Onthaalbrochure E905 & E906 - UZ Leuven

Onthaalbrochure E905 & E906 

Praktijklectoren: 

Ann De Schoenmaeker 

Suzy Kimpen 

- 1 -

Inhoud 

Inhoud ............................................................................................................................................................................................ 2 

HET OPERATIEKWARTIER ..................................................................................................................................................... 3 

Inleiding .................................................................................................................................................................................... 3 

Organogram ................................................................................................................................................................................. 4 

Medische staf ........................................................................................................................................................................... 4 

Verpleegkundig departement OKa1 Gasthuisberg ............................................................................................................... 4 

HET OPERATIEKWARTIER ..................................................................................................................................................... 6 

Dienstorganisatie ....................................................................................................................................................................... 10 

Dagindeling ............................................................................................................................................................................ 10 

Verwachtingen t.o.v. de studenten ........................................................................................................................................ 10 

Algemene verwachtingen ................................................................................................................................................... 10 

De eerste dag op stage neem je mee .............................................................................................................................. 11 

Taken van een OKa verpleegkundige .................................................................................................................................... 11 

De omloopverpleegkundige ............................................................................................................................................... 12 

Voorbereiding van de patiënt ............................................................................................................................................ 12 

Opstarten van de operatie ................................................................................................................................................. 13 

Taken gedurende de ingreep ............................................................................................................................................. 13 

Taken op het einde van de ingreep .................................................................................................................................. 14 

Patiëntenpopulatie ..................................................................................................................................................................... 15 

Leermogelijkheden & doelstellingen voor de studenten ................................................................................................... 15 

3 weken stage (studenten 3 ZH klinisch) ....................................................................................................................... 16 

3 weken stage (studenten 3 ZH medisch technologisch) ............................................................................................ 17 


6 weken stage met weekenddienst (studenten 3 ZH medisch technologisch) ....................................................... 18 

DE PAZA OF ............................................................................................................................................................................. 20 

POST ANESTHESIE ZORGENAFDELING ......................................................................................................................... 20 

Organisatie van de PAZA ........................................................................................................................................................ 21 

Algemeen ............................................................................................................................................................................... 21 

PAZA A: ................................................................................................................................................................................. 22 

PAZA B : ................................................................................................................................................................................ 22 

Het PAZA-personeel .......................................................................................................................................................... 23 

De verschillende shiften ..................................................................................................................................................... 23 

Dienstplanning ...................................................................................................................................................................... 23 

De werkverdeling................................................................................................................................................................. 23 

Overzicht werken in de PAZA ............................................................................................................................................... 24 

Algemeen ............................................................................................................................................................................... 24 

Meer concreet overzicht .................................................................................................................................................... 25 

Opname/ontslag patiënt in de PAZA .................................................................................................................................... 25 

Belangrijke medewerkers voor de PAZA ............................................................................................................................ 26 

Anesthesie ............................................................................................................................................................................. 26 

De schoonmaak .................................................................................................................................................................... 26 

Radiologie .............................................................................................................................................................................. 26 

Kinesietherapie ..................................................................................................................................................................... 26 

Sociaal werk(st)ers .............................................................................................................................................................. 26 

Ziekenhuispastor .................................................................................................................................................................. 26 

Technische dienst................................................................................................................................................................. 27 

Leermogelijkheden & doelstellingen voor de studenten ................................................................................................... 27 

BANABA spoed & ITE ........................................................................................................................................................ 27 

3 weken stage (studenten 3 ZH klinisch) ....................................................................................................................... 28 


Mogelijke informatiebronnen .................................................................................................................................................. 29 

Bibliografie .................................................................................................................................................................................. 30 

Onthaalbrochure Operatiekwartier E906 & E905 

2

HET OPERATIEKWARTIER 

Inleiding 

Als verkorte benaming voor het operatiekwartier gebruiken we OKa, dit omvat het geheel van de 

operatiezalen & PAZA. Wij, Ann en ikzelf, hebben ervoor gekozen om de informatie in 1 onthaalbrochure te 

zetten. 

Dat het werken in een OKa anders is dan werken op een eenheid spreekt voor zich. Het vraagt een grote 

aanpassing, gezien de hoog technologische infrastructuur en het specifieke karakter van deze afdeling, waardoor 

het inwerken meer tijd vergt. 

Wij verwachten jullie de 1e stagedag om 8:30u aan de receptie van het OKa, einde paarse pijl op niveau 0,voor 

een uitgebreide rondleiding in het operatiekwartier. In de weken voorafgaande aan de stage zal ik met jullie 

contact opnemen via mail. De stage voorbereiding zal de eerste dag van de stage, in het OKa (zalen & PAZA) , 

besproken worden en niet in de school. 

Te doen de eerste dag: 

• Je aanmelden aan de receptie van Oka 

• Je blijft daar wachten tot één van ons (Ann of mezelf) jullie persoonlijk komt afhalen, hierdoor willen 

wij voorkomen dat er iemand verloren zou lopen. 

• Jullie krijgen allemaal een sleuteltje tijdens de eerste dag van de stage 

• Indien je niet aanwezig kan zijn op de eerste dag van de stage om eender welke reden dan verwachten 

wij dat je ons verwittigd via de receptie van Oka1(Telefoonnummer 016/34.30.01.), de receptionisten 

zijn aanwezig vanaf 06:45. Laat bij hen een duidelijke boodschap achter en zeg dat het voor ons (Ann 

of Suzy) bedoelt is. 

• De eerste stage dag verwachten wij van jullie, een eerste reflectie met betrekking tot de stage 

Na het overlopen van de voorbereidingen, jullie wensen en verwachtingen worden de praktische afspraken 

vastgelegd voor het verdere verloop van de stage. Na de toewijzing gaan jullie van start in onze wondere 

wereld. 

Het is onze, stagebegeleiders en mentoren, bedoeling jullie zoveel mogelijk te laten samenwerken met 

mentoren/preceptoren. Zij zullen jullie inwijden in het OKa gebeuren en op die manier kunnen jullie kennis 

maken met het werk van OKa verpleegkundigen. 

De realiteit leert ons echter dat theorie en praktijk zo nu en dan ver van elkaar staan vandaar dat wij de 

volledige equipe betrekken bij de opleiding & begeleiding van studenten. 

Indien er zich problemen voordoen twijfel dan niet en stap op je mentor af, de leidinggevenden of kom naar 

ons Ann (PAZA) of naar Suzy (zalen, dect 016/34.30.19. of intern 43019 of 0497/57.83.89). 

Deze stage is voor jullie een unieke kans om achter de schermen van een OKa mee te kijken, gebruik ze 

daarom goed. Horen, zien en leren dat zijn werkwoorden die van toepassing zijn tijdens de volledige 

stageperiode. 

In naam van het volledige OKa (PAZA & Zalen) team willen wij jullie welkom heten en een bijzonder boeiende 

stage toewensen! 


