JG 19 nr 1 - Reynaertgenootschap

6145 Von siner kunst. Zu e
r selben zijde
Hatt Guwels Ogiern hersehen.
Er rieff ime zu e
: ‘ir mo e
gent nit
entfliehen
Von hynnen tameys, her Denoys.
Ir habent doch manigen Fransoys
Uf diesen tag erslagen hie,
6150 Ir mu e
ßent den lip hie laßen, her
Ogier,
Als uwere ritter heben getan.’
Terwijl de hervertaling van het begin van deze passage nauwelijks moeilijkheden
veroorzaakt, moeten bij het laatste deel toch nog wat aantekeningen gemaakt worden:
- ‘Pongoene’ (vers 6143) is een in het Middelnederlands gebruikelijk Frans leenwoord
met de betekenis ‘wimpel’ (‘penoen’).
- De verzen 6144-6145 zijn in het Duits onduidelijk. In het Middelnederlands wordt
hun zin klaar als men ‘bestaen’ als ‘toebehoren’ interpreteert: 20 Guweloen treedt op
met een lans, waaraan een wimpel hangt, die de verrader Gelloen, zijn vader, toebehoorde.
Daarbij is het wel onduidelijk of de lans of de wimpel uit het bezit van
Guweloens vader afkomstig is, maar relevant is alleen dat Guweloen zich met dit
attribuut in de voetstappen van zijn vader begeeft en de traditie van het verradersgeslacht
voortzet.
- In de volgende zin (tweede helft van vers 6145) ontbreekt het subject. In deze context
zou het theoretisch Gelloen kunnen zijn, die zich verheugt over de komst van
zijn zoon Guweloen. Maar omdat Gelloen blijkbaar niet in levenden lijve bij de scène
aanwezig is, lijkt het waarschijnlijker dat Ogier bedoeld wordt. In dat geval markeert
deze zin de ommekeer in de gevaarlijke situatie waarin de protagonist zich bevindt.
Men zou deze passage dus als volgt kunnen vertalen:
24
Zo kwam dat volk aangelopen, net als een rotte wilde zwijnen, die
opgejaagd wordt. Dat Ogier bang werd, toen hij die hele troep met
boze bedoelingen op zich zag afkomen, hoeft niemand te verwonderen.
Maar Ogier wou zeer ongaarne zijn goede zwaard ongebruikt
laten en hij gaf zijn goede paard Broyfort de sporen. Hij zag
Guweloen voorop lopen, die met de eerste troep aankwam en als
hun leider voorop reed. Hij bracht een speer mee met een wimpel
eraan, die zijn vader, de verrader Gelloen, had toebehoord. Ogier
werd blij toen hij hem zag komen. Op hetzelfde ogenblik heeft ook
Guweloen Ogier ontdekt en hij riep hem toe: ‘Er is geen ontkomen
meer aan, Deen! Gij hebt vandaag menige Fransman verslagen,
maar zult zelf net als uw ridders het leven laten, heer Ogier!’
Tiecelijn, 19, 2006
Van siere comste. Ter selver tide
Heeft Guweloen Ogier versien.
Hi riep hem toe: ‘Ghine moget niet ontvlien
Van henen, her Danoys!
Ghi hebbet menigen Fransoys
Up desen dach versleghen hier.
Ghi moet uwes lives laten, her Ogier,
Als u ruddren hebben ghedaen!’