SPORTMANAGEMENT

POSTACADEMISCHE PROGRAMMA’S 2012-2013
SPORTMANAGEMENT

INHOUD
3 Inleiding
6 Postgraduaat Sportmanagement
PG SPORT 2012-2013
16 Expert Class in Professioneel Sportmanagement
EXPERT CLASS 2012-2013
26 Opleidingspartners
30 Vakliteratuur
34 Inschrijvingsformulier
iPAVUB
Pleinlaan 2, 1050 Brussel
Tel.: +32 (0)2-629 20 93
Fax: +32 (0)2-629 21 39
iPAVUB@vub.ac.be
www.vub.ac.be/iPAVUB
POSTGRADUATE POST
SPORTS COURSE STUDENT SATISFACTION RANKING 2012
Rank Course Provider Course Name
1 Ohio University
2
Vrije Universiteit Brussel
3 Johan Cruyff Institute
4
The International Centre for
Sports Studies (CIES)
MBA and Masters in Sports
Administration
Sport, Economics and
Communications
International Master of Sport
Management
Average
salary three
years after
graduation
($)
Quality
of course
teaching
satisfaction
(%)
Quality of
job support
satisfaction
(%)
Quality
of extracurricular
support (%)
73,973 93.3 95.0 98.3 95.5
46,334 92.5 80.0 85.0 85.8
51,074 86.4 79.5 88.6 84.8
The FIFA Master 63,343 86.7 70.0 85.0 80.6
5 Deakin University MBA in Sport Management 88,774 81.8 70.5 72.7 75.0
6
International Academy of Sports
Science and Technology (AISTS)
Master of Advanced Studies in Sports
Administration and Technology
82,910 82.4 66.7 75.9 75.0
7 Liverpool University MBA in Football Industries 58,106 78.3 71.7 75.0 75.0
8 Windsor University Masters in Sport Management 39,807 85.0 66.7 72.9 74.9
9 Universita Ca' Foscari Venezia Master in Sport Business Strategy 28,891 78.6 71.4 67.9 72.6
10
POSTGRADUATE
SPORTS SP PO COURSE RANKING
Real Madrid and Universidad
Europea de Madrid
Masters in Sport Management 23,525 67.8 57.1 71.4 65.4
Note: We only accepted student satisfaction data for courses where we received a minimum of 20 per cent response rate from the 2009 alumni
KEY
Average salary three years after
graduation ($)
An average figure taken from the student’s
current salary responses to the survey and
converted into US dollars using currency
rates on 19/4/12
Quality of course teaching satisfaction (%)
2
A percentage calculated from the student
responses to the question ‘Do you (strongly
agree/agree/disagree/strongly disagree)
the quality of the course teaching met your
expectations?’
Quality of job support satisfaction (%)
A percentage calculated from the student
responses to the question ‘Do you
(strongly agree/agree/disagree/strongly
disagree) your course provided you with
sufficient support in finding a job in the
sports industry?’
Quality of extra-curricular support (%)
A percentage based on the student
Total
Satisfaction
(%)
responses from the question ‘Do you
(strongly agree/agree/disagree/strongly
disagree) your course provided you with
sufficient extra-curricular support?’
Total Satisfaction (%)
A cumulative percentage from the three
‘aims achieved’ criteria totals

“De Vrije Universiteit Brussel, iPAVUB en de Academie voor Sportbeleid en Management (ASBM) vestigen
zich met het ‘Postgraduaat Sport, Economie, Communicatie’ (PG SPORT) en de ‘Expert Class in Professioneel
Sportmanagement’ (EXPERT CLASS) al meer dan 10 jaar als autoriteit in het werkveld sportmanagement.
Basispijlers van dit succes: kennis van en passie voor sport!
Elk jaar weer vinden tientallen pas afgestudeerde bachelors en masters uit de Lage Landen hun weg naar
het voltijdse traject PG SPORT en kiezen Belgische en Nederlandse professionals uit het bedrijfsleven, de
georganiseerde sport, recreatiesport en overheid voor de deeltijdse opleiding EXPERT CLASS. De uitwisseling
van eigen (werk-)ervaringen met docenten en andere deelnemers werkt erg inspirerend en kruisbestuivend.”
PG SPORT is Europa’s Nr. 1 in de
Student Satisfaction Ranking 2012 van het
toonaangevende vakblad SportBusiness
International (No. 178, 05/2012)
3
Jos Verschueren, Directeur Sportmanagement
foto © Julien Pohl

foto © B. Mergaerts
“Van Maasmechelen tot De Panne en van Maastricht tot Heerenveen, schrijven belangstellenden
zich in voor onze sportopleidingen op bachelor-, master- en postacademisch niveau.
Het succes van onze opleidingen ligt in een enthousiast docententeam van academici,
practici en gastsprekers uit de sport- en bedrijfswereld.”
Prof. dr. Peter Van Roy, Decaan Faculteit Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie (LK) 2011-2012
“De sportsector is geëvolueerd van een seller’s market naar een buyer’s market. Belangrijke ontwikkelingen
binnen de sportmarkt stimuleren de toenemende aandacht voor kwaliteit, professionaliteit en effectiviteit
binnen de sector. De consument stelt steeds hogere eisen naar betrouwbaarheid, innovatie en klantgerichtheid.
De overheden, bedrijven en media verwachten navenante competenties en professionaliteit in ruil voor
aanzienlijke subsidies en stevige sponsoring.”
foto © B. Mergaerts
4
experstise
professioneel
Prof. dr. Jo Van Hoecke, Academisch directeur Sportmanagement foto © B. Mergaerts
management
grensverleggend
sport
kennis
maatschappelijk
trots
“De vakgroep SBMA heeft als prioritaire onderzoeksthema’s o.a. jeugdsport, topsport en studie, topsport en na-carrière,
sociaal kapitaal via sport, ... De wetenschappelijke resultaten gebruiken we in het academisch onderwijs, de permanente
vormingen en in adviesverstrekking voor beleidsmakers en managers in de sportwereld. We hebben ook kwaliteitsprojecten
opgezet in de sportclub (IKGym en IKSport) en via PASS (www.doublepass.com). Internationaal bundelen we
onze krachten met andere universiteiten, o.a. via de European Association for Sport Management (EASM).”
Prof. dr. Marc Theeboom, Voorzitter Vakgroep SportBeleid en -Management (SBMA)
contracten
investeren

overheid leven
onderwijs
bedrijfsleven
sociaal
praktijk
passie
euforie
successen
erkenning
ontlading
emotie
uniek erkenning
gezond
werkveld
vitamines
interactie
uniek
postacademisch
contacten
beleid
grensoverschrijdend
“De Vrije Universiteit Brussel vervult een belangrijke
rol in de ontwikkeling van de sportsector in
Vlaanderen, Nederland en ver daarbuiten. Het is
de blijvende ambitie van de universiteit om haar
Kennis- en Expertisecentrum voor Sportbeleid en
Sportmanagement verder uit te bouwen.”
Prof. dr. Paul De Knop, Rector
5