3

Organogram 

Medische staf 

Diensthoofd anesthesie: Prof. Dr. E.Vandermeersch 

Diensthoofd directeur Heelkunde: Prof. Dr. P. Broos 

Per specialiteit: 

Diensthoofd 

- Kliniekhoofd 

- Adjunct-Kliniekhoofd 

- Supervisoren 

- Consulenten 

- Residenten 

- Assistenten 

- Co-assistenten 

Verpleegkundig departement OKa1 Gasthuisberg 

Directeur verpleegkundig departement: Mw. Lon Holzer 

Verpleegkundige manager OKa: Dhr. Guido De Voldere 

Stafmedewerker: Mr. Pierre Luysmans 

Stafmedewerker, opleidingscoördinator/NST OKa: Suzy Kimpen 

Praktijklector: Ann De Schoenmaeker E906 

Praktijklector: Suzy Kimpen E905, dect 016 /34.30.19 

Hoofdverpleegkundige Kern A: E 903 Chantal De Geyter 

Adjunct-Hoofdverpleegkundige Kern A: Gert Vanwezer 

Mentoren: Caroline, Paula, Heleen & Claire 

Hoofdverpleegkundige Kern B : E 908: Sandra Meeus 

Adjunct-Hoofdverpleegkundige Kern B: Liesbeth De Meyer 

Mentoren: Sandy, Khadija, Angelique, Gert & Tamara 

Hoofdverpleegkundige Kern C: E 909: Maai Penninckx 

Adjunct-Hoofdverpleegkundige Kern C: An Winters 

Mentoren: Annita, Chantal, Kristel, Dominique, Kim, Jan & Barbara 

Hoofdverpleegkundige Kern D: E 907: Anja Celen 

Adjunct-Hoofdverpleegkundige Kern D: Astrid Bal 

Mentoren: Debbie & Hedwige 


4

Hoofdverpleegkundige kern E: E 902: Luc Hoppenbrouwers 

Adjunct-Hoofdverpleegkundige Kern E: Marleen Kygnée 

Mentoren: Marie-Claire, Sabine, Caroline &Virginie 

Hoofdverpleegkundige PAZA/ E 906: Carla Mathys 

Adjunct-Hoofdverpleegkundige PAZA: Pascale Haes, Erik Biscompte & Ann Meynen 

Mentoren: Ann, Anna & Kris 

Verantwoordelijke Perfusie: Eddy Vandezande 

- Perfusionisten 

- Verpleegkundigen 

- Zorgkundigen 

- Hulpverplegenden 

- Para medici 

- Medische administratie 

- Biotechniekers 

- Onderhoudspersoneel 

Structuur 

Campus Gasthuisberg heeft 2 operatiezaalafdelingen : 

- OKa1 gelegen op niveau OO (jullie stageplaats) 

- Chirurgisch dagcentrum en OKa 2 gelegen op niveau -1. 

Het operatiekwartier is een afdeling gelokaliseerd op niveau 0, te bereiken vanuit het onthaal en volg 

aanduiding OKa1. 

Het is gesitueerd in de onmiddellijke omgeving van ITE en spoedgevallen zodat de afstand van en naar één van 

deze afdelingen tot een minimum wordt herleid. 

Een operatieafdeling is een gesloten eenheid binnen het ziekenhuis, dit betekent dat de toegang beperkt is tot 

bevoegd personeel. Voor OKa1 betekent dit dat enkel personeelsleden met een badge, geactiveerd voor OKa, 

toegang hebben tot het OKa. Jullie kunnen het OKa betreden door je aan te melden via de deurbel aan elke 

toegang. 

Praktische afspraken met betrekking tot het betreden van OKa: 

- Elke dag een proper groen omlooppak aantrekken of indien je omlooppak vuil werd (na een besmette 

ingreep volledig wisselen van pak - muts & masker) 

- Gemakkelijke afwasbare schoenen of klompen (geen linnen schoenen) 

- Een muts die de haren (volledig) bedekt 

- Een masker dat je opzet bij het betreden van de zaal vanaf het moment dat de setten opengaan of 

indien de ingreep al bezig is 

- Opvallende juwelen zoals lange halskettingen, ringen en armbanden horen niet thuis in Oka 

- Zorg voor korte verzorgde nagels 

- Nagellak en gelnagels zijn verboden 


5

HET OPERATIEKWARTIER 


6

Het operatiekwartier kan worden onderverdeeld in 3 grote zones: 

De verschillende ruimten in OKa: 

- De voorbereidingsruimte, 

- De PAZA (Post Anesthesie Zorg Afdeling) met ongeveer 32 bedden, 

- 22 operatiezalen gegroepeerd in 5 kernen. 

- Scrubruimten per kern 

- De inductieruimten, telkens tussen 2 zalen, 

- Kleedkamers voor dames en heren 

Daarnaast zijn er nog een aantal nevenlokalen zoals: 

- een grote centrale berging 

- een aantal kleine bergingen per kern 

- een aantal dicteerlokalen voor de dokters 

- een aantal afwaszones, sterilisatieruimte… 

- een ingang voor leveringen 

- rustlokaal / koffielokaal 


7

4600mm 

A kern 

15602mm 

PAZA 

B kern 

D kern C kern 

E kern 

voorbereiding 

Schema van OKa 1 

berging 

koffielokaal 

Pathologische 

ontleedkunde BTC 

Vooraan in het operatiekwartier ( het gedeelte van de voorbereiding), zijn er twee kleine zalen waar kleine 

invasieve heelkundige technieken worden uitgevoerd (plaatsen diepe katheter, epidurale katheter,…). 

Het OKa1 is opgedeeld in vijf kernen met elk zijn eigen disciplines: 

A B C D E 

NKO Abdominale 

heelkunde 

Urologie Oncologische 

heelkunde 

Transplantatie 

Gynaecologie Lever 

Pancreas-nier 

Traumatologie Neuro Cardio 

Thoracale 

heelkunde 

Transplantatie 

Longen 

Nier-pancreas 

Nier 

MOD 


MBC Vasculaire 

heelkunde 

MKA 

Plastische 

Reconstructieve 

heelkunde 

8

Elke kern heeft vier operatiezalen, uitgezonderd de E kern deze telt 6 zalen. De organisatie en inrichting van 

alle zalen is over het hele operatiekwartier ongeveer hetzelfde, behalve de specifieke aanpassingen afhankelijk 

van de disciplines. 

In de middenkern hangt een bord waarop de ingrepen per zaal en de zaaltoewijzing worden genoteerd. Je vindt 

er ook supplementair materiaal dat tijdens een operatie kan worden bijgevraagd. Er is in de middenkern een 

kleine goederenlift, die een rechtstreekse verbinding vormt tussen het operatiekwartier en de centrale 

sterilisatie of CSA (niveau -1). 

Aan één zaal worden telkens twee verpleegkundigen toegewezen, één verpleegkundige die de rol van 

instrumenterende op zich neemt en de andere zal omlooptaken uitvoeren, deze verdeling kan wisselen na elke 

ingreep. Als er een besmette ingreep plaatsvindt, worden er drie verpleegkundigen aan één zaal toegewezen: 

één instrumenterende, één omloopverpleegkundige in de zaal en één omloopverpleegkundige buiten de zaal. 

