Het schemergebied voor faillissement - Höcker Advocaten

Hoofdstuk VII
VII.4.2 Stadia en omvang van benadelingen
VII.4.2.1 In ‘negatieve balans’ zijnde rechten en verplichtingen en
betalingen
Eerder werd een onderscheid 523 gemaakt tussen:
(i) vermeerdering van passief door het ontstaan van verplichtingen die niet in
‘balans’ zijn met rechten (relatieve vermindering van eigen vermogen);
en/of
(ii) vermindering van verhaalsvermogen door betalingen in ruime zin (relatieve
vermeerdering van passief); en
(iii) door uitvoering van (i) en (ii): de absolute vermindering van eigen
vermogen.
De praktisch minder belangrijke mutaties in liquidatieverliezen (iv) worden buiten beschouwing
gelaten.
Dit onderscheid is niet zonder betekenis. In de eerste plaats omdat de omvang
van het nadeel op verschillende wijze bepaald moet worden. In de tweede plaats
omdat bij sommige transacties zowel sprake is van nadeel door vermindering
van eigen vermogen als door vermindering van verhaalsvermogen. In die
gevallen is het wezenlijk ook een onderscheid te maken naar tijdstip en de
daarbij aanwezige wetenschap. In de derde plaats omdat er ook betalingen zijn
die tot nadeel leiden zonder dat er sprake is van een vermindering van eigen
vermogen.
Om tot een verder begrip van de verschillende vormen van benadeling te komen geef ik een aantal
voorbeelden. Om te beginnen de relatief eenvoudige verplichting uit vrijgevigheid (formele
schenking), die gevolgd wordt door de betaling. De balans van AF ziet er als volgt uit:
1.
actief 100 eigen vermogen -100
verplichtingen 200
uitkeringspercentage: 50 %
AF verplicht zich tot schenking van 50 aan B, maar betaalt nog niet. De balans ziet er nu als volgt
uit:
2.
actief 100 eigen vermogen -150
verplichtingen 250
uitkeringspercentage: 40%
De benadeling bestaat ogenschijnlijk al uit de vermindering van eigen vermogen met 50. Maar die
schijn bedriegt, want zou B nu de benadeling ongedaan moeten maken door een betaling van 50,
dan zou daarna 150 te verdelen zijn onder 200 en zouden de crediteuren ineens veel beter af zijn. In
dit stadium kan de benadeling ongedaan gemaakt worden door alleen de verplichting ongedaan te
maken (vergelijk 42 F e.v.).
523 Zie VII.2.1 en VII.2.2.
176