WAAR Stedelijk openbaar vervoer in Europa – 26 voorbeelden - Crow
WAAR Stedelijk openbaar vervoer in Europa – 26 voorbeelden - Crow WAAR Stedelijk openbaar vervoer in Europa – 26 voorbeelden - Crow
C Ontwikkeling van het systeem D Organisatie en exploitatie E Conclusies WAAR Stedelijk openbaar vervoer in Europa 4 Vervoerfunctie en relatie met andere systemen De trams nemen in Wenen een intermediaire functie in tussen bussen en de snellere, U- en S-Bahn die meer een snelle verbindende functie hebben. De interlokale WLB-tram, ook wel aangeduid als Badner Bahn, heeft een uitzonderingspositie als enige volledige ge lektrificeerde Privatbahn van Oostenrijk. En dat sinds 1898! 1 Achterliggende problematiek en geformuleerde doelstellingen In Wenen is het systeem voortdurend gegroeid. Na WOII is men de congestie te lijf gegaan met tunnels en een rationalisatie van het stoptreinnet. Het tramnet werd niet uit het oog verloren. Dat heeft geresulteerd in een fijnmazig tramnetwerk met veel haltes. 2 Korte samenvatting planningsgeschiedenis Vanaf 1898 is een in opdracht van Keizer Franz Joseph een Stadtbahnsysteem met vier lijnen aangelegd, waarbij de beroemde architect Otto Wagner een belangrijke rol speelde. E n lijn verbond het buitenverblijf van Franz Joseph met de stad. De resten van dit net zijn nog steeds opgenomen in de Weense S- en U-Bahn-netten. Vanaf de jaren 60 werd stap voor stap een ondergronds systeem aangelegd in navolging op het succes van de premetro in Brussel. In het Duits heet dit een Unterpflasterstra enbahn . In de jaren 70 werd dit grotendeels vervolmaakt tot een volwaardige U-Bahn. Vele tramlijnen bleven echter gehandhaafd. 3 Toekomstplannen Wenen heeft een investeringsplan opgesteld waarin de prioriteiten zijn neergelegd met betrekking tot het openbaar vervoer. Veel wordt er momenteel niet in het tramsysteem ge nvesteerd, op de aanschaf van de nieuwe lagevloertrams na. Wel zijn er diverse uitbreidingsplannen voor de U-Bahn, verlengingen van U1 en U2 en aanleg van de U7 naar de luchthaven. 1 Beschrijving organisatiestructuur Het Verkehrsverbund Ost-Region (VOR) is verantwoordelijk voor het beheer en de ontwikkeling van het openbaar vervoer in de grootstedelijke regio. Daar valt ook bijvoorbeeld tarifering onder. De S-Bahn en Regionalbahn worden door de BB, sterreichische Bundesbahn, ge xploiteerd. U-Bahn, tram- en buslijnen worden door Wiener Linien, het gemeentelijk vervoersbedrijf, ge xploiteerd. Wiener Linien valt onder de Wiener Stadtwerke. De Wiener Lokalbahn AG is zelfstandig en rijdt ook regionale bussen. 2 Vervoerkundige prestaties De tram vervoerde in 2002 ongeveer 200 miljoen reizigers, de metro meer dan 400 miljoen. De WLB is slechts een kleine speler met 7 miljoen reizigers in 2001. Wenen heeft niet voor een Stadtbahn-upgrade gekozen, maar een Brusselachtige oplossing: het ingroeimodel met pre-metrotunnels. De stad koestert zijn trams zoals zovele (grote) steden in het Duitstalig gebied en de lage landen. Een snelle en/of regionale (light rail)functie zit er meestal niet in; een uitzondering is de aloude Wiener Lokalbahn op n corridor (vergelijkbaar met de Baselse regionale trams). Zeker in grote steden zijn trams een goede tussenschakel tussen bussen en snellere systemen. Er is dan wel een stadsdekkend systeem van metro en/of S-Bahn nodig: Wenen is hiervan een goed voorbeeld. 132
WAAR Stedelijk openbaar vervoer in Europa De WLB is erin geslaagd om de tram buiten de stad gedeeltelijk te mengen met goederentreinen. Bronnen www.wien.gv.at www.tramway.at www.metropla.net/eu/vie/wien.htm www.wlb.at mercurio.iet.unipi.it/pix/at/private/WLB/pix.html mercurio.iet.unipi.it/pix/at/trams/Wien/E2/pix.html mercurio.iet.unipi.it/pix/at/trams/Wien/E-E1/pix.html WLB Jahresbericht 2001 Wiener Linien diverse brochures Meer info Wiener Linien GmbH & Co. KG Abteilung ffentlichkeitsarbeit 1030 Wien Oostenrijk Tel +43 (1) 7909 0 e-mail: Auskunft@wienerlinien.at 133
- Page 84 and 85: Manchester: Metrolink . . . . . . .
