u - Acehbooks.org

113
gaat de beleedigde of zich in hare regten verkort
achtende partij, eerst tot den Panghoeloe
kitjil van hare Soekoe; deze neemt kennis van
de zaak, onderzoekt haar, geeft raad, en tracht
zoo mogelijk het geschil te vereffenen ; kan hij
echter daarin niet slagen, dan vervoegt zich de
klnger tot zijnen hooger geplaatsten Panghoeloe
met een bewijsstuk (41), gelijk het bemanteld
genoemd wordt, hoezeer het eigenlijk, en wel
voornamelijk, in een geschenk bestaat, hetzij in
geld of iets anders. De Panghoeloe ontbiedt
daarop de tegenpartij, die insgelijks een zoogenaamd
bewijsstuk moet leveren, en waarna in
de meeste gevallen de zaak wordt afgemaakt.
Bestaat de kwestie tusschen personen van verschillende
Soekoe's, dan beraadslagen de Panghoeloe's
onderling en nemen eene beslissing. Is
echter het gebeurde van zoo veel belang, dat
zij het niet met elkander kunnen eens worden,
of nemen de pai'tijen geen genoegen in hunne
uitspraak, dan wordt de zaak voorden Toewankoe
en de gezamentlijke Panghoeloe's (42)
gebragt ; op plaatsen, waar geen Toewankoe of
ander voornaam opperhoofd aanwezig is, beslist
in zoodanig geval alleen de vergadering der vereenigde
Panghoeloe's.
(41) Tanda A-o genaamd, welk woord : merk, kenteeken,
bewijs beteekent.
(42) fanghoèloe-ràpat geheeten; ràpat ^i\. beteekent :
wel zamengevoegd, naauw vereenigd, en overdragtelijk,
eenstemmig.
8
f