open/download alle cahiers in één pdf - Kohnstamm, Dolph en Rita

dat vechten onplezierig is, omdat ze allebei pijn leden.
De gedachte kwam in me op dat ik getuige was geweest van
hoe het gevoel voor rechtvaardigheid een groep kan leiden.
Hoe vaak worden zulke geschillen niet beslecht en weet je
absoluut niet volgens welke codes terwijl toch beide partijen
ermee tevreden zijn? Hoe willekeurig en onrechtvaardig
zijn daarbij vergeleken al die gebruikelijke opvoedkundige
methoden die in zulke gevallen worden toegepast?
“Jullie hebben allebei schuld! Op je knieën!” 6 zegt de pedagoog,
maar hij doet daar verkeerd aan, want er is maar
één schuldig en die triomfeert nu. De onschuldige, op zijn
knieën de opgekropte woede verbijtend, wordt daarbij
dubbel gestraft. Of de pedagoog zegt: “Het is jouw schuld,
want jij hebt dit of dat gedaan en daarom krijg je straf,” met
het gevolg dat de gestrafte zijn tegenstander nog dieper
zal haten, omdat hij de autoritaire macht – waarvan hij de
rechtmatigheid niet erkent – aan de kant van die tegenstander
weet.
Of de pedagoog kan zeggen: “Je moet het hem vergeven,
want dat is wat God wil en dan ben je beter dan hij.” Terwijl
hij alleen maar sterker wil zijn dan de ander, niet beter, en
6. Kennelijk was het toen op Russische scholen een gebruikelijk soort
straf om kinderen bij een muur of in een hoek van het lokaal op de
knieën te laten te laten zitten.
In het boek De onbekende jonge Tolstoj vertelt oud­leerling Fedjka van
een keer waarop hij door Tolstoj zelf (!) gedwongen werd op de knieën
te gaan, samen met een volwassen arbeider die in de klas wilde leren
lezen en die door Fedjka was getreiterd.
19