- Page 86 and 87: . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- Page 88 and 89: WAAR Stedelijk openbaar vervoer in
- Page 90 and 91: B Kenmerken van het systeem . . . .
- Page 92 and 93: C Ontwikkeling van het systeem . .
- Page 94 and 95: Nottingham: Express Transit (NET) .
- Page 96 and 97: . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- Page 98 and 99: Oberhausen: HOV- en trambaan . . .
- Page 100 and 101: WAAR Stedelijk openbaar vervoer in
- Page 102 and 103: WAAR Stedelijk openbaar vervoer in
- Page 104 and 105: B Kenmerken van het systeem . . . .
- Page 106 and 107: . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- Page 108 and 109: Rouen: Métrobus en TEOR . . . . .
- Page 110 and 111: . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- Page 112 and 113: Saarbrücken: Saarbahn . . . . . .
- Page 114 and 115: . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- Page 116 and 117: WAAR Stedelijk openbaar vervoer in
- Page 118 and 119: B Kenmerken van het systeem . . . .
- Page 120 and 121: C Ontwikkeling van het systeem D Or
- Page 122 and 123: Stockholm: Tvärbana . . . . . . .
- Page 124 and 125: . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- Page 126 and 127: Straatsburg: Tramway . . . . . . .
- Page 128 and 129: . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- Page 130 and 131: E Conclusies WAAR Stedelijk openbaa
- Page 132 and 133: B Kenmerken van het systeem . . . .
- Page 136 and 137: Nabeschouwing . . . . . . . . . . .
- Page 138 and 139: WAAR Stedelijk openbaar vervoer in
- Page 140 and 141: WAAR Stedelijk openbaar vervoer in
- Page 142: WAAR Stedelijk openbaar vervoer in
<strong>WAAR</strong> <strong>Stedelijk</strong> <strong>openbaar</strong> <strong>vervoer</strong> <strong>in</strong> <strong>Europa</strong><br />
De WLB is er<strong>in</strong> geslaagd om de tram buiten de stad gedeeltelijk te mengen<br />
met goederentre<strong>in</strong>en.<br />
Bronnen<br />
www.wien.gv.at<br />
www.tramway.at<br />
www.metropla.net/eu/vie/wien.htm<br />
www.wlb.at<br />
mercurio.iet.unipi.it/pix/at/private/WLB/pix.html<br />
mercurio.iet.unipi.it/pix/at/trams/Wien/E2/pix.html<br />
mercurio.iet.unipi.it/pix/at/trams/Wien/E-E1/pix.html<br />
WLB Jahresbericht 2001<br />
Wiener L<strong>in</strong>ien diverse brochures<br />
Meer <strong>in</strong>fo<br />
Wiener L<strong>in</strong>ien GmbH & Co. KG<br />
Abteilung ffentlichkeitsarbeit<br />
1030 Wien<br />
Oostenrijk<br />
Tel +43 (1) 7909 0<br />
e-mail: Auskunft@wienerl<strong>in</strong>ien.at<br />
133