Informatiefolder Kolven - Verloskundigen praktijk Almelo
Informatiefolder Kolven - Verloskundigen praktijk Almelo
Informatiefolder Kolven - Verloskundigen praktijk Almelo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Adriaen Brouwerstraat 6<br />
7606 AM <strong>Almelo</strong><br />
telefoon 0546-532004<br />
www.verloskundingen<strong>praktijk</strong>-almelo.nl<br />
Catharina Wilhelm<br />
Vronica Falkmann<br />
Gerda den Ouden- Zoer<br />
Hilde Lenferink- Booijink<br />
Ellen Pol<br />
Alie Kuiterman<br />
Carien Dijkstra-Groothuis<br />
Lidewij van Maanen-Fraatz<br />
Het afkolven van moedermelk<br />
Afkolven is het op gang brengen of in stand houden van de melkproductie door middel van<br />
een kolfapparaat. Als een baby nog te klein of te ziek is om aan de borst te drinken moet de<br />
melkproductie met de kolf gestimuleerd en op gang gebracht worden. Als de productie op<br />
gang is kan het ook voorkomen dat u niet altijd bij uw baby bent. Door te kolven kunt u de<br />
Redenen om te kolven zijn:<br />
productie in stand houden en voeding voor uw baby afkolven.<br />
• Uw baby wordt opgenomen op de zuigelingenafdeling<br />
• Uw baby kan (nog) niet zo goed drinken<br />
• U hebt erge stuwing<br />
• U wilt graag een dag of avond uit<br />
• U wilt weer gaan werken<br />
Manieren van afkolven<br />
Met de hand kolven (zie afbeelding)<br />
INFORMATIEFOLDER KOLVEN<br />
Deze folder is mede tot stand gekomen in samenwerking<br />
met het ZGT en lactatiekundige A. Mulder<br />
Als u incidenteel wilt kolven kan dit met de hand, volgens de marmet methode. Deze<br />
methode kan ook in de eerste dagen gebruikt worden. De melk wordt dan met een lepeltje<br />
opgevangen en kan direct aan de baby gegeven worden.<br />
• Zet de duim en wijsvinger 2½ tot 4 centimeter achter de tepel (neem niet de tepelhof als<br />
uitgangspunt, omdat deze bij alle vrouwen verschillend is)<br />
• Plaats de duim boven en de vingers onder de tepel (de zogenaamde “C-greep”)<br />
• Duw de borst naar de ribben toe<br />
• Rol de vingers naar voren<br />
• Knijp voorzichtig met duim en vingers in een ritmische beweging. Het kan even duren voor<br />
er wat druppels melk komen of voor de voeding begint te lopen<br />
• Verplaats de vingers rondom de borst en herhaal de cyclus<br />
• Vermijd het om in de tepels te knijpen of te trekken
Elektrisch kolven<br />
Als de melkproductie met een kolf op gang gebracht moet worden, is een elektrische kolf<br />
daarvoor het meest geschikt. Voor de moeder is deze manier het minst vermoeiend.<br />
U kunt zelf een kolf huren bij de thuiszorg mede om te testen of dit prettig werkt en te<br />
voorkomen dat u met een kolf zit die voor niet prettig werkt.<br />
Elektrisch kolven bespaart niet alleen tijd maar stimuleert de melkproductie goed.<br />
Dubbelzijdig afkolven<br />
Wanneer u langere tijd moet kolven is het prettig om beide borsten tegelijkertijd af te kolven.<br />
U plaatst dan op elke borst een kolfsetje.<br />
Het voordeel hiervan is dat u in ongeveer 10 - 15 minuten beide borsten heeft gekolfd.<br />
Dubbel kolven stimuleert de melkproductie, dit komt mede doordat de toeschietreflex in<br />
beide borsten extra benut wordt.<br />
Dubbel kolven is vooral aan te bevelen bij moeders die langdurig moeten kolven<br />
(bijvoorbeeld bij premature baby’s) en bij moeders die een tweeling hebben.<br />
Dubbelzijdig kolven kan in het begin lastig zijn.<br />
De melkproductie op gang brengen<br />
Wanneer uw baby te vroeg geboren is of om andere reden in de couveuse moet verblijven,<br />
