JG 19 nr 1 - Reynaertgenootschap

42
meer werk van zijn hand. Balthasar Moretus schreef immers graag illustratiewerk
van Quellijn toe aan Rubens ten voordele van de reputatie van zijn drukkerij. Quellijn
had ook al vroeger belangstelling voor boekillustraties getoond, zoals blijkt uit het in
1634 gedateerde Augustino Epo Hipponensi en het in 1635 door hem ontworpen
titelblad voor de Commentaria in Salomonis proverbia.
Na P.P. Rubens’ dood op 1 augustus 1640 werd Quellijn de officiële stadsschilder
van Antwerpen en later een van de voornaamste portret- en historieschilders van de
Antwerpsche School. In 1640 maakt hij in opdracht van Balthasar I Moretus het
schilderij Labore et Constantia, een in symbolentaal uitgebeelde verheerlijking van
de firma waar hij veel voor werkte. J.P. de Bruyn is van oordeel dat:
Quellinus zich in de jaren 1640-1650 vooral verdienstelijk heeft
gemaakt als boekillustrator, als ontwerper van decors voor de
Antwerpse stadsmagistraat en ook als schilder. Stilistisch doet zich
een evolutie voor die uiteindelijk zal leiden naar een synthese klassiek-Barok
maar die pas in de jaren 1650 haar hoogtepunt zal kennen.
(p. 30).
Quellijns broer Artus I werkte als beeldhouwer ook in die ‘klassiek-barok-stijl’.
In 1656 werden Erasmus II en Artus I uitgenodigd (vermoedelijk door de bouwmeester
Jacob van Campen) naar Amsterdam te komen om de versiering van het
Paleis op de Dam te verzorgen. Vondel, die een vriend was van Artus I, heeft die
versieringen in het gedicht Op het Marmerbeelt van den hooghachtbaeren en
welwyzen heere, H. Cornelis Witzen verheerlijkt. Het is ook in die tijd dat Quellijn
een prominente plaats verovert in de Reynaerticonografie. In 1651 verschijnt
immers:
S(egher) V(an) D(ort)
‘T VONNIS DER DIEREN, OVER | REYNAERT | DEN VOS, | OFT
| Spiegel der Archlisticheyt. | Waer-inne beschreven wordt het
leven vanden Vos, ende | aff-beldinghe vanden Hypocriten. | Met
schoone Figuren verciert / met profijtelijcke ende | moraele bedietselen
tot onderwijsinghe vande Jonckheydt. | Eerst in dichte ghestelt
door S.V.D. ende vermeerdert door | eenen Lieff-hebber der
konst. | [houtsnede van E. Quellinius met monogram I.C.I.] T’ANT-
WERPEN, | By Jacob Mesens / op de Lombaerde Veste / inden |
gulden Bijbel / Anno 1651. | Met gratie ende Privilegie.
Het jaar voordien had Erasmus Quellijn een illustratie en de titelpagina voor Segher
van Dorts Den Metamorphosis ontworpen. Daarin vinden we ook het oudst bekende
gedicht van Quellijn: Epigramma toe-ghe-eygent aen Seger van Dort op den
Metamorphosis bij hem in Dicht ghestelt. Getekend: ‘Ick Quell’in Liefde’. Deze
woordspelende afsluiting doet vermoeden dat er een vriendschappelijke band was
tussen Quellijn en Van Dort. Het was dus geen toeval dat precies Quellijn de suite
illustraties ontwierp voor Van Dorts Reynaert den Vos. Quellijn heeft ook de titelpagina
van Segher Van Dorts Het I. Boeck vande Trans-Formatien van Pvblivs Ovidivs
Naso ontworpen. Op deze titelpagina zien we tevens een uitstekend portret van Van
Dort door Quellijn (afb. 5).
Tiecelijn, 19, 2006