amsterdam. - Acehbooks.org
amsterdam. - Acehbooks.org
amsterdam. - Acehbooks.org
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
GROEP I. 2* Klasse.<br />
Het was een fout, dat men zonder gelden daarvoor uit te<br />
geven toch zoovele waarnemingen eischte, die niet door maximum<br />
en minimum thermometers — toen nog zeer onvolmaakte<br />
instrumenten — konden aangevuld worden. Daarin is dan de<br />
reden gelegen, dat wij slechts van een gering aantal plaatsen<br />
den gang der weersgesteldheid kunnen geven.<br />
Uitnemende waarnemingen heeft men voor Buitenz<strong>org</strong>, van<br />
1841—1854, door Dr. Onnen, Rooseboom en Swaving.<br />
Dr. Krecke heeft de waarnemingen, die hij betrouwbaar<br />
achtte en die voor menige plaats een in die streken genoegzaam<br />
aantal jaren zijn voortgezet, geboekt, berekend en daaruit de<br />
climatologie afgeleid.<br />
Intusschen begon Engeland vooral op grootere schaal waarnemingen<br />
in afgelegen plaatsen te doen en wel degelijk de<br />
waarnemers te bezoldigen. Generaal Sir Edw. Sabine liet uurwaarnemingen<br />
doen te Toronto, Kew, St. Helena, de Kaap de<br />
Goede Hoop en Hobarton, die vijfjaren lang werden voortgezet<br />
en volledig uitgegeven. Zij strekten zich niet alleen over barometer,<br />
thermometer, psychrometer, wind, uit, maar even volledig<br />
over de magnetische verschijnselen, en het was weder Al. von<br />
Humboldt die daarop Zijne Excellentie den Gouverneur-Generaal<br />
van Nederlandsch Indië wees en een brief schreef om toch geregelde<br />
waarnemingen te laten doen.<br />
Die brief, in mijne handen gesteld, gaf mij aanleiding in<br />
October 1857 een voorstel te doen aan Zijne Excellentie den<br />
Minister van Koloniën, dat Dr. Bergsma tot directeur der waarnemingen<br />
in Oost-Indië zou benoemd worden, aldaar uit verschillende<br />
oorden waarnemingen zou verzamelen en in Batavia<br />
zelf een hoofdobservatorium zou stichten en besturen, overeenkomstig<br />
het plan door Generaal Sabine gevolgd. Men mocht zich<br />
vleien dat dit, gelijk .elders, ook in Indië voor matige kosten<br />
bereikbaar zou zijn.<br />
Aan het oprichten van waarnemingsstations, het hoofddoel<br />
van dit plan, kon geen gevolg worden gegeven, dan ten opzichte<br />
van regenwaarnemingen, welke ook zoo gewenscht zijn en<br />
die dan ook in de drie laatste jaren zijn aangevangen. Daarentegen<br />
is het hoofdobservatorium te Batavia, door het onophoudelijk<br />
streven van Dr. Bergsma, dat om de zeer hooge kosten<br />
lang bezwaren ondervond, op eene bewonderenswaardige wijze<br />
ingericht. Rijk aan toestellen van allerlei aard, behoeft het voor<br />
geen ander onder te doen, en de ijver, nauwkeurigheid en volledigheid,<br />
waarmede die waarnemingen, trots alle moeielijkheden,<br />
gedaan zijn, is boven allen lof verheven. De vijf deelen „Observations<br />
made at the Magnetical and Meteorological Observatory