Download - Gierik & Nieuw Vlaams Tijdschrift

-lay-out 94 23-03-2007 09:22 Pagina 58
woorden vormen en ontcijferen: de namen van de dagen. Mijn eigen naam.
Die van zuster Serafien, een inktzwart baken van vertrouwen in een grote
vreemde wereld. Een jaar later schreef ik mijn eerste gedicht. Het ging over
een beer. Ik wou ‘zien’ doen rijmen met ‘knieën’, zoals het in ons gesproken
dialect van de lage streken wel kon. Maar op zogenaamd gewillig
papier en in opgeschoonde taal, lukte me dat van geen kanten. Ik vroeg
nadere uitleg aan mijn mannelijke verwekker. Die verklaarde me de stugheid
van sommige letteren. Ik was kwaad. Een letter was dus geen letter.
Een tijdlang bleef ik de nukkige letterkunde dan maar ontrouw. Het onrijm
‘zien’ en ‘knieën’ beschouwde ik als achterklap. Maar ras sloeg de liefde
weer toe. Uit de echte boeken knipte ik de onbedrukte stukken, legde en
lijmde die samen tot een boekje van echt boekpapier en pleegde daarop verzen,
rijmen, raadsels en verhalen. Die boeken kreeg ik thuis cadeau, de
goede man, weet je wel, of op school; er waren elk jaar zogenaamde ‘prijsboeken’
voor uitmuntende resultaten te winnen. Dat gebeurde in het tijdperk
waar het wc-papier nog uit verscheurde kranten bestond. Men veegde
zijn gat aan de letteren. Ondertussen was ik ook al druk aan het lezen, zeg
maar: verorberen van boeken. Noch voor lezer, noch voor schrijver kon je
echt leren. Je kon je wel onderscheiden door goed te leren lezen en schrijven.
Maar dat stopte op een bepaald punt: daar waar mijn leermeesters uitgepraat
en uitverteld waren. Het oog was verzadigd. Dus: op naar de velden
van de geest. Fantasie, exploratie, uitvinding, onderzoek, constructie,
deconstructie, idee, causaliteit. Het begon te dagen in het oosten van dat
drukbeletterde hoofd van mij. De kaap van de moeilijke woorden reeds lang
voorbij, begon het echter ook soms te schemeren. Ik ondervond dat er soorten
letteren waren. Die konden knetteren, maar ook etteren. In de middelbare
school begon ik hele oeuvres ineens mee naar mijn leeshonk te slepen.
Literair en triviaal. Fictie en non-fictie. Mijn leeswoede wekte thuis soms
argwaan op. Men fronste bedenkelijk de wenkbrauwen toen ik me met
opgespaard zakgeld een detectiveromannetje en een egodocument van een
verslaafde schrijver ging aanschaffen. Ik flankeerde deze boekwerken aan
beide kanten met mijn collectie brave school- en cadeauboeken. Toen kwam
de universiteit in zicht. Resoluut koos ik voor de letteren. Vier jaar lang
produceerde ik papers, analyses, syntheses, leesverslagen, recensies, essays.
Vooral de oudere proffen met hun bezetenheid voor welbepaalde periodes
of oeuvres kon ik pruimen. De jongere, ook vooral op de jongere letterkunde
promoverend, wisten het vaak nog niet zo goed. Wij wel. De jaren
zestig waren amper uitgewoed. De beginjaren zeventig vertoonden nog
hevige remsporen daarvan. Pas na vier jaar intense filologie ging ik zelf aan
58 Wereldsmart