JG 19 nr 1 - Reynaertgenootschap

Dood, waarom voor heel ons leven
hebt ge ons Rein als vriend gegeven?
Dood, waarom hebt gij dat gedaan?
Wij zijn nu helaas voortaan
aan uw wandaden gewoon
zoals ik dikwijls heb gehoord.
Aai, Dood, waarom hebt gij gekozen
voor het leven al is het broze?
Dood, beter is het een goede dood
dan te leven als een malloot.
Dood, is ’t leven van een idioot
meer waard dan een edele dood?
Dood, meen niet dat een slecht einde
zoveel waard is als edel verscheiden.
Dood, waarom aanziet ge voor saffraan
de distelbloem en ’t giftig graan?
Dood, hoe arm moet uw geschenk zijn
als ge azijn schenkt voor zoete wijn!
Dood, waarom hebt ge ons gezeid
dat het donker helder is in mei?
Dood, hoe blij hebt ge ons gemaakt
blijkbaar alleen voor uw vermaak!
Dood, toon ons toch een levensbaan
die we in vrede kunnen gaan!
Dood, ik zie geen ander leven
dan stervend elke dag te beven.
O Dood, ik loof u niet meer
daar ge alles deprecieert.
Dood, wil toch niet vergeten,
dat al is mijn heer overleden,
zijn naam en faam blijven voortleven;
ook zeg ik u met recht en reden
dat zijn naam voortleeft onverminderd,
in elk seizoen, zomer en winter.
En zo heb ik u aangetoond
dat de naam van wie bleef ongekroond,
al is hij dood, veel meer is waard
dan die van de heersende Reynaert.
Ik sla daarom veel hoger aan
de naam van een prins met faam
die, naar mij voorkomt, hoger staat
dan Reynaert die momenteel heerst
overal waar hij is geweest.
Het is dus beter in alle ere
steun te zoeken bij baron of here,
steun om rechtvaardig te regeren
veeleer dan gezag te verwerven
door gevlij van rijke erven.
Ach, graaf Willem, iets anders dan eer
97
hebt gij niet gezocht of begeerd;
men zag in u terecht een koning
en dat waart ge naar mijn mening.
De markies van Namen, naar ’t schijnt,
op u zo wonderwel gelijkt
geeft niet toe aan renardij.
Daarom zeg ik hier onomwonden
dat het mij niet heeft verwonderd
dat vos Reynaert door zijn gedrag
aan d’oorzaak en de basis lag
dat heel het hof nu is verrot
en verziekt tot op het bot.
Ach, heer graaf, wat bedroeft het mij
dat gij niet vermoedde dat Rein
bezig was voor eigen belang
te werken aan uw ondergang;
helaas, ge wist het veel te laat
van zijn gekuip en zijn verraad.
Daarom is het dat ik verklaar
dat zij die zich aan ’t schaken zetten
niet merken al de goede zetten
die op het schaakbord bleven staan.
Zo gebeurt het dat wie kwam ’t laatst,
van op zij, in ’t lang en breed
het spel overschouwend, weet
welke zet wint de partij.
En daarom zeg ik hier en schrijf
dat steunen in trots en listigheid
hen die ons een rad draaien voor d’ogen
en bedriegen met list en logen
de zwakke lui zonder talent
tenzij men hen koopt met geld,
is ons sleuren in een strijd
waarover men met pijn en spijt
spreekt in het hele koninkrijk.
Daarom plaatste ik in mijn proloog
de goede graaf Willem zo hoog
zoals Marie de France deed
die d’Esopet voor hem herschreef,
en daarom zij het mij gegund
hier te zetten een eindpunt
aan Reynaert die de kroon mocht dragen
– zoals ge hier al hebt vernomen –
en bevestigd werd door Rome,
zodat hij dragen mocht die krone
in Frankrijk en in heel Bretagne,
in Engeland en Allemagne,
in Poitou en in Oostenrijk,
in Saksen en het Schotse rijk,
Tiecelijn, 19, 2006