volkscultuur magazine 2 2011 - Nederlands Centrum voor ...

60
In Sint Maartenstad Utrecht zijn veel verwijzingen naar het verhaal van Martinus
en de bedelaar te vinden, zoals in de Pandhof bij de Domkerk
Het Beraad bestaat uit ‘een stelletje Sint Maartensgekken’, zoals
Chris van Deventer zichzelf en zijn mede-leden omschrijft. Ze zijn
afkomstig uit allerlei verschillende maatschappelijke organisaties,
zoals het Utrechts Klokkenluiders Gilde, RonDom/VVV, gemeente,
kerken en ook individuele burgers. Het zijn allemaal vrijwilligers,
die de passie delen om dit te doen. Zij willen de verbinding verzorgen
om burgers met elkaar in contact te brengen. Zeker in steden
is er veel eenzaamheid. ‘De tijd is er rijp voor, er ontstaan allerlei
initiatieven, die wij ondersteunen. We hebben zelf ooit een boekje
verspreid met allerlei Sint Maartensliedjes. Zowel oude als nieuwe
hebben we opgenomen, om de kinderen meer te laten zingen dan
alleen de heel bekende. En in een wijk waar een school samen met
de kerk en de wijkvereniging een Sint Maartensviering organiseerde,
waarbij de kinderen voedsel ophaalden voor de voedselbank,
hebben wij de publiciteit ondersteund en hen genomineerd
voor een Europese solidariteitsprijs. Dus wij organiseren niet alleen
Volkscultuur Magazine
zelf dingen, maar stimuleren ook goede initiatieven. Het opvallende
is, dat ik zelf als kind nooit met een lampion langs de deuren
ben geweest, dat bestond niet in die tijd. Ik ben pas op latere
leeftijd met Sint Maarten in contact gekomen. Ik had een grote
belangstelling voor de historie van de stad en daar hoort uiteraard
ook Sint Maarten bij.’
Het Beraad zorgt ervoor dat kinderen van nu wél weten wie Sint
Maarten was en waar hij voor staat, door een stripboek uit te
geven. Sint Maarten, Leven & Legende wordt op 11-11-’11 gepresenteerd.
Het vertelt het spannende levensverhaal van Sint
Maarten, maar het gaat ook over ‘samen delen met de armen’. Ook
de speciale band van Sint Maarten met Utrecht en de Sint
Maartensgebruiken door de eeuwen heen worden op een lichtvoetige
manier in beeld gebracht.
Hedendaagse betekenis
De Sint Maartensviering blijkt bij uitstek geschikt te zijn om meerdere
maatschappelijke doelgroepen aan te spreken. De symboliek
van Sint Maarten, het samen delen, solidariteit en jezelf niet altijd
op de eerste plaats zetten, overstijgt de religies en culturen. ‘Wij
werkten in 2010 voor het eerst samen met het Steunpunt
Mantelzorg Utrecht aan een ‘verwendag’ voor mantelzorgers. Ik
heb toen uitgelegd aan mantelzorgers, wie Sint Maarten was en
waarom hij de helft van zijn mantel gaf. Als hij zijn hele mantel had
gegeven, had hij zelf niets overgehouden en zou dan zelf in de kou
zijn komen te staan. Dat idee, dat je ook als mantelzorger voor
jezelf moet zorgen, probeerde ik over te brengen. In het publiek
zaten ook enkele islamitische vrouwen, die aanvankelijk niet reageerden.
Na een tijdje begon een van hen toch te reageren op
mijn verhaal en ook delen ervan uit te leggen aan de oudere vrouwen.
Toen kwamen er wel reacties. Achteraf hoorde ik dat zij het
verhaal heel inspirerend hadden gevonden’, aldus Chris van
Deventer.
‘Wij proberen altijd uit te leggen waar Sint Maarten voor staat,
maar benadrukken ook zijn universele waarde. We zien aan allerlei
initiatieven, dat er behoefte is aan rituelen, aan manieren om
verbondenheid uit te drukken. Dat stimuleren we, ook om de
samenhang tussen de burgers te bevorderen. Naast de aandacht