Het preferentiebeleid kan beter voor de ... - Bandwerkplus.nl

Het preferentiebeleid kan beter voor de
apotheker en de patiënt
Indiener:
Gijs van den Broek
Eva Esschendal
Timo Roeleveld
Judith Anna Dekker
Pieter Sassen
Sabina de Lange (verdediger)
Ingediend op 1 november 2010
Behandeld op 20 en 21 november 2010 tijdens het Najaarscongres te Made

De rel die enkele jaren geleden speelde over de hoge bonussen en snoepreisjes voor apothekers is in
de tussentijd voor een goed deel vergeten. Het huidige klimaat waarin de apotheker werkt is
veranderd in een situatie waarin de marges kleiner worden en de merken elkaar in groter tempo
afwisselen. Dit is ook merkbaar voor de patiënt die geconfronteerd wordt met andere verpakkingen
en merken. Deze trend is tot stand gekomen na de invoering van het preferentiebeleid waar onzes
inziens verbeteringen in doorgevoerd kunnen worden als het gaat om de vergoedingsstructuur en de
verschillen met de ziekenhuisapotheken.
Vergoedingsstructuur
Bij de inrichting van het zorgpakket wordt onderscheid gemaakt tussen extra- en intramurale zorg. Bij
intramurale zorg vindt geen beoordeling plaats van de geneesmiddelen wegens het onderdeel
uitmaken van de geneeskundige zorg. Bij extramurale geneesmiddelen vindt deze beoordeling wel
plaats 1 . Uitgifte van geneesmiddelen vindt voornamelijk plaats in een extramurale setting, dus door
de eerste lijns gezondheidszorg. Deze geneesmiddelen zijn wel getoetst op toelating tot het
basiszorgpakket, wegens lagere kosten van generieke geneesmiddelen verdienen ze de voorkeur om
deze op te nemen in tegenstelling tot de merkgeneesmiddelen. De weesgeneesmiddelen die zijn
genoemd als vallend onder het Zorgverzekeringsfonds zijn geneesmiddelen die worden gebruikt bij
het behandelen van patiënten met een weinig of zeer zeldzame aandoening 2 . Onder dure
geneesmiddelen vallen voornamelijk middelen die worden gebruikt bij oncologische behandelingen 3 .
Deze therapieën worden doorgaans alleen aangeboden in een intramurale setting.
Preferentiebeleid
Wat echter de redenering is van zorgverzekeraars om een andere toetsingsmethode toe te passen
voor de extramurale zorg blijft voornamelijk in het ongewisse. Hoewel dit gedeeltelijk ook weer bij
wet geregeld is in de Zorgverzekeringswet waarin het volgende staat opgetekend over de vergoeding
van geneesmiddelen. Er wordt gesteld in artikel 2.42 dat indien er een vervangbaar geneesmiddel
beschikbaar is – hierbij wordt een generiek middel bedoelt- de prijs van dit vervangende
geneesmiddel geldt als richtlijn voor het te vergoeden bedrag. In artikel 2.43 wordt genoemd dat er
een gemiddelde prijs wordt gehanteerd die is gebaseerd op de gemiddelde prijs van de vervangende
geneesmiddelen. Ook wordt hierbij de standaarddosering in acht genomen voor het berekenen van
de gemiddelde prijs. 4 Dit alles in het kader van het reduceren van de gezondheidszorg, waarbij de
ziekenhuizen worden ontzien als het gaat om het verstrekken en voorschrijven van
merkgeneesmiddelen. Er kan dus worden gesteld dat met het betreden van een ziekenhuis er ineens
geheel andere wetten gelden, die financieel gezien in het voordeel zijn van de intramurale setting.
Verwarring
Apotheken moeten nu voor verschillende patiënten met dezelfde aandoening die bij verschillende
zorgverzekeraars zitten ook verschillende doosjes in huis hebben met dezelfde werkzame stof. De
ene zorgverzekeraar dicteert een exact middel voor een bepaalde periode voor een bepaalde
aandoening, andere zorgverzekeraars weer geheel andere. Een enkele zorgverzekeraar biedt de
mogelijk voor de apotheek om in een bandbreedte van een paar procent in prijsverschil verschillende
generieke middelen in huis te hebben. De marge die gehaald wordt op deze verschillende middelen
hangt dus af per zorgverzekeraar en wat die dicteert op dat moment; iets dat bij iedere uitgave
gecontroleerd moet worden. Maakt de apotheek immers een fout bij het afleveren (net iets te dure
variant), dan kan soms zelfs een gehele declaratie van enkele tonnen geweigerd worden. Dit laatste
resulteert dus in een nog slechtere financiële situatie voor de apotheken die soms al met verlies
moeten leveren aan de patiënt vanwege de zorgplicht waar ze aan moeten voldoen.
1 Voorwaardelijke financiering in het kader van een verantwoord pakket, College van Zorgverzekeraars. 2009
2 Advies dure weesgeneesmiddelen, Nederlandse Zorg Authoriteit. 2008
3 Dure geneesmiddelen (beleidsregel CI-1114), Nederlandse Zorg Authoriteit. 2009
4 Zorgverzekeringswet, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. 2005

Ten slotte, medicatie binnen het preferentiebeleid wordt bij sommige verzekeraars vaker dan eens
per jaar aangepast, hetgeen de apotheek immer de boeman maakt als de patiënt een ander doosje
krijgt. Ook wil het nog wel eens voorkomen dat medicijnen geïmporteerd zijn uit andere landen
waardoor de verpakkingen onleesbaar zijn waardoor ze eerst voorzien moeten worden van een
Nederlands etiket. In het bijzonder de oudere bevolking die ook nog eens de grootste gebruikers zijn,
hebben hier natuurlijk problemen mee. En in plaats van de zorgverzekeraar aan te vallen, kiezen de
patiënten veelal voor de apotheek die daardoor in een structureel kwaad daglicht worden gezet, met
de bonuskwestie uit het verleden daar nog eens bij. 5 Een brief sturen naar de patiënt omtrent
melding van veranderingen in het medicatiepakket zou dan altijd een taak van de zorgverzekeraar
moeten zijn, niet de apotheek, die daar niet eens betaald voor wordt. Twijfels kunnen bestaan bij het
feit of de patiënt daardoor gevoelsmatig beter om zal gaan met het veranderen van medicatie; het is
immers een psychologische component waar de slikker soms aan onderhevig kan zijn.
Stellingen
1. De verstrekte medicijnen in het ziekenhuis zijn identiek aan die de apotheek verstrekt
2. De vergoedingsstructuur van medicijnen in het ziekenhuis moet nodig worden herzien
3. Verzekeraars moeten haar chronisch zieken op de hoogte stellen van wijzigingen in de
voorgeschreven middelen
4. De verstrekte middelen moeten tot zo min mogelijk verwarring leiden bij de patiënt en
hebben een Nederlandstalige verpakking
5 Specialite-versus-generiek, Medisch Contact. 2010