JG 19 nr 1 - Reynaertgenootschap

Wie een heer als meester heeft
is dwaas als hij niet erger vreest.
Als boer door het leven gaan
is beter dan als kapelaan.
– Reynaert, vriend, loop naar de maan,
want ik wil blijven op mijn plaats.
Liever wil ik mijn heer dienen
en zijn dank en lof verdienen
met mijn kunde en mijn werk
dan een pape te zijn of klerk
of een kanunnik hier te lande
voor de gaven en offeranden.
Ik verkies als boer te sterven
eer dan het priesterschap te erven.
Ik zeg vooraf voor dit verhaal
dat eer tot de daad over te gaan
– want dan is het helaas te laat –
men heel goed moet overwegen
wat ervoor spreekt en wat ertegen,
want wie niet wijs is en serieus
krijgt het deksel op zijn neus.
Wie zijn neus schendt, schendt helaas,
’t is bekend, ook zijn gelaat.
Een dorper, gemeen en vilein,
kan een meester niet dienstig zijn.
Van de wouw wordt terecht gezegd
dat hij geen reigerseieren legt.
Ik voeg hierbij zonder te liegen
dat een boer die goed wil dienen
er toch geen vreugd zou aan beleven,
want al had hij een vreedzaam here
die hem in pacht geeft zijn grond
dan kende hij afgunst in het rond
en zou het ook niet lang duren
of hij had ruzie met de buren.
Wie met een boer zich associeert
is dwaas want hij heeft niets geleerd.
Maar het is nu weer de tijd
dat ik mij aan Reynaert wijd
en vertel wat verder is geschied
nadat hij Timer de ezel verliet
die zeer erg was gekleineerd.
Hij die nooit iemand blameert,
werd zonder reden nu vernederd
en toch had Rein een goede reden
om hem met vriendschap ’t overladen,
want deze kon Reins weldaden
eens met weigering betalen
64
als Rein hem nodig had later.
Hierover zwijg ik hier dus maar
want hij deed een nieuwe wandaad.
Rein had weer een krom pad genomen
en zag een dorper naar hem komen
die, naar het de vos voorkwam,
droeg dikke worsten in een mand.
Hij dacht al na op welke wijze
hij ze in zijn bezit zou krijgen.
Reynaert stapt meteen op hem toe
en, na een halfslachtige groet,
zegt hij: - Dorper, waarom loopt gij
op de weg die is van mij?
– Waarom vraagt ge dat, heer Reynaert?
– Ik wil ’t weten! – Ik zal voorwaar
het u meteen gaan vertellen.
Achter mij komen aansnellen
al blaffend en in volle vaart
de honden van Poitiers, de graaf.
– Als ge mij dat geloven doet,
Dan zit ge, beste man, niet goed.
– Reynaert, Reynaert, smeekt de boer,
heb meelij toch en schenk mij vrede.
Van mij hebt ge al opgegeten
veel kippen en veel kapoenen.
Laten we ons verzoenen.
– Zwijg, gij verrader en rebel.
Ons verzoenen? Al goed en wel.
Vergeet uw schade en ‘k zeg u waar
een schat ligt een koninkrijk waard.
Daarop begon de boer te lachen
en Reynaert zei meesmuilend: – Pachter,
kom nu met me mee – wat de boer deed –
tot aan een es lang en breed;
in de hoge kruin van die es
zit een reusachtig wouwennest.
Dorper, ziet ge daar in de es
het nest? vroeg Rein. – Ja, ik zie het.
– Geef mij uw hand, en zweer me hier
op uw geloof en uw religie,
dat ge nooit om het vele kwaad
dat ik u ooit heb aangedaan
mij aan iemand zult verlinken.
Daarna kunt ge in de boom klimmen
waar zoveel edelstenen blinken
die zo mooi zijn en zo kostbaar
en meer dan zilver en goud waard.
– Wie heeft de stenen daar bewaard?
– Van Octavianus zijn de stenen.
Tiecelijn, 19, 2006