les 1 : Wonen een basisbehoefte

1. Wonen: een basisbehoefte
Een onderdak hebben.
Een dak boven je hoofd hebben, is voor de mens een basisbehoefte.
Een onderdak kan variëren van een eenvoudige tent tot een luxueus paleis. De bedoeling is
nochtans dezelfde: je beschermen tegen het klimaat (regen, zon, koude, wind,...).
Wonen en bouwen door de eeuwen heen.
De geschiedenis leert dat je op verschillende manieren kan voldoen aan de nood aan een
onderdak. De kennis en het gebruik van bouwmaterialen evolueren, de technische inzichten
veranderen, de materiële welstand vergroot en ook de behoeften wijzigen mee.
De mens zocht aanvankelijk zoals de dieren natuurlijke woonvormen: grotten en spelonken.
Waar deze niet voorkwamen, bouwde de mens zelf hutten met de eenvoudige middelen die
voorhanden waren: net, takken en stammetjes, dierenhuiden, leem en zelfs ijsblokken.
Gaandeweg ontdekte de mens dat stenen woningen veel duurzamer zijn.
De eerste bouwers stapelden stenen en keen uit de omgeving op elkaar.
Om steviger te stapelen, kapten zij de stenen indien nodig op maat.
In een latere fase maakten zij de muren steviger met metselspecie of
mortel.
De uitvinding van de baksteen liet toe stenen te vervaardigen in de
gewenste maat en vorm.
Naast stenen, blijft hout een dankbaar bouwmateriaal (dakgebinten,
vloeren).
Tegenwoordig gebruikt de bouwer vaak beton omwille van de soepele
verwerking (Je kan het 'gieten' in de gewenste vorm) en de stevigheid.
In een moderne woning tref je steeds meer kunststoffen : ze zijn soepel te
verwerken en vergen weinig onderhoud achteraf (ramen, deuren, goten, ...)

1. Wonen: een basisbehoefte
De woonfuncties
Een woning moet in de allereerste plaats voldoen aan enkele basisbehoeften.
Basisbehoeften slaan op dingen die je in geen geval wil of kan missen. Wie gaat kamperen wil
best zijn bureel of de tv-hoek missen, maar wil ten minste ruimte om te verblijven en te schuilen
voor regen en zon, om te slapen, eten klaar te maken, te eten, zich te wassen en te verzorgen,
zich te beschermen tegen indringers, enz.
Dit zijn de basisbehoeften.
In een woning vind je heel wat basisbehoeften in een speciaal daartoe bestemde ruimte.
Dergelijke ruimtes noem je functionele ruimtes.
Bedenk voor elk van de volgende ruimtes de functie (= de behoefte waaraan de ruimte tegemoet
komt).
Slaapkamer rusten
Badkamer hygiëne
Keuken, eethoek voeding
Woonkamer rust, sociaal contact
Bergruimte,kelder, garage opslag
Andere behoeften die niet zo levensbelangrijk zijn, noem je secundaire behoeften.
Secundaire behoeften zijn bijvoorbeeld:
de woning moet degelijk zijn: stevige materialen, weinig onderhoud, lang meegaan;
de woning moet mooi zijn: hierin verschillen de smaken uiteraard nogal;
de woning moet je persoonlijkheid weerspiegelen:
originaliteit, inrichting, afwerking, sfeer,
de woning moet gerieflijk zijn: praktisch ingericht,
zinvol gestructureerd;
de woning moet aIle moderne nutsvoorzieningen
hebben: stromend water, riolering, elektriciteit,
verwarming, telefoon, kabel, gas ...;
de woning moet goed gelegen zijn: dit hangt ook weer
af van de eigen voorkeuren.
Hier komen heel wat factoren bij kijken.

1. Wonen: een basisbehoefte
De ideale woning ...
Iedere mens heeft zijn eigen voorkeuren bij het bouwen of kiezen van een woning.
Enkele factoren die de keuze van de woning mee bepalen zijn:
de ligging: is de plaats goed bereikbaar met het openbaar vervoer? wil je tussen veel mens
en wonen of helemaal alleen? Vind je het belangrijk om dicht bij de school, het werk,
winkels te wonen of vind je de goede lucht van de buiten onvervangbaar? Wil je 's morgens
de koeien en de vogeltjes horen of geniet je van het voorbijrijden van de tram of van het
claxonneren van een zenuwachtige chauffeur?
het budget: wie over een bescheiden budget beschikt kan enkel dromen van een villa met
zwembad, 3 garages, rieten dak, enz..
de gewenste sfeer: gaat je voorkeur uit naar een statige burgerwoning, een gezellig huis in
de rij, een smaakvol ingerichte sociale woning, een romantisch boerderijtje, een villa waar
je mee kan pronken of een bunker van glas en beton ...?
de smaak: wat jij het einde vindt, vindt je buurman misschien oersaai, ongezellig of
aartslelijk ...
Woningtypes
HALFOPEN BEBOUWING OPEN BEBOUWING GESLOTEN BEBOUWING APPARTEMENTSGEBOUW

1. Wonen: een basisbehoefte
Elke tabel vergelijkt twee woonvormen.
Duid aan of de woonvorm goed (+) of minder goed (-) voldoet aan de opgesomde wensen.
Bekijk de ingevulde voorbeelden.
Rust
Afstand winkels, school
Contact met buren
Natuurschoon
Grote groentetuin
Geen burenlawaai
Goedkoop verwarmen
Groen rondom
Groot bouwterrein
Veel licht, veel ramen
Meer functionele ruimtes
Weinig onderhoud
Kleiner budget nodig
Eigen tuin
Gedeelde onderhoudskosten
Minder kopzorgen
Volledig naar eigen smaak
Je moet niet lenen
Na 20 jaar woon je “gratis”
Nooit grote kosten
Landelijke woning Woning in stadskern
Alleenstaande woning Woning in rij
Huis Appartement
Een woning bouwen Een woning huren