BELEIDSNOTITIE STABIELE OEVERS LANGS ... - Hunze en Aa's
BELEIDSNOTITIE STABIELE OEVERS LANGS ... - Hunze en Aa's BELEIDSNOTITIE STABIELE OEVERS LANGS ... - Hunze en Aa's
3 Mogelijke oplossingen Bij het herstellen van relatief kleine schades wordt traditioneel gekozen voor stabiliseren met schelpen of het inzetten van goed doorwortelde grond. Bieden deze methoden onvoldoende effect dan wordt beschoeiing aangebracht. Het zijn allemaal arbeidsintensieve en kostbare oplossingen met een beperkte levensduur. De afgelopen 20 jaar hebben we veel ervaring opgedaan met het toepassen van schelpen. Vooral op korte trajecten waar inzetten met doorwortelde grond geen oplossing is, is dit een goede methode. De ervaring met schelpen is te kort om met zekerheid te zeggen wat de technische levensduur is. Het lijkt er echter op dat deze meer dan 25 jaar is. Het afschuinen van taluds naar een helling die ook in een verzadigde situatie stabiel is, lijkt op de lange termijn een nog beter alternatief. Naast afschuinen kan in voorkomende gevallen ook worden gedacht aan andere vormen van natuurvriendelijke oevers. figuur 2: herstelmogelijkheden. Van boven naar beneden: herstellen talud met doorwortelde grond of schelpen, afschuinen talud en aanbrengen beschoeiing. 3.1 Voor en nadelen van de technische oplossingen De genoemde oplossingen zijn traditioneel, maar momenteel het meest voor de hand liggend. Bij het kiezen van constructies wordt echter altijd rekening gehouden met technische ontwikkelingen. In tabel 1 is kort aangegeven wat de voor- en nadelen van de huidige oplossingen zijn. Aanvullen met doorwortelde grond Aanvullen met schelpen Nadelen Voordelen - niet overal toepasbaar - geschikt op korte trajecten, bijv. herstel - zakt weg in gebieden met veen als ondergrond - technische levensduur is nog onbekend - gebiedsvreemd materiaal Afschuinen talud - grondaankoop nodig Aanbrengen beschoeiing - langdurig traject - weerstand muskusratschades - als eenmalige actie goedkoop - goed te combineren met dagelijks maaionderhoud - geen grondaankoop nodig - zelfde voordelen als aanvullen met doorwortelde grond, daarnaast: - goed drainerend vermogen - duurzaam - lange technische levensduur (>50 jr) - geringe extra waterberging - technische levensduur is “kort” - er is geen grondaankoop nodig tabel 1: overzicht van voor en nadelen van verschillende constructies - Is overal toepasbaar 6
Taludschades herstellen wij afhankelijk van de grondsoort met doorwortelde grond of schelpen. Dit zijn effectieve en relatief eenvoudige methodes om plaatselijke schades, die zonder direct aanwijsbare redenen of door bijvoorbeeld muskusratten of onderhoud ontstaan, te herstellen. Bij lange beschadigde trajecten en trajecten waar beschoeiing aan vervanging toe is, is het afschuinen van het talud een duurzaam alternatief. Er worden geen kunstmatige toepassingen gebruikt, de oever heeft een positief effect op de flora en fauna en een flauwere oever vergroot de buffer tussen landbouwgebied en water. Het afschuinen van taluds heeft zodoende een positief effect op waterkwaliteit. Om een goed gewogen beslissing te kunnen nemen of het afschuinen van taluds een goed alternatief is voor beschoeien is het nodig om de kosten per oplossing inzichtelijk te maken. 3.2 Kostenonderbouwing technische oplossingen Om een goede inschatting van de kosten over een lange termijn te krijgen, zijn de “total costs of ownership” (TCO) voor de oevers berekend. Dit zijn de totale kosten die gemoeid zijn met het aanleggen en in stand houden van de oever inclusief kapitaallasten. Gemiddeld zal er eens per 50 jaar een herinrichting of iets dergelijks in een gebied plaatsvinden, waarbij watergangen worden verlegd of aangepast. Voor de bepaling van de TCO is daarom gesteld dat dit een realistische levensduur van een watergang is. In tabel 2 staan de TCO (per meter per jaar) per constructie. Bij de berekening van deze kosten zijn de aanlegkosten en jaarlijkse onderhoudskosten per meter meegenomen. Samen met de jaarlijkse rente en de economische en technische levensduur zijn dit de parameters die bepalend zijn voor de TCO. In de tabel is voor alle financiële componenten aangesloten bij de uitgangspunten die het waterschap hanteert (bijvoorbeeld afschrijvingstermijn grondwerkzaamheden is 25 jaar, rentepercentage is 4%). Omschrijving TCO per m Economische levensduur Technische levensduur per jaar in jaren In jaren Inzetten talud met goed doorwortelde grond € 0,43 25 25 Aanvullen met schelpen € 1,76 25 25 Afschuinen talud in veengebied (uitgaande van gemiddeld 6,5 meter aankoop) Afschuinen talud in klei- en zandgebied (uitgaande van gemiddeld 2,5 meter aankoop) € 3,34 Aanbrengen beschoeiing € 6,18 tabel 2: prijsvergelijking technische oplossingen 50 >50 € 1,38 50 >50 25 25 Het blijkt dat de traditionele herstelmethodes met doorwortelde grond en schelpen aanzienlijk goedkoper zijn dan het aanbrengen van beschoeiing. En dus erg geschikt voor het herstellen van relatief korte trajecten. Voor het vervangen van beschoeiingen over lange trajecten is het afschuinen van taluds een goedkoop en duurzaam alternatief. 7
- Page 1: Datum: 2012 Opsteller: Niels Erenst
- Page 5 and 6: 1 Inleiding Waterschap Hunze en Aa
- Page 7: 2 Oorzaak instabiele oevers Waterga
- Page 11 and 12: 4 Huidige situatie Het waterschapsg
- Page 13 and 14: 5 Keuze per gebied 5.1 Zuidelijk ge
Taludschades herstell<strong>en</strong> wij afhankelijk van de grondsoort met doorwortelde grond of schelp<strong>en</strong>. Dit<br />
zijn effectieve <strong>en</strong> relatief e<strong>en</strong>voudige methodes om plaatselijke schades, die zonder direct aanwijsbare<br />
red<strong>en</strong><strong>en</strong> of door bijvoorbeeld muskusratt<strong>en</strong> of onderhoud ontstaan, te herstell<strong>en</strong>.<br />
Bij lange beschadigde traject<strong>en</strong> <strong>en</strong> traject<strong>en</strong> waar beschoeiing aan vervanging toe is, is het afschuin<strong>en</strong><br />
van het talud e<strong>en</strong> duurzaam alternatief. Er word<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> kunstmatige toepassing<strong>en</strong> gebruikt, de oever<br />
heeft e<strong>en</strong> positief effect op de flora <strong>en</strong> fauna <strong>en</strong> e<strong>en</strong> flauwere oever vergroot de buffer tuss<strong>en</strong><br />
landbouwgebied <strong>en</strong> water. Het afschuin<strong>en</strong> van taluds heeft zodo<strong>en</strong>de e<strong>en</strong> positief effect op<br />
waterkwaliteit.<br />
Om e<strong>en</strong> goed gewog<strong>en</strong> beslissing te kunn<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> of het afschuin<strong>en</strong> van taluds e<strong>en</strong> goed alternatief<br />
is voor beschoei<strong>en</strong> is het nodig om de kost<strong>en</strong> per oplossing inzichtelijk te mak<strong>en</strong>.<br />
3.2 Kost<strong>en</strong>onderbouwing technische oplossing<strong>en</strong><br />
Om e<strong>en</strong> goede inschatting van de kost<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> lange termijn te krijg<strong>en</strong>, zijn de “total costs of<br />
ownership” (TCO) voor de oevers berek<strong>en</strong>d. Dit zijn de totale kost<strong>en</strong> die gemoeid zijn met het<br />
aanlegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> in stand houd<strong>en</strong> van de oever inclusief kapitaallast<strong>en</strong>.<br />
Gemiddeld zal er e<strong>en</strong>s per 50 jaar e<strong>en</strong> herinrichting of iets dergelijks in e<strong>en</strong> gebied plaatsvind<strong>en</strong>,<br />
waarbij watergang<strong>en</strong> word<strong>en</strong> verlegd of aangepast. Voor de bepaling van de TCO is daarom gesteld<br />
dat dit e<strong>en</strong> realistische lev<strong>en</strong>sduur van e<strong>en</strong> watergang is.<br />
In tabel 2 staan de TCO (per meter per jaar) per constructie. Bij de berek<strong>en</strong>ing van deze kost<strong>en</strong> zijn de<br />
aanlegkost<strong>en</strong> <strong>en</strong> jaarlijkse onderhoudskost<strong>en</strong> per meter meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Sam<strong>en</strong> met de jaarlijkse r<strong>en</strong>te<br />
<strong>en</strong> de economische <strong>en</strong> technische lev<strong>en</strong>sduur zijn dit de parameters die bepal<strong>en</strong>d zijn voor de TCO. In<br />
de tabel is voor alle financiële compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aangeslot<strong>en</strong> bij de uitgangspunt<strong>en</strong> die het waterschap<br />
hanteert (bijvoorbeeld afschrijvingstermijn grondwerkzaamhed<strong>en</strong> is 25 jaar, r<strong>en</strong>teperc<strong>en</strong>tage is 4%).<br />
Omschrijving TCO per m Economische<br />
lev<strong>en</strong>sduur<br />
Technische<br />
lev<strong>en</strong>sduur<br />
per jaar in jar<strong>en</strong> In jar<strong>en</strong><br />
Inzett<strong>en</strong> talud met goed doorwortelde grond € 0,43 25 25<br />
Aanvull<strong>en</strong> met schelp<strong>en</strong> € 1,76 25 25<br />
Afschuin<strong>en</strong> talud in ve<strong>en</strong>gebied (uitgaande van gemiddeld 6,5 meter<br />
aankoop)<br />
Afschuin<strong>en</strong> talud in klei- <strong>en</strong> zandgebied (uitgaande van gemiddeld 2,5<br />
meter aankoop)<br />
€ 3,34<br />
Aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> beschoeiing € 6,18<br />
tabel 2: prijsvergelijking technische oplossing<strong>en</strong><br />
50 >50<br />
€ 1,38 50 >50<br />
25 25<br />
Het blijkt dat de traditionele herstelmethodes met doorwortelde grond <strong>en</strong> schelp<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijk<br />
goedkoper zijn dan het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van beschoeiing. En dus erg geschikt voor het herstell<strong>en</strong> van<br />
relatief korte traject<strong>en</strong>.<br />
Voor het vervang<strong>en</strong> van beschoeiing<strong>en</strong> over lange traject<strong>en</strong> is het afschuin<strong>en</strong> van taluds e<strong>en</strong><br />
goedkoop <strong>en</strong> duurzaam alternatief.<br />
7
Change language