POSTGRADUAAT SPORTMANAGEMENT
ACADEMIEJAAR 2012-2013
Sport is een wijdverspreide activiteit van grote maatschappelijke betekenis. Sport telt miljoenen deelnemers, haalt een
omzet van miljarden euro en kent vele duizenden arbeidsplaatsen. Topsport, recreatiesport of gewoon gezellig actief bezig
zijn, elke sporttak en recreatievorm vraagt om een gepaste opleiding in een competente en geprofessionaliseerde omgeving.
PG SPORT gaat zijn 11 de jaar in. Dit postgraduaat is en blijft uniek in België en Nederland, en daar zijn we trots op.
De opleiding combineert commercieel-economische kennis met inzicht in sport en actieve vrijetijdsbesteding.
Het jaarprogramma bereidt de studenten voor op boeiende managementfuncties in de sportwereld. Affi niteit met en
betrokkenheid bij sport en de sportbranche zijn essentieel.
“PG SPORT richt zich tot juniors op zoek naar een commercieel-economische aanvulling op
hun basisdiploma bachelor of master, en is dé springplank naar een eerste baan in de sport.”
De Vrije Universiteit Brussel en haar Faculteit LK vormen de thuisbasis van de voltijdse voortgezette opleiding PG SPORT.
De Vakgroep SBMA van de Faculteit LK i.s.m. ASBM van Arko Sports Media zijn de stuwende krachten achter de
gespecialiseerde opleidingen PG SPORT en EXPERT CLASS.
6

PG SPORT is Europees koploper inzake onderwijskwaliteit, jobcoaching
en extra activiteiten. (SportBusiness International, No. 178, 05-12)
UNIEK POSTGRADUAAT
• Topdocenten met jarenlange ervaring in sportmanagement
of in sectoren nauw verwant met sport
• De fundamenten van bedrijfsmanagement aangevuld
met een professionele training in sportmanagementvaardigheden
en talrijke praktijkvoorbeelden
• Actieve integratie in het werkveld i.s.m. Vlajo (Vlaamse Jonge
Ondernemingen), als polyvalent medewerker en/of junior consultant
in een maatschappelijk gericht Sport Business Project (SBP)
• Vrijstelling voor modules 1 en 4 van de opleiding
‘Sportgekwalifi ceerd Ambtenaar’ in Vlaanderen
• Sportcareers cv-coaching en netwerking
• Teambuildingactiviteiten met o.a. outdoordag in Durbuy,
midweekski in Frankrijk, Oostenrijk of Italië, thuismatch van
West Ham United in de Premier League en van de Rode Duivels, ...
• Ervaringsgericht leren via studiebezoeken aan diverse sportevenementen,
congressen, seminaries en achter de schermen bij Sporza
• Combinatiemogelijkheid met topsport, zoals alumni PG SPORT
Jerke VAN DEN BOGAERT (skiën) en Eva WILLEMARCK (bobslee)
7
BEROEPSPERSPECTIEVEN
PG SPORT garandeert de vereiste startcompetenties voor commercieeleconomische
en managementfuncties in de sportbusiness:
• Sales promotor of marketingcoördinator bij een sportartikelenfabrikant,
commercieel medewerker bij een importeur van sportmerken,
verkoopmanager in een sportzaak
• PR-verantwoordelijke, coördinator sportsponsoring, event manager,
project manager sport, communicatiemedewerker sportevenementen
bij sportbonden, sportverenigingen, sportfederaties en eventbureaus
• Sportgekwalifi ceerd ambtenaar, sportadviseur, sportpromotor,
sporttechnisch medewerker, projectmedewerker bij sport-, recreatieen
toeristische diensten van gemeenten, steden en provincies
• Junior manager bij een recreatiepark, sportpark of outdoorbedrijf,
begeleider van of animator bij sportieve reizen in binnen- en
buitenland
• Productie-assistent bij een sportzender, sales executive bij een
reclamebureau gespecialiseerd in sponsored magazines
• Social media marketeer bij een sportbond

PG SPORT-alumni werken voor o.a. Nike, IFM/Sports Marketing Surveys,
Vlaamse Handbal Vereniging, RTL Sport, Tofsport, Health City, BOIC,
Onafhankelijk Ziekenfonds, Vlaamse Liga Paardensport, Decathlon,
Vlaams Instituut voor Sportbeheer en Recreatiebeleid, Vlaamse
Atletiekliga, Dug Out, Vlaamse Sportfederatie, Puma, Jespo, Open
Stadion, Corelio, Jupiler Pro League, Belgian Paralympic Committee,
Golazo, Voetbalfederatie Vlaanderen, Sportizon, Red Bull, Adidas
Group, Vlaamse Gemeenschapscommissie, Sporza, gemeentelijke,
provinciale en stedelijke sportdiensten, Fitness.be, GymFed, ...
8
TOELATINGSVOORWAARDEN
Toelating op basis van (e-)motivatiebrief, cv en kennismakingsgesprek
met de programmadirecteur. Het aantal inschrijvingen is beperkt
tot 70 deelnemers, om een optimale en vlotte interactie tussen studenten,
docenten en programmaleiding te behouden.
Diplomavereisten:
• diploma hoger onderwijs 1 cyclus, zoals bachelor in lichamelijke
opvoeding, marketing, bedrijfskunde, communicatiemanagement,
eventmanagement, informatica, offi ce management, boekhouden,
toerisme, maatschappelijk assistent, ...
• diploma hoger onderwijs 2 cycli, zoals master in het vertalen of
tolken, industrieel ingenieur of master in handelswetenschappen, …
• academisch diploma, zoals master in lichamelijke opvoeding,
kinesitherapie, farmacie, rechten, fi lologie, psychologie, sociologie,
ingenieur, geschiedenis, communicatie-, sociale en politieke,
economische en agogische wetenschappen, …

TOEKOMSTGERICHTE INVESTERING
Het inschrijvingsgeld bedraagt 2.995 euro, inclusief inschrijvingsrecht,
verzekering, examengeld, cursussen en presentaties, vakboekenpakket
(zie p. 30-31), outdoordag in Durbuy, conferenties en seminaries.
“Ooit doorliep ik de jeugdreeksen van Cercle Brugge. Ik studeerde communicatie-
management in Gent en met een specialisatiejaar
PG SPORT aan de VUB breide ik het
perfecte vervolg aan mijn basisopleiding. Zo stapte ik het beroepsleven in als commercieel
medewerker bij Cercle.” (Dries Slootmans, Cercle
Brugge)
Additioneel: wedstrijdbezoeken (Diamond Games, …), congresdagen
(City en Sportmarketingcongres Antwerpen, Voetbal International
Marketing Congres), midweekski in Frankrijk, Oostenrijk of Italië en
een thuismatch van West Ham United in de Premier League en van
de Rode Duivels, ...
O.v.v. wijziging: een mooie reductie voor een fi tnessabonnement
in Health City-Sportcomplex VUB.
9

5 MODULES EN CAPITA SELECTA
1. Sport als commercieel-economisch werkterrein
• Sport in de wereld. Sport in historisch perspectief - 3 SP
Gastcolleges
• Sport en economie - 8 SP
Gastcolleges
• Sport en marketingcommunicatie - 8 SP
Marko Heijl
• Sport en internationale oriëntatie/ontwikkelingen - 4 SP
Hans Vandeweghe
• Strategische sportmarketing - 3 SP
drs. Berend Rubingh
• Sport en recht in België en in Europa - 4 SP
mr. Geraldine Mattens, dr. An Vermeersch,
dr. Stefaan Van Den Bogaert
10
2. Sport en management
• Sport en management - 4 SP
Rudy Heylen
• Sport en people management/gezondheidsmanagement - 4 SP
Rudy Heylen, Tim Vermeire, Rik Snoeckx
• Sport en fi nancieel management - 3 SP
Danny Maes
3. Sport en communicatie
• Sport en communicatiemanagement, mediamanagement,
business communication en Public Relations - 4 SP
Christian Deglain
• Sport en grafi sche communicatie: concepten,
technieken en digitale media - 3 SP
Dirk Goossens, misjel Vossen, Frank Nicolaï

