00 tot 17.00 uur.
Ondanks de slechte zomer zijn de doelstellingen, met
uitzondering van de activiteiten, gehaald. Van de ge-
bruikers was 32% geen lid van een bibliotheek. Er kwa-
men 2992 bezoekers, 1555 kinderen en 1437 volwasse-
nen. Van de bezoekers lazen 596 een krantje, tijdschrift
of stripboek in de strandbieb.
Er zijn er 651 jeugd- en 554 volwassen (totaal 1105) uitle-
ningen geregistreerd. Voor campinggasten en bezoekers
van het bungalowpark was er een speciaal zomerabon-
nement.
De strandbibliotheek werd mogelijk gemaakt door sub-
sidie van de provincie Fryslân. Gedeputeerde P. Adema
verrichtte dan ook samen met Neptunus de opening op
2 juli. De familie Van Meerten van recreatiecentrum de
Holle Poarte stelde het onderkomen beschikbaar.
UITLEENPUNTEN / LYTSE BIEB
Met de gemeenten is in 2006 in gezamenlijk overleg de
spreiding van de bibliotheekvoorzieningen vastgesteld.
De gemeenten hebben er de voorkeur aan gegeven om
in 2008 in de plattelandsgemeenten de bibliobus te
vervangen door uitleenpunten met professionele onder-
steuning vanuit de bibliotheken voor het beheer van de
media en voor advies. In eerste instantie komen scholen
voor het basisonderwijs in aanmerking voor het hebben
van een dergelijke “Lytse Bieb”, maar ook zorginstel-
lingen en dorpshuizen kunnen een uitleenpunt krijgen.
In 2007 zijn voor alle gemeenten, die dit betreffen,
deze plannen geconcretiseerd. In Wûnseradiel zullen de
bestaande uitleenpunten doorontwikkeld worden met
WMO-loketten. In Sneek zal onderzocht worden of er
in de wijken uitleenpunten in de Brede Scholen kunnen
komen.

DE BIBLIOTHEEK
CERTIFICERING
In februari 2007 heeft een audit plaatsgevonden, waarbij
getoetst is of de stichting Bibliotheken Súdwest Fryslân vol-
doet aan de landelijk brancheformules die door de Vereniging
Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Vereniging Openbare
Bibliotheken (VOB) zijn vastgesteld. Ook is onderzocht of de
organisatie voldoet aan de vernieuwingseisen en of de theo-
rie in daden wordt omgezet. Op 7 maart 2007 is de stichting
Bibliotheken Súdwest Fryslân als eerste organisatie van het
Friese Bibliotheken Netwerk gecertificeerd. Dankzij de enorme
inzet en het geweldige enthousiasme van het personeel is het
gelukt dit predikaat in één keer te verwerven.
ZELFSERVICE
Na alle voorbereidingen zijn in december Balk, Koudum en
Workum overgegaan op zelfservice (RFID). Geen lange rijen
meer, volledige privacy en meer tijd voor het beantwoorden
van vragen. In 2008 volgen voorstellen voor de verruiming van
de openingstijden.
KLANTSEGMENTATIE
Er is onderzocht in hoeverre de media efficiënter en breder
gebruikt kunnen worden.
Hierbij is bekeken in hoeverre de leden in diverse klantgroepen
ondergebracht kunnen worden om beter aan te kunnen sluiten
bij hun wensen en vragen.
De landelijke klantsegmenten zijn hiervoor gebruikt, zodat
ook vergelijking met ander bibliotheken mogelijk is en er meer
uniformering van definities van klantgroepen plaatsvindt.
Bij de herinrichting van de bibliotheek in Sneek komt de inde-
ling in klantgroepen en de daarbij behorende belangstellingsfe-
ren terug in de inrichting en kleurstelling in de bibliotheek.
COMMUNICATIEPLAN
Veel aandacht is besteed aan het formuleren van een commu-
nicatieplan om de diverse klantgroepen beter te kunnen berei-
ken en om de activiteiten beter af te stemmen op de gewenste
te bereiken resultaten. De leidraad hierbij is dat alle activiteiten
gericht zijn op ledenwerving, ledenbehoud of imagoverbete-
ring, en dat de activiteiten hierin onderscheiden worden.

