u - Acehbooks.org

168
goudmijn geheel aan baar werd afgestaan."
In bet voorjaar van 1681 kwam de Commissaris
L. Pit, van Sumatra's westkust te Batavia
terug. » Hij deed aan de Hooge regering, omtrent
het mijnwerk, een zeer gunstig verslag,
juist tegenovergesteld aan hetgeen de Saksische
berg-hoofdman Benjamin Olitzsch , in zijn rapport
van den 12den Maart 1682, dienaangaande
berigtte. Deze beschouwde dat werk als eene
nuttelooze en verderfelijke onderneming, zoowel
in geldelijk opzigt, als voor het leven der daarbij
aangestelde en in de mijnen arbeidende personen.
De uitkomst bewees — voegt van Basel er
bij —r dat die eerlijke berg-hoofdman , welke
twee maanden daarna overleed, maar al te zeer
waarheid had gesproken."
Men schonk ondertusschen vertrouwen aan de
redeneringen van genoemden Commissaris, en
zette dienvolgens den arbeid onafgebroken voort,
alhoewel gedurig met groot verlies aan geld en
menschenlevens (5). In 1687 leverde de balans,
(5) Eschels-Kroon teekent aan, dat de sterfte onder de Europesche
mijnwerkers, en vooral ook onder de slaven, zoo groot
was , dat men van de laatste er naauwelijks zoo veel van Madagaskar
konde aanschaffen , als de schadelijke dampen er wegnamen.
Zie zijne Beschrijving van hel eiland Sumatra, p. 47. Tot
mijn leedwezen staat mij niet ten dienste het door Marsden aangehaalde
werkje van Elias Hesse, een' der Saksische bergwerkers>
welke met Olilzsch naar Sumatra vertrokken , en tot de weinige
onder hen behoorde, die naar hun vaderland terugkwamen.
Hij gaf, onder den titel : Osl-Jndiscke lieise-Besclireibavg oder