4. Sport en meertalige communicatie
• Sport-Engels (Premier League, First Division) - 3 SP
Filip Noë-Haesendonck, William Fenton
• Sport-Frans (Division d’Honneur, Première Division) - 3 SP
Katrien Lannoy
5. Sport en ondernemerschap
• Sport Business Project - 6 SP - Kristof Ooms (Vlajo), Jos Verschueren
Capita selecta Sportbeleid en -management
• Seminariedag Vakgroep SBMA:
Prof. dr. Marc Theeboom et al.: Sport en Ontwikkeling
Prof. dr. Jo Van Hoecke et al.: Sport en Kwaliteitsmanagement
11
Prof. dr. Paul Wylleman et al.: Sport en Lifestylemanagement
Prof. dr. Veerle De Bosscher et al.: Topsport in internationaal
perspectief
DOCENTEN EN GASTSPREKERS
• Academici met onderzoeksspecialisatie in sport en management
• Bedrijfsdocenten met bijzondere aandacht voor recente evoluties
en tendensen in de sectoren sport, economie en communicatie
• Gastsprekers Expert Class (zie pag. 20 e.v.)
• Sprekers uit nationaal en internationaal netwerk van kern- en
gastdocenten
foto © Iso Sport

foto © Miles Holden/Red Bull Photofi les
20 LESWEKEN
Lesrooster PG SPORT 2012-2013
• 2 perioden van elk 10 lesweken
• 16 lesuren gemiddeld per week
• van dinsdag tot en met vrijdag tussen 9u30 en 17u (geen springuren)
• vrij op maandag en woensdagnamiddag
• maandelijkse mededeling van alle lessen, lesuren, lokalen en facultatieve activiteiten
Begin oktober tot eind december 2012
We werken de basisprincipes van economie, communicatie en management uit binnen
de sportcontext:
• Sport in de wereld
• Sport en internationale oriëntatie/ontwikkelingen
• Sport en marketingcommunicatie
• Sport en communicatiemanagement
• Sport en management
• Sport en recht
• Sport en grafi sche communicatie
• Sport en economie
12

“Dankzij PG SPORT heb ik een sponsor binnengehaald voor ons Belgisch bobsleeteam. Dus kan ik alleen maar vol lof ‘stoefen’ over
het Postgraduaat Sportmanagement.” (Eva Willemarck, Belgisch en Olympisch bobsleeteam)
Eind januari tot eind april 2013
Vanuit de specifi eke invalshoek ‘sportmanagement’ gaan we dieper in op
de basisvakken. De theoretische onderbouw vullen we aan met actuele
casestudies én praktische toepassingen. Actuele sportmanagementvraagstukken
worden opgelost. De parate kennis van Engels en Frans
frissen we op. Zo bereiden PG SPORT’ers zich voor op nakende sollicitatiegesprekken
in een meertalige sportbusinessomgeving.
GETUIGSCHRIFT
Het postacademisch getuigschrift Postgraduaat Sportmanagement
wordt, op basis van een volledig en met succes gevolgde opleiding,
uitgereikt door iPAVUB, ondertekend door Prof. dr. Paul De Knop, rector
van de Vrije Universiteit Brussel.
De opleiding en het getuigschrift zijn een extra troef voor een boeiende
loopbaan in de sportsector en werken als springplank naar de deeltijdse
postacademische vorming EXPERT CLASS (zie pag. 16 e.v.).
13
EXAMENS
• Toelating tot deelname aan de examens impliceert het regelmatig
bijwonen van de lessen en de ervaringsgerichte activiteiten
• Januari 2013: mondelinge en schriftelijke examens over de eerste
cursusperiode. De behaalde punten worden defi nitief verrekend in
de eindscore van de eerste zittijd
• Mei 2013: eindexamens voor de tweede cursusperiode
• Augustus-september 2013: tweede zittijd
• Uitwerking van individuele opdrachten en groepsopdrachten,
o.a. een Sport Business Project
PG SPORT AWARD MR. SIGURD VANDEBUERIE
Ieder jaar wordt de prijs PG SPORT mr. Sigurd Vandebuerie uitgereikt
aan de beste, meest verdienstelijke student van PG SPORT.

foto © Julien Pohl
BETALING
Na ontvangst van factuur dient het inschrijvingsgeld van 2.995 euro
voor aanvang van het academiejaar overgeschreven te worden op
VUB-rekeningnummer 001-0686459-66 met vermelding
‘WDCO57 / SBMAINK4 + naam deelnemer’.
ANNULATIE
Bij annulatie van inschrijving voor de start van het academiejaar:
terugbetaling van het volledige studiegeld verminderd met 150 euro
administratieve kost.
Annulatie van inschrijving voor eind november 2012:
terugbetaling van 50% van het studiegeld verminderd met 150 euro
administratieve kost.
Annulatie van inschrijving na 30 november 2012:
geen terugbetaling.
14
LOCATIE
Vrije Universiteit Brussel, Faculteit Lichamelijke Opvoeding en
Kinesitherapie, Gebouw L, Pleinlaan 2, 1050 Elsene (Brussel)
COÖRDINATIE
Jos Verschueren, directeur Sportmanagement,
Managing Director Com Together - Sports & Communication,
onafhankelijk adviesbureau in sportcommunicatie
E-mail: jos.verschueren@vub.ac.be,
Mob: +32 (0)477-39 12 32, Tel.: +32 (0)2-629 27 12
Prof. dr. Jo Van Hoecke, academisch directeur Sportmanagement
E-mail: jvhoecke@vub.ac.be, Tel.: +32 (0)2-629 27 51
Carine Van Den Houcke, offi ce manager Sportmanagement
E-mail: cvdhouck@vub.ac.be, Tel.: +32 (0)2-629 27 12

E40
Gent/Oostende
BEREIKBAARHEID CAMPUS OEFENPLEIN
ETTERBEEK
EVERE
Vilvoorde
UKKEL
Gebouw L, hoek Triomfl aan en Generaal Jacqueslaan, toegang 8,
vlakbij van NMBS-station Etterbeek en metro- en tramhaltes.
Zie ook www.vub.ac.be/infoover/campussen
JETTE
ANDERLECHT
E19
Parijs
A12
Antwerpen
BRUSSEL
VORST
SCHAARBEEK
UKKEL
Vilvoorde
EVERE
ETTERBEEK
SCHAARBEEK
E19
Antwerpen
VORST
BRUSSEL
BRUSSELS
AIRPORT
Zaventem
Antwerpen
Tervuren
E411
Namen
Vrije Universiteit Brussel,
Faculteit Lichamelijke Opvoeding
en Kinesitherapie, Gebouw L,
Pleinlaan 2, 1050 Elsene (Brussel)
E40
Leuven
Luik
E19
Parijs
ANDERLECHT
JETTE
11 Min.
Ring
E411
15 Min.
Delta
Hankar
E40
Gent/Oostende
6
BUS 34
BUS 345
BUS 344
8 Min.
Triomfl aan
14
12 Min.
G
Vrijwilligerslaan
Pétillon
7
F
Copyland
BUS 71
5 Min.
15
E
Colruyt
13
Ring
E411
i
K
D
8
C
Kroonlaan
P
Pleinlaan
Waversesteenweg
Ring
E40
E19
L
Gen. Jacqueslaan
12
BUS
BUS
TRAM 23-24-25
5 Min.
Luchtmachtlaan
BUS 341
BUS 343
BUS
BUS
11
Centrum
348
349
178
C
9
Station Etterbeek
i
0
0
?? Min.
B
5 Min.
10
P
BUS 95
TRAM 23-24-25
Ruiterijlaan
Infopunt Studenten
Campusingangen
Campusingangen, enkel toegang
voor voetgangers
Loopafstand tot aan het Infopunt
Studenten
Eet- en/of drankgelegenheid
Zwembad
Parking
Esso
Tweede Lansiers
Regimentlaan
Centrum

