Het schemergebied voor faillissement - Höcker Advocaten

Hoofdstuk X
overeenkomsten en verschillen met geldend recht. Waar ook op de arresten zelf
wordt ingegaan, zullen de achterliggende oorzaken voor de verschillen tussen
wenselijk en geldend recht concreet duidelijk worden. De arresten worden
chronologisch behandeld, met dien verstande dat als op een zaak meermalen
door de Hoge Raad is beslist de datum van de eerste beslissing tot uitgangspunt
wordt genomen.
Telkens wordt eerst de casus weergegeven. Vervolgens worden de relevante overwegingen van de
Hoge Raad, waar nodig ook de overwegingen van het Hof en een samenvatting van de relevante
cassatiemiddelen vermeld. Getracht is, ook bij de feiten, dichtbij de beschikbare teksten te blijven.
Daarna wordt telkens ingegaan op:
- de relevante vragen en regels naar wenselijk recht;
- de naar wenselijk recht relevante feiten en financiële positie;
- de einduitkomsten naar wenselijk recht; en
- een evaluatie van de in dat kader relevante overwegingen van de Hoge Raad.
In X.21 zal tot slot een globaal, en op onderwerp geselecteerd, overzicht worden
gegeven van de belangrijkste kritiek op de uitkomsten van de te bespreken
jurisprudentie.
Dat neemt niet weg dat lang niet alle te bespreken jurisprudentie tot fundamentele kritiek, of andere
uitkomsten onder toepassing van wenselijk recht, leiden.
Hoewel ernaar gestreefd is dicht bij de arresten te blijven, zijn keuzes gemaakt
en is ten behoeve van de leesbaarheid en het begrip van de analyse bij de
weergave van de casus soms een ordening aangebracht die niet geheel in de door
de Hoge Raad vastgestelde feiten te vinden is.
Daarbij is soms noodzakelijkerwijs gebruik gemaakt van de door het Hof vermelde feiten, in de
conclusie van de AG genoemde feiten, of in de rechtsoverwegingen vermelde feiten of
kwalificaties die op feiten duiden. De arresten die behandeld worden zijn: Erba I en II (X.2), Eneca
(X.3), Osby (X.4), Keulen/BLG (X.5), Steinz q.q./Amro (X.6), Loeffen q.q./Bank Mees en Hope I
en II (X.7), Amro/Curatoren THB (X.8), Nimox/Van den End q.q. (X.9), Montana I en II (X.10),
Kin/Emmerig q.q. (X.11), Kuijsters/Gaalman (X.12), Gispen q.q./IFN (X.13), Van Essen
q.q./Aalbrecht, Looman (X.14), Verkerk/Tiethoff q.q. (X.15), Van Dooren q.q./ABN Amro (X.16),
Bakker q.q./Katko (X.17), Meijs q.q./Bank of Tokyo (X.18), Sobi/Hurks II (X.19) en
Cikam/Siemon q.q. (X.20).
Het zal opvallen dat veelal de concrete financiële gegevens die nodig zijn voor
toepassing van het ontwikkelde wenselijke recht niet voorhanden zijn. Soms
omdat ze niet gesteld zijn. Maar in andere gevallen omdat de rechter ze
kennelijk niet relevant vond en niet bij de feiten heeft vastgesteld. Daar zal soms
zo goed mogelijk een slag naar gedaan worden om aan te kunnen geven hoe het
wenselijke recht vermoedelijk zou hebben uitgepakt.
X.2 Erba I en II
(HR 28-6-1957, NJ 1957, 514; HR 20-3-1959, NJ 1959, 581).
Casus: De Vries van Buuren was een groot en goed bekendstaand bedrijf in de textielhandel, met in
1952 een omzet van meer dan f. 10.000.000. In september 1951 had het een krediet van
f. 4.000.000. In september 1951 bleek dat De Vries van Buuren, gelijk vele andere
textielhandelaren, onder invloed van de Korea-hausse te veel goederen tegen te hoge prijzen had
344