u - Acehbooks.org

139
en laat zich van hem voorlichten , hoedanig men
te handelen hebbe. Buiten hetgeen echter onmiddellijk
hunnen staak betreft, hebben zij, evenmin
als de Panghoeloe's kitjil, in den Raad der
Panghoeloe's eenig gezag, noch ook in buitenlandsche
aangelegenheden eene stem.
De tot hiertoe vermelde rangen en titels hebben
alleen tot de wereldlijke overheidspersonen
betrekking, aangezien, volgens de oude huishoudelijke
instellingen van dit volk, alle geestelijke
personen zich ten eenemale van het beheer der
wereldlijke zaken hebben te onthouden. Sedert
echter de leer van den Koran door de Maleijers
omhelsd is en er priesters van die godsdienst onder
hen leven, hebben deze langzamerhand getracht
zich mede in de staatsaangelegenheden te
mengen, en haar, zooveel mogelijk, in hun belang
te besturen. De hoogste onder hen, de
Imam (64), heeft thans eene stem in de vergaderingen
der Panghoeloe's ; de Ghathïb's (WA^LI:>
een voorlezer of prediker) en de overige tempeldienaren
zijn er echter van uitgesloten. Deze
oefenen geen ander politiek gezag uit, dan door
(64) Imam *Lt beteekent, volgens Herbelot, eigenlijk in
het Arabisch hetzelfde, wat de Romeinen Antistes noemen: dengenen
namelijk , die boven de overigen verheven is. De Muzelmannen
geven dien naam vooral aan hem, welke aan het hoofd
der dienstzaken van de Moskeen staat; dus aan den opperpriester,
in welke toepassing dat woord door de Maleijers uitsluitend
gebezigd wordt.