EXPERT CLASS IN PROFESSIONEEL
De sportwereld professionaliseert. Sportorganisaties gaan niet alleen een sportieve competitie aan, maar ook een commercieeleconomische.
Sportclubs, sportbonden en sportdiensten doen hierdoor steeds meer beroep op het talent van commercieel directeuren,
managers, sportmarketingspecialisten en -consultants. Voor sportorganisaties is een samenwerking met media, overheden, sponsors en
andere stakeholders van groot belang.
Sport wordt steeds belangrijker in de complexe communicatiestrategieën van overheden en het bedrijfsleven. Gemeenten, steden en
provincies profi leren zich nadrukkelijker via sport. Ondernemingen, zowel multinationals als KMO’s/MKB’s, en mediagroepen verbinden
graag hun naam aan performante clubs, evenementen en atleten.
De Expert Class professionaliseert (oud-)topsporters, managers, beleidsverantwoordelijken
en (startende) coördinatoren binnen sportorganisaties, sportverenigingen en overheden.
De Expert Class in Professioneel Sportmanagement is een gespecialiseerd en wetenschappelijk onderbouwd ervaringsprogramma
toegespitst op de sportsector. Deze vorming biedt een uiterst gevarieerd en praktijkgericht totaalpakket waarbij alle aspecten van sportmanagement
aan bod komen. De opleiding is erkend door Bloso Sportkaderopleidingen binnen het kader van de decretale verplichting van
personeel van de Vlaamse Sportfederaties om jaarlijks bij te scholen (o.a. sport- of managementgerelateerd).
De 14 de jaargang van de lessenreeks EXPERT CLASS bouwt verder op de succesvolle edities van de voorbije jaren.
De Vrije Universiteit Brussel, de Vakgroep SBMA en ASBM onderkennen de razendsnelle ontwikkeling in sportmanagement en -marketing.
Samen met iPAVUB willen ze bijdragen tot de professionalisering van de sportsector.
16

SPORTMANAGEMENT
PROFESSIONEEL ERVARINGSPROGRAMMA
• Docenten met jarenlange ervaring in sportmanagement of in sectoren nauw verwant aan sport
• Uitgebreide theorie en talrijke voorbeelden met een link naar de dagelijkse praktijk
• EXPERT CLASS’ers van vorige edities kwamen uit volgende bedrijven of organisaties: Belfi us,
Belgacom, Bloso, Brussels Athletics, Celio, Coca-Cola Belgium, Decathlon, Defensie, De FitnessOrganisatie,
Deloitte, ISU International University Sports, Fontys Sporthogeschool, Gelderse Sportfederatie,
gemeenten en steden (Antwerpen, Den Haag, Merelbeke, Oegstgeest, Kortrijk, Zoetermeer), Golazo,
Gymfed, Het Laatste Nieuws, Huis van de Sport (NL), ISB-Buurtsport, kabinet Vlaams minister van Sport,
KBC, sportbonden (KBGF, KBVB, KBWB), Nashuatec, Nationale Loterij, Nederlandse Atletiekunie,
Nike Europe, Provincie Antwerpen, Quick Step, Randstad Nederland, Special Olympics Belgium,
Sport Support Twente, Sporta, Sportbureau Roosendaal, SportCom, Sportizon, Sportoase Leuven,
Sport/Voetbal Magazine, Stichting Vlaamse Schoolsport, Topsporthal Vlaanderen-Gent,
Vlaamse Badmintonliga, Vlaamse Bergsport Federatie, Vlaamse Liga voor Gehandicaptensport,
Vlaamse Sportfederatie, ...
• Namen tevens deel: bachelors en masters LO en Kine met enkele jaren werkervaring
en topsporters: Karin DONCKERS (eventing), Didier SIMONS (handbike),
Hanna MARIEN (atletiek), Vincent EUVRARD (voetbal),
Sven VAN DER JEUGT (voetbal), Garry DEGRAEF (voetbal)
17
“Ik kan de opleiding
Expert Class alleen
maar toejuichen”,
dr. Jacques Rogge,
voorzitter IOC
(in Business News, jg. 1, nr. 2, 2002, pag. 10-11)
foto © IOC

“Het was een fantastisch jaar in het Sportimonium. Zeer interessante lesstof en een prachtige groep om mee te werken. De échte sportwereld
is niet zo groot dat we elkaar niet meer treffen. Ik kijk daar zeer naar uit.” (Paul ten Hag, algemeen directeur AGOVV Apeldoorn)
INCENTIVES
De opleiding brengt de deelnemers rechtstreeks in contact met de sportpraktijk door deelname aan sportevenementen, congressen, symposia, beurzen
en/of wedstrijden: PSV Stadiontour en TripleDouble Sportmarketing (2011), Experts ‘On Tour’ Doetinchem, Giro d’Italia Oegstgeest, Millennium Golf Paal-
Beringen, Nike Europe Hilversum (2010), UCI-UEFA-IOC Lausanne (2009-2010-2011-2012), Studio Sport 50 Jaar Hilversum (2009), gemeente Den Haag
(2008), studiebezoek gemeente Zoetermeer (2007), Dag van de Trainer Gent (2004-2010), International Conference on Sports Events & Economic Impact
Kopenhagen (2002), Londen ‘Upton Park’ West Ham United en Wimbledon, Twickenham, Lords, Wembley (jaarlijks), didactische midweekski Oostenrijk,
Frankrijk of Italië (jaarlijks), Davis Cup en Fed Cup Tennis, Rotterdam ‘De Kuip’ Feyenoord (2003), Barcelona ‘Nou Camp’ (2001), stadionbezoeken Amsterdam
‘Arena’ (2000), 2nd International Conference on Sports and City Marketing Rotterdam (2000).
De postacademische programma’s Sportmanagement zijn Charity Partner van de NEC Wheelchair Tennis Masters – Belgium (www.wctmasters.be).
Elk academiejaar is er ook de Sports Mystery Guest: Dominique MONAMI (2011), Philippe LEJEUNE (2010), Piet DEN BOER (2009), Jean-François DE SART
(2008), Frank DE BLEECKERE (2007), Dixie DANSERCOER en Julie BROWN (2006), Joël SMETS (2005), Kathleen SMET (2004), Stefan EVERTS (2003).
NETWERKING EN VACATURES
• Afgestudeerden worden per e-mail en/of via sportcareers.be uitgenodigd op terugkomactiviteiten met geactualiseerde sessies, casestudies,
workshops, seminaries of binnen- en buitenlandse incentives
• Nog via sportcareers.be brengen we alumni op de hoogte van vacatures in het brede sportwerkveld
• En er is ook de RE-JUNI Sportmanagement (o.v.)
18