Nieuwe ingrepenkarren en instrumentenbakken worden op aanvraag van de kern, naar boven gestuurd vanuit 

de CSA. Het niet gebruikte materiaal dat als basis op de kar lag, wordt na de ingreep in één bak verzameld en 

eveneens langs dit liftje naar de centrale sterilisatie teruggestuurd. Daar wordt het materiaal opnieuw 

gesorteerd ( eventueel heringepakt en opnieuw gesteriliseerd) en kan dan weer gebruikt worden om nieuwe 

ingrepenkarren samen te stellen. 

Er is eveneens een snelsterilisator Statim waarin materiaal in 20 minuten wordt gesteriliseerd. 

Het bloed en plasma van de verschillende patiënten wordt bewaard op bloedtransfusie. Indien nodig wordt dit 

afgehaald. Indien er bloed of plasma werd afgehaald op bloedtransfusie en niet werd toegediend, zal de 

anesthesist formulieren dienen in te vullen waarop genoteerd zal worden dat de units onder de wettelijke 

bewaringsvoorwaarden werden bewaard. 

In elke middenkern staat er een computer, waarlangs bloeduitslagen kunnen opgevraagd worden, en waarlangs 

de bloedgaswaarden worden uitgeprint.Deze computer staat rechtstreeks in verbinding met het labo. 


9

Tevens worden via de computer patiënten in- en uitgeschreven en kunnen adressogrammen uitgeprint worden. 

Elke kern beschikt over een dicteerlokaal, waar de chirurgen tussen twee ingrepen hun operatieverslagen 

dicteren. 

Buizenpostsysteem, aanwezig in elke kern, is een rechtstreekse verbinding van het operatiekwartier met het 

urgentielabo. 

Bloedstalen en aanvraagformulieren voor bloed en plasma aan het labo doorgegeven (bij het wegbrengen van 

de formulieren moet de zaal steeds vermeld staan op het formulier, zodat het labo weet naar welke zaal de 

resultaten of het bloed en/of plasma moet gestuurd worden. Aanvraagformulieren voor BTC 

(bloedtransfusiecentrum) moeten persoonlijk worden weggebracht naar BTC en daar overhandigd worden aan 

het personeel. 

Indien het om een dringende bestelling gaat dan moet het telefoonnummer van de kern vermeldt worden en 

het personeel van BTC vragen om te bellen zodra de bestelling klaar is. 

Stalen voor bloedgas controle, zorg ervoor dat alles vermeldt staat op de aanvraagbon en de koker voor het 

transport goed gesloten is. 

Dienstorganisatie 

Dagindeling 

Shifturen voor studenten: de uren worden opgemaakt door de mentor of leidinggevenden van de toegewezen 

kern. 

- M: 7.45 tot 16.06 uur ( - 45 min. Middagpauze) 

- A: 13.09 tot 21.15 uur ( - 30 min. Middagpauze) 

- AL: 14.09 tot 22.15 uur ( - 30 min. Middagpauze) 

Bij aanvang van de shift meldt de student zich bij de kernverantwoordelijke en zij (hij) zal volgens het 

programma en keuze van de student z’n opdracht kenbaar maken. Verdere afspraken worden gemaakt met de 

mentor/ zaalverpleegkundige. 

De operatieplanning is terug te vinden op de operatielijsten. 

De student mag een keuze bekendmaken om andere ingrepen te volgen (vb. transplantatie, OPCAB,enz), we 

zullen dan proberen hiermee in de mate van het mogelijke rekening te houden. 

Verwachtingen t.o.v. de studenten 

Algemene verwachtingen 

- Respecteer het beroepsgeheim 

- Toon interesse, neem initiatief, niet steeds blijven wachten op opdrachten. 

- Inzet en motivatie zijn belangrijk. 

- Benader de patiënt met tact en wees zeer vriendelijk. Patiënten zijn meestal zeer angstig voor de 

ingreep en kennen niemand in deze onbekende wereld. 

- Betrouwbaarheid en verantwoordelijkheid tonen. 


10

- Neem je eigen leerproces in handen en durf hiervoor op te komen. 

- Stel je leergierig op, reflecteer dagelijks over je eigen leerproces en vraag feedback. 

Zo zal deze stage een blijvende herinnering en meerwaarde betekenen in je verpleegkundige 

beroepsuitoefening. 

De eerste dag op stage neem je mee 

Schrijfgerei (pen en een klein notitieboekje) 

Schaar 

Schoenen (afwasbaar en geen linnen) 

Je stagevoorbereiding 

Reflectie/feedbackformulieren 

Door jezelf geformuleerde 

leerdoelen (schriftelijk) 

Boterhammen 

Jullie wensen (ingrepen die je zou willen zien, enz.) 

Teamspirit 

Enthousiasme 

Jullie vragen aan ons!! 

Taken 

van een OKa verpleegkundige 

Aan één zaal worden telkens twee verpleegkundigen toegewezen, één verpleegkundige die de rol van 

instrumenterende op zich neemt en de andere zal omlooptaken/anesthesie uitvoeren, deze verdeling kan 

wisselen na elke ingreep. Als er een besmette ingreep plaatsvindt, worden er drie verpleegkundigen aan één 

zaal toegewezen: één instrumenterende, één omloopverpleegkundige in de zaal en één omloopverpleegkundige 

buiten de zaal. 


11

Voor jullie zijn vooral de taken van de omloopverpleegkundige van belang wat niet wegneemt dat er zich 

mogelijkheden zullen voordoen om eens te proeven van het instrumenteren. 

De omloopverpleegkundige 

De taak van de omloopverpleegkundige samen met de instrumenterende, team aanpak, bestaat erin de zaal 

vóór elke ingreep gebruiksklaar te maken. 

Dit houdt in: 

- informeren welke ingreep/welke narcose 

- de juiste operatietafel voorzien van linnen 

- de ingrepenkar in de zaal brengen en nakijken op volledigheid 

- de nodige toestellen in de zaal halen en de werking ervan controleren 

- de patiënt halen in de voorbereiding 

- het anesthesiemateriaal en het medicatieblad meenemen 

- andere drips, … 

Het is onze taak om de patiënt op een rustige en correcte wijze te begeleiden. Patiënten zijn meestal heel 

zenuwachtig en hebben vaak al slecht geslapen. 

Stel daarom jezelf voor, verklaar wat je gaat doen en probeer de patiënt gerust te stellen. 

Voorbereiding van de patiënt 

De patiënt binnenrijden in de operatiezaal na controle van juiste patiënt, juiste zaal. Zorg dat je ten allen tijd 

aandacht hebt voor de “eigenheid” van de patiënt. 

Onder het motto: “doe niet met een ander wat je zelf niet wil”! 

- de juiste operatietafel 

- installeren op een zachte onderlaag 

- Denk eraan dat alle gewrichten (polsen, ellebogen, heupen, knieën en voeten) ondersteund zijn. Bij het 

plaatsen van de armsteunen moet de hoek die de armsteun maakt met de tafel fysiologisch blijven om 

de nervus brachialis niet te beschadigen. 

- Neem je tijd voor de positionering, de patiënten liggen soms uren in die houding 

- Sta stil bij decubituspreventie 

- Praat met de patiënt, wees vriendelijk & empatisch, wees voorzichtig en tactvol met de uitleg die je aan 

je patiënt geeft. Blijf nabij! 

