Jaarverslag 2007 - Joods Historisch Museum

Wetenschap
De medewerkers van afdeling Wetenschap waren intensief betrokken
bij de voorbereiding en het onderzoek voor de nieuwe permanente
tentoonstellingen. Ook waren zij nauw betrokken en afwisselend
projectleider voor de tijdelijke tentoonstellingen.
In 2007 startte ook een groot meerjarig onderzoeksproject ‘Van
Mokum tot in de Mediene ­joods ceremonieel erfgoed in Nederland’
in samenwerking met het nIK en gefinancierd door de Stichting
Collectieve Maror­gelden en de Mondriaan Stichting. De medewerkers
van het jhm reizen door het land om de ceremoniële en
synagogale objecten van alle nIK gemeenten in kaart te brengen.
Doel van het project is tweeledig: het verwerven van kennis over
joods erfgoed in Nederland en het vastleggen van deze kennis voor
de toekomst alsmede het stimuleren van kennis van en zorg voor
dit erfgoed.
De nationale en internationale belangstelling en relevantie van het
onderzoek naar de herkomst van objecten en het restitutiebeleid
gerelateerd aan de kunstroof in de Tweede Wereldoorlog maakt ook
onderzoek naar de eigen museale collectie wenselijk en noodzakelijk.
Tijdens de oorlog werd het grootste deel van de museumcollectie
door de bezetters in beslag genomen. Slechts een klein deel kon
na de oorlog worden gerecupereerd. Het onderzoek beoogt de opsporing
van de vermiste objecten, het terugbezorgen van de na de
oorlog teruggekeerde objecten aan de voormalige bruikleengevers
of hun nabestaanden en het identificeren van voorwerpen die na
de oorlog vanuit Duitsland ten onrechte in de museumcollectie
werden opgenomen als eigendom maar afkomstig zijn uit vooralsnog
onbekende collecties. Daarin werkt het museum samen met
musea, bibliotheken en archieven in zowel Nederland als daarbuiten.
De verzamelde gegevens worden verwerkt in een database,
die voor het publiek toegankelijk wordt gemaakt via de website van
het museum.
64 jaarverslag jhm 2007
Publicaties, voordrachten, externe projecten
Edward van Voolen
Publicaties:
• Moderne meesterwerken uit Moskou: Russisch-joodse kunstenaars,
1910-1940 / Modern Masterpieces from Moscow: Russian Jewish
artists, 1910-1940 (samensteller, editor), Waanders, Zwolle 2007
• ‘Joodse kunstenaars onder Stalin / Jewish Artists under Stalin’, in:
E. van Voolen (samensteller/editor), Moderne meesterwerken uit
Moskou: Russisch-joodse kunstenaars, 1910-1940 / Modern
Masterpieces from Moscow: Russian Jewish artists, 1910-1940
(samensteller, editor), Waanders, Zwolle 2007, p. 23 – 29
• Charlotte Salomon Leben? Oder Theater? (Hrsg.), Prestel, München
– Berlin – London – New York 2007 [tweede editie]
• Lemma’s Hans Ludwig Cohn Jaffé, Jozef Israëls en
Martin Monnickendam in: Rena Fuks­Mansfeld, Joden in Nederland
in de twintigste eeuw: een biografisch woordenboek, Spectrum,
Utrecht 2007, p. 53, 121­122, 147
• ‘Synagogen’, in: De Grote Bosatlas, Wolters­Noordhoff,
Groningen 2007
• ‘Vorwort’, in: Jan Stoutenbeek/ Paul Vigeveno, Jüdisches
Amsterdam, Wien 2007, p. 11­15
Voordrachten:
• ‘Een zoektocht naar identiteit in de Israëlische kunst’, Studium
Generale, Universiteit Leiden, 28 februari 2007
• ‘Joodse kunst en cultuur’, serie van zes lezingen, hOvO, Universiteit
Leiden, 29 januari – 5 maart 2007
• ‘Charlotte Salomon Leben? Oder Theater?’, Eröffnungsvortrag
Galerie im Taxispalais Innsbruck, 15 maart 2007
• ‘Abreise ins Exil: Einführende Bemerkungen zu Charlotte Salomon’,
Konferenz Galerie im Taxispalais Innsbruck, 16 maart 2007
• ‘Joodse moderniteit in de kunst’, Katholieke Theologische
Universiteit Utrecht, 5 juni 2007
• ‘Leben und Werk von Charlotte Salomon’, Eröffnungsvortrag
Jüdisches Museum Berlin, 16 augustus 2007
• ‘The ’Jewish’ Rembrandt’, Universiteit van Amsterdam, Arabische
talen en culturen, Rembrandthuis Amsterdam, 23 oktober 2007
wetensChap 65