Referentiekader Vroege Tweedetaalverwerving - Taalunieversum

2.4 REFERENTIEKADER
[ 30
]
VROEGE TWEEDE TAALWERVING [ DOELSTELLINGENLIJST: SCHRIJVEN ]
1.2 De kleuter kan in het spel gebruik maken van een eigen schrijftaal en aangeven waar deze
schrijftaal voor staat.
bv. Bij het project ‘stenenmuseum’ kunnen de kinderen entreekaartjes of richtingkaartjes maken bij de
tentoonstelling.
1.3 De kleuter kan een onvolledig verhaal in beeldtaal aanvullen.
bv. Bij een striptekening de ontbrekende lege plaatjes zelf intekenen of de reeds getekende ontbrekende
plaatjes op de juiste plek leggen.
Schrijven (2): De kleuter beseft wat de verschillende functies van schrijven zijn.
2.1 De kleuter beseft dat je door schrijven tijd en afstand kan overbruggen.
bv. Uitnodigingen maken en ‘versturen’ naar (groot)ouders, familie, etc.
2.2 De kleuter beseft dat je geschreven taal kan bewaren en herhalen.
bv. De kinderen ‘schrijven’ (samen met de kleuterleid(st)er) in hun persoonlijke boekje bijzondere ervaringen
die ze met elkaar hebben meegemaakt in de klas.
2.3. De kleuter beseft dat geschreven taal kan dienen als geheugensteun.
bv. De kleuterleid(st)er maakt samen met de kinderen een boodschappenlijstje voor het koekjesbakken
voor morgen. Om niets te vergeten wordt steeds het lijstje gebruikt.
2.4 De kleuter ervaart het persoonlijk belang en nut van schrijven.
bv. De kinderen maken door te tekenen en te stempelen (met of zonder hulp) een verlanglijstje voor het
Sinterklaasfeest op school.
Schrijven (3): De kleuter heeft inzicht in de belangrijkste conventies van geschreven taal.
3.1 De kleuter beseft dat er bij schriftelijk taalgebruik bepaalde conventies met betrekking tot
schrijfrichting en bladoriëntatie gelden.
bv. Een vaste schrijfrichting: van links naar rechts, van boven naar onder; letter voor letter, woord voor
woord en zin voor zin.
3.2 De kleuter kan een woord in letters (met of zonder voorbeeld) ‘schrijven’ (nastempelen,
naleggen met Legoletters, etc.) en realiseert zich dat de letters gekoppeld zijn aan
klanken van het woord.
bv. Het kind stempelt of ‘schrijft’ zijn eigen naam na en ‘leest’ daarna zijn naam.
3.3 De kleuter ontwikkelt inzicht in tekststructuren en toont dit aan door bijvoorbeeld
beeldmateriaal in de juiste volgorde te leggen en/of zelf een einde of begin te verzinnen.
bv. Het kind schrijft samen met juf een brief aan oma. Op de vraag van de juf: “Hoe zullen we
beginnen?”, dicteert het kind: “HALLO LIEVE OMA”.
Schrijven (4): De kleuter is gemotiveerd om zelf te leren schrijven.
4.1 De kleuter toont schrijfdurf, experimenteert met het schrijven en reflecteert daarop.
bv. De kleuter vraagt tijdens het inkleuren van een dierentuin-kleurplaat aan de juf hoe je ‘aap’ schrijft
om het zelf bij de afbeelding van de apen te schrijven. Vervolgens vraagt hij aan de juf of er ‘aap’ staat.