- Voorkom afkoeling van de patiënt, bedek de patiënt meteen met een molton, bij sommige ingrepen 

wordt de patiënt op een verwarmingsmatras geïnstalleerd. 

- Meehelpen bij de anesthesie: 

o de zuurstofsaturatiemeter op de vinger plaatsen 

o kleven van de ECG -plakkers en ECG aanschakelen 

o hulp bij het prikken van het perifeer infuus 

o aanleggen van de bloeddrukmanchet 


12

o hulp bij intubatie: aangeven van de laryngoscoop de endotrachiale tube en opblazen van de 

cuff 

o Eventueel aangeven van maagsonde en magilltang 

o assistentie van de anesthesist bij het prikken van een diepe veneuze katheter, een arteriële 

katheter, … 

o hulp bij loco-regionale anesthesie 

o … 

- Nog enkele belangrijke aandachtspunten zijn: 

o sluit de deuren en maak geen lawaai bij de inductie van de patiënt, want de patiënt 

hoort alles versterkt! 

o Respect voor de privacy van de patiënt: screen’s neerlaten t.h.v. doorkijkraam 

o 

als je met anesthesie bezig bent, dan moet al de rest wachten, ook de chirurgen! 

Blauwe plaat of neutrale elektrode (afleiding voor de electrische bistouri) kleven. 

Opstarten van de operatie 

- Hulp bieden bij het installeren van de patiënt, aangepaste houding volgens aard van de ingreep. 

- Hulp bieden bij het aantrekken van de steriele schorten 

o Knoop eerst de schort van de instrumenterende, zodat deze onmiddellijk kan beginnen met 

het maken van de steriele tafels 

o Raak enkel de binnenkant aan van de schort aan bij het aantrekken en het dichtknopen 

- Aangeven van de steriele handschoenen 

o Open slechts de eerste verpakking. 

- Aanbieden van ontsmettingsstoffen: let er op dat je niet onnodig over het steriel veld moet reiken! 

o Joodalcohol 1 % 

- Hibitane tinctuur oplossing voor kinderen en patiënten met joodallergie 

o Isobetadine bij open wonden 

o Hac om de wonde te reinigen op het einde van de ingreep 

Aanbieden van het nodige steriel materiaal bij het klaarmaken van de instrumententafels: 

- de instrumentenbakken worden geopend wanneer de patiënt slaapt 

- steriliteit 

- materiaal aanbieden in volgorde van belang 

- afspreken met de instrumenterende wat er nodig is 

- als er iets gedesteriliseerd werd, zeg het dan onmiddellijk & neem je verantwoordelijkheid 

- leidingen en kabels aannemen en aanschakelen (elektrische bistouri, aspiratieleiding) 

Taken gedurende de ingreep 

- Het in- en uitlopen van de zaal beperken 

- de deuren zoveel mogelijk dichthouden 


13

- Als de operatie opgestart is,orde in de zaal!! 

- Vervang de vuilnis- of linnenzakken die reeds vol zijn, ruim de kar wat op. 

- Formulieren (verschillen afhankelijk van de ingreep) volledig en correct invullen 

- Het medicatieblad moet ook nauwkeurig ingevuld worden; dit formulier wordt ook deels door de 

anesthesist ingevuld. Elektronisch via computer 

- Laryngoscoop afwassen + reeds nieuw materiaal klaarleggen voor de volgende anesthesie 

- Bijkomend materiaal of hechtingsdraad aangeven 

o opgepast: géén verpakkingen openen boven de steriele tafel 

- Probeer de ingreep in de mate van het mogelijke zo goed mogelijk te volgen, zodat je bepaalde zaken 

kan voorzien 

- Beantwoorden van personenzoekers van de chirurgen 

o Vorm het nummer op de display & neem de boodschap aan/schrijf ze op! 

- Verzenden van bloedstalen met aanvraagformulieren 

- Verzorgen van eventuele biopten: 

o spoedbiopsie of verse biopsie/vriescoupe: in een potje op een vochtig kompresje. Deze 

wordt onmiddellijk naar het labo van pathologische ontleedkunde gebracht. 

o definitieve biopsie: in een potje met bouin/formol, op de ingrepenkar zetten met bijhorend 

formulier 

- Tellen en eventueel wegen van de kompressen 

- Bed opmaken van de patiënt (vers linnen leggen) 

- Zorg dragen voor algemene orde in de zaal 

Taken op het einde van de ingreep 

- De volgende patiënt laten vragen 

- Opruimen van de zaal naar het einde toe van de ingreep 

- Aangeven van het nodige verbandmateriaal of drainagemiddelen ( redon,…) 

- Instrumenterende helpen bij het wegnemen van de steriele doeken van de patiënt 

- controleer of er geen ander materiaal tussen de doeken is achtergebleven 

- Hulp bij het ontwaken van de patiënt en de extubatie, (dit kan plots en heel intens gebeuren) 

- Het bed van de patiënt binnenrijden 

- Patiënt verbedden: opgelet voor infusen en blaaskatheter 

- Nagaan of er nog bloed en/of plasma is voor de patiënt 

- Zorg dat alle formulieren zijn ingevuld en ondertekend 

- Samen met de anesthesist de patiënt naar de PAZA brengen en patiënt helpen installeren 

- informatie doorgeven i.v.m. post operatieve zorg aan PAZA verpleegkundige 

- Ondertussen zorgt de instrumenterende voor het opruimen (de kar en de vuile zakken worden in de 

daartoe voorziene ruimte geplaatst en het signalisatielampje wordt aangezet, zodat de verpleeghulpen 

weten dat ze het materiaal kunnen ophalen) van de zaal. 


14

Patiëntenpopulatie 

De patiëntenpopulatie is zeer uitgebreid en bevat alle leeftijden van pasgeborene tot en met vierde leeftijd. De 

toestand van de patiënt kan erg verschillend zijn, van gezond tot zeer kritiek. Onderzoeken en ingrepen 

naargelang pathologie van de patiënt. 

Leermogelijkheden & doelstellingen voor de studenten 

Het onthaal en de "onmiddellijke" preoperatieve voorbereiding van een patiënt 

Dit kan geoefend worden door één dag stage te lopen in de voorbereidingsruimte en de volgende activiteiten 

uit te voeren: 

onthaal patiënt: 

- controle checklist 

- klaarmaken anesthesie - medicatie volgens anesthesieprotocol 

klaarmaken: 

- arteriële drukmeting 

- CVD 

- Drips 

hulp bieden bij plaatsen van diepe katheter, epidurale katheter voor post-operatieve pijnverdoving. 

Andere activiteiten meer specifiek voor de zalen: 

- Een patiënt op de juiste manier installeren voor de narcose en de ingreep zodat er postoperatief 

hierdoor geen verwikkelingen zullen optreden. 