GOED GEÏNFORMEERDE BURGERS HEBBEN EEN VOOR-
SPRONG OP HUN MEDEBURGERS. GOED TOEGANKELIJKE
INFORMATIE EN EEN BREED ASSORTIMENT AAN MATERI-
AAL EN ACTIVITEITEN ONDERSTEUNEN DIT.
DIGITAAL
www.schoolbieb.nl
Het voortgezet onderwijs in de gemeenten werd een
aanbod gedaan hun databanken uit te breiden met een
abonnement op Keesing’s Historisch Archief, Tijd-
schriftenbank en Picarta. Deze bestanden worden in
eenzelfde zoekgang meegenomen in de Aquabrowser
zoekmachine.
Zowel het Bogerman, de RSG en het Marnecollege ma-
ken gebruik van databanken via de bibliotheek.
In Balk kregen 12 docenten van de Chr. Scholengemeen-
schap “Gaasterland” instructie over de bibliotheek. In
mei/juni is gedurende 5 weken aan ongeveer 100 brug-
klassers van die school bibliotheekinstructie gegeven.
BIBLIOTHEEKPAS
Met ingang van 2007 kunnen klanten met hun biblio-
theekpas in alle Friese bibliotheken lenen, met uitzon-
dering van de Waddeneilanden. In het kader hiervan
organiseerde Bibliotheken Súdwest Fryslân een passen-
omruilactie waarbij een I-Pod te winnen was.
SENIOREN
In Koudum is 4 keer de ‘knoppencursus voor ouderen’
georganiseerd in samenwerking met het Friesland Col-
lege (docent) en S.G. Bogerman (lokaal en computers).
Stichting Seniorweb Zuidwest Friesland verzorgt met
ingang van september 2007 in een eigen leslokaal in de
Bibliotheek Sneek computercursussen en workshops.
De cursussen Windows en Word werden in Bolsward,
Balk en Makkum verzorgd door Seniorweb.
In Bolsward is door een bibliotheekmedewerker 2 keer
een cursus Internet en E-mail gegeven. Aan iedere cur-
sus deden 8 deelnemers mee.
Een warenhuis van kennis en informatie
ONTDEK DE SCHATTEN VAN DE BIEB
De website is eind november geheel vernieuwd, er zijn
meer interactieve mogelijkheden en er wordt overzich-
telijke en eenduidige informatie, voor zowel de biblio-
theken in Súdwest Fryslân als voor de bibliotheken in
het gehele Friese netwerk, verstrekt.
Om de nieuwe site onder de aandacht te brengen van
het publiek was er in de hele provincie een actiekrant
verspreid. Elke krant was voorzien van een unieke code
waarmee op www.ontdekdebieb.nl een pincode kon
worden opgevraagd. In de bibliotheekvestigingen zijn
door het kraken van de kluis met de pincode, vele prij-
zen gewonnen.
Er was tevens een ledenactie aan gekoppeld: met 10
euro korting lid worden van de bieb. Dit leverde in Súd-
west 34 nieuwe leden op.
Resultaat: Provinciebreed werden gedurende de actie
800.000 hits op de website en 6000 kluiskrakers ge-
teld.

AL@DIN
In het aantal Al@din-vragen zit geen of weinig groei. Dit is
een landelijke tendens.
Vanaf 1 juli beantwoordt Al@din vragen niet alleen via
e-mail, maar ook via chat. Chatten heeft als voordeel dat
de vraagsteller meteen antwoord krijgt en dat bij onduide-
lijkheid van de vraag een toelichting kan worden gevraagd
( juli - december: 155 vragen). Over het algemeen is het
chat-publiek schooljeugd (voortgezet onderwijs).
2007 2006
Totaal aantal
vragen landelijk: 65594
Totaal aantal
119995
vragen Friesland: 3342
Totaal aantal
5042
vragen Zuidwest Friesland: 465 762
ZOEK&BOEK
In het voorjaar van 2007 startte de landelijke promotiecampagne
van zoek&boek, met je eigen bibliotheekpas
online lenen in elke bibliotheek in Nederland. Op
4 april was de officiële lancering door Susan Smit met
een prijsvraag die het publiek stimuleerde om van deze
mogelijkheid gebruik te maken.
Een warenhuis van kennis en informatie
WMO LOKET
De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO)
is sinds 1 januari 2007 van kracht en vervangt een
aantal oude wetten. De WMO wordt uitgevoerd door
de gemeenten en vormt de basis van het gemeentelijk
welzijnsbeleid. Vanuit de WMO zijn gemeenten
verplicht WMO-loketten te openen. De burger krijgt
via dit loket informatie over alle WMO en AWBZ
voorzieningen.
In Zuidwest Friesland is een WMO-loket in Balk, Bolsward,
Lemmer en Sneek.
Voor mensen buiten deze plaatsen is het moeilijker
om aan informatie te komen. In 2007 is gestart met
het opzetten van een pilotproject digitaal WMO
loket met als doel om ook plattelandsbewoners zo
goed mogelijk te voorzien van informatie over zorg
en welzijn.
Met behulp van de G!DS (een database met adressen
en activiteiten van allerlei instellingen) aan de eerstelijnsvragen
van bezoekers worden voldaan.
Op drie uitleenpunten in scholen komt in 2008 een
digitaal loket. In de bibliotheken in Makkum en
Witmarsum beantwoorden de medewerksters tijdens
uitleenuren vragen van klanten. Het project loopt tot
eind 2009.