5 MODULES
1. Sport en organisatiekunde
• Sport in de wereld en sport in de samenleving
• Kenmerken van sportorganisaties
• Juridische aspecten van sportverenigingen
• Leefbaarheid, inrichting en ontwikkeling van verschillende
sportorganisaties
• Sportorganisatieverbetering
2. Sport en management
• Sport en people management
• Marketingbeleid van sportorganisaties
• Sport als marketingcommunicatieinstrument
• Sport als PR-hefboom
• Communicatieve en managementvaardigheden: mediatraining,
confl icthantering, leidinggeven en teambuilding
19
3. Sport, beleid en maatschappij
• Analyse van huidige en toekomstige overheidsbeleid inzake sport
• Analyse van toekomstige ontwikkelingen in de sportbranche
• Sport in een Europese context
• Sport en mediarelaties
• Ethische aspecten van de sport
4. Sport en ondernemerschap
• Creatief ondernemen
• Strategisch management
• Event management
• Sportmarketing en sportcommunicatie
• Sportsponsoring
5. Eindopdracht
• Paper over een actuele topic uit de eigen praktijk of
uit het geambieerde werkveld
• Presentatie van de paper voor de medecursisten en een jury,
samengesteld uit kerndocenten en de programmadirecteur

foto © Karin Gillain
20
25 LESDAGEN
• van donderdag 4 oktober 2012 tot eind juni 2013
• lessen telkens op donderdag van 14u tot 21u, inclusief
koffi epauzes en dinnerbuffet met dranken in restaurant
Bootshuis
DOCENTEN EN GASTSPREKERS
• Professoren uit de universitaire onderzoekswereld
• Praktijkdocenten en vooraanstaande gastsprekers uit de
sport- en bedrijfswereld komen hun ervaring en kennis delen
• De kwalifi caties van de docenten waarborgen een geslaagd
evenwicht tussen theoretische onderbouw en praktijk-
gerichte bovenbouw
• De organisatoren behouden zich het recht voor om het docentenkorps
aan te vullen of aan te passen bij onvoorziene omstandigheden

Nationaal en internationaal netwerk van docenten
Volgende personen werkten eerder mee:
• Joop ALBERDA, oud-bondscoach Nederlands herenteam volleybal
(goud in Atlanta 1996)
• dr. Adri BROEKE, lector Sportmanagement,
Hanze Instituut voor Sportstudies Groningen
• dr. Bert DE CUYPER, sportpsycholoog, KULeuven
• dr. Veerle DE BOSSCHER, doctorassistent Sportbeleid,
Vrije Universiteit Brussel
• dr. Paul DE KNOP, rector, hoogleraar Sportbeleid en Management,
Vrije Universiteit Brussel
• Christian DEGLAIN, communicatietrainer,
consultant Daoust Outplacement
• Stef DEHANTSCHUTTER, mediadirecteur,
Vlaamse Liga voor Gehandicaptensport
• Eddy DESMEDT, directeur Topsport, BOIC
• William FENTON, managing director, Sponsorship Consulting
• Andy HANCOCK, founder & director, VAAV Communication
• Marko HEIJL, creative director, Punta Linea
• Rudy HEYLEN, sports mental coach, HeavyMental
21
• dr. Wim LAGAE, hoofddocent marketing (communicatie),
Lessius University College Antwerpen, deeltijds hoofddocent
sportmarketing, KULeuven
• Stefaan LAMMENS, sportjournalist, VRT één - Sporza
• mr. Johnny MAESCHALCK, advocaat, Van Landuyt & Partners,
docent Sportrecht, Vrije Universiteit Brussel
• Piet MOONS, marketingdirecteur, BOIC
• drs. Berend RUBINGH, directeur, Manage-to-Manage Europe
• dr. Jeroen SCHEERDER, docent Sportmanagement en Sportbeleid,
Sociale Kinesiologie en Sportmanagement, KULeuven
• Hugo SCHOUKENS, business manager, Double Pass
• dr. Marc THEEBOOM, hoogleraar Bewegingsagogiek,
voorzitter Vakgroep SBMA, Vrije Universiteit Brussel
• dr. Stefaan VAN DEN BOGAERT, professor Europees Recht,
Universiteit Leiden
• Hans VANDEWEGHE, algemeen directeur, Wielerbond Vlaanderen
• dr. Jo VAN HOECKE, docent Sportmanagement en -marketing,
Vrije Universiteit Brussel, business manager, Double Pass
• Gert VAN GOOLEN, managing director, Golazo media
• Tim VERMEIRE, managing partner, ATTENTIA-Still Movin’

“Deelname aan de Expert Class betekende voor mij uitgebreide kennis opdoen op het gebied van sportsponsoring en -marketing.
Daarnaast was het een uitgelezen mogelijkheid om ervaringen uit te wisselen met andere professionals uit de sportbranche uit zowel
België als Nederland.” (Milan van Wersch, Huis voor de Sport Limburg - NL)
• dr. Hans WESTERBEEK, directeur Institute of Sport, Exercise and Active
Living (ISEAL), Victoria University, Australië
• dr. Paul WYLLEMAN, hoogleraar Sportpsychologie,
coördinator Topsport en Studie, Vrije Universiteit Brussel
• Cees WIJBURG, communicatie- en mediatrainer
Volgende sprekers waren reeds te gast:
Eddy ANNYS (Randstad), Dominique BAEYENS (Volleybalclub Knack
Roeselare), Guy BUELENS (West Ham United, Belgian Irons), Johan
DE COOMAN (BDO), Caroline DE ROOSE (Randstad), Marc FREDERIX
(Nationale Loterij), Carla GALLE (Bloso), Leonie HALLERS (Nederlandse
Sport Alliantie), Wilfried MEERT (Memorial Van Damme),
Walter MORTELMANS (ISM), Dr. Jan OLBRECHT (Deutsche Sporthochschule
Köln), Bart OOIJEN (European Commission DG Education and Culture),
Frans SCHOTTE (Cercle Brugge), Hennie STAMSNIJDER (Shimano Europe),
Erik RUTS (Sponsorbrein), Dick VANDE VYVERE (JustFit), Martin VAN
CAELENBERGH (Thomas Cook Sport), Herman VAN DRIESSCHE (SVS),
Gert VAN GOOLEN (Golazo), Bob VAN OOSTERHOUT (TripleDouble Sportsmarketing),
Bob VERBEECK (Golazo), René VIJT (ISM) et al.
22
DOELGROEP EN TOELATINGSVOORWAARDEN
De EXPERT CLASS richt zich tot (oud-)topsporters, managers,
beleidsverantwoordelijken en (startende) coördinatoren binnen
sportorganisaties, sportverenigingen en overheden.
Toelating op basis van (e-)motivatiebrief, cv en kennismakingsgesprek.
Het aantal inschrijvingen is beperkt tot 25 deelnemers.
Toelatingsvoorwaarden:
• Vooropleiding op academisch of hoger onderwijsniveau
• Of gelijkgesteld door relevante werkervaring en/of actieve
(na-)carrière in de sport
INSCHRIJVINGSGELD
Het inschrijvingsgeld bedraagt 3.995 euro (exclusief 21% BTW) voor
25 lesdagen, inclusief boekenpakket, koffi e en dinnerbuffet met dranken.

