amsterdam. - Acehbooks.org

44 GROEP I. Ie Klasse.
veel latere dagteekening is v. Rosenberg's Malayische Archipel
(Leipzig 1878), waarin die reiziger zelf in het Hoogduitsch
eene samenvatting heeft geleverd van wat vroeger door hem
over de verschillende deelen van Indië die hij bereisd had, m
verspreide stukken en afzonderlijke werken in het Nederlandsch
was in het licht gegeven. De veelvuldige reizen van den heer
J. B. J. van Doren in Nederlandsch-Indië zijn beschreven in
drie werken: Java, of land- en zeetogten gedurende een 20-jarig
verblijf in N. 1. (2 deelen, 1847—50), Fragmenten uit de reizen
in den Indischen Archipel (2 deelen, 1855, 1856), Herinneringen
en schetsen van Ned. Indië (2 deelen, 1858, 1859). De zendeling
E, H. Köttger doet ons in zijne Briefe über Hinter-Indiën,
die ook onder den titel Berigten omtrent Indië in het
Nederlandsch vertaald zijn (1846), gedeelten van Java, Celebes,
de Molukken en Sumatra, maar vooral de residentie Riouw
kennen. In de reizen ter inspectie van zendingsposten, kerken
en scholen van de predikanten L. J. van Rhijn (Reis in den
Indischen Archipel, 1851) en S. A. Buddingh (Neerlands-Oost-
Indië, 3 deelen, 1859), vooral in laatstgenoemde, wordt mede
eene ruime plaats aan de beschrijving van land en volk der
verschillende eilanden gegeven. Verhuell's Herinneringen van
eene reis naar Oost-Indië (2 deelen, 1835) doen ons blikken
werpen op Java, Madoera, Celebes en de Molukken; in Earl's
Eastern seas is het verhaal van verschillende tochten, vooral in
het Westen van den Archipel, samengevat; Dr. F. Epp's Schilderungen
aus Holldndisch Ostindiën (1852) omvatten tafereelen
uit Java, Sumatra, Bangka en de Molukken; dè Herinneringen
eener reis naar Ned. Indië van Mr. T. W. Gevers Deynoot
schetsen ons gedeelten van Java, Celebes, de Molukken, Timor
en Sumatra; Gerdessen's Vijf jaren gedetacheerd teekent ons
de ontmoetingen en ervaringen van een officier op Java, Borneo
en de Molukken; Dr. Greiner's Over land en zee (1874)
leidt ons rond door sommige gedeelten van Java en Bali, in
Zuid-Borneo en de eilanden langs Sumatra's Westkust. Naar
de oostelijke helft vau Insulinde voeren ons Kolff's Reize door
den zuidelijken Molukschen Archipel en langs de Zuidwestkust
van Nieuw-Guinea (1828), door Earl ook in het Engelsch vertaald
(1840), Olivier's Reizen in den Molukschen Archipel (2
deelen, 1834 en 1837), Bleeker's Reize door de Minahassa en
den Molukschen Archipel (2 deelen, Batavia, 1856) en van der
Crab's Moluksche eilanden (Batavia, 1862). De drie laatstgenoemde
werken, schoon zeer ongelijk in waarde, — Bleeker's
reisverhaal is verreweg het belangrijkste, — hebben dit met
elkander gemeen, dat de drie daarin verhaalde tochten in het