DANKZIJ DE ACTIVITEITEN, HET NETWERK, DE COLLECTIE
EN DESKUNDIG PERSONEEL ZIJN BIBLIOTHEKEN VERRIJ-
KEND VOOR ALLE VORMEN VAN ONDERWIJS, JONG EN
OUD.
AFSLUITDIJK
In het kader van “75 jaar Afsluitdijk” was een foto-expo-
sitie in alle bibliotheken te bezichtigen en was er veel
informatie op onze website te vinden, waaronder een
lesbrief.
Op donderdag 10 mei 2007 werd in bijzijn van groep 7/8
van OBS It Iepen Stee in Makkum het eerste exemplaar
van het lesboekje 75 jier Ôfslútdyk aangeboden aan
Jentsje Hoeksema. Het lesboekje is een uitgave van it
Taalsintrum Frysk van Cedin.
SENIORENOCHTEND
In Sneek wordt op iedere eerste dinsdagochtend van
de maand een themaochtend voor senioren gehouden.
De thema’s zijn onder andere: Zo wil ik ouder worden,
Acupunctuur, Workshop Bloemschikken.
•
•
•
•
EEN SELECTIE VAN ACTIVITEITEN
“Blieb in de bieb” staat voor de LAN-party die plaats-
vond op zaterdag 29 september in de bibliotheek Sneek.
Van Dam Computers verleende hieraan zijn medewer-
king.
Onder het motto “Uit de boeken, in de kleren” is er op
26 september een modeshow gehouden in de biblio-
theek Sneek.
Deze werd georganiseerd in samenwerking met leer-
lingen van de opleiding Modevorming van ROC Friese
Poort en London Mode.
Bolsward: van 17 – 21 september bemande het Rode
Kruis een stand in het kader van het thema “Eenzaam-
heid”.
In Balk, Bolsward en Sneek is in mei aandacht besteed
aan de Dag van de beroerte, met een verpleegkundige
om antwoord te geven op de vragen van bezoekers.
In Balk stonden Vrouwen van Nu, afd. Gaasterlân-Sleat
een week lang met een stand in de bibliotheek om hun
organisatie te promoten.
HET CENTRUM VAN ONTWIKKELING EN EDUCATIE
•
•
In alle bibliotheken is aandacht besteed aan feestdagen
als sinterklaas, Kerst en Pasen. Ook thema’s als Provin-
ciale verkiezingen, Friese merenproject ,
Girlpower, mijn kunst, mijn kans, Filosofie, Weken van
het reisboek, Maand van het Spannende Boek, Weer
naar school, Dementie, Levenseinde,
Overlijden Jan Wolkers, Luisterboeken, It Fryske Gea
waren onderwerp van presentaties.
Vitrines, ingericht door bezoekers bieden een blik op
privé verzamelingen als kinderbijbels, fototoestellen,
legobouwwerken, draagbare hoeden etc.

AANGEPAST LEZEN
Laaggeletterdheid
Met het Aanvalsplan Laaggeletterdheid wil de rijksover-
heid het probleem van de laaggeletterdheid krachtda-
dig en offensief bestrijden. Er wordt een infrastructuur
en kennisnetwerk ontwikkeld waarop gemeenten en
provincies hun beleid m.b.t. de bestrijding van laagge-
letterdheid kunnen baseren.
Het uiteindelijke doel van deze netwerken is kinderen
en jongeren meer, beter en met meer plezier te laten
lezen om zo laaggeletterdheid te kunnen voorkomen.
Hiervoor wordt een doorgaande leeslijn ontwikkeld en
een gemeentelijk leesbevorderingsnetwerk opgezet
en een gemeentelijk leesbevorderingplan gemaakt.
Dit project wordt opgezet in zes gemeenten in Fryslân
waaronder gemeente Wûnseradiel.
De contacten met het ROC in Sneek worden hierbij
verstevigd. Onderlinge samenwerking zorgt voor een
breder en aanvullend aanbod van dienstverlening voor
deze doelgroep.
Leesgehandicapten
Om bibliotheken in staat te stellen een goed aanbod te
realiseren voor blinden en andere leesgehandicapten is
in 2007 via de Vereniging Openbare Bibliotheken (VOB)
subsidie beschikbaar gesteld. Bibliotheken Súdwest
Fryslân heeft voor uitbreiding van haar aanbod een
subsidie aangevraagd en ontvangen. In 2008 zal deze
nieuwe dienstverlening gerealiseerd zijn.
Makkelijk Lezen Pleinen (MLP)
Het ontwikkelen van MLP’s wordt opgestart. De doel-
groep van het MLP bestaat uit kinderen (en volwasse-
nen) die om welke reden dan ook moeite hebben met
lezen. Dat vraagt om een specifieke collectie die deze
kinderen toegang geeft tot informatie en hen tot (ple-
zier in) lezen stimuleert.
In 2008 heeft iedere vestiging zo’n speciale plek.
HET CENTRUM VAN ONTWIKKELING EN EDUCATIE