GETUIGSCHRIFT
Het instituut voor PostAcademische vorming van de Vrije Universiteit
Brussel (iPAVUB) reikt het postacademisch getuigschrift Expert Class
in Professioneel Sportmanagement uit, ondertekend door de
organisatoren. De deelnemer ontvangt dit getuigschrift als de opleiding
volledig en met succes is afgerond, inclusief een geslaagde paperverdediging.
LOCATIE
Sportimonium, Bloso-domein Hofstade,
Trianondreef 19, 1981 Hofstade (bij Mechelen)
Aparte toegang voor EXPERT CLASS via dienstingang Sportimonium
Meer info: www.sportimonium.be of www.expertclass.be
23
COÖRDINATIE
• Jos Verschueren, directeur Sportmanagement,
Managing Director Com Together - Sports & Communication,
onafhankelijk adviesbureau in sportcommunicatie
E-mail: jos.verschueren@vub.ac.be,
Mob: +32 (0)477-39 12 32, Tel.: +32 (0)2-629 27 12
• Prof. dr. Jo Van Hoecke, academisch directeur Sportmanagement
E-mail: jvhoecke@vub.ac.be, Tel.: +32 (0)2-629 27 51
• Carine Van Den Houcke, offi ce manager Sportmanagement
E-mail: cvdhouck@vub.ac.be, Tel.: +32 (0)2-629 27 12
foto © Iso Sport

24
BEREIKBAARHEID SPORTIMONIUM
ANTWERPEN E19 BRUSSEL
Tervuursesteenweg
Afrit 11
Zemst - Hofstade
Bloso-domein
Bloso-domein
N227
24
MECHELEN N26 LEUVEN
Trianondreef
Dienstingang
Expert Class
Wegbeschrijving:
• E 19 - Brussel-Antwerpen - afrit 11 Zemst-Hofstade Bloso-domein
• N26 - Mechelen-Leuven - afslaan Bloso-domein Hofstade

ACADEMIE VOOR SPORTBELEID EN MANAGEMENT
De sportwereld evolueert. Om je hierop voor te bereiden, kan de Academie voor Sportbeleid en Management van grote betekenis zijn.
Als professionaliseringsinstituut biedt ASBM kwalitatief hoogwaardige, objectieve en praktijkgerichte informatie, onmisbaar bij de uitoefening
van een sportberoep of een carrière in de sport.
De Academie voor Sportbeleid en Management functioneert als een instituut vóór en dóór de bedrijfstak. Kennis en vaardigheden worden er gebundeld
en omgezet tot direct toepasbare en op de beroepspraktijk gerichte opleidingen, congressen, studiereizen, studieboeken en vaktijdschriften.
Tal van gerenommeerde vak- en veldexperts stellen hun kennis, competenties, ervaring en netwerk ter beschikking om de professionalisering van
het vakgebied te bevorderen. Via deze weg vergroten managers, marketeers, medewerkers van sportorganisaties, beleidsmakers en vele andere professionals
hun kennis, kunde en eigen netwerk.
De academie is een onderdeel van Arko Sports Media (www.sportsmedia.nl). Deze uitgeverij brengt, onder leiding van Michel van Troost, zeer succesvolle
sportvakbladen op de markt en geeft een groot aantal boeken uit rond professioneel sportmanagement.
Wij hopen en wensen dat de ASBM mag bijdragen tot de verdere ontwikkeling van de sport en tot de professionalisering van al diegenen die hun werk
en hun passie vinden in deze uiterst boeiende bedrijfstak. Wij zien er dan ook naar uit om je te ontmoeten, opdat wij samen kunnen werken aan een
veelbelovende toekomst voor de sport in de Lage Landen!
Michel van Troost en Jos Verschueren
25

OPLEIDINGSPARTNERS
Samenwerkingsverbanden
• Vrije Universiteit Brussel
• Faculteit Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie
• Vakgroep Sportbeleid en -Management
• iPAVUB, Dienst Marketing, Communicatie en Evenementen
• Com Together - Sports & Communication,
onafhankelijk adviesbureau voor sportcommunicatie
Structurele partners
• Academie voor Sportbeleid en Management
• Arko Sports Media (www.sportsmedia.nl)
• Vlajo (www.vlajo.org)
• ISOsport (www.isosport.be)
• Sportimonium (www.sportimonium.be)
• Sportcareers (www.sportcareers.be)
26
Onder het motto van ‘Leven Lang Leren’ centraliseert het
instituut voor PostAcademische vorming van de
Vrije Universiteit Brussel (iPAVUB) diverse postgraduaten
en permanente vormingen.
instituut voor PostAcademische vorming van de
Vrije Universiteit Brussel
Dienst Marketing, Communicatie en Evenementen
Grietje Goris, Katrijn De Marez, Karlien Haelterman
Lokaal M110, Pleinlaan 2, 1050 Brussel
Tel.: +32 (0)2-629 20 93
Fax: +32 (0)2-629 21 39
iPAVUB@vub.ac.be
www.vub.ac.be/iPAVUB

Het Sportimonium geeft het boeiende verhaal van de sport weer aan de hand van
collectiestukken, verrassende objecten, prachtige affi ches, bijzondere foto’s en tv- en radiofragmenten.
Er is een documentatiecentrum voor wetenschappelijk onderzoek en een
belevingstraject waar de museumbezoeker oudere en minder bekende sporten kan beoefenen.
Je bewondert er trofeeën en voorwerpen van grote sporthelden: de olympische spikes van
Tia Hellebaut, het judopak van Gella Vandecaveye, de slede van Dixie Dansercoer, de wereldkampioen-crossmotor
van Joël Smets, …
In de volkssportentuin test je allerlei traditionele sporten uit. De museumcollectie van bijna
30.000 stuks wordt tentoongesteld in het vroegere strandgebouw. Het Sportimonium ligt op
het prachtige Bloso-domein van Hofstade aan de rand van een meer met het tweede grootste
binnenstrand van België.
Bloso-domein Hofstade, Trianondreef 19, 1981 Hofstade-Zemst
Tel.: +32 (0)15-61 82 22 • www.sportimonium.be
27
foto © www.mickyphotography.com

Vlaamse Jonge Ondernemingen (Vlajo) wil met de
leerondernemingen jongeren prikkelen en zin geven
tot ondernemend gedrag. Vlajo maakt studenten al
vroeg vertrouwd met ondernemerschap en mobiliseert
bedrijven en onderwijsinstellingen tot een win-win
relatie om zo bij te dragen tot de welvaart en het
welzijn van Vlaanderen.
De vlotte samenwerking tussen Vlajo en PG SPORT leidt
elk academiejaar tot een vijftiental sportgerelateerde
en maatschappelijk geörienteerde projecten. In deze
Sport Business Projects profi leren en ontwikkelen
PG SPORT’ers zich als junior consultants gespecialiseerd
in sportbeleid en sportmanagement.
www.vlajo.org
28

Sportcareers.be is een uniek carrièreplatform in België en Nederland.
Deze sportvacaturewebsite ondersteunt sportprofessionals door het
aanreiken van informatie over werken en ondernemen in de sport,
door het organiseren van seminars en netwerkevents en door het
aanbieden van sportcareers coaching.
ISOsport reist de wereld rond om alle grote sportevenementen te
bezoeken op zoek naar ‘het’ moment. Het indrukwekkende fotoarchief
wordt dagelijks aangevuld met de meest verbazingwekkende sportbeelden.
www.isosport.be
29
Het Kennis- en Expertisecentrum voor
Sportbeleid en Sportmanagement van
de Vrije Universiteit Brussel is een uniek
informatieplatform voor alle sportmanagementthema’s.
Je vindt er documentatie, informatie,
researchbronnen voor papers, thesissen
en doctoraten, maar ook contacten in
binnen- en buitenland en grensoverschrijdende
netwerkmogelijkheden.
Meer info uitsluitend na afspraak via
jos.verschueren@vub.ac.be.

