amsterdam. - Acehbooks.org

GROEP I. 5« Klasse. 103
de flora karakteristiek zijn; het is duidelijk dat daarbij, uit den
rijken schat, slechts enkele, bij wijze van voorbeeld, kunnen
worden uitgekozen.
Aan de zeestranden, waar deze uit een kleiig slib bestaan,
hebben wij de Rhizophoren op te merken, met haar koepelvormige
kronen en enkelvoudige leerachtige bladen, op korte
stammen, welke door de bij eb diep ontbloote wortels gedragen
worden, terwijl de zaden, in de vrucht en aan de plant
ontkiemende, niet eerder loslaten, voordat hare wortels, in den
weeken bodem nedergedaald, daar een voldoenden steun voor de
nieuwe stengels hebben gevonden. In deze boschjes, naar de
binnenzijde, groeit in den O. I. archipel ook de zonderlinge
dwergpalm Nipa fruticans, met zeer korte stammen en een
kroon van 13 tot 30 voet lange vederbladen. Aan de alluviale
zeestranden en rivieroevers van Suriname heeft men deze Rhizophoren-
en Avicennia-bosschen eveneens. Oevers met leenibodem
vertoonen daar eene andere vegetatie, o. a. de Caroünea
met haar fraaie groote bloemen en talrijke in bundels vergroeide
meeldraden, en verder bosschen van uitstekend timmerhout,
waartusschen fraaie Maripa-palmen (Attalea Maripaj en
schoonbloeiende Melastomen het oog aangenaam aandoen.
De verdere vlakte, in onze O.-I. bezittingen met een deel der
berghellingen, is in het algemeen het bewoonde gedeelte en
het gebied der kuituur, zoodat door deze het karakter van het
landschap voor een groot gedeelte wordt bepaald. Hier heerscht
een groote rijkdom van planten, die, hetzij voor dagelijksch
gebruik, hetzij voor uitvoer, allerhande producten opleveren,
een rijkdom te grooter, doordien de verschillende warme gewesten
elkander hunne planten hebben medegedeeld, zoodat b. v.
de Pisangs, in Azië thuis behoorende, evengoed gekweekt worden
in tropisch Amerika, terwijl de, thans door den geneelen
Archipel verspreide Cocospalm sinds overoude tijden door de nieuwe
aan de oude wereld is geschonken. De rijst schijnt oorspronkelijk
aan het vasteland van Indië te hebben toebehoord, katoen,
wellicht ook het suikerriet, aan beide werelddeelen; de notenmuskaatboom,
de kruidnagelen der Molukken, vroeger met kleingeestige
afgunst bewaakt en beperkt, zijn thans ook het deel
van andere koloniën; Ceylon leverde de kaneel, Abyssinië de
koffieplant, Amerika ontving de peperstruik, schonk daarentegen
de tabaksplant, de vanille, de cacao, Indië en China de thee,
de Zuidzee-eilanden den broodboom; de geurige gember en
andere O.-Indische Scitamineeën werden geruild tegen de West-
Indische Arrowroot, vertegenwoordiger van de daar voorkomende
melige Marantaceeën. Deze voorbeelden zouden gemakkelijk