- Een patiënt adequaat kunnen observeren, informeren en begeleiden al naargelang de verschillende 

soorten anesthesie 

- Het klaarleggen van het materiaal voor de verschillende soorten anesthesie 

- De voorbereiding van de patiënt voor anesthesie uitvoeren 

- Hulp bieden aan de anesthesist: 

o hulp bij inductie 

o hulp bij plaatsen diepe katheter 

o hulp bij plaatsen arteriële katheter 

o hulp bij loco-regionale verdovingen 

- Een zaal kunnen voorbereiden voor de geplande ingreep: 

o sets en instrumentenbakken schikken 

o bijhorigheden klaarzetten, bv. beensteunen, zijtafel, armsteunen 

- Steriel aanbieden van verschillende materialen, vb. hechtingsmaterialen, vloeistoffen, instrumenten, 

sluiten steriele schorten 

- Ruimer beeld vormen over “ steriliteit” in al zijn facetten: 

o materiaal uitrusting 

o bouw en structuur van een Oka 

o aan - en afvoer van materiaal 

o Circulatie 

- Kennismaking met de verschillende soorten sterilisatietechnieken 


15

- Het leren gebruiken van basisapparatuur 

- Weten en begrijpen waarom materialen zoals: 

o Hechtingsmaterialen 

o Instrumentarium 

o verbandmaterialen gebruikt worden 

o … 

- Het leren functioneren als omloop verpleegkundige bij een niet urgente ingreep met begeleiding: 

o tellen en wegen van kompressen 

o verzorgen van biopten 

o administratie 

o orde zaal tijdens de ingreep 

o aanleggen van een knelband 

- Een patiënt adequaat verplegen betreffende vervoer, installatie, bewaking en observatie van patiënten in 

een post-anesthesie zorg afdeling, na een gewone chirurgische ingreep en dit ook kunnen toepassen 

met begeleiding 

- Veiligheidsprocedure kennen en toepassen bij een besmette ingreep 

- Een reëel beeld vormen over de anatomie en fysiologie van de mens, door het bijwonen van 

verschillende ingrepen 

- Het leren opstellen van verschillende soorten drainage- en aspiratiematerialen en de bewaking hiervan 

in de postoperatieve periode. 

- Studenten ervaren tijdens de stage, de specifieke samenwerking tussen verpleegkundigen en 

geneesheren, eigen aan een technische afdeling 

- Een groot aantal van de studenten wordt later tewerkgesteld op een heelkundige afdeling. Daarom is 

voor hen deze stage onontbeerlijk om een patiënt te kunnen begeleiden in de pre- en postoperatieve 

fase 

- … 

De invulling van de stageweken is verschillend voor elke student en stageperiode. Het spreekt voor zich dat je 

verantwoordelijk bent voor je eigen stage. Er zijn verschillende stageperioden (3 weken tot 6 weken) wat 

maakt dat er ook verschillende verwachtingen zijn vanuit het team van Oka t.o.v. de verschillende studenten. 

Het groene boekje of de technischefiche van het operatiekwartier kan je gebruiken als guideline 

3 weken stage (studenten 3 ZH klinisch) 

Als je de voorgaande leermogelijkheden bekijkt verwachten wij dat jullie kennis maken met de werking van een 

operatiekwartier en de plaats van de patiënt in dit geheel. 

verwachtingen naar jullie toe: 

− basis kennis van de verschillende onderdelen van het groene boekje 

− probeer daar waar mogelijk actief mee te werken aan de opvang/begeleiding/installatie van de patiënt 

− jullie kunnen participeren aan de anesthesie 

− jullie kunnen actief participeren aan de omlooptaken 

− …. 

Jullie make van deze stageperiode wat jullie zelf willen!! 


16

3 weken stage (studenten 3 ZH medisch technologisch) 


operatiekwartier en de plaats van de patiënt in dit geheel. 

verwachtingen naar jullie toe: 

− basis kennis van de verschillende onderdelen van het groene boekje 

− probeer daar waar mogelijk actief mee te werken aan de opvang/begeleiding/installatie van de patiënt 



− …. 

Jullie make van deze stageperiode wat jullie zelf willen!! 



operatiekwartier en de plaats van de patiënt in dit geheel. In een periode van 6 weken verwachten wij van jullie 

meer diepgang en een engagement naar de disciplines waarin jullie actief zijn. Neem je eigen 

verantwoordelijkheid en tracht zoveel mogelijk kennis & kunde te verwerven gedurende volledige stageperiode. 

Met andere woorden: 

− uitgebreide kennis van de verschillende onderdelen van het groene boekje 

− actief mee te werken aan de opvang/begeleiding/installatie van de patiënt 



− jullie kunnen actief participeren aan basis taken van een instrumenterende verpleegkundigen 

− …. 

de eerste week: 

− kennismaking met de dienst en de werking van het operatiekwartier 

de tweede week: 

− verkenning van de verschillende disciplines 

− basisvaardigheden verwerven 

o opvang & begeleiding van de patiënt 

o anesthesie 

o omlooptaken 

o … 

− basiskennis instrumentenleer 

− basiskennis verwerven in de werking van de verschillende apparatuur van het operatiekwartier 

de derde week: 

− kennismaking met Oka2 & CDC 

− basisvaardigheden verder ontwikkelen & verdiepen 

− basiskennis instrumentenleer verder ontwikkelen 

− uitbreiding kennis van de verschillende technieken (endo, robotica, …)en apparatuur 


17

de vierde week: 

− verdieping in een discipline 

− verdieping over de volledige lijn 

− … 

de vijfde week: 

− verdere verdieping in een discipline 

− start instrumenteren afhankelijk van de eigen voortgang en interesse!! 

de zesde week: 

− …dit hebben jullie als student volledig zelf in handen!! 

6 weken stage met weekenddienst (studenten 3 ZH medisch technologisch) 


operatiekwartier en de plaats van de patiënt in dit geheel. In een periode van 6 weken verwachten wij van jullie 

meer diepgang en een engagement naar de disciplines waarin jullie actief zijn. Neem je eigen 

verantwoordelijkheid en tracht zoveel mogelijk kennis & kunde te verwerven gedurende volledige stageperiode. 

Met andere woorden: 

− uitgebreide kennis van de verschillende onderdelen van het groene boekje 

− actief mee te werken aan de opvang/begeleiding/installatie van de patiënt 



− jullie kunnen actief participeren aan basis taken van een instrumenterende verpleegkundigen 

− …. 

de eerste week: 

− kennismaking met de dienst en de werking van het operatiekwartier 

de tweede week: 

− verkenning van de verschillende disciplines 

− basisvaardigheden verwerven 

o opvang & begeleiding van de patiënt 

o anesthesie 

o omlooptaken 

o … 

− basiskennis instrumentenleer 

− basiskennis verwerven in de werking van de verschillende apparatuur van het operatiekwartier 

de derde week: 

− kennismaking met Oka2 & CDC 

− basisvaardigheden verder ontwikkelen & verdiepen 

− basiskennis instrumentenleer verder ontwikkelen 

− uitbreiding kennis van de verschillende technieken (endo, robotica, …)en apparatuur 

de vierde week: 

− verdieping in een discipline 


18

− verdieping over de volledige lijn 

− … 

de vijfde week: 

− verdere verdieping in een discipline 

− start instrumenteren afhankelijk van de eigen voortgang en interesse!! 

de zesde week: 

− …dit hebben jullie als student volledig zelf in handen!! 