BEHALVE LITERATUUR BEHOREN ANDERE VORMEN VAN
KUNST EN CULTUUR TOT HET WERKTERREIN VAN DE
BIBLIOTHEKEN. BEELDENDE KUNST, THEATER, MUZIEK,
DANS, MONUMENTEN, ARCHIEVEN EN MUSEUMSCHAT-
TEN HOREN DAAR NET ZO GOED BIJ.
HISTORISCHE INFORMATIEPUNTEN
Met Tresoar worden regelmatig contacten onderhou-
den en wordt samengewerkt op het gebied van het
ontsluiten van, vooral digitaal beschikbaar, historisch
materiaal en op het gebied van publiciteit. Met hen en
met plaatselijke musea, historische verenigingen en het
Fries filmarchief zijn de Historische Informatiepunten in
Bolsward, Sneek en Workum gerealiseerd. Hiervoor is
ook een aparte website www.hipfryslan.nl door Tresoar
ontwikkeld.
Bibliotheek Bolsward opent als eerste op 19 oktober het
Historisch Informatiepunt (HIP).
DE ENCYCLOPEDIE VAN KUNST EN CULTUUR
In een HIP kunnen bezoekers van de bibliotheek infor-
matie krijgen over wat er allemaal te vinden is over de
geschiedenis van de Súdwesthoek, waarbij in dit HIP
het accent ligt op Bolsward en haar omgeving. Ter ge-
legenheid van de opening was een tentoonstelling met
als thema “Schoolleven begin 20e eeuw” te bezichtigen,
een thema dat aansloot bij de landelijke boekenactie
“Nederland Leest”. In december is ook in Workum het
HIP officieel geopend. Thema: gevels en kerkgebouwen
in Workum.
CULTUUREDUCATIE
De bibliotheek Wûnseradiel treedt met ingang van 1 ja-
nuari 2007 op als netwerkbegeleider voor Prikcult voor
de gemeenten Bolsward, Littenseradiel en Wûnseradiel.
Het cultureel netwerk Sneek, Wymbritseradiel en
Boarnsterhim koos dit jaar voor het thema: ritme.
Scholen worden voorzien van projectkisten met boeken
en verwerkingssuggesties rond dit thema.
De scholen in de gemeenten Sneek en Wymbritseradiel
leenden 51 collecties.
In het kader van kunst en cultuurdagen werd de biblio-
theek bezocht door de leerlingen van Bogerman en RSG.
Ook dit jaar zijn activiteiten georganiseerd op de bui-
tenschoolse opvang in 3 scholen in Sneek in het kader
van Boei.
In Koudum hebben leerlingen van een school uit Am-
sterdam informatie gezocht over de streekhistorie van
Nijefurd.

FRYSKE BOEKEWIKE
In alle bibliotheken werd aandacht besteed aan de
Fryske Boekewike. De avonden werden goed bezocht
In totaal kwamen 189 bezoekers af op de gezellige
avonden, een combinatie van muziek, verhalen, gedich-
ten en zang. Voor Gaasterlân-Sleat en Nijefurd zag het
programma er als volgt uit:
Workum: Fryske Boekewike met Wieke de Haan en het
a-kappellekoar Vink.
Koudum: Fryske Boekejûn met Koos Tiemersma, Ernst
Langhout en Johan Keus.
Balk: Fryske Boekejûn met Marga Claus (oer dochters,
beppes en bernsbern), muziek van Campbell Forbes,
John Eskes en Bauke van der Woude.
In Balk werd ook de literaire avond voor de sútelers fan
it Fryske Boek georganiseerd.
DE ENCYCLOPEDIE VAN KUNST EN CULTUUR