BOEKENPAKKET VAKLITERATUUR (INBEGREPEN IN HET
Sportmarketingcommunicatie
Wim Lagae
Prijs: € 39,50 excl. btw
ISBN: 978-90-5472-158-1
Uitvoering: paperback, 480 pagina’s
Management van sportaccommodaties
en -evenementen
H. Westerbeek, A. Smith, P. Turner, P. Emery,
C. Green, L. van Leeuwen en B. Rubingh
Prijs: € 39,50 excl. btw
ISBN: 978-90-77072-90-5
Uitvoering: paperback, 384 pagina’s
30
Sport en economie: een aftrap
Trudo Dejonghe
Prijs: € 37,50 excl. btw
ISBN: 978-90-5472-047-9
Uitvoering: paperback, 352 pagina’s
SportManagement:
grondbeginselen en toepassingen
H. Westerbeek, R. Hoye, A. Smith, B. Stewart,
en M. Nicholson. Bijdrage van: A. Broeke.
Prijs: € 37,50 excl. btw
ISBN: 978-90-5472-014-0
Uitvoering: paperback, 344 pagina’s

INSCHRIJVINGSGELD)
Strategische
sportmarketing
H. Westerbeek, B. Rubingh,
D. Shilbury en S. Quick
Prijs: € 39,50 excl. btw
ISBN: 978-90-5472-039-3
Uitvoering: paperback, 520 pagina’s
Sportsponsors.
Niet zoeken maar vinden
Jos Verschueren
Prijs: € 19,00 excl. btw
ISBN: 978-90-5946-880-1
Uitvoering: paperback, 102 pagina’s
www.uitgeverij.vandenbroele.be/
fondscatalogus/148.aspx
31
Communiceren
moet je leren!
Bert De Cuyper
Prijs: € 24,95 excl. btw
ISBN: 978-90-5472-048-5
Uitvoering: paperback, 184 pagina’s
Sport in de wereld
Trudo Dejonghe
Prijs: € 19,00 excl. btw
ISBN: 978-90-3821-167-1
Uitvoering: paperback, 220 pagina’s
www.academiapress.be/
sport-in-de-wereld-1.html
www.sportsmedia.nl

BIJKOMENDE VAKLITERATUUR (TE BESTELLEN VIA ONZE
De sportwereld
voor het hbo
Jan de Leeuw
Arko Sports Media
Sportpsychologie
Frank C. Bakker en Raôul
R.D. Oudejans
€ 49,53 excl. btw
978-90-5472-182-6
Sportwereld voor
het HBO
Jan de Leeuw
€ 34,50 excl. btw
978-90-5472-166-6
Leiderschap in sport
en business
Hans Westerbeek en
Aaron Smith
€ 34,50 excl. btw
978-90-77072-89-9
Topmanagement van
sporttoppers
Hans Westerbeek en
Aaron Smith
€ 14,10 excl. btw
978-90-5472-028-7
Sportbeleid in internationaal
vergelijkend
perspectief
Hans Westerbeek
€ 37,50 excl. btw
978-90-5472-018-8
Totaalcoachen
Jan Huijbers, Peter Murphy
€ 49,53 excl. btw
978-90-5472-029-4
32
Sport en recht
Heiko van Staveren
€ 37,50 excl. btw
978-90-5472-042-3
De ongrijpbare sportfan
Irving Rein, Philip Kotler,
Ben Shields en
Hans Westerbeek
€ 39,50 excl. btw
978-90-5472-063-8
In goede en kwade
koersdagen
Marko Heijl
€ 18,82 excl. btw
978-90-5472-157-4