start u binnen 6 uur met het afkolven om uw melkproductie te stimuleren en op gang te<br />
brengen.<br />
Als uw baby gezond en op tijd geboren is maar de eerste 24 uur na geboorte nog niet aan de<br />
borst heeft gedronken, is het ook verstandig om te starten met kolven. Door ongeveer 7 keer<br />
per dag te kolven komt de melkproductie op gang.<br />
Het is verstandig ook s’nachts te kolven omdat dit het normale gedrag van een baby het<br />
meest nabootst.<br />
Nachtelijk kolven is stimulerend voor de melkproductie en overvolle borsten remmen juist de<br />
Benodigdheden<br />
melkproductie.<br />
• Elektrische kolf<br />
• Afkolfset<br />
• Opvangflesje<br />
• Sticker<br />
• Pen<br />
Werkwijze<br />
• Katoenen luier<br />
• zorg dat alle benodigdheden klaar staan en was uw handen<br />
• zorg dat u ontspannen zit met een foto van uw baby in de buurt<br />
• leg de katoenen luier onder uw borsten
• om de toeschietreflex te bevorderen kunt u warme doeken op uw borst leggen of ze<br />
zachtjes masseren, strijken en schudden<br />
• plaats het borstschild op uw borst met uw tepel midden in het schild<br />
• zet nu de kolf aan (begin met een lage vacuümstand)<br />
• wanneer u een 2-fase-kolf gebruikt (Symphony) start deze kolf met korte<br />
zuigbewegingen, net als een baby, om de toeschietreflex op te wekken (het op gang<br />
komen van de melkstroom). Na 2 minuten gaat de kolf automatisch over op de afkolffase.<br />
Wanneer de melkproductie nog niet op gang is, is het vaak prettig de eerste fase<br />
meermaals te doorlopen.<br />
• In het begin zal de afgekolfde melk nog maar enkele druppels of milliliters zijn. <strong>Kolven</strong> is<br />
een vaardigheid die, net als het geven van borstvoeding, geleerd moet worden.<br />
Bovendien moet de moedermelkproductie op gang gebracht worden en gaat het de<br />
eerste keren nog om kleine hoeveelheden. Tijdens het kolven kunt u de vacuümstand<br />
iets hoger zetten maar het kolven moet prettig blijven aanvoelen (een hogere<br />
vacuümstand is geen garantie voor een hogere melkopbrengst).<br />
Als de productie op gang is<br />
Wanneer de melkproductie op gang gekomen is, kolft u zolang er melk komt maar in ieder geval<br />
ongeveer 10 minuten per borst.<br />
Bij gebruik van een twee-fasen-kolf kunt u zelf de afkolffase inschakelen wanneer de<br />
toeschietreflex binnen 2 minuten komt. Tijdens het kolven (of voeden) komt er meerdere keren<br />
een toeschietreflex. Wanneer er vrijwel geen melk meer komt, kunt u nog eens uw borsten<br />
masseren en kort nakolven. Zolang de baby nog niet goed aan de borst kan, blijft u de eerste<br />
weken ongeveer 7 tot 8 keer per 24 uur (na)kolven. Dit is van belang om te zorgen dat de<br />
melkproductie goed gestimuleerd blijft, zodat ook op langere termijn er voldoende melk voor uw<br />
baby (‘s) zal zijn.<br />
Als u langdurig moet kolven omdat uw baby langere tijd niet aan de borst kan drinken, is het<br />
raadzaam een dubbele afkolfset te gebruiken. Dit stimuleert de melkproductie en bespaart tijd<br />
omdat u twee borsten tegelijk kolft.<br />
<strong>Kolven</strong> als uw baby nog niet zo goed kan drinken<br />
Voed eerst uw baby aan de borst. Geef daarna de borstvoeding die u de vorige keer hebt<br />
afgekolfd aan uw baby (via cupvoeding of vingervoeding, om een zuigverwarring te<br />
voorkomen). Hiermee voorkomt u dat uw baby lang moet wachten en te vermoeid wordt. Kolf<br />
daarna borstvoeding af voor de volgende voeding. Doe dit tenminste 7 tot 8 keer per 24 uur)<br />
en bij voorkeur ook eenmaal ’s nachts.<br />
vingervoeden<br />
Het reinigen en bewaren van de kolfse<br />