LEZEN IS ONMISBAAR VOOR HEN DIE HUN NIEUWS-
GIEIGHEID WILLEN BEVREDIGEN OF OP ZOEK ZIJN NAAR
NIEUWE VERBANDEN. BOEKEN EN GEDRUKTE INFORMA-
TIE ZIJN DE KERNPRODUCTEN VAN DE BIBLIOTHEEK.
GEDICHTENDAG
De Nationale Gedichtendag op 25 januari heeft in het
teken van poëzie en stilte gestaan.
Lezing van verschillende auteurs: Baukje van Kesteren,
Joke Pas, Joseph Johannes Visser, Tjeerd Ligthart. Joseph
Johannes Visser speelde eigen composities op de speel-
doos en tevens zijn handgedrukte dichtwerken van hem
tentoongesteld in vitrines.
In Bolsward is ook aandacht besteed aan de Nationale
Gedichtendag. Beeldend kunstenaar en dichteres Titi
Zaadnoordijk gaf aan 15 deelnemers een dichtworkshop.
BOEKENWEEK
Tijdens de Boekenweek op 21 maart, heeft de Vlaamse
auteur Stefan Brijs de Bibliotheek Sneek bezocht, op
uitnodiging van de Stichting Literaire Activiteiten
Sneek.
In Bolsward is in samenwerking met het Marne College,
de lokale boekhandel en de bibliotheek de monoloog
‘De Uitvreter’ naar het boek van Nescio opgevoerd door
Johannes Kemkens. Dit optreden vond plaats in het
Marnetheater. Na de voorstelling werd het publiek in de
gelegenheid gesteld vragen te stellen.
In Koudum was auteur Jan Siebelink op bezoek in de
Klink en in Balk werd in samenwerking met het Nut
Gaasterlân-Sleat Arthur Japin uitgenodigd voor een
lezing over zijn nieuwste boek ‘De overgave’.
EEN INSPIRATIEBRON VAN LEZEN EN LITERATUUR
NEDERLAND LEEST
Van vrijdag 19 oktober tot en met vrijdag 16 november
vond de tweede editie plaats van de landelijke campag-
ne Nederland Leest.
Veel bibliotheekleden hebben vanaf vrijdag 19 oktober
gratis een exemplaar van de “Gelukkige Klas” van Theo
Thijssen ontvangen. Doel van deze landelijke campagne
is dat zoveel mogelijk mensen in een bepaalde peri-
ode hetzelfde boek lezen om daarover naderhand met
elkaar van gedachten te wisselen.
In Sneek vond het literair slotfestijn plaats op 16 no-
vember: Onder deskundige leiding van Petra de Haan
en Pytsje Koornstra (beiden docent Nederlands) werd
gediscussieerd over De gelukkige klas.
Op donderdag 15 november is door de bibliotheken
van Bolsward en Wommels een discussieavond geor-
ganiseerd. De heer Rutger Martens, neerlandicus en
discussieleider, gaf een inleiding over de schrijver en
zijn boeken, waarna het woord aan de lezers is gegeven
Kinderboekenweek bibliotheek Langweer
om met elkaar een oordeel te vellen over dit bijzondere
boek uit de Nederlandse literatuurgeschiedenis.
In Koudum waren 10 deelnemers aanwezig bij de slot-
discussie en in Balk discussieerden de leden van
leesclubs o.l.v. mevr. Gé van der Zijl over het boek en
over het onderwijs in het algemeen.
In Workum startte de actie Nederland Leest met thea-
tergroep Sonnevanck die het stuk ‘De gelukkige klas’
opvoerde in het verzorgingshuis Nij Mariënacker en in
het cultureel centrum De Klameare.

