Santjes Bezoek aan Zwolle - Origo

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 3 Nr. 13 – juni 2008
"Nos autem Xristi"
9 november 1938
Op twee juni mailde John Smeets me: "De vijfde
herziene druk is inmiddels al afgedrukt (oplage 20
exemplaren). – Het hoofdstuk over pater van den
Bosch is aangevuld met de laatste informatie
(daarover hebben we al gecorrespondeerd); daardoor
is de toonkleur van dit hoofdstuk toch wel veranderd
(ten gunste van Van den Bosch).
Ook heb ik aan het boekwerk enkele interessante
en gave foto’s en afbeeldingen kunnen toevoegen.
Van Wim Gubbels heb ik de opmerking ter harte
genomen dat Lauradorp echt een voorloper was
van het seminarie in Ugchelen. – En verder zijn
bij het bewonersbestand nu ook de namen van de
Dury-studenten 1929-1930 opgenomen.
Ik stuur je deze vijfde druk toe in de loop van deze
week, want je opmerkingen en wijze van meedenken
waardeer ik ten zeerste. De brief van Van Lent aan
W. Schweitzer, directeur van Laura & Vereeniging,
lijkt me ook voor jou interessant. Daarom stuur ik
hem integraal mee. Misschien kun je er iets van
gebruiken voor een volgende uitgave van DRVN?"
Genoemde brief van Johan van Lent, waarvan
hierboven de linker bovenhoek, dateert van 9
november 1938. Op 13 september 1937 had de
directeur van de Laura-mijn in een brief aan de
Algemeen Overste het aanblijven van pater van
den Bosch als directeur van het huis bepleit.
Op de 24e van die maand antwoordde don Ricaldone
hem (in het Frans), dat dit volgens het kerkelijk
recht niet kon omdat de maximale ambtstermijn
(tweemaal drie jaar) verstreken was. Maar hij zou
zien of de provinciaal zijn vervanging nog even zou
kunnen uitstellen. En dat lukte.
Ruim een jaar later schrijft pater van Lent aan de
heer Schweitzer dat hij benoemd is als directeur
van het huis en het oratorium, en dat pater Bernard
Fischer belast is met de zielzorg. Pater van den
Bosch werd in 1938 door de Belgische provinciaal
benoemd tot catechist in Luik. De benoeming van
pater Fischer werd, zoals van Lent schreef, door
hem voorgesteld aan dr. Niedermayer, provinciaal
van Duitsland, onder wie op dat moment dus
alle salesiaanse werken in ons land vielen.
John vroeg me na te gaan waar de zinspreuk in de
aanhef van de brief (nos autem Xristi) nu eigenlijk
vandaan komt. Ik vond het volgende citaat van sint
Augustinus (354-430) 'De trinitate' (Liber VI ): "Nam
et illo loco apostolus videtur quasi praetermittere spiritum
sanctum, et tamen ibi intellegitur ubi ait: Omnia vestra; nos
autem Christi; Christus autem dei; et iterum: Caput mulieris
vir; caput viri Christus; caput autem Christi deus."
Vertaald: "Want ook op die plaats schijnt de apostel
(Paulus) de heilige geest a.h.w. over te slaan, en toch
dienen we hem te begrijpen waar hij zegt: Alles is
het uwe, wij echter zijn van Christus, Christus
weer van god; en ook: de man is het hoofd van de
vrouw; het hoofd van de man is Christus; en het
hoofd van Christus is god."
De vijfde druk van 'Maastrichterlaan 80' ziet er
prachtig uit. Het boekje is met grote zorg samengesteld.
De teksten zijn gebaseerd op zorgvuldig
en vasthoudend onderzoek en geschreven in een
Nederlands waar Jan Klein zeker tevreden mee
zou zijn. Ook de vele, scherp afgedrukte, foto's
zijn een lust voor oog en herinnering.
Begin deze maand is John met mijn broer Frans nog
een keer naar Lauradorp geweest. De kerk is niet meer
in gebruik en, zoals John mij schreef: de gebouwen van
oratorium en huis worden afgebroken. Daarvoor in de
plaats komt nieuwbouw, waarin een gezondheidscentrum
en zorgwoningen worden ondergebracht.
Zoals overal waar mensen wonen en werken was
ook in Lauradorp niet alles koek en ei. Er waren
ongetwijfeld tegenstellingen en spanningen, ook
onder de medebroeders. Bestuurlijke vaardigheid
en grote ijver konden in dezelfde persoon samengaan
met menselijke dubbelhartigheid en gebreken.
Geschiedschrijving is vaak een compromis.
De benadering die John Smeets hier demonstreert
lijkt me een schoolvoorbeeld voor onderzoek en
beschrijving met betrekking tot de historie van
Don Bosco in ons land. Wachten op het grote
onderzoek heeft weinig zin. Het is de hoogste tijd
om bijeen te brengen en te documenteren wat er in
onze herinnering nog van over is.
Samen met de 'Leusder Historiën' van Henk Hendriks,
'Don Bosco op de Veluwe', de geschiedenis van
's-Heerenberg van Johan Marsman, enz. is deze
geschiedenis van Lauradorp een tijdsdocument.
vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft