finalVersion - Erasmus University Thesis Repository - Erasmus ...

De hoofdtaken van de zelfstandige overheidsonderdelen in de sector Landbouw zijn net als de
motieven van oprichting divers en ambigu. Nochtans valt één hoofdtaak op: uitkeren & innen
(8 van de 23) is de meest voorkomende hoofdtaak. De andere hoofdtaken zijn registreren &
vergunning verlenen (zes), inspectie & controle (vier), opleiden & voorlichting (vier) en
quasi-rechtspraak (één). De beleidsvrijheid voor de uitvoerders is dientengevolge (onder-
)gemiddeld. Deze beleidssector heeft niet zoveel organisaties met toezichthoudende taken (4
van de 23). De indicator ‘discretionaire ruimte’ lijkt dus te wijzen op de bureaucratische stijl
van verzelfstandiging.
Het merendeel van de indicatoren duidt erop dat de sector Landbouw van het Ministerie van
LNV een bureaucratische stijl van verzelfstandiging heeft. Deze stijl wordt door vier van de
zes variabelen aangeduid. De resterende variabelen wijzen op de professionele en de
bedrijfsmatige stijl.
Past de bureaucratische stijl bij de institutionele context van de beleidssector Landbouw? De
twee contextuele indicatoren kunnen wellicht meer inzicht verschaffen. De eerste indicator
van de institutionele context is het jaar van oprichting. De overgrote meerderheid (17 van de
23) van de verzelfstandigingen in de sector Landbouw heeft vòòr 1990 plaatsgevonden. Het
ministerie heeft in de periode 1990-1994 één dienst verzelfstandigd. Drie verzelfstandigingen
werden in de tweede helft van dit decennium uitgevoerd. LNV heeft sinds 2000 twee
instellingen in deze sector verzelfstandigd. De verzelfstandigingen lijken sinds 1990 redelijk
constant te zijn. Het gegeven dat de meeste verzelfstandigingen vòòr 1990 hebben
plaatsgevonden zou erop kunnen duiden dat deze beleidssector niet afwachtend is geweest
met het verzelfstandigen van beleidsonderdelen. De bedrijfsmatige stijl past het beste bij de
indicator jaar van oprichting.
De tweede contextuele indicator is de hoogst voltooide opleiding van de ambtenaren van het
moederdepartement. De ambtenaren van het Ministerie van LNV hebben voornamelijk een
technische opleiding als hoogst voltooide opleiding. Deze indicator wijst op de professionele
stijl.
De variabelen van de institutionele context duiden enerzijds op de professionele stijl, en
anderzijds op de bedrijfsmatige stijl van verzelfstandiging. De bureaucratische stijl lijkt dus
helemaal niet te passen bij de institutionele context van de beleidssector Landbouw.
3.10.2 De beleidssector Natuur
De sector Natuur (LNV) heeft niet meer dan zes verzelfstandigde organisaties (3 % van het
totale aantal). Deze beleidssector heeft vijf publiekrechtelijk zbo’s. De resterende zelfstandige
dienst is een agentschap. De indicator ‘verzelfstandiging’ is bijgevolg minimaal & extern
(publiek). De verzelfstandiging is minimaal, aangezien het aantal verzelfstandigingen minder
dan de helft van het gemiddelde aantal is. Deze indicator duidt zowel op de traditionele, als
op de bureaucratische stijl.
Onafhankelijkheid & rechtsgelijkheid (drie van de zes) is het belangrijkste motief in de
beleidssector Natuur. De overige motieven – voor de oprichting van zelfstandige diensten –
zijn beheer & delegatie (twee) en participatie (één). De bureaucratische stijl past het beste
bij het meest voorkomende motief (onafhankelijkheid & rechtsgelijkheid).