Beeldvorming en inschatting van risico's Ph. MONDET, M.D. Een ...
Beeldvorming en inschatting van risico's Ph. MONDET, M.D. Een ...
Beeldvorming en inschatting van risico's Ph. MONDET, M.D. Een ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
BEELDVORMING EN<br />
INSCHATTING VAN<br />
RISICO'S PH. <strong>MONDET</strong>,<br />
M.D.<br />
EEN BENADERING VAN<br />
DE TRAUMATISCHE<br />
LUMBALE ZUIL<br />
Congres WVV – Brugge 13 oct. 2012
WERVELZUIL : GEEN GEMAKKELIJK BEESTJE
De moderne ambulanciers
Het principe is e<strong>en</strong>voudig<br />
Voor zover intact zijn het ALL <strong>en</strong> PLL uw bondg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong>
Op elk <strong>van</strong> die zones kan e<strong>en</strong> fractuur<br />
voorkom<strong>en</strong><br />
ANATOMISCHE TOPOGRAFIE<br />
Corpus / pedikels / lamina / processus transversus / processus spinosus<br />
/kanaal
Houding ?<br />
Er wordt te vaak in paniek gehandeld :<br />
overleg!<br />
Het ongevalsmechanisme is belangrijk: welk<br />
type trauma?<br />
Grijp niet onmiddellijk naar de CT of NMR: dat<br />
kan perfect in e<strong>en</strong> 2 de tijd<br />
Agitatie <strong>van</strong> het slachtoffer kan e<strong>en</strong> CT of<br />
NMR nutteloos mak<strong>en</strong>
De gantry <strong>van</strong> de CT-Scan<br />
Er zijn beperking<strong>en</strong> in de (buik)omtrek <strong>van</strong> het slachtoffer<br />
Hou rek<strong>en</strong>ing met de stretcher
De C-boog: niet spectaculair, wel nuttig <strong>en</strong><br />
toepasbaar<br />
Dit toestel laat toe onder elke incid<strong>en</strong>tie RX-beeld<strong>en</strong> te bekom<strong>en</strong>,<br />
ev<strong>en</strong>tueel met 3D-reconstructies.
De conv<strong>en</strong>tionele RX<br />
Gebruik in follow-up of om focus te bepal<strong>en</strong>, kwalitatieve DR vaak niet mogelijk in acute fase,<br />
zeker ge<strong>en</strong> staande opnames.<br />
Overweeg de C-boog
De axiale CT-scan met sagittale <strong>en</strong> coronale<br />
reconstructies<br />
Evaluatie <strong>van</strong> het impact <strong>van</strong> de wervelfractuur <strong>en</strong> implicaties op de canalaire inhoud<br />
Is zeker in eerste fase de handigste tool, globaal onderzoek kan aangevuld word<strong>en</strong> met<br />
specifieke focus met fijnere coupes
MRI: de meest aangewez<strong>en</strong> techniek voor de<br />
evaluatie <strong>van</strong> de canalaire inhoud <strong>en</strong> de weke<br />
del<strong>en</strong><br />
Let op de hematoomvorming, de reductie <strong>van</strong> het be<strong>en</strong>derig spinaal<br />
kanaal, de tilt <strong>van</strong> het corpus L4 bij e<strong>en</strong> verder normale, jonge WZ
Workout met MRI, CT <strong>en</strong> RX<br />
Vaak word<strong>en</strong> de 3 techniek<strong>en</strong> aangew<strong>en</strong>d om e<strong>en</strong> zo accuraat mogelijk<br />
beeld te krijg<strong>en</strong> <strong>van</strong> de diverse letsels.
Mechanisme<br />
flexie/asdruk/torsie
Distributie <strong>van</strong> traumaletsels <strong>van</strong> de<br />
WZ
INCIDENTIE VAN TL-<br />
FRACTUREN<br />
1/3 de <strong>van</strong> alle fractur<strong>en</strong> <strong>van</strong> de wervelzuil zitt<strong>en</strong><br />
in de thoracolumbale streek, 2/3 cervicaal<br />
2/3 fractur<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> T12 <strong>en</strong> L2
Thoracale zuil: het lelijke e<strong>en</strong>dje<br />
Vaak misk<strong>en</strong>d ocharme
Thoracale zuil investiger<strong>en</strong> is e<strong>en</strong><br />
must<br />
Help !!
Mixed multifocal
Thoracaal duraal letsel
Waarom meer fractur<strong>en</strong> TL<br />
regio?<br />
Is de zone met de grootste mobiliteit (exc. CWZ)<br />
waar ook rotatie-amplitude groot is<br />
Ge<strong>en</strong> stabilisatie door ribb<strong>en</strong> of sternum<br />
Ge<strong>en</strong> stabilisatie door bekk<strong>en</strong>gordel<br />
Facetgewricht<strong>en</strong> staan onder e<strong>en</strong> hoek <strong>van</strong><br />
ca90°, wat quasi ge<strong>en</strong> rotatie toelaat, alle<strong>en</strong><br />
flexie <strong>en</strong> ext<strong>en</strong>sie
Frequ<strong>en</strong>tie bij kinder<strong>en</strong>?<br />
Hoogste incid<strong>en</strong>tie fractur<strong>en</strong> op T4, T5 <strong>en</strong> L4<br />
Vaak multifocaal<br />
Specifiek onderzoeksprotocol op<br />
beeldvorming: “overview” MRI<br />
Vermijd<strong>en</strong> <strong>van</strong> hoge stralingsbelasting<br />
Ultra low dose scanner
Standaard RX<br />
E<strong>en</strong>voudig <strong>en</strong> relatief goedkoop<br />
Focus op letsel voor verder onderzoek<br />
Bekk<strong>en</strong> niet verget<strong>en</strong><br />
Opzoek<strong>en</strong> subtiele tek<strong>en</strong>s:<br />
Paraspinaal hematoom, verbreding<br />
interspineuze afstand, pediculaire<br />
verplaatsing etc.<br />
Propedeutiek <strong>van</strong> de traumatische zuil
CT scan<br />
Toegankelijk onderzoek met CT op<br />
spoedafdeling<strong>en</strong><br />
Levels +1, zero, -1<br />
Coupes 3-4 mm, overlapping<br />
V<strong>en</strong>sters bot <strong>en</strong> weke del<strong>en</strong><br />
Coronale <strong>en</strong> sagittale reconstructies<br />
Beste techniek voor botletsels, kanaalst<strong>en</strong>ose,<br />
lamina <strong>en</strong> pedikels<br />
3D is meer spectaculair dan nuttig<br />
Let op met artefact<strong>en</strong> door misvorming, bv<br />
scoliose
MRI<br />
Letsels <strong>van</strong> het myelum<br />
Myelische bloeding<br />
Epidurale hematom<strong>en</strong><br />
Oedeem<br />
Geassocieerde discus hernia
1. Hyperflexie<br />
4 MECHANISMEN<br />
2. Flexie-distractie (fractuur <strong>van</strong> Smith)<br />
3. Flexie-rotatie<br />
4. Axiale compressie (burst fracture)
De 3 kolomm<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s D<strong>en</strong>is
1. HYPERFLEXIE<br />
Het meest frequ<strong>en</strong>te type<br />
Compressie <strong>van</strong> de anterieure zuil<br />