Voor jullie is het verloop van de stage annaloog als de andere studenten die 6 weken komen met dat verschil 

dat jullie deelnemen aan een weekenddienst binnen de cluster waar jullie stage doen. Dit is een uitzonderlijke 

kans voor een blik achter de schermen van een operatiekwartier dat 24/24 draait. Gebruik deze uitzonderlijke 

gelegenheid om zo veel mogelijk kennis en kunde te verwerven! 


19

DE PAZA OF 

POST ANESTHESIE ZORGENAFDELING 


20

Wat is een post-anesthesie zorgenafdeling (PAZA) of de recovery ? 

(Uittreksel uit Acta Anaesth. Belg., 1990, 41, 3-6) Prof. Dr. H. Van Aken, Dr. E. Vandermeersch. 

Post Anesthesie Zorgen Afdeling (PAZA): een noodzaak voor ieder hospitaal. 

Na elke anesthesie is het van vitaal belang dat alle patiënten vakkundig gesuperviseerd worden in een 

verkoeverkamer. Uit een aantal recente publicaties blijkt dat ongeveer 10% van de "anesthesie-ongevallen" zich 

in de verkoeverkamer voordoen. In de meest recente studie over anesthesie-mortaliteit van Buck, Devlin en 

Lunn blijkt dat de meeste van de postopertieve problemen zich buiten de gewone werktijden voordoen. Door 

personeelsgebrek wordt de verkoeverkamer meestal in de loop van de avond gesloten en het is zeker niet altijd 

mogelijk om de patiënt, die tijdens de wachtdienst geopereerd wordt, in een Intensieve Therapie Eenheid onder 

te brengen. 

Daarbij komt nog een toenemende groei van zware, chirurgische ingrepen of kleine, chirurgische ingrepen bij 

extreem zieke of zeer oude patiënten zodat het aantal patiënten dat postoperatief kunstmatig geventileerd 

wordt en/of farmaca toegediend krijgt om hun vitale functies te ondersteunen, steeds toeneemt. Zeer 

doeltreffende pijnbestrijding zoals door continue, epidurale toediening van lokale anesthetica of opiaten vergt 

eveneens een nabije observatie van de patiënt. Daarom zal de verkoeverkamer in de toekomst een nieuwe 

dimensie krijgen. Zij moet functioneren als een volwaardige intensieve therapie eenheid voor kortere duur. Het 

begrip verkoeverkamer wordt vervangen door "Post Anesthesie Zorgen Afdeling" (PAZA). 

Het doel van deze brochure is: 

- de angst en het onbekende eigen aan het een nieuwe afdeling zoveel 

mogelijk weg te werken door de meest essentiële en onmiddellijk bruikbare 

informatie vanaf de eerste dag reeds beschikbaar te stellen. 

- ertoe bij te dragen, dat iedereen op een uniforme en snelle manier 

ingewerkt geraakt. 

- de collegialiteit te versterken door duidelijk te stellen wat er van iedereen 

verwacht wordt. 

- een geheugensteuntje te zijn voor iedere beginnende verpleegkundige. 

Organisatie van de PAZA 

Algemeen 

In de voorbereidingsruimte en de PAZA worden alle patiënten respectievelijk pré- en postoperatief 

opgenomen. 

De PAZA beschikt in totaal over 31 bedden : 

PAZA a telt 22 bedden, waaronder 5 boxen 

PAZA b telt 9 bedden waaronder 1 box met 3 kinderbedden 


21

PAZA A: 

- Bed 1 tot 6 zijn voorbehouden voor de intensieve patiënten of patiënten die in de PAZA blijven 

overnachten 

- Bed 7 tot 15, bed 21 en 22, en box 16 tot 20 zijn in theorie voorzien voor patiënten met een langere 

verkoevertijd. 

Daarnaast worden boxen 16 tot 20 gebruikt als isolatieboxen voor besmette patiënten, voor patiënten 

met verminderde afweer, als voorlopige kamer voor ontslagen patiënten of als kamer voor terminale 

patiënten. 

- Box 16 is tevens ingericht als kinderbox voor kinderen die in de PAZA moeten blijven overnachten. 

Ouders hebben dan de mogelijkheid om bij hun kind te blijven 

- Box 20 is ingericht als latexvrije box. 

PAZA B : 

- Bed 23 tot 28 zijn voorbehouden voor patiënten met een korte verkoevertijd na kleine ingrepen. 

- De kinderbox met bed 29 tot 31 waar plaats is voor 3 kinderen. Op dinsdag en donderdag worden veel 

kinderen geopereerd en gebeurt de opvang in deze box. De ouders hebben de mogelijkheid om bij hun 

kind te blijven. 

In functie van de toestand van de patiënt en de aard van de ingreep wordt bij opname bepaald op welke plaats 

in de PAZA de patiënt zal verblijven. 

De verpleegkundigen van de PAZA staan enerzijds in voor de preoperatieve voorbereiding van de patiënten, 

anderzijds voor de postoperatieve verzorging en behandeling. 

Het begeleiden van de patiënt, het prikken of helpen prikken van diverse catheters en het voorbereiden van 

medicatie (cfr. infra) behoren tot de preoperatieve taak. 

Anderzijds zijn de PAZA-verpleegkundigen verantwoordelijk voor de postoperatieve zorg. Hier kan men 

verscheidene soorten patiënten onderscheiden: 

- patiënten die maar gedurende enkele uren na de operatie dienen geobserveerd te worden en niet in de 

PAZA zullen overnachten 

- patiënten die intensieve zorgen behoeven (vb. vaatheelkunde: abdominaal aneurysma, thoracale heelkunde: 

longen slokdarmoperaties, leverchirurgie, enz.) 

- patiënten die door de I.T.E. dienen opgenomen te worden of naar hun kamer kunnen, maar die door 

plaatsgebrek noodgedwongen in de PAZA moeten verblijven; 

- patiënten met een analgesiepomp. Dit om een betere observatie van de patiënt toe te laten en aldus de 

therapie optimaal op punt te stellen. 


22

Het PAZA-personeel 

In de PAZA werken in totaal 50 personen: 

- 1 hoofdverpleegkundige (Carla Mathys) 

- 3 adjunct-hoofdverpleegkundigen (Pascale Haes, Erik Biscompte & Ann Meynen) 

- Ongeveer 40 verpleegkundigen (waaronder 2 vaste nachtverpleegkundigen). Iedere verpleegkundige dient 

na enige tijd polyvalent te zijn. Alle disciplines komen aan bod: van een "appendicitis" tot een "zwaar 

polytrauma", van een "curettage" tot "slokdarmresectie",... 

- 5 logistiek medewerkers ("verpleeghulpen"). Deze personen vervullen 

allerlei taken zoals: naar de apotheek gaan, de voorraden aanvullen, bloedstalen 

naar het labo brengen, boxen en bedposities na ontslag van de patiënt terug in orde brengen, 

reinigen en ontsmetten... 

- 2 verantwoordelijken van de logistieke cel voor de regeling van de berging Ingrid Heyns en kelly Vallons 

Verder doet de PAZA frequent beroep op nog een aantal andere medewerkers namelijk: de schoonmaakploeg, 

de biotechniekers (zij staan in voor de herstelling van de medische apparatuur) en de secretaresse Christine, 

Cristina de materiaalverantwoordelijke en Pierre en Lily stafmedewerkers van het Oka. 

