amsterdam. - Acehbooks.org

54 GROEP I. 3e Klasse.
Twee verdienstelijke verzamelingen van platen Nederlandsch
Indië betreffende, getint of in kleurendruk, zijn uitgegeven
door den heer C. W. Mieling te 's Gravenhage: de „Javasche
Oudheden" van den heer Bik (negen platen in drie afleveringen,
1852—1856), en het werk „de Indische Archipel, tafereelen
uit de natuur en het volksleven in Indië, naar teekeningen
en schilderijen van de heeren Deeleman, van Herwerden,
Lebret, Rochussen, Salm, Raden Saleh, Jhr. de Stuers enz."
(12 platen in zes afleveringen, 1865—1869).. Wij vinden hier
de namen bijeen van de meeste kunstenaars die zich door schilderijen
of schetsen van de natuur van Oost-Indië bekend gemaakt
en meerendeels ook van tijd tot tijd onze kunsttentoonstellingen
door hun werk opgeluisterd hebben, maar beide
werken zijn, bij gebrek aan genoegzame deelneming, ontijdig
gestaakt, zooals' wat het tweede betreft ook daaruit blijkt, dat
men in de platen zelve niet alle kunstenaars vertegenwoordigd
vindt die op den titel zijn genoemd. De meest beroemde onder
de genoemde kunstenaars is de Javaan Raden Saleh, een waarlijk
geniaal artist, wiens prachtige dierstudiën hier en daar paleizen
en musea versieren. De overigen waren meest verdienstelijke
dilettanten; de heer Lebret alleen is kunstenaar van professie,
en het is zeer jammer dat uit zijne rijke portefeuille zoo weinig
het licht heeft gezien.
Onder allen die zich met het schilderen van Javaansche landschappen
en tooneelen uit het inlandsche volksleven hebben
bezig gehouden, schijnt de eerste plaats toe te komen aan den
te Batavia geboren en, helaas! te vroeg gestorven Beynon, aan
wiens vruchtbaar penseel wij een aantal zeer schoone doeken
verschuldigd zijn.
De heer Salm, die in het bovengenoemde door Mieling uitgegeven
werk eene ondergeschikte plaats inneemt, heeft zich later
meer bekend gemaakt door de 24 fraaie chromolithographische
landschappen van Java, naar zijne schilderijen en teekeningen
op steen gebracht door den heer J. C. Greive (onder den titel
„Java" verschenen bij Buffa en Zonen te Amsterdam), later
gevolgd door nog een tweetal losse platen van denzelfden aard,
maar°in grooter formaat. Deze tentoonstelling zal ons hem
thans ook als schilder doen kennen. De heer J. Groneman
schonk ons een zestal landschappen uit de Preanger, Jhr. J.
C. Rappard, nevens vele huiselijke tafereelen, ook menig landschap
uit de residentie Batavia, in de twee tot duiver verschenen
deelen van zijn plaatwerk „Nederlandsch Indië". Van het
werk van den schilder Sieburgh, die op Java reisde, teekende
en stierf, is niets uitgegeven; een aantal schilderijen van hem,