HERINNERINGEN AAN EEN PELGRIM NAAR ... - Hendrik Poorter

Poorters in Haringkarspel, deel 2 28
Het testament van oom
Cornelis Claes Coppen
We keren terug naar de acten. In
1662 wordt er een testament van kracht,
waarin de negenjarige Cornelis en de
vierjarige Anna begiftigd worden. Pieter's
oom, Cornelis Claes Coppen overlijdt in dat
jaar. Aan zijn achternaam kunnen we zien
dat hij de zoon was van Claes Jacobs,
Pieter's bestevaer. In Groningen treffen we
de voornaam Koop nog aan, de koosnaam
voor Jacob. Met deze oom bestond al
jarenlang een nauwe relatie. Toen Sijmon,
de Jeruzalemvaarder én zijn vrouw Maertje
in 1624 stierven was deze Cornelis in
1632, mogelijk na de dood van zijn broers
Jan Claes en Pieter Claes, voogd over de
jonge Pieter geworden. Toen Pieter op zijn
beurt trouwde en weduwnaar werd in 1648
was er weer sprake van hetzelfde
probleem: wie voedde de halfwezen op.
Aanvankelijk was dat vader Pieter zelf,
maar in 1659 nam de al op leeftijd zijnde
Cornelis Claesz Coppen de zoon van zijn
oomzegger in huis, namelijk de jonge
Sijmon die toen mogelijk rond de twintig
jaar was. Dit blijkt uit een acte van 9 april
1659 waarbij verklaard wordt dat Pieter
aan Cornelis Claes Coppen 'moet betaelen
t costgelt van Sijmon Pieters ende de
oncosten van t lant op Dircxhorn'. Helaas
hebben we het testament van de oude
Cornelis Coppen niet kunnen vinden. Hij
had nog al wat land in bezit, o.a. 4 geers
weiland achter Dircxhorn, ruim 4 geers
zaadland in de Woudmeer en 5 geers land
in Coetenburch, genaamd Willembosch.
Hoogstwaarschijnlijk is Cornelis Coppen
overleden zonder kinderen na te laten. Het
was gebruikelijk dat het familiegoed dan
overging naar broers en zusters of daarvan
weer de kinderen. Pieter Sijmonsz zal ook
tot de gegadigden hebben behoord. Wat
hij heeft gekregen weten we niet, maar
wel wat de jonge Cornelis en Anna,
Pieter's kinderen uit zijn tweede huwelijk
wordt gelegateerd, en wel liefst duizend
Caroli gulden. Volgens een beschikking
van het testament mag die som evenwel
onder Pieter blijven berusten zonder dat
hij er rente over hoeft te betalen. De
kinderen kunnen pas na het overlijden van
vader aanspraak maken op dat forse
bedrag. Pieter moet voor de weesmeesters
een onderpand geven voor die duizend
gulden. Hij geeft daarvoor een perceel
akkerland van 20 snees, gelegen op
Buttersloot. Uit deze acte van 22 februari
1662 blijkt tevens dat Pieter nu voor de
tweede maal weduwnaar was. In die tijd
hield iedereen bij voortduur rekening met
de dood. Het was gewoonte dat er zich in
de huwelijksuitzet een wit linnen
doodshemd bevond voor de
jonggehuwden. Ook Pieter's vrouw zal
daarvoor hebben gezorgd.
Uit de voorgaande acten blijken
Sijmon Pietersz en zijn erfgenamen
minimaal het volgende land in familiebezit
te hebben of te hebben gehad in de loop
der jaren:
- Sijmon Pietersz: het Schagerland,
groot 8 gars, liggend in de Ring voor
Dirkshorn, (zie testament 1GO6). Hij heeft
dit samen met zijn halfzuster Anna. Later
blijkt hij zijn halfzuster uitgekocht te
hebben (Weesboek 1624).
- Sijmon en Maertgen Claes:
Torreven, 10 gars en 3 snees, in de banne
van Oudcarspel en Mannenhuizen
(Weesboek 1624).
- Sijmon en Haertgen Claes: Land in
de Derchmeer, groot 14 gars, daarvan de
helft samen met Aeff Bartelmies
(Weesboek 1624).
- Sijmon en flaertgen Claes: Land bij
Condteven bij de watermolen, 5 geers en
3 snees, in de banne van Oudkarspel
(Weesboek 1624).