Het schemergebied voor faillissement - Höcker Advocaten

Samenvatting in vogelvlucht
De (verlengde) Beklamel-norm richt zich op de onderneming, haar
betrokkenen (bestuurders, financiers) en op een bijzondere manier ook op haar
aandeelhouders. Voor bestuurders en financiers maakt de norm duidelijk welke
zorgvuldigheid zij in acht moeten nemen bij het laten ontstaan of vergroten van
verhaalsrisico's voor crediteuren. De norm voorziet dan ook tevens in een
aansprakelijkheid van bestuurders die onvoldoende zorg dragen voor die tijdige
verdeling van het insolvente vermogen.
Voor aandeelhouders is de vraag of zij, als het erop aankomt, willen
bijstorten om de onderneming te kunnen laten voortzetten. Omdat de failliete
onderneming zelf juist onvoldoende verhaal biedt, leidt de norm vooral tot een
verdeling van risico’s onder de participanten van de onderneming die in het
vermogen voorzien.
Aan de hand van de Beklamel-norm 1279 kan op basis van de liquiditeit
worden bepaald tot welk moment de onderneming nog mag worden voortgezet.
Bepalend daarvoor is de wetenschap bij betrokkenen omtrent de feitelijke
insolventie die optreedt bij een voor de kortere termijn voortdurend liquiditeitstekort.
De norm is vertaald in de formule: LM ≥ kls. ‘LM’ staat voor de liquide
middelen: kas- en het saldo van banktegoeden, inclusief effecten, plus de
kredietruimte en de gefactureerde en/of op korte termijn te ontvangen
debiteuren; ‘kls’ staat voor de kortlopende schulden: de op evenzeer korte
termijn te betalen schulden, niet zijnde een – naar verwachting op korte termijn
niet op te eisen of opgeëiste – kredietschuld.
De verlengde Beklamel-norm 1280 voorziet in een concrete grens: het
minimaal benodigde eigen vermogen om de onderneming te mogen voortzetten
en daarmee de maximale financiering van de onderneming met vreemd
vermogen. Voor de maximale financiering is de volgende balansformule
ontwikkeld: L ≤ (1-s).I - s.LM - V, waarbij (L) staat voor leningen; (s) voor de
solvabiliteitseis, uitgedrukt in de ratio: risicodragend vermogen gedeeld door het
balanstotaal; (I) voor investeringen, zijnde alle activa minus de liquide middelen
(LM) en (V) voor voorzieningen. Solvabiliteitseisen blijken niet alleen te
voorzien in een zekere dekking voor verplichtingen. Met deze eisen blijkt ook
inhoud te kunnen worden gegeven aan gerechtvaardigde verwachtingen ten
aanzien van de toekomstige rentabiliteit. De Beklamel- en verlengde Beklamelnorm
stellen aldus in onderlinge samenhang eisen aan de financieringsstructuur
van de onderneming. Hiermee bewerkstelligen zij tegelijkertijd een zekere
verdeling van het ondernemersrisico tussen de participanten (aandeelhouders,
financiers en crediteuren). 1281 In de praktijk worden daarmee de mogelijkheden
begrensd om het discontinuïteitsrisico vrijblijvend te verplaatsen naar vooral
crediteuren, die op het ontstaan van daaruit voortvloeiend nadeel immers
onvoldoende zicht en invloed hebben. 1282
1279 Zie concl. 19 en hoofdstuk III.
1280 Zie hoofdstuk IV.
1281 Zie V.6 en IV.4.
1282 Zie hoofdstuk IV.
513