ZOMERLEZEN
Zomerlezen is een initiatief van de Stichting CPNB.
Uit onderzoek van de CPNB blijkt dat 67% van de
Nederlanders de vakantietijd de ideale tijd vindt om
een boek te lezen. Zomerlezen is bedoeld de mensen te
stimuleren in de zomer, in hun vrije tijd, daadwerkelijk
een boek te gaan lezen en ze te attenderen op het ple-
zier van lezen tijdens de vakantie.
Dit jaar zijn het de acteurs Jeroen Krabbé, Carel Struyken,
Mimoun Oaissa, Michiel Huisman en Roeland Fernhout die
meewerken aan deze leesbevorderingscampagne.
Zij laten zich met een boek naar keuze portretteren op een
voor hen speciale plek.
Onder de titel Zomerlezen roepen de foto’s op affiches
door het gehele land het publiek vanaf 2 juli op hun voor-
beeld te volgen.
JEUGD EN SCHOOLBIBLIOTHEEKWERK
In januari is voor de peuterspeelzalen en basisscholen in
de gemeente Wûnseradiel een presentatie van nieuwe
EEN INSPIRATIEBRON VAN LEZEN EN LITERATUUR
FEBRUARI PEUTERMAAND
Tijdens de Nationale Voorleesdagen - die worden gehouden
van 30 januari tot en met 10 februari - staat het voorlezen aan
jonge kinderen centraal.
Op 30 januari is er in veel bibliotheken een voorleesontbijt
georganiseerd voor kinderen van 2 tot 4 jaar (en hun ouders).
In IJlst las burgemeester Reitsma voor. In Bolsward las Kate
Schlingemann voor uit de Kleine Kangoeroe aan de kleuters
van basisschool De Opbouw. In Koudum was dit Herma Boven-
kerk.
In alle gemeenten zijn de consultatiebureaus bezocht en voor-
zien van een koffer met boekjes en infomateriaal.
KINDERBOEKENWEEK
Geheimen, mysteries en verborgen zaken. De Kinderboeken-
week 2007 is er vol van.
Dit jaar is het motto van de Kinderboekenweek: Sub Rosa
- boeken vol geheimen. In veel kinderboeken spelen gehei-
men een belangrijke rol. Vanaf woensdag 3 oktober gaat de
aandacht uit naar alle verborgen zaken die te vinden zijn in
kinderboeken.
leesbevorderingsprojecten georganiseerd. De bibliotheek
Wûnseradiel leent in het kader van het voorleesproject 28
collecties uit.
VOORLEESWEDSTRIJDEN; REGIONALE RONDES
Voorleeskampioen Makkum
De lokale voorronde van de nationale voorleeswedstrijd
vindt plaats in november in de bibliotheek Makkum. De
drie basisscholen uit Makkum nemen elk deel met drie
kinderen. Daniëlle Selak is voorleeskampioen van Mak-
kum en gaat door naar de regionale voorronde.
Tien dagen lang staan in alle bibliotheken van het cluster
Bibliotheken Súdwest Fryslân geheimen centraal: Geheim-
schrift? Briefgeheim? Kinderen als detectives? Spionnen?
Persoonlijke geheimen? De bibliotheek staat boordevol met
boeken vol geheimen, het is een thema met veel mogelijkhe-
den!
Natuurlijk besteden de bibliotheken in de Kinderboekenweek
ook aandacht aan de uitgereikte prijzen: de griffels en pense-
len en de vlag en wimpels.
In elke bibliotheek van de Zuidwesthoek was wel iets te doen.
Omrop Fryslân deed verslag van de opening van de kinderboe-
kenweek in de bibliotheek van Wommels.
In de bibliotheek Sneek vonden verschillende activiteiten
plaats waaronder een bezoek van kinderboekenschrijfster
Lida Dijkstra. In alle bibliotheken kwamen schoolklassen op
bezoek. De leerlingen konden deelnemen aan speurtochten,
ze konden knutselen, puzzels maken, boekjes maken en in-
binden. Vierdejaars studenten van het ROC wisten door knap
acteren 55 kinderen van basisschool De Blinker uit Bolsward te
boeien met een verrassende en spannende voorstelling.

DE BIBLIOTHEEK IS EEN PLAATS VOOR ONTMOETINGEN
TUSSEN MENSEN EN CULTUREN. HET IS EEN OPENBAAR
GEBOUW WAAR VELE SOORTEN VAN DEBAT MOGELIJK
ZIJN IN EEN AANGENAME EN VERTROUWDE OMGEVING.
LEZINGEN
In samenwerking met de Stichting Cultureel Nut Wor-
kum organiseerde de bibliotheek een goed bezochte
lezing door Maarten van Rossum. De ambiance van de
Doopsgezinde Kerk waar de lezing werd gehouden sprak
vele bezoekers aan.
Balans: eten om af te vallen. “Kun je afslanken als je de
opdracht krijgt gewoon te gaan eten?”
Deze lezing werd gehouden door Geertje van der Meer
in de bibliotheken van Bolsward en Sneek.
Ebo Reitsma, muziekdocent, hield in Balk en Workum
een lezing met als thema: Woorden in muziek.
WOMMELS BREED AKTYF!
Van 16 – 19 april 2007 is er een programma met naschoolse
activiteiten georganiseerd door de partners
in de brede school. In de bibliotheek is op maandagmiddag
de workshop Poëzie en plaatjes gegeven. Op
woensdagmiddag volgden 21 kinderen de workshop
striptekenen onder de bezielende leiding van Dirk van
der Meer, medewerker stripmuseum Groningen. Er is
gewerkt aan een eigen stripverhaal. Donderdag kwam
verhalenverteller Hans Claus langs met prachtige verhalen.
Hiervoor hadden 11 kinderen zich opgegeven. Het
was een geslaagde activiteitenweek!
VISSERIJDAGEN
De bibliotheek in Makkum beschikt over een groot aantal
films over de historie van het dorp en de gemeente.
Op verzoek van de Stichting Visserijdagen vertoont de
bibliotheek de films in de Leugenbolle. Bezoekers tonen
grote belangstelling voor deze oude films. De zeemeermin,
die ook in het Makkumer wapen voorkomt, speelt
een grote rol tijdens de visserijdagen.
Over zeemeerminnen en andere waterwezens was er
een tentoonstelling in de bibliotheek gevolgd door een
theatervoorstelling.
HET PODIUM VOOR ONTMOETING EN DEBAT