De verschillende shiften 

In de PAZA worden de werkuren ingedeeld in een aantal shiften: 

- M8: van 06u45 tot 15u06 (- 45 min. middagpauze) 

- MH: van 08u15 tot 16u36 (- 45 min. middagpauze) 

- A6: van 10u39 tot 19u00 (- 45 min middagpauze) 

- A2: van 14u09 tot 22u15 (- 30 min pauze) 

- A3: van 13u09 tot 21u15 (- 30 min pauze) 

- W2: van 22u00 tot 07u00 

Dienstplanning 

Het blad met de dienstplanning voor elke maand hangt aan het bord ter hoogte van box 16. Voor het 

omwisselen van een shift met een collega kun je bij de hoofd-verpleegkundige of de adjuncten terecht. 

De werkverdeling 

Elke middag wordt de werkverdeling opgesteld voor de volgende 24 uur. Het formulier hangt aan het bord in 

de PAZA. Elke verpleegkundige krijgt enkele patiënten toegewezen, eventueel samen met een student. 

Tijdens je ganse shift ben je verantwoordelijk voor de toegewezen patiënten. Tijdens eet- en koffiepauze brief je 

je patiënten door aan een collega. 


23

Overzicht werken in de PAZA 

Algemeen 

Het gaat hier om een globaal overzicht waarop meermaals uitzonderingen gemaakt worden: 

- Bij het begin van elke shift gaat men na welke patiënten men toegewezen krijgt en of men deeltaken heeft. 

Deze werkregeling hangt aan het bord ter hoogte van box 18. Doorgaans krijgt elke verpleegkundige 2 tot 

4 patiënten te verzorgen ("patiëntentoewijzing"), waarvoor deze gedurende de ganse shift verantwoordelijk 

blijft. Bij het begin van de shift worden de gegevens van elke patiënt uitvoerig aan bed gebrieft.Dit gebeurt 

voornamelijk mondeling en in mindere mate ook schriftelijk (enkel relevante gegevens worden schriftelijk 

genoteerd). Daarna controleert men nauwgezet de patiënten; d.w.z. men ijkt de monitor en stelt de 

alarmen optimaal in, kijkt de infusen na,.... 

- Om het uur worden bij elke patiënt alle vitale parameters en specifieke observatiepunten voor die 

bepaalde patiënt gecontroleerd en genoteerd op de anesthesiefiche. Patiënten die pas geopereerd of 

instabiel zijn worden frequenter gevolgd. 

- Elke 4 uur gebeuren er bij de intensieve patiënten routine bloednames. Meestal om 10 uur, 14 uur, 18 uur, 

22 uur, 02 uur en 06 uur. Afhankelijk van de ziektetoestand van de patiënt dienen er meer of minder 

bloedanalyses te gebeuren. 

- In de voor- en namiddag is er een korte koffiepauze voorzien van maximaal 15 minuten en dit wanneer de 

werkdrukte het toelaat. Na onderlinge afspraak lost men elkaar af om te gaan drinken. Men houdt er 

rekening mee dat voor de totale afdeling voldoende (2/3) personeel aanwezig blijft. De voornaamste 

gegevens van je patiënten brief je dan aan een collega door. 

- Voor het middag- en avondmaal stelt de verantwoordelijke verpleegkundige een beurtrol op. Mensen met 

een M8-shift hebben meestal de mogelijkheid om niet te gaan eten en 45 minuten vroeger te stoppen (dus 

om 14u21). Wie een MH-shift heeft, gaat altijd eten. 

Indien er een opleiding of info gepland is na de shiftwisseling van 14u09, moeten mensen met een M8-shift 

verplicht gaan eten en kunnen dus niet vroeger vertrekken. Hou daar dus rekening mee! 

- Deeltaken: 

moltons in de verwarmer plaatsen, 

Teg- controle 

orde van de spoelruimte 

orde in de PAZA 

catheter- en verbandkar controleren en aanvullen 

reanimatiekar controleren en aanvullen, 

transportkar controleren en aanvullen 

C.P.A.P.-toestellen voor gebruik klaarmaken 


24

Meer concreet overzicht 

- 6u45:begin M8 : briefing tot 7u. Controle vitale parameters van de patiënten, ijken monitor, infusen en 

drips aanpassen, medicatie toedienen, vochtbalans maken, ev. bijkomende bloednamen, 

RX-thorax,... 

Verzorging van de patiënten. 

- 07:30 tot 15:50 MD dienst, pijnteam 

- 8u15: begin MH-shift: M8 brieft aan MH. (De verpleegkundigen met een 

M8-shift zijn tot 8u15 verantwoordelijk voor de patiënten van de verpleegkundigen met 

een MH-shift). 

- 9.30u tot 11u: 15 minuten koffiepauze. 

- 11u30 tot 13u30: 45 minuten middagpauze. 

- 14u09: begin avonddienst. 

- 15u tot 16u30: 15 minuten koffiepauze. 

- 17u15: de eerste groep van de avondshift gaat eten (30') 

(het avondeten gebeurt in 3 groepen.) 

- 18u00: tweede groep van de avondshift gaat eten (30'). 

- 18u45: derde groep verpleegkundigen gaat eten; 

(tijdens het bezoek is niemand nog in eetpauze.) 

- 19u45: bezoek voor patiënten die in de PAZA overnachten. Max. 2 personen gedurende 15 

minuten. De verantwoordelijke verpleeg-kundige vangt de familie op en de 

verpleegkundige geeft wat uitleg. De anesthesist is aanwezig en geeft, indien nodig, 

medische uitleg. 

- 20 tot 22 u: de intensieve patiënten krijgen een avondtoilet en nieuwe lakens. 

- 22u00: begin nachtdienst, briefing,... 

- 06u45: begin M8. 

Opname/ontslag patiënt in de PAZA 

Een anesthesist en een omloopverpleegkundige uit de operatiezalen brengen de patiënt naar de PAZA. Samen 

met een verpleegkundige van de PAZA wordt de patiënt geïnstalleerd en vindt er een overdracht plaats. De te 

verstrekken zorgen staan genoteerd op het volgblad van de patiënt. 

Indien de patiënt niet langer om medische reden in de PAZA dient te verblijven, ontslaat de anesthesist de 

patiënt. De verpleegkundige maakt de patiënt klaar voor transfer naar de verpleegeenheid en belt de 

desbetreffende eenheid op. Aan de deur van het operatiekwartier vindt er dan een briefing plaats. In de mate 

van het mogelijke neemt elke verpleegkundige de zorg van de toegewezen patiënten op zich, van opname tot 

ontslag. 

Indien de patiënt in de PAZA overnachtte, zorgen de schoonmaak en de verpleeghulpen ervoor dat de 

bedpositie terug in orde gebracht wordt voor een nieuwe patiënt. Geef hen een seintje wanneer je patiënt 

ontslagen is. 


25

Belangrijke medewerkers voor de PAZA 

Anesthesie 

Overdag is er in de PAZA minstens één ouderejaars-assistent aanwezig (40781). Deze is verantwoordelijk voor 

het therapeutisch beleid van de patiënten en voor hun ontslag naar de afdeling. Meestal blijft zo'n assistent 

gedurende enkele maanden in de PAZA. 

