amsterdam. - Acehbooks.org

72 GROEP I. 4e Klasse.
Nederlandsch Indië, Deel II (1851) tot Deel XXX, daarna in
het Jaarboek van het Mijnwezen in Ned. Oost-Tndië, uitgegeven
op last van Zijne Excellentie den Minister van Koloniën. Sedert
1872 verschijnen van dit tijdschrift jaarlijks 2 deelen. De nieuwste
onderzoekingen op Borneo's Westkust en op Java zijn nog niet
gepubliceerd, terwijl de geologische kaarten met beschrijvingen
van Sumatra's Westkust nog in het loopende jaar het licht
zullen zien.
Aangezien bij het Mijnwezen in Indië geen palaeontoloog is
aangesteld, werden de bij de geologische onderzoekingen gevonden
versteeningen ter bepaling naar Europa gezonden. Hierbij
hebben zich voornamelijk verdienstelijk gemaakt de heeren Beyrich
(Berlijn) en Roemer (Breslau) voor de petrefacten der kolenkalkformatie;
Göppert (Breslau), Geyler (Frankfurt am Main)
en Heer (Zürich) voor de fossiele planten; Böttger (Frankfurt
a/M.), Brady (Londen), v. Fritsch (Halle), Geinitz (Dresden),
Günther (Londen), Jenkins (Londen), v. d. Marck (Hainm),
Martin (Leiden) en Woodward (Londen) voor de tertiaire versteeningen.
Ten slotte moge hier een kort overzicht volgen van de verschillende
formatiën, die tot op heden op de eilanden onzer
Oost-Indische bezittingen zijn aangestroffen.
1. Oudste sehiefers. De oudste gesteenten van onzen archipel
zijn leigesteenten, hoofdzakelijk kleischiefers en kwartsieten. Ondergeschikt
treden ook glimmerschiefer, hoorn blendeschiefer en
grauwakkenzandsteen op. Versteeningen zijn in deze oude leien
niet gevonden, waarschijnlijk behooren zij niet alle tot dezelfde
formatie. Ouder dan de kolenkalk zijn ze stellig, zoodat zij tot
de devonische en silurische formaties moeten behooren, of gedeeltelijk
zelfs nog ouder kunnen wezen. In de kleischiefers vindt
men op Borneo en Sumatra niet zelden kwartsgangen met een
gering goudgehalte. Gesteenten dezer oudste formatie zijn reeds
bekend op Sumatra, Bangka, Blitong, Java (zeer weinig) en
Borneo; in den geheelen archipel schijnen zij de basis te vormen
waarop zich alle overige gesteenten hebben afgezet.
3. Gesteenten der granietgroep. Gangen van graniet in
de oude schieters, benevens het optreden van metamorphe gesteenten,
zoogenaamde „hornfelse", aan het contact van sehiefers
en graniet, hebben ten minste voor een gedeelte der granietgesteenten
uitgemaakt dat zij stellig jonger zijn dan de oudste
sehiefers. Of echter alle granieten daarom jonger zijn, is nog niet
zeker. Deze groep omvat granitieten, hoornblende-granieten,
kwartsporfieren en diorieten. De laatste vormen gedeeltelijk
overgangen in de granietieten en .zijn dus van denzelfden ouder-