WORKUM 1100 JAAR
Ook de bibliotheek heeft geparticipeerd in de vele
activiteiten die in het kader van ‘1100 jaar Workum’ zijn
georganiseerd:
Lezing door dr. J.D.Th. Wassenaar over “Op doorreis naar
Workum 1600-1700”. In zijn lezing lichtte dr. Wasse-
naar een aantal reisbeschrijvingen toe, waarin Workum
beschreven is, verluchtigd met tientallen historische
afbeeldingen. Deze pentekeningen, schilderijen e.d. zijn
mede uitgezocht door Gerrit Twijnstra, deskundige op
het gebied van de lokale geschiedenis.
Mevrouw J. Bazuin verzorgde een lezing over het thema
“Wezen van Workum”.
Project ‘Wezen van Workum’. I.s.m. Warkums Erfskip is
een lesbrief en leskist samengesteld voor de
groepen 5-6 en 7-8 voor alle basisscholen in Workum.
De lesbrief gaat over de historie van het weeshuis
en bevat vele (doe)opdrachten en weetvragen die op
school of daarbuiten gemaakt kunnen worden, zo-
als brood bakken, een weeshuisontbijt bereiden, een
15
stadswandeling of een klassenbezoek aan één van de
beoefenaars van “oude” beroepen in Workum. Daar-
naast konden leerlingen in de bibliotheek in een mee-
speeltheater kennis maken met het weeshuisleven. Het
meespeeltheater werd verzorgd door de eerstejaars
leerlingen van de MBO Theateropleiding in Leeuwarden.
In diverse locaties, waaronder de bibliotheek werden
verhalen verteld.
HET PODIUM VOOR ONTMOETING EN DEBAT

Ondanks de landelijke tendens en ondanks het invoeren van een nieuwe pas, wat altijd ledenverlies met zich mee
brengt, is het aantal leden met 0,2% en het aantal uitleningen met 2,5% gestegen. Het aantal virtuele bezoekers steeg
met 16,5%.
Bolsward 2007 2006
Inwoners 9.599 9.515
Mediabezit 29.280 29.321
Leden 3.260 3.280
Uitleningen 128.784 126.370
Website 7.749 6.457
Bezoekers bibliotheek 70.786
Aantal gestelde vragen 5.430
STATISTIEKEN
Littenseradiel 2007 2006
Inwoners 10.850 10.818
Mediabezit 14.694 14.736
Leden bibliotheek 1.284 1.283
Leden bibliobus 979 1.021
Leden totaal 2.263 2.304
Uitleningen bibliotheek 66.745 65.802
Uitleningen bibliobus 31.131 30.909
Uitleningen totaal 97.876 96.711
Website 2.829 2.408
Bezoekers bibliotheek 22.028
Aantal gestelde vragen 2.080
Gaasterlân-Sleat 2007 2006
Inwoners 10.250 10.303
Mediabezit 19.922 19.677
Leden bibliotheek 2.389 2.386
Leden bibliobus 553 573
Leden totaal 2.942 2.959
Uitleningen bibliotheek 107.328 99.107
Uitleningen bibliobus 19.778 21.501
Uitleningen totaal 127.106 120.608
Website 3.362 2.798
Bezoekers bibliotheek 34.991
Aantal gestelde vragen 1.548
Nijefurd 2007 2006
Inwoners 10.886 10.886
Mediabezit 32.577 32.016
Leden bibliotheken 2.911 2.890
Leden bibliobus 443 452
Leden totaal 3.354 3.342
Uitleningen bibliotheken 130.508 133.624
Uitleningen bibliobus 15.720 17.526
Uitleningen totaal 146.228 151.150
Website 4.141 3.009
Bezoekers bibliotheken 49.074
Aantal gestelde vragen 3.647

Sneek 2007 2006
Inwoners 33.106 33.018
Mediabezit 73.748 68.705
Leden 14.432 14.414
Uitleningen 429.160 415.371
Website 33.249 27.863
Bezoekers bibliotheek 160.402 165.705
Aantal gestelde vragen 15.533 15.605
Seniorenbibliotheek
Mediabezit 4.447 4.297
Leden verz.tehuizen** 86 94
Uitleningen 10.076 9.484
** exclusief omwonenden
(totaal 120)
STATISTIEKEN
Wymbritseradiel 2007 2006
Inwoners 16.163 16.230
Mediabezit 17.712 17.420
Leden bibliotheek 1.290 1.292
Leden bibliobus 1.611 1.597
Leden totaal 2.901 2.889
Uitleningen bibliotheek 64.337 62.306
Uitleningen bibliobus 72.780 69.250
Uitleningen totaal 137.117 131.556
Website 2.803 2.083
Bezoekers bibliotheek 22.796
Aantal gestelde vragen 828
Wûnseradiel 2007 2006
Inwoners 11.897 11.896
Mediabezit 41.509 40.181
Leden bibliotheken 1.880 1.879
Leden uitleenpunten 1.052 942
Leden totaal 2.932 2.821
Uitleningen bibliotheken 83.913 81.083
Uitl. Uitleenpunten 49.856 49.134
Uitleningen totaal 133.769 130.217
Website 3.445 4.798
Bezoekers bibliotheken 28.354 (excl. uit-
Aantal gestelde vragen 1.445
Súdwest 2007 2006
Inwoners 102.751 102.646
Mediabezit 233.889 222.056
Leden 32.170 32.103
Uitleningen 1.210.116 1.181.467
Website 57.578 49.416
Al@din-vragen 465 762
Bezoekers 388.431
Aantal gestelde vragen 30.511
leenpunten)

