volkscultuur magazine 2 2011 - Nederlands Centrum voor ...

Ringrijder Dennis Willeboordse probeert in galop de ring te steken
lang en weegt ongeveer 1,5 kilo. Dit is langer en zwaarder dan de
lans van het sjeesrijden, anders zwaait hij alle kanten op tijdens de
galop. Het maakt ook niet uit op wat voor paard men rijdt, er zijn
er ook die op een Shetlandpony rijden. Maar de ring hangt op
2.20 m hoogte en daar moet de rijder wel bij kunnen. De ring is
38 mm in doorsnede. Als er aan het einde van de dag geen
winnaar is, wordt er een kleinere ring opgehangen, telkens weer,
tot er één winnaar over blijft. Die ringen zijn telkens 6 mm kleiner,
tot minimaal 10 mm.’
Hoewel het ringrijden op deze manier alleen wordt beoefend in
Zeeland, leidt de sport geen kwijnend bestaan. ‘De vereniging
heeft in totaal 900 leden, verspreid over verschillende clubs. Het
bestuur bestaat uit 9 leden. We krijgen elk jaar meer leden, het zijn
vaak vriendenclubs’, legt Sjaak Janse uit.
Rituelen
Er zijn tal van gebruiken rondom het ringrijden, vaak al eeuwenoud.
Zo is er het ritueel van het jonassen van de winnaar, onder
het zingen van het ringrijderslied. Verder kan er een beschilderde
pollepel gewonnen worden, als je de laatste twee ringen steekt.
Vroeger was die prijs een schande, maar tegenwoordig niet meer.
Bij de pollepel hoort een fles jenever, die de winnaar in de pollepel
giet en aanbiedt aan de andere deelnemers.
Een andere traditie die nog steeds in sommige dorpen bij het
ringrijden in ere wordt gehouden is het rondgaan met de ‘suukerkomme’.
Dit is een kom, die wordt gevuld met brandewijn, suiker
en zoute bolletjes. De suukerkomme ging rond onder de ringrijders,
die met zijn allen in de baan zaten, tot deze helemaal leeg
was. Het overmatige drinken is trouwens sinds de oprichting van
de Zeeuwse Ringrijders Vereniging flink aan banden gelegd door
het instellen van allerlei regels.
Onder de verschillende prijzen door de tijden heen is een opvallende
hoeveelheid afkomstig van het koninklijk huis. Dat begon al
met gouden medailles van stadhouder Willem V, een zilveren
tabaksdoos en zilveren zwepen van koning Willem III, een zilveren
theeblad en wisselbekers van koningin Wilhelmina tot nu dan het
bronzen beeldje van koningin Beatrix. De wedstrijden werden ook
vaak bezocht door leden van het koninklijk huis.
Veel documentatie is verloren gegaan. De plaatselijke verenigingen
bewaren hun eigen archief en de Zeeuwse Ringrijders
Vereniging bezit de notulen en de uitslagen vanaf de oprichting.
Veel oude foto’s zijn te vinden in de Beeldbank Zeeland van de
Zeeuwse Bibliotheek. Verder is er een vaste tentoonstelling van de
Zeeuwse Ringrijders Vereniging in bezoekerscentrum
Poppendamme te Grijpskerke.
Zomer 2011 21