finalVersion - Erasmus University Thesis Repository - Erasmus ...

De taken uit categorie één en twee vergen slechts een geringe beleidsvrijheid. Het betreft hier
voornamelijk administratief werk. Mijn verwachting is dat de traditionele stijl – en de
bureaucratische stijl in mindere mate – grotendeels organisaties verzelfstandigen die deze
taken uitvoeren. Deze twee stijlen laten namelijk een geringe mate van discretionaire ruimte
toe voor de beleidsuitvoerders. De verzelfstandigingen zullen vermoedelijk vaak de vorm
hebben van een agentschap. De beheerstaken – categorie één – zullen de meest voorkomende
hoofdtaken zijn van verzelfstandigde organisaties binnen deze twee stijlen. De verwachting is
dat de traditionele stijl een geringe mate van beleidsvrijheid heeft.
De bureaucratische stijl zal echter – in geringe mate – ook organisaties verzelfstandigen die
taken uit de vierde en de vijfde categorie. Deze taken behoeven enige beleidsvrijheid om
onafhankelijk een eigen afweging te kunnen maken. De bureaucratische stijl zal vermoedelijk
een gemiddelde mate van discretionaire ruimte hebben.
De professionele stijl biedt uitvoerders – vooral deskundigen – de meest omvangrijke vrijheid
bij de uitvoering van hun taak. Ik verwacht bijgevolg dat binnen deze stijl – naast taken uit
bijvoorbeeld categorie vijf – veel taken uit de categorieën drie, vier en zes zullen zijn
verzelfstandigd. Deze taken vereisen een grote mate van discretionaire ruimte om in alle
onafhankelijkheid tot een eigen beoordeling te komen van individuele gevallen. De zesde
categorie vergt de meeste ruimte, aangezien objectiviteit en onafhankelijkheid de meest
belangrijke kenmerken van rechtspraak zijn. De verwachting is dat de professionele stijl een
aanzienlijke mate van discretionaire ruimte heeft.
De bedrijfsmatige stijl ligt in het geval van de discretionaire ruimte tussen de bureaucratische
en de professionele stijl in. De afstand tot het moederministerie is in deze stijl waarschijnlijk
het grootst. Maar daar staat tegenover dat het ministerie door middel van strikte prestatieafspraken
en financiële voorwaarden een belangrijke vinger in de pap blijft houden. Ik
verwacht daarom binnen deze stijl veel organisaties met inspectie en controle als hoofdtaak.
Toezicht is binnen de bedrijfsmatige stijl een belangrijk middel om te zorgen voor een
‘goede’ uitvoering van de taak. Deze stijl heeft een gemiddelde beleidsvrijheid. Het
onderscheid met de bureaucratische stijl is echter dat de bedrijfsmatige stijl veel zbo’s heeft
met toezichthoudende taken.