VESTIGINGEN EN OPENINGSTIJDEN

BIBLIOTHEEK SPREIDING
Conform de wens van de wethouders worden er in 2008
uitleenpunten, “Lytse Bieb’s” in het cluster gerealiseerd.
Dit vereist maatwerk per gemeente, afhankelijk van de
bereidheid van scholen, buurthuizen en ouderenvoor-
zieningen die hierin samen met de
bibliotheek optrekken.
ZELFSERVICE
In het licht van efficiency, van Arbo-eisen en van privacy
voor de klant, zal het RFID (Radio Frequent Identifica-
tie, het geautomatiseerd in- en uitlenen) in de cluster
verder ingevoerd worden. Na de inwerkperiode zal
onderzocht worden in hoeverre de bibliotheken hun
openingstijden kunnen verruimen om voor de klanten
fysiek meer bereikbaar te zijn.
Vooruitblik 2008
De inrichting van de bibliotheken zal gericht zijn op een
klantconcept, zoals dat o.a. in Almere en Drachten is
gedaan. Meer themagericht, volgens onderzochte klant-
segmenten, zoals de klant dat het plezierigst vindt.
Minder gericht op de vindplaats, zoals de bibliotheek-
medewerker dat het misschien het plezierigst vindt.
KLANTENPANEL
In 2008 zal het opzetten van een klantenpanel gerea-
liseerd zijn. Per leeftijdscategorie en/of per doelgroep
wordt een groep leden gevraagd de bibliotheek te
ondersteunen bij het formuleren en uitvoeren van haar
beleid.
BIBLIOTHEEK VERNIEUWING
De vernieuwingsgelden zullen met ingang van 2008
rechtstreeks via het gemeentefonds aan de gemeenten
met minder dan 30.000 inwoners uitgekeerd worden.
Deze middelen zullen in 2008 hoofdzakelijk gebruikt
worden om Lytse Bieb’s op te zetten in de dorpen van
de plattelandsgemeenten. In Bolsward worden de mid-
Informatiestandjes open dag bibliotheek Heerenveen
HUISVESTING
De Brede School in Wommels heeft zijn vorm gekregen.
De verwachting is dat de bibliotheek in juli 2008 ver-
huist naar de Brede School.
Ook de herinrichting en herhuisvesting van bibliothe-
ken zal voortgang hebben. Sneek zal het proces van
restyling verder uitvoeren met een herinrichting die
aansluit op de verblijfs- en informatiefunctie van de
bibliotheek. In Bolsward is een keuze gemaakt voor
verbouwing van de huidige bibliotheek, waarbij de
woningbouwvereniging Welkom een woonwinkel in
hetzelfde pand zal onderbrengen. De gedachten die
uitgaan naar een Kultuurhuis, op de locatie van het hui-
dige gemeentehuis, zal verder onderzocht worden.
In Balk wordt de bibliotheek in het huidige gemeen-
tehuis gehuisvest. Hiertoe wordt aan de hand van een
programma van eisen een verbouw gepleegd in de be-
staande locatie van het gemeentehuis.
delen gebruikt om het verwachte tekort voor 2008 te
kunnen dekken. In Gaasterlân-Sleat is besloten deze
middelen structureel in te zetten voor de vernieuwde
vestiging in Balk.
Voor 2009 zullen nieuwe plannen ontwikkeld worden
voor de besteding van deze gelden.
nog meer
gemak!
Digitale
databanken
Internet
Provinciale pas
Bibliothecaris
z
G c
h
N
r j
F
Ue z
c t
pl
v
T Dw
g
O
A
al@din
Zoek & Boek
Schoolbieb
Gratis lidmaatschap
tot 18 jaar
nieuw!
selfservice
Service van de bibliotheek
in
Bibliotheken Zuidoost Fryslân

BIBLIOTHEKEN SUDWEST FRYSLÂN