PARTNER ARKO SPORTS MEDIA WWW.SPORTSMEDIA.NL)
Vlaanderen sport,
ook aan de top
Veerle De Bosscher et.al.
€ 29,50 excl. btw
978-90-5472-066-9
The Sponsorship
Handbook
P. Collet and W. Fenton
€ 36,00 excl. btw
978-04-7097-984-6
www.sponsorshipstore.com
Professioneel sportmanagement
vernieuwen
Adri Broeke
€ 19,95 excl. btw
978-90-5972-360-3
www.eburon.nl/professioneel_
sportmanagement_vernieuwen
JAARGANG 6 EDITIE 4 MEI 2012 WWW.SPORTENSTRATEGIE.NL
SPORT STRATEGIE
VOOR EXECUTIVES IN DE SPORT, BIJ OVERHEID, BEDRIJVEN & MEDIA
Als sporter GOKKEN tijdens de Het GEJUICH uit DUIZENDEN “EURLINGS is geen ziener”, VERWENDE tennistalenten COURT SIDE: de GROOTSTE
Spelen? LIFETIME VERBANNING, KELEN laten weerklinken in het Egbert OLDENBOOM in het KOMEN ER NIET. Wat er schort basketbalmakelaar komt uit
verwacht ADAM BAKKER OLYMPISCH STADION
ECONOMENDEBAT
aan het Nederlandse tennis Nederland
PAGINA 8-9
PAGINA 12-13
PAGINA 20-21
PAGINA 24-25
PAGINA 31
“Er is bij veel mensen een ‘We’ worden
groot verlangen naar een Europees kam-
positieve impuls”
pioen. Denkt een op
Paul Schnabel, directeur Sociaal en Cultureel Planbureau, de vijf Nederlanders
blijft de olympische ambitie steunen
“Het grootste probleem van het plan om de Olympische Spelen naar Nederland voetbal verliep betrekkelijk geruisloos: Nederland werd poulewinnaar.
Nederland staat als voetbalnatie kortom nog hoog genoteerd.
te halen, is het ontbreken van een aansprekend leidersfi guur, iemand die het idee Zou Oranje in staat zijn 1988 te herhalen en opnieuw Europees kam-
van de Spelen representeert. In dat opzicht heeft niemand het stokje van Erica een halfjaar geleden, toen Nederland in een oefeninterland in en tegen
Duitsland hard onderuit ging (3-0). Sindsdien komt een aantal toon-
Terpstra kunnen overnemen”, zegt Paul Schnabel. “Juist in een tijd dat het plan aangevende spelers weinig aan spelen toe en zijn anderen (Sneijder!)
door de fi nanciële crisis toch al ter discussie staat is, is zo’n fi guur belangrijk. Als de vijf Nederlanders (20%) een nieuwe Europese titel, 4% is zelfs erg
zeker van zijn of haar zaak. Ruim de helft (57%) ziet het minder roos-
het plan niet wordt gedragen door iemand die op geloofwaardige wijze enthoukleurig, een kwart (24%) heeft geen mening.
siasme en vitaliteit uitstraalt, dan zakt het idee vanzelf in.”
“Nederland wint komende zomer het EK voetbal in Totaal
Polen en Oekraïne”
(in %)
Door Frans Oosterwijk
Helemaal mee eens 4
Tamelijk mee eens 16
Tamelijk mee oneens 44
Helemaal mee oneens 13
was aan neutrale persoon die
Weet niet 24
boven de partijen stond en met
gezag de eerste vergadering van Basis: alle ondervraagden (n=866).
naast NOC*NSF, ook de grote
gemeenten, werkgevers- en werknemersorganisaties,vertegenwoor-
Organisatorische
Naar aanleiding van dat debat
digers van het onderwijs en andere stuurloosheid
én het afnemend draagvlak van
belangengroeperingen vertegen- de Spelen onder de Nederlandse
bevolking, liet NOC*NSF-
Terpstra ten prooi is gevallen aan
goed idee, anders ga je zo’n verga-
dering niet voorzitten. Het gaf de zijn weggesijpeld in een moeras
gelegenheid om de vervoersproble-
matiek aan te pakken en met name kan me voorstellen dat men bij
voor de Randstad een samenhan- NOC*NSF denkt: elk woord meer
kosten en baten van de Spelen, ellende, en dat men nu weer frondat
alleen nog maar belangrijker is resulterend in een algehelema-
laisestemming, die vorige maand oorspronkelijke doel: Nederland
zijn bekroning vond in een spoed- sportief op de kaart zetten, de
komende jaren vooral aan de kwak- debat in de Tweede Kamer. Daar
kreeg minister van VWS Edith evenementen organiseren en zo
het plan ook de sport zelf kunnen het zelfvertrouwen opdoen dat nu
stimuleren. Er ging een soort elan en wen aan de broek omdat ze ver- een beetje is verdwenen, om over
dynamiek van uit waarmee je meer zwegen zou hebben dat de kosten
Paul Schnabel: “Internationale sportorganisaties als IOC en FIFA staan er niet mensen aan het sporten zou kun- van de Spelen tot 8 miljard zouden
goed op. De schandalen en omkooppraktijken geven daar ook alle aanleiding toe.” nen krijgen.”
kunnen oplopen.
Zie verder pag. 5
VAN EIGEN BODEM
Nationale Evenementenkalender van Olympisch Vuur | 26 april tot en met 27 mei
Evenement Tak van sport Datum Locatie Bereik (jaar) URL
EK Schoonspringen schoonspringen 15 tot en met 20 mei EINDHOVEN onbekend www.knzb.nl
Delta Lloyd North Sea Regatta zeilen 15 tot en met 12 mei DEN HAAG 50.000 (2011) www.dlnsr.nl
Delta Lloyd Regatta zeilen 22 tot en met 26 mei MEDEMBLIK 5.000 (2011) www.deltalloydregatta.org
EK Synchroonzwemmen zwemmen 23 tot en met 27 mei EINDHOVEN 31.540 (2008) www.ekdiving2012.nl
FBK-Games springonderdelen (atletiek) 27 mei HENGELO 10.000 (2011) www.fbk-games.nl
Voor meer informatie zie www.nationaleevenementenkalender.nl
Bron: Respons.
FOTO: SCP
GRATIS!
Eerste editie
SPORTNEXT MAGAZINE
editie 1 | winter 2012
HANS ERIK TUIJT
over de sportsponsoring van Heineken
“WIJ PROBEREN MET ONZE
AANWEZIGHEID EVENEMENTEN
MOOIER TE MAKEN”
EN VERDER
Nico Dijkshoorn
Gamifi cation
New York has it all
over sponsoring anno 2012
getting the fan involved in
hoogtepunten van de sport(marketing)-
the action
hoofdstad van de wereld
Jan de Jong (directeur NOS)
ziet televisie niet zo snel
Crowd sponsoring
SPORTNEXT EVENT
verdwijnen
Gijsbregt Brouwer introduceert de opvolger van Het Sportmarketing-
radicaal nieuw sponsorconcept congres, over het rendement van
sportevenementen, op 13 februari 2012
www.sportnext.nl
SPORTNEXT is een initiatief van:
Sport & Strategie
€ 179,50 excl. btw
(10ex./jaar)
ISSN: 1875-2357
Hoofdredactie:
Frans Oosterwijk
SPORTNEXT
ISSN: 2212-8549
Hoofdredactie:
Frans Oosterwijk
www.sportnext.nl
33
VAKBLAD VOOR SPORTBESTUURDERS, SPORTKADER EN SPORTOVERHEDEN
SPORT
BESTUUR EN
MANAGEMENT
NUMMER 1 · JAARGANG 14 · FEBRUARI / MAART 2012
Vrijwilligers
De juiste mensen op
de juiste plek
Confl ictmanagement
Zeven gouden regels
THEMA:
SPORTVERENIGING
2.0
Bestellen
bij Arko Sports Media, Academie
voor Sportbeleid en Management,
Tel.: +31-30-707 30 00
www.sportsmedia.nl
SPORT Bestuur en
Management
€ 112,50 excl. btw
(6 ex./per jaar)
ISSN: 1389-3130
Hoofdredactie: René van den
Burg en Marijke Fleuren

INSCHRIJVINGSFORMULIER
MIJN GEGEVENS
Voornaam en naam:
Bedrijf/organisatie:
Functie:
BTW-nummer:
Straat en nummer:
Postcode en plaats:
Telefoon:
E-mail:
NIEUWE REGISTRATIEPROCEDURE 2012-2013 Dit inschrijvingsformulier geldt als eerste
aanmelding. Na beoordeling en goedkeuring van uw dossier, zal u toegang tot online registratie
worden verleend. Vanaf 2 juli 2012 kan tot defi nitieve inschrijving worden overgegaan voor
academiejaar 2012-2013.
De door u verstrekte gegevens worden opgenomen in het bestand van iPAVUB. Ze worden uitsluitend
gebruikt om u op de hoogte te houden van ons programma. Overeenkomstig de wet tot
bescherming van de persoonlijke levenssfeer van 8 december 1992, heeft u op schriftelijk verzoek
recht op inzage en correctie van de door iPAVUB bewaarde informatie.
34
IK WENS DEEL TE NEMEN AAN
Postgraduaat Sportmanagement
Een praktijkgerichte vorming die u voorbereidt op diverse
junior managementfuncties in de sportwereld.
Ik betaal 2.995 euro (inschrijvingsrecht en verzekeringsbedrag).
Inclusief: examengeld, cursus en presentaties, boekenpakket,
outdoordag in Durbuy, conferenties en seminaries.
Additioneel: wedstrijdbezoeken (Rode Duivels, …), congresdagen,
midweekski in Frankrijk, Oostenrijk of Italië en een thuismatch van
West Ham United in de Premier League en sportcareers coaching.
Expert Class in Professioneel Sportmanagement
Een gespecialiseerd ervaringsprogramma toegespitst op de
sportsector, waarin alle aspecten van sportmanagement aan
bod komen.
Ik betaal 3.995 euro (exclusief 21% BTW) voor 25 lesdagen.
Inclusief: koffi e, frisdranken, dinnerbuffet en boekenpakket en
sportcareers coaching.
Inschrijven www.vub.ac.be/iPAVUB

PARTNERS SPORTMANAGEMENT 2012-2013
V.U.: Grietje Goris, iPAVUB, Pleinlaan 2, 1050 Brussel • Design www.nickvanhee.be foto © Iso Sport