Distractie <strong>van</strong> de posterieure elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
De compressie kan zowel anterieur als lateraal<br />
Veroorzaakt of kyfose of scoliose
Typisch flexietrauma<br />
Differ<strong>en</strong>tiatie traumatische<br />
fractuur door osteoporose
Hyperflexietrauma<br />
Id<strong>en</strong>tiek mechanisme Rotatie/posterieure distractie
2. FLEXIE-DISTRACTIE<br />
TYPISCH L1-L3<br />
2 MECHANISMEN<br />
OVERSTRETCH VAN DE MIDDEN EN<br />
POSTERIEURE KOLOM MET SECUNDAIRE<br />
RUPTUUR VAN DE ANNULUS FIBROSUS<br />
HYPERFLEXIE OP EEN AS ANTERIEUR VAN<br />
HET ALL = FRACTUUR VAN CHANCE (SEAT<br />
BELT INJURY)
DE FRACTUUR VAN CHANCE<br />
SPLIT FRACTURE DOORHEEN<br />
PROCESSUS SPINOSUS, PEDIKELS,<br />
LAMINAE<br />
DISRUPTIE VAN DE SPINALE LIGAMENTEN<br />
DISTRACTIE VAN DE DISCUS EN<br />
FACETGEWRICHTEN<br />
INSTABIELE FRACTUUR
Smith / Chance / Horizontal
Flexie + posterieure fractuur<br />
facet
Complexer gem<strong>en</strong>gde type
3. FLEXIE-ROTATIE TRAUMA<br />
KOMT MINDER VAAK VOOR<br />
ZEER ERNSTIG TRAUMA MET VAAK<br />
NEUROLOGISCHE LETSELS –<br />
PARAPLEGIE<br />
KAN OOK RIBFRACTUREN VEROORZAKEN
4. AXIALE<br />
COMPRESSIEFRACTUUR<br />
BURST FRACTURE<br />
VERICALE DISCUSHERNIA DOOR INBRAAK<br />
IN DE DEKPLAAT<br />
KOMT VOOR VAN T9 TOT L5<br />
MINDER DAN 10% MULTIFOCAAL<br />
RETROPULSIE VAN BOTFRAGMENT IN<br />
SPINAAL KANAAL<br />
POSTEROLATERALE FRACTUREN<br />
NEUROLOGISCHE LETSELS
Burst fracture
Veel subtypes, gem<strong>en</strong>gde<br />
letsels<br />
Of wat dacht u <strong>van</strong><br />
deze situatie?
EXTRADURALE LETSELS<br />
TRAUMATISCHE DISCUSHERNIA<br />
SPINAAL EPIDURAAL HEMATOOM<br />
BEIDE KUNNEN NEUROLOGISCHE<br />
COMPRESSIE VEROORZAKEN
Traumatische discus hernia<br />
Vraag is of<br />
er reeds<br />
e<strong>en</strong> hernia<br />
bestond
Het spinaal epiduraal<br />
hematoom
QUID POSTOPERATIE?<br />
Overweging <strong>van</strong> standaard RX<br />
CT moeilijk zelfs met artefactsuppressie<br />
MRI moeilijk door susceptibiliteitsartefact<strong>en</strong><br />
Het Kümmel-f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong>: posttraumatische<br />
collaps
Het Kümmel f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong><br />
Posttraumatische collaps kan wek<strong>en</strong> na het<br />
trauma<br />
voorkom<strong>en</strong> <strong>en</strong> nop<strong>en</strong> tot controle<br />
beeldvorming
efer<strong>en</strong>ces<br />
Clifford R. Wheeless, III, MD.<br />
Radiology of Skeletal Trauma – Lee Rogers<br />
3th Edition – Churchill Livingstone<br />
The Ugly Duckling – Walt Disney – Disney<br />
productions
TAKE HOME MESSAGE<br />
SPOEDOPNAME: START MET C-Boog <strong>en</strong> CT<br />
SCAN<br />
NA ADVIES NEUROLOOG IS MRI NUTTIG<br />
WEINIG NUT VAN STANDAARD RX UITZ<br />
INDIEN C-BOOG BESCHIKBAAR<br />
FOLLOW-UP/ TECHNIEK KEUZE IN<br />
FUNCTIE VAN DE HEELKUNDIGE OPTIES<br />
EN EVT NEUROLOGISCHE<br />
VERWIKKELINGEN
Vaak huil<strong>en</strong> met de pet op
THANK YOU
Change language