volkscultuur magazine 2 2011 - Nederlands Centrum voor ...

52
gen geeft de psalmen een bepaalde meerwaarde, als het tenminste
eerbiedig gezongen wordt. Als je een goede organist hebt, dan
speelt hij op een bepaalde, opzwepende manier en dat geeft een
stimulans om de bovenstem in te zetten. Dat is zo mooi, dat prikkelt
je tot in je tenen, daar krijg je kippenvel van. Vroeger gingen
de mannen in de kerk dan ook staan, bijna alsof ze in trance
waren.’, aldus Hammer.
Vastleggen van de kennis
Hoe schat Henk Hammer de toekomst van het bovenstem zingen
in, is hij niet bang dat de vaardigheid uiteindelijk verloren gaat?
‘Tegenwoordig zien we vooral een toename in de belangstelling.
Het is een tijd wat minder geweest, maar nu niet meer. Vanuit de
Hervormde Gemeente worden drie à vier keer per jaar avonden
Genemuiden zet zich
intensief in om de traditie
van het bovenstem zingen
levend te houden
georganiseerd waarbij speciaal het bovenstem zingen wordt
geoefend. Deze avonden worden ook door veel jongelui bezocht.
Wij hebben voor elke gelegenheid psalmen die ook met bovenstem
gezongen kunnen worden, of dat nu voor Hemelvaart,
Pinksteren of Kerstmis is, vrolijk of minder vrolijk. Als we een
nieuwe psalmen-cd met bovenstem uitbrengen, hebben we ook
altijd een topverkoop.’
Toch is het belangrijk, dat de vaardigheid ook schriftelijk vastgelegd
wordt om het door te kunnen geven aan latere generaties.
Dat gebeurt gelukkig ook. ‘De bovenstem wordt genoteerd, er zijn
boeken met zo’n dertig psalmen met bovenstem op schrift
gesteld. En er staan zelfs filmpjes van onze liederen op YouTube op
internet. De geluidskwaliteit is dan niet perfect, maar het is wel
goed voor de bekendheid.’
Volkscultuur Magazine
Doorgeven aan de jeugd
‘Onze zoon is bijna tien jaar en vindt het ook fantastisch. Op school
krijgen ze er geen speciale uitleg of les over, maar ze weten er
natuurlijk wel van, al is het van familie en vrienden. Vanaf achttien
jaar mogen ze lid worden van het koor. Laatst hadden we iemand
van vijftien en voor hem hebben we speciaal aan de leden
gevraagd of ze er bezwaar tegen hadden dat hij lid werd. Dat
hadden ze niet, dus nu is hij lid. Maar dat is een uitzondering. Er
wordt hier veel gezongen, er zijn ook een paar kinderkoren in
Genemuiden. Daar beginnen ze en dan kunnen ze daarna op een
mannen- of gemengd koor als ze willen. Ik ben er niet bang voor,
dat de traditie verloren gaat. Zolang er kerken zijn en psalmen
gezongen worden in Genemuiden, zolang zal er het bovenstem
zingen bestaan’, benadrukt Henk Hammer.
‘Als het bovenstem zingen op de inventaris van immaterieel erfgoed
zou komen, zou dat in ieder geval tot meer waardering en
bekendheid leiden. Kijk, het koor is geen typisch psalmenkoor, we
zijn een vierstemmig koor, dat psalmen en geestelijke liederen
zingt. Waar wij ons altijd erg voor ingezet hebben, is het bovenstem
zingen. Als we op de immaterieel erfgoed lijst zouden
komen, is dat de erkenning voor onze inspanningen. Er zijn nog
wel andere koren bezig met bovenstem zingen, maar toch niet zo
intensief als wij dat doen en uitdragen. Wij zetten ons er echt voor
in om het vanuit de traditie te doen en die traditie ook in stand te
houden ter ere van God. Dat willen wij altijd blijven doen en
Unesco erkenning kan ons daarbij helpen.’ ◗
Foto: Willem Timmerman