finalVersion - Erasmus University Thesis Repository - Erasmus ...

1 Inleiding
Hoofdstuk 3: Empirie
Ik heb de empirische gegevens voor mijn onderzoek door middel van secundaire analyse van
secundaire bronnen verzameld. Deze secundaire bronnen zijn onder andere eerdere
onderzoeken, Rijksbegrotingen en websites van overheidsorganisaties. Dit hoofdstuk handelt
over de resultaten van mijn onderzoek. In deze inleidende tekst tot de behandeling van die
resultaten vermeld ik allereerst hoe ik de empirische gegevens geanalyseerd heb. De
empirische gegevens uit mijn onderzoek bestaan hoofdzakelijk uit nominale data. Deze
vaststelling heeft gevolgen voor de vormen van analyse die mogelijk zijn op de gegevens. De
analyse omvatte voornamelijk kruistabellen – en geen meer geavanceerde vormen van analyse
– met behulp van het computerprogramma SPSS. Met een kruistabel kan men patronen –
samenhangen of verschillen – ontdekken tussen twee variabelen. Ik heb de sectoren in SPSS
‘gekruist’ met de indicatoren voor stijl van verzelfstandiging en voor institutionele context.
De resultaten komen in de volgende paragrafen aan bod.
Geavanceerde vormen van analyse zijn op deze data dus niet mogelijk, aangezien het
nominale gegevens zijn. Ik heb me daardoor moeten beperken tot kruistabellen. Deze
opmerking heeft echter wel consequenties voor de uitspraken die men kan doen aan de hand
van de resultaten van zo’n analyse. Chi-kwadraat en Cramer’s V zijn twee maten die iets
kunnen zeggen over de sterkte van een theoretisch verband tussen twee nominale variabelen
(Babbie, 1995: 437). Indien deze maten significant zijn, dan betekent dat dat de verdeling van de
scores in de kruistabel statistisch significant afwijkt van een normaal verdeling (Baarda & De
Goede, 2001: 307-310; Babbie, 1995: 439). Cramer’s V en Chi-kwadraat zijn voor nagenoeg alle
kruisverbanden significant. Dit gegeven zou de verwachting dat er een samenhang is tussen
stijl – of althans variabelen van stijl – en sector, rechtvaardigen (Baarda & De Goede, 2001: 309).
Ik moet niettemin een voorbehoud maken. Het grote aantal lege cellen in de tabellen zou de
statistische analyses buitengewoon kunnen beïnvloeden. Dat wil zeggen dat de effecten
daardoor sterker lijken te zijn, dan zij wellicht in werkelijkheid zijn. Het is duidelijk dat er
patronen zijn, maar verder onderzoek en analyse is nodig om met grotere zekerheid uitspraken
over deze verbanden te kunnen doen.
In de komende paragrafen bespreek ik de uitkomsten van dit onderzoek. De volgende
paragraaf (p. 43-51) bevat een behandeling van enkele opmerkelijke constateringen in de
algemene bevindingen. Ik bespreek de constateringen aan de hand van de tabellen met de
frequentieverdelingen per onderzoeksvariabele. In de derde paragraaf (p. 51-80) komen de
uitkomsten per beleidssector aan bod. Deze paragraaf is naar ministerie ingedeeld. Elke
subparagraaf begint met een korte inleiding over het betreffende departement. Vervolgens
worden de resultaten voor iedere indicator per beleidssector beschreven. De eerste variabele is
het aantal verzelfstandigingen binnen een overheidssector. De vormen van deze
verzelfstandigde organisaties maken de tweede variabele uit. De derde indicator is het motief
voor de oprichting van de verzelfstandigingen. De wijze van bekostiging vormt de vierde
variabele voor de stijl van verzelfstandigen De vijfde indicator zijn het toezichtsarrangement
en het aantal erkende adviesorganen, oftewel de mate van corporatisme van een beleidssector.
De hoofdtaken van de zelfstandige beleidsonderdelen vertellen ons iets over de mate van
discretionaire ruimte voor de beleidsuitvoerders (de zesde en laatste variabele).