Het schemergebied voor faillissement - Höcker Advocaten

De financier/separatist
tegelijkertijd inkopen worden gedaan voor 200 en verkopen voor 200, verlies 0 is, en dat de
betalingen van debiteuren die verpand zijn aan de bank, synchroon lopen met de verkoop zodat het
actief per saldo gelijk blijft. Daarna ziet de balans er als volgt uit:
vrij actief 200 eigen vermogen -200
gesecureerd actief 600 bank 600
crediteuren 400
totaal 800 800
Uitkeringspercentage (excl. boedelschulden en preferenties) 50 %
De bank springt er nu geheel uit en de crediteuren zijn in zijn algemeenheid niet slechter af. Maar
de niet-gesecureerde bankschuld voor 100 is als het ware verplaatst naar de onbetaald gebleven
nieuwe crediteuren, die bepaald wel slechter af zijn. Voor hen gold bij het aangaan van de
overeenkomst nog niet dat zij maar aanspraak konden maken op een deel van de te ontstane schuld.
Het ligt voor de hand dat voor het herstel van de oude situatie in ieder geval de bankschuld weer op
700 moet komen en dat dus 100 moet worden afgedragen. Maar daarmee is de balans niet geheel
hersteld, want die zou er dan als volgt uit komen te zien:
vrij actief 200 eigen vermogen -200
gesecureerd actief 600 bank 700
benadeling vordering 100 crediteuren 400
totaal 900 900
Uitkeringspercentage (excl. boedelschulden en preferenties) (300/500=) 60 %
Voor het herstel naar de oude situatie is nodig dat het nieuwe actief van 100, de benadelingsvordering,
als boedelschuld wordt uitgekeerd aan de nieuwe crediteuren, die ook voordeel aan de
boedel hebben gebracht voor 200. De balans ziet er dan als volgt uit:
vrij actief 200 eigen vermogen -200
gesecureerd actief 600 bank 700
crediteuren 300
totaal 800 800
Uitkeringspercentage (excl. boedelschulden en preferenties) (200/400=) 50 %
Ook hier zien we dus dat nieuwe crediteuren binnen de gelijkheid ongelijk zijn.
Ad (c) Verder kan aflossing het gevolg zijn van de betalingen door debiteuren
van de aspirant-failliet op de bankrekening. Volgens Amro/Curatoren THB mag
de bank na verkrijging van wetenschap van dreigende insolventie inderdaad niet
meer verrekenen. Maar voor zover het om verpande vorderingen gaat, zal er
geen sprake zijn van nadeel. Dat gegeven is onderkend in Mulder q.q./CLBN. 1045
In deze uitspraak wordt impliciet rekening gehouden met de (slechts)
dynamische gevolgen van de kredietverlening.
Hierin werd o.a. beslist: de bank mag ook tijdens faillissement mededeling van de verpanding doen
(57 F) en als gevolg daarvan gaat de bevoegdheid tot inning over op de bank; op betalingen ter
voldoening van stil verpande vorderingen op de rekening van de failliet bij de bank mag de bank
zich door verrekening verhalen, ook als deze plaatsvonden in de periode dat de bank wist dat het
faillissement was te verwachten of tijdens faillissement.
1045 HR 17-2-1995, NJ 1996, 471 (Mulder q.q./CLBN), zie ook X.8.
335