hoofdstuk i: dubieuze posten. - AH Bogaards

HOOFDSTUK XIV: DIOTREPHES.
Diotrephes behoort nu niet bepaald tot de meest bekende Bijbelse figuren, maar zijn naam
komt toch in de Schrift voor, en wie tot de Bijbelvasten behoort, zoekt die naam terstond in
de derde brief van Johannes, een heel kort briefje, geschreven aan een zekere Gajus, van wie
wij verder niet zo heel veel weten, maar waar we straks nog even op terugkomen. In bedoeld
briefje dan heeft de apostel het ook over onze Diotrephes.
Wie was Diotrephes?
In het Bijbels-kerkelijk woordenboek merkt prof. van Veldhuizen bij deze naam ietwat
laconiek op "een christen, op wiens onchristelijke levenswandel veel aan te merken viel".
"Christen" staat daar niet tussen aanhalingstekens, maar daar zou toch wel alle aanleiding toe
wezen. Ik weet wel, dat er vele christenen zijn, op wier onchristelijke levenswandel veel aan
te merken valt. In zekere zin geldt dat voor ons allemaal. En wij schamen ons daar diep over,
want we begrijpen heel goed dat we daarmee geen aanbeveling zijn voor het christendom.
Maar dat wil lang nog niet altijd zeggen, dat ons deswege de naam "christen" moet worden
ontzegd.
Bij Diotrephes kijk ik evenwel tegen die titulatuur "christen" wat vreemd aan.
Ik zet er in elk geval een groot vraagteken achter.
Wat van zijn doen en laten openbaar wordt, is meer antichristelijk te noemen.
0, zeker, Diotrephes droeg een mooie naam, die zoveel betekent als "kind van God".
Voorts was de man ook lid van de christelijke kerk. Wat meer zegt: hij was ouderling. En nog
niet de eerste de beste ouderling ook. Hij was in de gemeente waar hij woonde een man van
groot gezag en enorme invloed, zo zelfs, dat die goeie Gajus, die geen kwaad vermoedt en
geen kwaad denkt, en als gewoon gemeentelid diepe eerbied koestert voor ouderling
Diotrephes, voorzitter van de kerkeraad, gevaar loopt onder zijn verkeerde invloed te komen,
en deswege door Johannes gewaarschuwd wordt.
Het boekje dat Johannes over hem open doet, ziet er nu niet bepaald gunstig uit.
Er blijkt uit, dat deze ouderling een gemeen, geniepig, achterbaks ventje was, voorts een
lasteraar, een door en door eerzuchtig man, die het alleen te zeggen wou hebben, en een
liefdeloos type. En dan toch maar ouderling wezen, en mooie vrome woorden zeggen, dat kan
dus ook blijkbaar.
Maar laten we beginnen, al deze dingen in orde te verhalen.
Zoals reeds gezegd, komt de naam van Diotrephes voor in een briefje van Johannes aan een
zekere Gajus. De apostel introduceert zichzelf als "de oude": "De oude aan Gajus, de
geliefde, die ik in waarheid liefheb". Dit is een staaltje van Bijbelse gemoedelijkheid. In
wijde omtrek was de grijze apostel bekend als "de oude". Op dezelfde manier als
varensgasten op een schip van hun kapitein spreken als van "de oude". Er ligt in die naam een
zekere vertrouwelijkheid en populariteit. Als Johannes in een van de gemeenten zou komen
preken, dan zeiden de mensen: "de ouwe" komt Zondag! En Johannes vindt dat niet
oneerbiedig, hij acht het niet in strijd met z'n apostolische waardigheid. Integendeel, hij hoort
dat met een glimlach aan, en als hij aan een van de gemeenteleden ergens een briefje schrijft,
dan klinkt het doodgemoedelijk: "de oude aan Gajus, de geliefde"!
106