De supervisor anesthesie van de PAZA is Dr J. Decoster (42307). 

De asistent "Acute Pijn" is in de PAZA verantwoordelijk voor het opstarten van de pijnpompen. 

Gedurende de nacht is er continu een laatstejaars-assistent (1° wacht anesthesie) bereikbaar via dezelfde 

personenzoeker (40781). Signaleer problemen in verband met je patiënt zonder vrees aan deze arts. Vraag 

uitleg bij twijfel betreffende voorschriften of andere orders. 

De schoonmaak 

Na het ontslag van een patiënt die in de PAZA overnachtte, wordt die plaats schoongemaakt. Hiervoor dient 

men de schoonmaakploeg op te roepen. 

Radiologie 

In de PAZA worden er vrij veel röntgenopnamen aan bed genomen. Overdag kan je de radioloog oproepen via 

de interfoon, met vermelding van de soort (baby, kind) en het aantal opnamen. 

's Nachts tussen 19u en 7u en tijdens het weekend roep je de radioloog op via het tel.nr. 43146. Controleer of 

de RX- aanvraag in het KWS is ingevoerd. 

Kinesietherapie 

De kinesisten voor de PAZA zijn dezelfde als deze voor de intensieve zorgen afdelingen. Zij zijn overdag 

oproepbaar via het tel.nr. 40560. 's Nachts en in het weekend is er een wachtdienst met tel.nr.40558. 

Sociaal werk(st)ers 

Indien bepaalde patiënten of bezoekers op psycho-sociaal vlak ondersteuning nodig hebben, kun je steeds 

beroep doen op een sociaal werkster, vb. terminale patiënt, patiënt die in aanmerking komt als orgaandonor, 

patiënt die nooit bezoek krijgt,... 

De vaste sociaal werkster voor de PAZA is Sabine (44011). 

's Avonds tot 20u en in het weekend tot 20u is er een wachtdienst (41026 of oproepbaar via de 

telefooncentrale). 

Ziekenhuispastor 

Zwaar zieke of terminale patiënten kunnen op vraag van familie of van de patiënt zelf een beroep doen op de 

pastor om de ziekenzalving te ontvangen (48627). 

Als verpleegkundige is men tactvol, en neemt men een empatische houding aan. Indien er geen pastor in het 

ziekenhuis aanwezig is, gebeurt de oproep via de telefooncentrale. 


26

Technische dienst 

Als er ergens een defect is aan een medisch toestel, dan kan men dit melden aan de biotechnieker op het 

nummer 41180 of in zijn werkplaats (tel. 43018). 

Voor alle andere herstellingen, moet je beroep doen op de algemene technische dienst van het ziekenhuis 

(44100). Meld defecten altijd aan de vvpk. 

Defecten kan je zelf ook melden via intranet//helpdesk//probleemmeldingen. 

Leermogelijkheden & doelstellingen voor de studenten 

BANABA spoed & ITE 

eerste 2 dagen: 

PAZA A bed 1-6 

− monitoring herhalen 

− volledige patënten zorg toepassen 

− infuuspompen herhalen 

nadien PAZA A bed 1-4 

− intensieve zorg toepassen aan de patiënt 

Na 1 week 

zelfstandig: 

− zelfstandig zorg kunnen toepassen aan een niet-beademde patiënt 

− rapporteren (schriftelijk) 

− medicatie berekeningen en toediening 

− patiënt ontslag klaarmaken 

onder begeleiding: 

− interpretatie van de monitoring & klinische gegevens 

− kennismaking met het pijnschema 

− opname van een patiënt 

Na de 2 de week 

zelfstandig: 

− schriftelijk en mondeling rapporteren 

− interpratatie van de monitoring & klinische gegevens 


− zorg aan een beademde patiënt 

− luchtwegzorg 


Einde van de 2 de week 

− vlot & spontaan hulp bieden aan collega’s bij opnamen van de patiënt (let op dat je eigen patiënt met 

de nodige aandacht voor kwaliteitsvolle zorg is afgewerkt!!) 

Week 3 

zelfstandig: 


27

− dezelfde vaardigheden als de voorbije 2 weken 

− verdieping in de pathologie & de chirurgische ingreep van de patiënt 

− leren herkennen van de specifieke kenmerken per patiënt en patiëntengroep & pathologie 


− de zorg van 2 patiënten opnemen 

− totaal zorg van een beademde patiënt 

Week 4 

specifieke kenmerken herkennen en toepassen 

met beperkte begeleiding: 

− de zorg van 2 patiënten kunnen afwerken 

− de totaal zorg van de patiënt kunnen uitvoeren 


− de totaal zorg van een beademde patiënt 

3 weken stage (studenten 3 ZH klinisch) 

Dag 1 

introductie in de dienst 

Week 1 

onder begeleiding zorg aan patiënten in PAZA B: 

− zorg aan de patiënt 

− introductie van het pijnschema 

− opname niet-intensieve patiënten 

− aanleggen van de monitoring 

Week 2 

Onder begeleiding: 

− installatie van de patiënt: 

− art. drukmeting 

− art. bloedafname 

− totaal zorg 

− invullen van de opvolgbladen 

− parameter controle 

− herkennen van de afwijkende parameters 

− patiënt ontslagklaarmaken 

− kennis van de ontslagcriteria 


− toepassing van het pijnschema 

Week 3 

Onder begeleiding: 

− zorg stabiele kritieke toestand 


28

− overdracht van de PAZA-afdeling 

− installatie van een infuuspomp (spuitdrijver) en de werking ervan 

− hulpbieden aan de collega’s waar mogelijk 


Eerste heft van de stage (eerste 3 weken) 

zelfstandig: 

− opname & ontslag van niet-beademde patiënt 

− aan bed zorg toedienen 

− administratie 

− interpreteren van bloedresultaten 

− volledige ochtend verzorging 

o vochtbalans 

o toilet 

− pijnschema kunnen toepassen 

− infuuspompen kunnen gebruiken 

PAZA-voorbereiding 

− voorbereiding patiënt voor een operatie 

− klaarmaken drips (ondertoezicht) 

− klaarmaken van een arterieel druksysteem 

Tweede helft van de stage (volgende weken)-verdiepende niveau en introductie Acute pijn 

− kennis van de reanimatie medicatie 


− opname en verzorging van een beademde patiënt 

− werken met een PCEA & PCIA pompen 

− klaarleggen van materiaal: 

o epidurale 

o DVK 

o plexus 

− assisteren bij plaatsen epidurale, DVK & plexus 

1 week = 3 dagen voorbereiding & 2 dagen APT (acute pijn team) tijdens de 5 de week in 

een stageperiode van 6 weken 

Mogelijke informatiebronnen 

- OOD 72 

- http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/anatomy.html 


29

Bibliografie 

Onthaalbrochures voor verpleegkundigen operatiekwartier Gasthuisberg, 2003-2004 

Onthaalbrochure Oka 1 Mw.Helly Symens 2000-2001. 

Veel succes en een boeiende stage, 

Ann & Suzy 


30

Onthaalbrochure E905 & E906 - UZ Leuven

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?