Het schemergebied voor faillissement - Höcker Advocaten

Hoofdstuk X
giraal geschieden is geen normatieve reden. 1108 Als de bepalingen 47 en
53 F als normen ter zijde kunnen (en moeten) worden geschoven voor
girale betalingen is er geen reden dat – conform wenselijk recht – niet
ook voor andere betalingen te doen.
(viii) Mulder q.q./CLBN.
In Mulder q.q./CLBN zijn drie beslissingen te onderscheiden: 1) de
bank mag ook tijdens faillissement mededeling van de verpanding doen
(57 F) en als gevolg daarvan gaat de bevoegdheid tot inning over op de
bank; 2) door betalingen op stil verpande vorderingen die bij de curator
binnenkomen vervalt het pandrecht, en er ontstaat ook geen pandrecht
op het geïnde. De bank kan zich wel bij voorrang op het geïnde
verhalen maar niet buiten de boedel om (dus na omslag faillissementskosten);
3) op betalingen ter voldoening van stil verpande vorderingen
op de rekening van de failliet bij de bank mag de bank zich door
verrekening verhalen ook als deze plaatsvonden in de periode dat de
bank wist dat het faillissement was te verwachten of tijdens
faillissement (Amro/Curatoren THB geldt niet). Hier gaat het om de
laatste beslissing.
(ix) Samenhang Mulder q.q./CLBN en Mulder q.q./Rabobank Alphen.
Op de in Amro/Curatoren THB geformuleerde regel bestaat derhalve
een heel belangrijke uitzondering. Hij geldt niet voor betalingen op stil
verpande vorderingen (Mulder q.q./CLBN). Eigenlijk is de uitzondering
meer regel. Bij de kredietovereenkomst waarbij de schuld telkens
vernieuwd wordt, worden ook vrijwel altijd de (toekomstige) debiteuren
stil verpand. Zie ook Mulder q.q./Rabobank Alphen: 1109 ‘een generieke
omschrijving ("alle ten tijde van de ondertekening van de akte
bestaande rechten of vorderingen jegens derden" en "alle rechten of
vorderingen jegens derden die worden verkregen uit de ten tijde van de
ondertekening van de akte bestaande rechtsverhoudingen met die
derden") kan tot een geldige overdracht of verpanding leiden omdat het
generieke karakter van een dergelijke omschrijving en het ontbreken
van nadere specificaties van de betrokken vorderingen niet in de weg
staan aan het oordeel dat een dergelijke omschrijving voldoet aan het
vereiste van voldoende bepaaldheid in de zin van art. 3:84 lid 2 BW’.
Hoewel stille verpanding bij voorbaat van dubbeltoekomstige
vorderingen in principe in dynamisch perspectief bezien 1110 ook niet tot
nadeel leidt als de verplichting tot stille verpanding al bestaat, is het
opstellen van telkens een lijst met tenminste een generieke
omschrijving nog steeds vereist. Dit vereiste heeft geen zelfstandige
normatieve betekenis.
1108
Voor andere verschillen tussen betalingen op de bankrekening en de gevallen in 54 F, zie
VIII.2.2.2 .
1109
HR 20-9-2002, NJ 2004, 182 (Mulder q.q./Rabobank Alphen aan de Rijn).
1110 Zie IX.4.2 en IX.4.3.5.
394