Het schemergebied voor faillissement - Höcker Advocaten

De verlengde Beklamel-norm en de verantwoorde financieringsstructuur
1. adequate reorganisatie van de bedrijfsactiviteiten door het management (bij voorkeur met hulp
van derden); 2. het betrekken van belangrijke belanghebbenden in het reorganisatieproces; 3.
transparantie (ten opzichte van belangrijke belanghebbenden) ten aanzien van de financiële situatie
en de voorgenomen reorganisatie, alsmede de vooruitgang; 4. inbreng van eigen vermogen (al dan
niet in de vorm van een overname door een andere partij).
De uitkomsten van de onderzoeken van Adriaanse (2005) en Van Amsterdam
(2004) lijken zinvol op elkaar aan te sluiten. Deze onderzoeken wijzen uit dat de
onderneming in moeilijkheden een management nodig heeft dat in staat is tot
een diepteanalyse van de relevante oorzaken en gevolgen en van de oplossingen
die er zijn om op termijn weer tot een acceptabele rentabiliteit te komen. Het
management zal ook in staat moeten zijn om degenen die het eventuele tekort
moeten financieren, te overtuigen van de te bereiken rentabiliteit. Dit vereiste
vervult verschillende functies: het dwingt de bestuurders tot een gedegen
analyse; het is nodig voor de verkrijging van noodzakelijke financiering; en het
meer geobjectiveerde oordeel van de participant over kunde en plannen van het
management zal een sterke indicator zijn voor de kans van slagen van de
reddingspoging. De lakmoesproef die uitwijst of er inderdaad vertrouwen
bestaat in de toekomstige rentabiliteit, zal moeten zijn of de participant
daadwerkelijk bereid is dit ‘contant’ te maken door de nader benodigde
middelen ter dekking van het tekort beschikbaar te stellen. Niet zozeer de
liquiditeit of de solvabiliteit zelf, maar de in verband daarmee te stellen eisen
dwingen bij bestuurders de tijdige en deugdelijke sanering en bij aandeelhouders
het daadwerkelijke vertrouwen door aanvullende risicodragende financiering af.
Het onderzoek van Van Amsterdam lijkt te bevestigen dat het stellen
van liquiditeits- en solvabiliteitseisen een significant criterium voor de te
verwachten toekomstige rentabiliteit kan zijn. Wanneer dergelijke eisen worden
gesteld, zullen ook eerder tijdige maatregelen worden genomen. Wordt de
onderneming niet tijdig gesaneerd, dan zal de reddingsactie zoveel additioneel
vermogen vragen, althans tot zodanige weerstanden bij de
crediteuren/wederpartijen leiden, dat deze alleen daardoor al onmogelijk of
onaantrekkelijk kan worden. Is men in staat zodanige heldere liquiditeits- en
solvabiliteitseisen te formuleren dat de onderneming daardoor ook zal worden
gedwongen tijdig maatregelen te treffen, dan zullen de overlevingskansen
daardoor toenemen. Het dilemma van de onzekerheid ten aanzien van de
toekomstige rentabiliteit lijkt hierdoor in belangrijke mate opgelost te kunnen
worden. Dit kan tevens leiden tot een mechanisme ter verdeling van de risico’s
van de participanten dat rekening houdt met de bestaande dekking voor
verplichtingen.
Al eerder 176 zagen we dat het insolventierisico van aandeelhouders bij de verhaalsinsolvente en
verlieslatende onderneming niet wijzigt zolang zij niet toetreden tot dit risico door aanvulling van
het vermogen (of uitkeringen op risicodragend kapitaal). Om dus ook aandeelhouders te betrekken
in een mechanisme van risicoverdeling is een solvabiliteitseis noodzakelijk. Later 177 zal worden
betoogd dat een solvabiliteitseis ook leidt tot een verdeling van risico tussen crediteuren en
176 Zie IV.2.
177 Zie IV.5 en IV.6.
61