Reinig na elke kolfbeurt het borstschi<br />
Vingervoeden Cupfeeding
Het reinigen en bewaren van de kolfset<br />
Reinig na elke kolfbeurt het borstschild met koud, daarna met heet water. Droog het<br />
materiaal goed af en bewaar de spullen in een schone luier of handdoek.<br />
Het bewaren van borstvoeding<br />
Bewaar borstvoeding bij voorkeur in een kunststof bakje of fles (voorzien van naam, datum<br />
en hoeveelheid). Zet gekolfde borstvoeding altijd achter in de koelkast bij een maximum<br />
temperatuur van 4 graden Celsius.<br />
Laat voor het invriezen de melk in de koelkast afkoelen, afgekoelde porties van dezelfde dag<br />
kunnen bij elkaar worden gedaan en samen ingevroren (binnen 24 uur).<br />
Temperatuur Tijd<br />
Colostrum Kamertemperatuur 12 tot 24 uur<br />
Verse borstvoeding Kamertemperatuur 6 tot 8 uur<br />
Verse borstvoeding Koelkast thuis 4 o C Tot 5 dagen<br />
Verse borstvoeding Koelkast ziekenhuis Niet langer dan 48 uur<br />
Borstvoeding Vriesvak koelkast<br />
- 15 o C<br />
Borstvoeding (kleine) vriezer die vaak open<br />
en dicht gaat<br />
Borstvoeding Diepvries constant<br />
- 18 O C<br />
Tot 2 weken<br />
Tot 3 maanden<br />
6 maanden of langer<br />
Ontdooide borstvoeding Koelkast Binnen 24 uur<br />
Het vervoeren van borstvoeding<br />
Als u thuis hebt afgekolfd en de afgekolfde melk naar het ziekenhuis wilt brengen moet de<br />
voeding tijdens het vervoer gekoeld blijven. Een kleine koelbox of koeltasje met<br />
koelelementen is hiervoor heel geschikt.<br />
Ook wanneer u weer aan het werk bent en afkolft, is het belangrijk de moedermelk gekoeld<br />
te vervoeren.<br />
Na het vervoer kunt u de voeding weer in de koelkast zetten.<br />
U wilt weer gaan werken<br />
Het is niet nodig om al vanaf het begin uw baby aan de speen te laten wennen, het is zelfs af<br />
te raden om zuigverwarring te voorkomen. U kunt, als de baby ongeveer een maand oud is,<br />
extra voeding afkolven tussen twee voedingen of na een voeding op de wijze zoals hiervoor<br />
beschreven. U hebt na een voeding vaak nog voldoende melk om af te kolven. Vries de melk<br />
in in kleine porties van (bijvoorbeeld 30- 50 cc) om te voorkomen dat u steeds hoeveelheden<br />
weg moet gooien.<br />
Gebruik een borstpomp die het best bij u past. Handig is het om een machine te gebruiken die<br />
twee borsten tegelijk kan kolven. Dit levert u tijdwinst op.<br />
Vragen en informatie<br />
Mochten zich problemen voordoen, dan kunt u telefonisch of via een huisbezoek advies<br />
krijgen van een lactatiekundige. Op de site www.nvlborstvoeding.nl kunt u nakijken waar u in<br />
de buurt een vrijgevestigde lactatiekundige kunt vinden.
Lactatiekundigen:<br />
ZGT <strong>Almelo</strong><br />
Mw. A. Mulder (kraam- en zuigelingenafdeling)<br />
Lactatiekundige<br />
Telefoonnummer: 0546 69 35 53 of 06 20 70 53 91<br />
<strong>Almelo</strong><br />
Mw E Boonstra, lactatiekundige freelance<br />
Telefoonnummer 0546 491114<br />
Uw eigen kraamzorginstelling<br />
Thuiszorgwinkels:<br />
Telefoonnummer: (0900) 0678<br />
Vereniging Borstvoeding Natuurlijk (landelijk adres)<br />
Postbus 119<br />
3960 BC Wijk bij Duurstede<br />
telefoonnummer: (0343) 57 66 26<br />
Telefoonnummers van contactpersonen in de regio kunt u vinden op<br />
www.borstvoedingnatuurlijk.nl<br />
La Leche League<br />
Postbus 212<br />
4300 AE Zierikzee<br />
telefoonnummer: (0111) 41 31 89<br />
www.lalecheleaque.nl<br />
Nederlandse Vereniging van Lactatiekundigen<br />
Postbus 5243<br />
2701 GE Zoetermeer<br />
telefoonnummer: (0900) 522 82 84<br />
www.nvl.borstvoeding.nl