Het schemergebied voor faillissement - Höcker Advocaten

Hoofdstuk IV
verstrekt worden dan het nieuwe actief, de Pauliana-norm niet tot beperkingen leidt bij de
financiering van nieuw te verwerven vast actief.
Is de toename echter het gevolg van de toename van voorraden of onderhanden
werk dan is voorzichtigheid geboden. Een toename daarvan is vaak een indicator
voor te boeken verliezen.
Met name als de toename van voorraden en onderhanden werk niet eenvoudig kan worden
verklaard door gebruikelijke seizoensinvloeden of projectfinancieringen en tegelijkertijd gepaard
gaat met een vermindering van liquide middelen (LM), zullen bestuurders en financier op hun
hoede moeten zijn. De financier doet er goed aan uit te gaan van gemiddelde standen voor
voorraden en onderhanden werk. Bestuurders zullen, indien zij hun beleid willen veranderen en een
groter beslag willen leggen op voorraden en onderhanden werk, er goed aan doen dit vooraf te
verklaren en de kredietruimte hierop te laten afstemmen. Bij aanzienlijke, vooraf onverklaard
gebleven, wijzigingen in voorraden en onderhanden werk moet er rekening mee gehouden worden
dat deze een andere waardering behoeven.
Investeringen doen de solvabiliteit licht verminderen, doordat het balanstotaal
vermeerdert. Voor zover nieuwe investeringen gefinancierd worden door eigen vermogen, ontstaat
per saldo additionele kredietruimte. Nieuwe investeringen hoeven, globaal gesproken, namelijk
slechts voor het deel (1-s).I met eigen vermogen hoeven te worden gefinancierd.
Des-investeringen leiden omgekeerd tot vermindering van de kredietruimte. In de
financieringsovereenkomst zal daar bij voorkeur in voorzien moeten worden. Voor een belangrijk
deel is dat mogelijk indien de verstrekte zekerheden betrekking hebben op de investeringen en de
verkoopopbrengst zal moeten worden aangewend ter aflossing van de schuld. Slechts voor zover de
opbrengst lager is dan (1-s) maal de in de balans opgenomen waarde van de betreffende
investeringen, moet de kredietruimte worden verminderd.
Op de meeste vaste activa wordt afgeschreven in verband met de levensduur van deze
activa. Het financierbare deel neemt daardoor af. Globaal zal voor de instandhouding van de
onderneming op termijn geïnvesteerd moeten worden in nieuwe vaste activa ter hoogte van de
afschrijving. Gebeurt dat niet, dan vindt er een verschuiving plaats in die zin dat de liquide
middelen in verhouding tot de uitkomst van het bedrijfsresultaat (na afschrijving) vermeerderen. De
liquiditeit wordt positief beïnvloed door het niet herinvesteren. Maar dat trekt tegelijkertijd een
wissel op de toekomst. Voor zover de afschrijvingen reëel zijn, wordt de reële kredietruimte, ook
als er niet wordt geherinvesteerd, bepaald door de waarde van de vaste activa op het moment van
de financiering. Wordt er meer geïnvesteerd dan de afschrijvingen, dan ontstaat er kredietruimte.
Op sommige vaste activa wordt afgeschreven (vooral uit fiscale motieven) hoewel de
afschrijving niet ziet op vermindering in waarde of noodzaak tot herinvestering. Te denken valt met
name aan onroerend goed. In de bij de formules gehanteerde definities is hierin voorzien door het
eigen vermogen te corrigeren met stille of negatieve reserves, hetgeen impliceert dat ook de waarde
van de vaste activa dienovereenkomstig dient te worden gecorrigeerd.
Uiteraard kunnen er ook met betrekking tot de investeringen dingen gebeuren
die niet in de verwachtingen van de oorspronkelijke waardering besloten lagen.
Zo kunnen investeringen tenietgaan zonder dat dit bijvoorbeeld verzekerd is. Ze kunnen ook
plotseling aanzienlijk in waarde dalen of versneld afgeschreven moeten worden. Denk bijvoorbeeld
aan machines voor het maken van lp’s nadat de cd’s op de markt kwamen. Dit soort ingrijpende
gebeurtenissen zullen altijd tot een herevaluatie van de onderneming en de financiering moeten
leiden.
De balans en winst- en verliesrekening geeft in belangrijke mate weer in hoeverre
resultaten verwacht worden. Of die verwachtingen juist zijn, moet nog blijken uit de te realiseren
kasstromen: ‘profit is an opinion, cash is king’. Verwachte kasstromen worden verwerkt in de
waardering van de diverse posten in de balans. Worden bijvoorbeeld aanzienlijke kosten gemaakt
76